بخشی از مقاله
چکیده:
نماتد برگ، ساقه یکی از مهم ترین عوامل پیچ خوردگی برگ وکوتولگی بوته سیر به حساب می آید. در فصل زراعی سال 96-95نمونه برداری از بوته وخاک ارقام مختلف سیرکه دارای علائم مشکوک به بیماری نماتد برگ، ساقه سیر بودند، از مزارع مناطق جنوبی استان کرمان، با شرایط آب هوایی متفاوت ، انجام شد وبه آزمایشگاه منتقل گردید. وعملیات استخراج نماتد به دو روش انجام شد-1 نمونه پس از ششت شو سطحی توسط بلندر خرد شده ومخلوط حاصل به روش جداسازی با الک های خاکشویی 50 100 200 400 مش وسانتریفیوژ با پودر کالوئن وسپس محلول شکرانجام شد نماتد حاصله به روش فیکساتیو سه مرحله تثبیت شدند-2 نمونه گیاهی به قطعات کوچک ترخرد شده ودرون ظرف حاوی آب قرارداده ودر انکوباتور در دمای 35 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. نماتد پس 24 تا 48 ساعت به درون آب مهاجرت کردند نماتد را با استفاده از الک خاکشویی از سایر اندامهای گیاهی موجود در آب جداسازی شدند. نتایج نشان داد که براساس مشخصات مشاهده شده این نماتد به عنوانDitylenchus dipsaci مورد شناسایی قرار گرفت.
کلمات کلیدی:نماتد برگ،ساقه،Ditylenchus dipsaci،پودر کالوئن
مقدمه:
تولید سیردر منطقه جنوب کرمان با سطح زیر کشت1293 هکتار از اهمیت بالایی برخوردار است مسائل محدود کننده از جمله نماتد برگ،ساقه و سیرتولید محصول سیر خطر زیادی را برای اقتصاد کشاورزی ونقش آن در سبد اقتصاد خانوار مردم منطقه بازی می کنند.نماتد برگ، ساقه سیرDitylenchus dipsaciاین نماتود در زمان عدم حضور گیاه میزبان می تواند برای یک زمانمشخص به گیاه غیرمیزبان وارد شده اگرچه آنها نمی تواند در این گیاه غیرمیزبان تولید مثل انجام دهند[5] علائم برای این نماتود شامل توقف رشد، زردی گیاه ، ضخیم شدن وتخریب ساقه ودمبرگ وگلها وهم چنین لکه های نکروز در ریشه وغده وهم چنین ایجاد حلقه های قهوه ای در غده که با برش غده ها قابل مشاهده است.این نماتود می تواند بذرها را آلوده کند برای مثال برای لوبیا سبز وگونه های سیربذرهای کوچک عموما علائم قابل مشاهده از آلودگی را نشان نمی دهد اما بذرهای بزرگتر ممکن است دارای ترک های پوستی با نقاط تغییر رنگ یافته داشته باشد.در فصل زراعی 95-96در برخی از مزارع سیر پس از آنکه بوته به ارتفاع 30 سانتی متر می رسید شاهد پیچ خوردگی برگها سیربودیم که عمدتا باعث کوتولگی بوته ها نیز شده بود از این رو از این مزارع از بوته وخاک نمونه برداری صورت گرفته وبه آزمایشگاه منتقل شدند[1]
تئوری و پیشینه تحقیق:
در تحقیق انجام شده برروی نفوذ گاز HCN به غده های سیر با غلظت 30 درصد انجام شد ودر اتاقهای بخار به مدت 30 ساعت قرار گرفتندکه نتیجه این تحقیق در تیمارهای 16 ساعت غده های سیر که به طور طبیعی که توسط نماتود Ditylenchus dipsaci آلوده شدند به وسیله گاز HCN به غلظت 20 گرم در متر مکعب در 12، 24،18 ساعت در اتاق بخار تحت درمان قرار گرفت ومرگ میر 99 درصد در هر سه زمان اتفاق افتاد.>4@در تحقیق انجام شده روی دامنه میزبانی ورشد وتکثیر نماتود غده وساقه پیاز Ditylenchus dipsaci از روی سیر، پیاز، کاسنی،اسفناج وتره فرنگی جمع آوری شدند وبه وسیله قطره کوچکی حاوی CMC 1.5 حاوی این نماتود تلقیح شده اند که نتیجه آن نماتود ها فق زمانی که واریته های مخصوص به خودشان را در دسترس داشتند رشد، وچرخه زندگی کاملی را پیداکردند ودر میزبانهای غیر از واریته های مخصوص به خود هیچ علائم آلودگی را نشان ندادند.>6@
روش کار:
برای نمونه برداری با توجه به لکه ای بودن آلودگی مزارع تعدادی نمونه به صورت زیگزاگی از قسمت دارای علائم مزرعه جمع آوری شد وسپس از مخلوط کردن مقدار یک کیلوگرم از هر قسمت دارای علائم در مزرعه به عنوان نمونه انتخاب گردید وسپس از کد گذاری وبا رعایت شرایط نقل و انتقال به آزمایشگاه منتقل گردید از بوته های دارای علائم تعدادینمونه جمع آوری وسپس از کد گذاری به آزمایشگاه منتقل گردید[2]در آزمایشگاه از هر نمونه خاک مقدار400 گرم خاک توزین وعملیات استخراج نماتدبا استفاده از الک های خاکشویی 400،200،100،50 مش وانجام سانتریفیوژ بامحلول شکر صورت گرفت. مراحل فیکس کردن نماتد به روش فیکساتیو سه مرحله به روش زیر انجام شد ابتدا مقدارآب همراه نماتد تخلیه 1قسمت 88 - f1 قسمت آب، 10 قسمت فرمالدهید، 1اسید استیک، 1 قسمت الکل - اضافه گردید.
وبه مدت 24 ساعت در محیط اشباع الکلی در دمای35 درجه سانتی گراد نگهداری شد وسپس این محلول حذف و 95 - F2قسمت الکل و5 قسمت گلیسرول - اضافه گردیدو به مدت 24 ساعت در محیط اشباع الکی در دمای 35 درجه سانتی گراد نگهداری شدند.وسپس ازحذفF2 ومحلول 50 - f3 قسمت الکل و50 قسمت گلیسرول - اضافه گردید وبه مدت سه ساعت در محیط غیر اشباع الکلی ودمای 35 درجه سانتی گراد نگهداری شدند>7@از نماتدهای فیکس شده با استفاده از لام ولامل وحلقه پارافین اسلاید تهیه وبرای انجام مراحل شناسایی مورد استفاده قرار گرفتند.نمونه های گیاهی جمع آوری شده به دو روش عملیات استخراج صورت گرفت:
.1نمونه ها پس از شستشوی سطحی توسط بلندر خردشده و مخلوط حاصل به روش جداسازی با الک های خاکشویی400،200،100،50 مش وسانتریفیوژ با پودر کالوئن و سپس محلول شکر انجام شد نماتدهای حاصله به روش فیکساتور سه مرحله ای تثبیت شدند.
.2 نمونه های گیاهی به فطعات کوچکتر خرد شده ودرون ظرف حاوی آب قرار داده ودر انکوباتور در دمای 35 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. . نماتد پس 24 تا 48 ساعت به درون آب مهاجرت کردند. نماتدرا با استفاده از الک های ×خاکشویی از سایراندامهای گیاه موجود در آب جداسازی شدند.[2]
نتایج وبحث:
نماتدهای استخراج شده دارای بدنی کشیده به طور 1 mm می باشند شکل سر کوتاه وتخت، همطراز بدن یا کمی فرورفته نسبت به آن، استایلت ظریف معمولا کمتر از 15میکرومتر وشبکه کوتیکولی سر ضعیف است. حباب میانی مری
