بخشی از مقاله
چکیده:
ما هرروز از نامهاي عوارض و مکانهاي پیرامونمان براي توصیف محیط اطراف خود استفاده می کنیم. امروزه نامها به شکل تلفیق یافته اي در ارتباطات چند رسانه اي کاربرد دارند. درك مشترك نام مکانها و عوارض جغرافیایی براي ایجاد ارتباطی کارآمد و موثر بسیار مهم است.کشف مناطق مختلف جهان و مسکونی شدن آن در طول دوران متمادي، به نقشه برداري گسترده توسط نقشه برداران ،جغرافی دانان و زمین شناسان منجرگردید. تلاش همه آنها به سوي دقت و درستی ارائه و کاربرد یکپارچه نامهاي جغرافیایی معطوف شده بود تا عوارض روي طرحها و جدولهایشان را علامت گذاري کنند. پس از چندین سال ، افرادي که عملیات نقشه برداري را آغاز کردند، دریافتند که براي پاسخگویی و تصمیم گیري در باره مسائل سیستم نامگذاري جغرافیایی نیاز به یک سازمان ذي صلاح می باشد. بدین طریق ،می توانستند از بسیاري از خطاها و تناقضات در زمان استفاده از نامهاي جغرافیایی برروي نقشه ها اجتناب کنند بهمین جهت ضرورت یافت نامهاي جغرافیایی در یک قالب خاص و معین استاندارد شوند.
استاندارد سازي نامها، انتخاب بین نامهاي مختلف در حال کاربرد را شامل می شود تا فرآیند ایجاد ارتباط را تسهیل بخشد.از فواید تخصصی استاندارد سازي نامهاي جغرافیایی میتوان به تاثیر مستقیم آن در مفاهیم فرهنگی ، ثبت بخش مهمی از میراث فرهنگی یک کشور اشاره نمود. چنین ویژگی فرهنگی و تاریخی خیره کننده، در شبکه توپونیمی یک منطقه یا کشور بکار می آید. اغلب ، چنین نامهایی ، قرنها بخشی از آئین و سنت زبانی را تشکیل می داده که هیچگاه در جایی ثبت نشده است.دردهه 1960 ، سازمان ملل ،مکانیسمی را براي تاسیس گروه کارشناسان سازمان ملل - UNGEGN - و کنفرانس هاي سازمان ملل درخصوص استاندارد کردن نامهاي جغرافیایی ایجاد نمود.
همچنین راههاي متعددي براي دستیابی به استاندارد سازي وجود دارد. اما ارتباط و کارایی هرکدام، به طور گسترده به ویژگیهایی کشور مورد نظر بستگی دارد وسعت آن ، ساختار حکومتی ، نواحی فرهنگی / زبانی ، سیاست ، مناطق طبیعی / کشوري ، منابع موجود و غیره . سازمانهاي مختلف نامها ،اصول و شیوه هاي کار متعددي در سراسر جهان ایجاد شده است. اسناد و مدارك کشورهاي مختلف می تواند دردسترس کشورهایی قرارگیرد که به تازگی برنامه هاي جدید را شروع کرده اند و قطعا” می تواند شروع خوبی براي آنها باشد. با اینحال هرکشور شیوه اي را برمی گزیند که با ساختار سیاسی ،حکومتی ،زبانی منحصر بفرد خود به بهترین وجه هماهنگی داشته باشد. همیشه دشوارترین گامها، اولین گامهاست ،از جمله ، گرفتن توصیه ها، تائید توافقنامه هاي داخل سازمانی ، حمایت مطمئن از تاسیس یک سازمان نامهاي ملی.
مقدمه
ما هرروز از نامهاي عوارض و مکانهاي پیرامونمان براي توصیف محیط اطراف خود استفاده می کنیم. همچنین نامها را براي انتقال همه مفاهیم زندگی خود ،کار،وقایع اجتماعی بکار می بریم. شاید این نامها در گفتگوها یا به صورت مکتوب و یا .... البته امروزه نامها به شکل تلفیق یافته اي در ارتباطات چند رسانه اي کاربرد دارند. درك مشترك نام مکانها و عوارض جغرافیایی براي ایجاد ارتباطی کارآمد و موثر بسیار مهم است . این بدان معنی است که نه تنها کاربر - استفاده کننده از نام - داراي چند چهارچوب از مرجع می باشد، بلکه گیرنده ارتباط هم سیستم بکار رفته را درك میکند.
در گفتگوي بین چند فرد،بخصوص در سطح محلی،تعیین هویت عوارض ممکن است بسیار غیررسمی باشد : من باب مثال ، می خواهیم به " دریاچه " یا " فروشگاه "، " صخره بزرگ " یا آن "پیچ جاده" برویم. اما هر چه تعداد شنوندگان بیشتر و صحبت رسمیتر باشد ، نیاز شدیدي به وجود نوعی از چهارچوب یا معیار ثابتی از ارجاعات نامهاي جغرافیایی احساس میشود. زمانیکه به اسناد و مدارك مراجعه می کنیم ،با نگریستن به گزارشهاي تاریخی متوجه می شویم که کاربرد نامها در آنها چقدر گیج کننده است. روالی که هنوز هم ادامه دارد. این مساله بویژه در موقع رجوع به نقشه ها نیز مشهود است. احتمالا” زبانهاي مختلفی بکاررفته است ، شاید نامهاي جوراجور به یک زبان استفاده شده یا رسم الخط آنها تغییر یافته و یا یک نام براي عوارض مختلف بکار رفته است. نامهاي روي نقشه ها که در برهه اي از زمان و توسط افراد مختلفی گردآوري شده اند براي اشخاصی که به تعبیر و تفسیر آنها می پردازند، بسیار چالش برانگیز خواهد بود.
-1 ضرورت استاندارد سازي نامهاي جغرافیایی
کشف مناطق مختلف جهان و مسکونی شدن آن در طول دوران متمادي، به نقشه برداري گسترده توسط نقشه برداران ،جغرافی دانان و زمین شناسان منجرگردید. تلاش همه آنها به سوي دقت و درستی ارائه و کاربرد یکپارچه نامهاي جغرافیایی معطوف شده بود تا عوارض روي طرحها و جدولهایشان را علامت گذاري کنند. موارد استثنایی چه در آن زمان و چه در حال حاضر اینست که نقشه هایی که توسط هر بخش دولتی تهیه و تولید می شد باید در املا و کاربرد ،داراي انسجام و یکدستی باشد. پس از چندین سال ، افرادي که عملیات نقشه برداري را آغاز کردند، دریافتند که براي پاسخگویی و تصمیم گیري در باره مسائل سیستم نامگذاري جغرافیایی نیاز به یک سازمان ذي صلاح می باشد. بدین طریق ،میتوانستند از بسیاري از خطاها و تناقضات در زمان استفاده از نامهاي جغرافیایی برروي نقشه ها اجتناب کنند. در سال 1888 ،بحث و گفتگوهاي زیادي درباره نامهاي عوارض جغرافیایی صورت گرفت واستفاده غلط و چاپ بر روي نقشه ها ضرورت تاسیس و ایجاد سازمانی براي این امر را بیش از پیش آشکار مینمود. این نمونه مربوط به یک قرن پیش مطالب بسیاري را روشن میسازد:
- 1 نیاز به داشتن سازمانی که در مورد نامهاي جغرافیایی تصمیم بگیرد و در نتیجه ابهام و سردرگمی در رسم الخط و کاربرد نامها را مرتفع سازد .
- 2 کاربران اطلاعات حتی الامکان یکدستی را خواستارند و درصورت نبود یک سازمان مناسب ، مرجع دیگري باید در این مورد اقدام نماید.
- 3یک تیم متخصص باید فهرستهاي مرجع نامهاي جغرافیایی را ثبت و ضبط نماید ، مسائل مطرح شده را حل و فصل کند و اطلاعات نامهاي استاندارد شده را انتشار دهد - اطلاعات مجاز ، رسمی یا تائید شده - .
-2 استانداردسازي چیست؟
اگر نامهاي جغرافیایی باید به عنوان مرجعهاي مفیدي به کارآیند، پس رابطه بین نام و مکانی که آن نام به آن تعلق دارد و پیامی که انتقال میدهد باید واضح باشد وبراي همه سطوح کاربردي محلی تابین المللی قابل درك باشد. " نامهاي مکانها باید در نقش یک کد ارتباطی عمل نمایند که ارتباط محکم و استوار بین نامها و مکانها را تضمین میکند " بنابراین ، بسیار حائز اهمیت است که "استفاده از نامهاي مکانها تا جایی که ممکن است یکدست باشد، در شرف استاندارد کردن باشد، هم از نظر انتخاب نامها و شکل نوشتاري آنها و هم از نظر رابطه بین نامها و مکانهایی که نامها برآنها اتلاق می شود . - Dorion 1992 - ” بطور خلاصه ، "نامهاي مکانها باید استاندارد شوند. ”
بر طبق فرهنگنامه سازمان ملل 2002 - - ، استاندارد سازي یعنی تغییر یک نام جغرافیایی براساس مجموعه اي از استانداردها یا معیارهایی که توسط سازمانی مناسب تهیه و ارائه شده باشد. نامهاي جغرافیایی به ایفاي نقش چشمگیر خود در ارتباطات ادامه می دهند و نامهایی که از نظر ملی تائید شده اند براي استفاده درسراسر جهان بسیار قابل اعتماد هستند. لذا استاندارد سازي ملی ، پایه و اساس استاندارد کردن بین المللی را نیز بوجود می آورد.
به لحاظ تئوري، رابطه یک به یک بین مکان و نام ، رابطه اي ایده آل است و براساس این رابطه یک معنایی، هرمکان یا عارضه اي به یک نام پیوند می خورد و یک نام تنها براي یک مکان یا عارضه ساخته می شود. در حقیقت ، چنین دورنماي تئوریکی غیر قابل دستیابی است. تعداد عوارض در سراسر کره زمین فراتر از حد تصور ماست و عدم تکرار نامها حتی در یک زبان مستقل ، امري محال است. مگر اینکه ، مفاهیم مختلف یک مکان مشخص در بسیاري از موارد، نامهاي متعددي را براي آن مکان بوجود آورد - براساس بررسی هاي زمانی ، تاریخی - . استاندارد سازي نامها، انتخاب بین نامهاي مختلف در حال کاربرد را شامل می شود تا فرآیند ایجاد ارتباط را تسهیل بخشد.
-3 برخی از فواید استاندارد سازي نامهاي جغرافیایی
استاندارد سازي اشکال نوشتاري نامهاي جغرافیایی کاري صرفاً علمی نیست بلکه داراي فواید عملی ملموسی از مزایاي اجتماعی و اقتصادي می باشد. هرفرد می تواند نکات مرجع را بطور صحیح بشناسد ،چه در قانون ، ماده ها ، تبصره هاي حقوقی یا اسناد و مدارك اداري باشد و یا در مطالب آموزشی یا متون توریستی عنوان شده باشد. اشکال مکتوب استاندارد و کاربرد نامهاي جغرافیایی براي دولتمردان ، صنعت ، بازرگانی ، آموزش و علم از اهمیت بسزایی برخوردار است. یک چهارچوب - معیار - مرجع جغرافیایی واضح و روشن که بتواند اطلاعات دیگر را بطور موثري به هم مربوط سازد ، در دنیاي GIS کنونی بی ارزش است.
علاوه بر فواید تخصصی بسیار زیاد چنین برنامه اي ، تاثیر مستقیم آن در مفاهیم فرهنگی ، ثبت بخش مهمی از میراث فرهنگی یک کشور به چشم می خورد. چنین ویژگی فرهنگی و تاریخی خیره کننده، در شبکه توپونیمی یک منطقه یا کشور بکار می آید. اغلب ، چنین نامهایی ، قرنها بخشی از آئین و سنت زبانی را تشکیل می داده که هیچگاه در جایی ثبت نشده است. هرگاه درصدد توجیه یک برنامه نامهاي جغرافیایی ملی برمی آئیم ، درمی یابیم که نشان دادن منافع ملموس در واژه هاي مادي کار چندان آسانی نیست . مسلما”، رقابت کردن با آب سالم ، بهداشت ، برنامه هاي زیربنایی گسترش جاده ها بسیار دشواراست. هرچند با موشکافی دقیق،اغلب می فهمیم که درگذشته، پول و زمان قابل توجهی برروي مسائل نامها هزینه
