بخشی از مقاله
چکیده
جدول تناوبی عنصرها نقش×تأثیرگذاری×در آموزش×شیمیدارد. معمولاً یادگیری شیمی همراه با یادگیری جدول×تناوبی بوده و مرور مستمر جدول تناوبی از راههای گوناگون به یادگیری آن کمک فراوان کرده و با×انتقال×آن×به×حافظه×دراز مدت، باعث تقویت یادگیری مفاهیم و اطلاعات شیمی در دانش آموزان میگردد. یادگیری و حفظ جایگاه عناصر جدول تناوبی، علاوه بر اینکه به امتحانات و آزمونهای داخلی مانند کنکور سراسری کمک بزرگی میکند، باعث تسلط زیاد دانشآموزان در درک مفاهیم و مباحث مختلف دروس شیمی میگردد. این مطلب پیش از هر چیز مستلزم مهارت معلم در چگونگی تفهیم و یاددهی جدول تناوبی با استفاده از روشهای جذاب و ساده به دانش آموزان میباشد. معلم میتواند با به کارگیری شیوههای غیر مستقیم ؛ مثل تشویق دانش آموزان، نصب جدول تناوبی در کلاس درس و آزمایشگاه شیمی، برچسب بر روی اشیا مختلف و برگههای کوچک جیبی و مستقیم آموزشی ؛ با استفاده از روشهای متنوع، قابل فهم و ساده نظیر جدول سودوکو، ماروپله، رمزگذاری و یادگیری جدول هوشمند×و ؟؟؟× به دانش آموزان کمک نموده و فرایند درک مفاهیم و یادگیری را در دانش آموزان تسهیل نماید؟
کلمات کلیدی: یادگیری جدول تناوبی، رمز گذاری، بازی و جدول تناوبی، جدول هوشمند، یادگیری معنادار
-1 مقدمه
تنظیم و انتشار جدول تناوبی عناصر توسط مندلیف، تحولی شگرف در مراحل آغازی رشد شیمی نو - شیمی عمومی - به وجود آورد و موجبات رشد سریع آن را در بسیاری از زمینهها، فراهم کرد؛ زیرا استفاده از این جدول نه تنها مطالعه و بررسی خواص عناصر و ترکیبات مختلف آنها را بر اساس تشابه خواص در گروهها، آسان کرد؛ بلکه در تصحیح جرم اتمی و یا شناسایی و تعیین دقیق آنها که در آن زمان یکی از مسائل علمی مهم روز بود، کمک زیادی کرد و همچنین انگیزهای برای پژوهش به ویژه درزمینهی کشف عناصر ناشناخته و تعیین خواص آنها و گسترش دامنه تحقیقات در این زمینه را فراهم آورد. طبقهبندی و تدوین جدول تناوبی عناصر، بدون تردید یکی از قدمهای مؤثر درراه پیشرفت دانش شیمی در مراحل آغازی رشد آن بود. بهویژه، در پیشرفت شیمی عمومی تحول به وجود آورده بود. شاید در سایه اطلاعات وسیعی که امروزه به آنها دسترسی داریم،
مشکلاتی که بر سر راه دستیابی به کشف قانون تناوبی و تنظیم جدول طبقهبندی جامع و سامانمند برای عناصر که تحولی در آموزش شیمی ایجاد کند، ممکن است، بر ما پوشیده باشد و به اهمیت چنین امر مهمی پی نبرده باشیم. با توجه به×یافتههای روانشناسان برای یاددهی×عناصر بایستی×توجه فراگیران را×به جدول×تناوبی×افزایش×و×با تکرار×و×تمرین×و× دستهبندی×سازماندهی اطلاعات×آنها×از×عناصر×نیز×بهره×گرفت. اهمیت جدول تناوبی برای یک شیمیدان بهاندازه اهمیت نقشه برای یک توریست است.این جدول تمام خصوصیات شیمیایی و فیزیکی عناصر را به نظم درآورده است و عملاً از روی محل قرار گرفتن عناصر میتوان به خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آنها پی برد برای همین ما در اینجا به روشهای یادگیری جدول تناوبی اشاره میکنیم که دانش آموزان و دانش جویان بهراحتی بتوانند از آن استفاده کنند.
-2 روشهای یاددهی جدول تناوبی عناصر به دانش آموزان
یادگیری را معمولاً برحسب رفتارها و افکاری که دربرمی گیرد مطرح میکنند؛ زیرا یادگیری، تغییری را ضمن تجربه شامل میشود؛ بنابراین، میتوان سؤال کرد تغییر ناشی از یادگیری در چه جنبههایی از رفتار ظاهر میشود؟ درواقع، وقتی یاد میگیریم برای پیدایش تغییر در خویشتن تلاش میکنیم و این تغییر ممکن است به شکلهای ایجاد، اصلاح و تکمیل یا بهطورکلی افزایش و کاهش ظاهر شود. بهعبارتدیگر، پسازآنکه آموختیم، رفتار یا فکر ما دیگر آن نیست که قبلاً داشتیم بلکه تغییریافته است که این تغییر ممکن است بیدرنگ ظاهر شود مانند مانند پیدایش عادتهای بهداشتی، یا در بلند مدت خودش را نشان دهد مثل آموختن جدولضرب. رد واقع رفتار آدمی دارای سه بُعد یا جنبه به صورت زیر است:
الف. بُعد شناختی شامل افکار، عقاید، معلومات.
ب. بُعد روانی حرکتی شامل همه مهارتها.
پ. بُعد عاطفی و اجتماعی شامل احساسات، گرایشها، ارزشها.
یادگیری در هر یک از ابعاد مذکور، بهصورت تغییری در آنبُعد ظاهر میشود. مثلاً معلومات ما زیاد یا اصلاح و یا کامل میشود - بُعد شناختی - ؛ مهارتی را میآموزیم مانند رانندگی - بُعد روانی حرکتی - ؛ نظر یا دیدگاهمان نسبت به شخص یا چیزی عوض میشود یا خوشبین یا بدبین میشویم - بُعد عاطفی و اجتماعی - .
یادگیری سریع جدول مندلیف به کمک یکی از تکنیکهای یادسپار - رمزدار -
تقویت حافظه یعنی کمک به حافظه برای حفظ کردن سریعتر و همینطور به یادآوردن سریعتر. به زبان ساده تقویت حافظه به معنای اضافه کردن ظرفیت حافظه مغز نیست. بلکه همین سلولهای حافظه ای که الآن در مغز ما موجود است با فنهای یادسپاری سریع باید طوری به کار گرفته شوند که با حداقل زحمت بهترین کار آیی را در یادسپاری و یادآوری داشته باشند. برای این کار باید اطلاعات سخت و بدقلق یا اطلاعاتی که حفظ کردنشان سخت است، طوری رمزبندی شوند که با چیزی که برای ما یاد سپردن و یادآوردنش ساده است پیوند بخورند.این پیوند زنی بین یک پدیده راحت الحفظ با موضوعی
