بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر تبیین ارتباط میان رفتار سرمایه گذاری، ساختار مالکیت با عدم نقدشوندگی و درماندگی مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. برای دستیابی به اهداف پژوهش تعداد 100 شرکت برای دوره زمانی 1393-1388 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که مالکیت سهامداران نهادی بر ریسک نقد شوندگی تاثیر منفی دارد. بدین معنی که با افزایش مالکیت سهامداران نهادی میزان ریسک نقد شوندگی شرکت های نمونه کاهش می یابد. همچنین یافته ها نشان می دهد که تمرکز مالکیت بر ریسک نقد شوندگی شرکت تاثیر منفی اما غیر معنی داری دارد.
بدین معنا که با افزایش میزان تمرکز مالکیت ریسک نقدینگی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران کاهش نمی یابد. نتایج فرضیه سوم نشان داد که سرمایه گذاری بیشتر از حد بر ریسک نقدشوندگی سهام تاثیر منفی دارد. بدین ترتیب با انحراف بیشتر به سمت سرمایه گذاری بیشتر از حد ریسک نقدشوندگی کاهش می یابد. نتایج فرضیه چهارم نشان می دهد که سرمایه گذاری کمتر از حد بر ریسک نقدشوندگی سهام تاثیر تاثیر مثبت دارد. بدین معنا که افزایش سرمایه گذاری کمتر از حد با کاهش ریسک نقدینگی همراه است. همچنین نتایج نشان داد که رفتار سرمایه گذاری بر رابطه بین ساختار مالکیت و ریسک نقدینگی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تاثیر ندارد.
مقدمه
ادبیات نوین قیمت گذاری داراییها نشان می دهد ریسک نقدشوندگی، ریسک سیستماتیکی است که از لحاظ آماری و اقتصادی با اهمیت بوده و توسط سرمایه گذاران در زمان قیمت گذاری در نظر گرفته می شود - باکر و استین، . - 2003 پاستور و استمباو - 2003 - ریسک نقدشوندگی را به عنوان حساسیت بازده های یک سهم به تغییرات در نقدشوندگی بازار تعریف می کنیم. زمانیکه نقدشوندگی بازار پایین باشد، جریان سفارش ها در بازار سهام، تأثیر قیمتی بیشتری دارد.
جای تعجب نیست که کاهش در نقد شوندگی بازارمعمولاً منعکس کننده بدتر شدن شرایط بازار سرمایه باشد. بطور مثال، کاهش در نقدشوندگی بازار به نوسان قیمت و فشارهای فروش بیشتر در بازارهای سهام مربوط می شود - هفلین و شاو. - 2000 بازده سهام شرکتهای با ریسک نقدشوندگی بالاتر، حساسیت بیشتری نسبت به تغییرات در نقدشوندگی بازار دارند، زیرا قیمت آنها نسبت به جریان سفارش ها حساس تر است. بنابراین ریسک نقدشوندگی، ریسک بازده هاینسبتاً منفی تر - مثبت تر - در زمان کاهش - افزایش - نقدشوندگی بازار است. سرمایهگذاران انتظار بازدههای بالاتری را از سهام با ریسک نقدشوندگی بالاتر دارند - کیان و همکاران، . - 2014ریسک نقدشوندگی سهام و یا درحالت کلی تر بازار، می تواند در قیمت گذاری داراییها تعیین کننده باشد.
برای مثال، اگر نقدشوندگی بازار افت کند ولی در عوض یک سهم خاصی نسبت به بازار نقدشوندگی بالایی داشته باشد، سرمایه گذاران باید قیمت بالاتری را برای خرید آن سهم بپردازند بنابراین اگر شرایط به همین منوال ادامه پیدا کند نرخ بازده مورد انتظار کاهش خواهد یافت. همچنین رفتار سرمایه گذاری شرکت های مورد بررسی در تحقیقات ایران نشان می دهد بیشتر شرکت ها بیش سرمایه گذار هستند همچنین پدیده سرمایه گذاری کمتر از حد نیز برخی از شرکت های بورسی را تحت تاثیر قرار می دهد. از آنجایی که انجام چنین رفتار سرمایه گذاری ممکن است با ساختار مالکیت مربوط باشد و همچنین ممکن است چنین رویکردی شرکت ها را دچار ریسک نقدشوندگی بالایی کند، بنابراین پرداختن به این موضوع در بورس اوراق بهادار تهران ضروری می به نظر رسد.
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
ریسک نقدشوندگی سهام شرکت به دلیل کاربردهای وسیع آن، در ادبیات مالی از اهمیت ویژهای برخوردار بوده و از لحاظ اقتصادی حداقل از دو جنبه اهمیت دارداولاً. از دیدگاه سرمایه گذار، با در معرضریسکِ نقدشوندگی قرار گرفتن، احتمال شکست سرمایه گذاری بیشتر می شودثانیاً. میانگین بازدهی سهامی که حساسیت بیشتری به نقدشوندگی دارد، بیش از میانگین بازدهی سهام با حساسیت کمتر می باشد و به عبارتی ریسک نقدشوندگی با بازدهی سهام رابطه دارد. پاستور و استمبا - 2003 - با عنوان اینکه بازدهی هر سهم باید حساسیت متفاوتی به تغییرات در نقدشوندگی بازار داشته باشد.
ریسک نقدشوندگی را به صورت کوواریانس بین بازدهی سهم با تغییر در نقدشوندگی بازار تعریف نموده و بیان نمودند که ریسک نقدشوندگی در قیمتگذاری دارایی ها اثر دارد. هنگامی که نقدشوندگی بازار پایین است، جریان سفارشات در بازارهای سرمایه تأثیر قیمتی بزرگتری خواهد داشت. بازدهی سهام های دارای ریسک نقدشوندگی بالاتر، با تغییرات در نقدشوندگی بازار رابطه بیشتری دارند و قیمت آنها حساسیت بیشتری به روند حجم سفارشات دارد. بنابراین ریسک نقدشوندگی، ریسک کسب بازدهی هاینسبتاً منفی تر - مثبت تر - در هنگام کاهش - افزایش - نقدشوندگی بازار است و سرمایه گذاران از سهام دارای ریسک نقدشوندگی بیشتر انتظار کسب بازدهی بالاتر دارند.
یکی از مزیتهای عمده سرمایه گذاری در اوراق بهادار در مقایسه فرصت های دیگر سرمایه گذاری، قابلیت نقدشوندگی بالا است که به عواملی چون، عدم توقف های بلندمدت نماد معاملاتی، میزان سهام شناور آزاد و بازدهی سهام هر شرکت بستگی دارد .سهام شناور کم باعث کاهش قدرت نقدشوندگی سهام های بورس می شود. کاهش قدرت نقدشوندگی سهام ها در بورس، یکی از مهمترین انگیزه های سرمایه گذاری در بورس را کم رنگ می کند. نقدشوندگی مفهوم پیچیدهای است و به طور مستقیم مشاهده نمی شود. تعاریف و برداشت های گوناگونی در ارتباط با نقدشوندگی ارائه شده است.
