بخشی از مقاله
چکیده:
از آنجایی که پایدار بودن ساختمانها در مقابل محیط اطرافش در سالهای اخیر مورد توجه بسیاری از طراحان و مهندسان ساختمان شده است و حد آسایش رفاه اجتماعی،فرهنگی و بومی انسانها در عصر پیشرفت و تکنولوژی از اولویت اول تمام دنیا بوده و هست. بحث سازه در ساختمانها از اهمیت خاصی برخوردار است و ایجاد یک سازه نو وپایدار با عمر بالا وکارایی بیشتر در برابر عکس العملهای طبیعی - باد، زلزله و ... - مورد توجه است ،که اتصال سیستمهای سازه ای نو به مصالح دیگر بخشهای ساختمانی کیفیت وتکنولوژی اجرای این سیستمها از مهمترین مسائل روز دنیا ست.
برقراری روشی برای طراحی ساختمانها بر اساس مطالعه فاکتورهای اصلی معماری ساختاری و تکنو لوژیکی که در پاسخ ساختمان به اتفاقات محیطی موثرند ارائه شده است. جمع آوری اطلاعات تعریف نیازمندیها تحقیق عملی نتیجه گیری افزایش بهره وری مصالح و تکنیکهای ساخت بالا بردن سطح باز یافت مواد و پایین آوردن مصرف انرژی و تر کیب معماری با سیستم های نوین ساختاری و تکنو لو ژیکی. روش تحقیق مقاله بر اساس مطالعات کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل کردن مقالات برتر سالهای اخیر ایرانی و لاتین بوده است.
-1مقدمه :
از کنفرانس سال 1992 سازمان ملل در ریو دوژانیرو در رابطه با محیط زیست و توسعه کمیته علمی توسعه پایدار را تنها روش مجاز همزیستی میان انسان و محیط زیست دانست. بنا بر این پایداری مهمترین موضوع تحقیق گردید که شامل اصلاح قلمرو با عنوان معماری و مهندسی بود . اخیرا روشهای جدید طراحی تکنیکها و مصالح جدید برای افزایش کارایی و امنیت ساختمانها بر خلاف مواد قدیمی و عملکرد های محیط زیستی غیر معمول ابداع شده اند . به عنوان مثال اکنون به خوبی مشخص شده است که در طراحی ها ی لرزه ای باید توانایی سیستم برای توزیع انرژی و تاثیرات تغییر شکلهای جانبی در پاسخهای لرزه ای کل ساختمان را در نظر گرفت .
این موارد شامل هر دوجنبه ظاهری تکنولوزیکی و ساختاری بنا میشود با این وجود تا به حال این موارد مفاهیم اساسی تعیین کننده طراحی در معماری را تحت تاثیر قرار نداده اند . و در کار اخیر نیز کسی نمی تواند وجوداستفاده صحیح از دستورالعملها را هنگام ایجاد مفاهیم جدید از طراحی عملکردی و ساختاری و تکنیکهای نوین مربوطه اثبات نماید.یک تحقیق اخیرا در دانشگاه پروجا صرف بررسی رابطه معماری تکنولوژیکی و سازه و ساختار ظاهری و رفتار ساختمان در مواجهه با شرایط محیطی شد.
هدف تعیین محدوده ای است که میتواند از مفاهیم معماری برای رسیدن به رفتار مناسب در ساختمان استفاده کنند . کلمه کلیدی "رویکرد کنش پذیر"به این معنی است که عملکرد های ساختمانها از تقویت عناصر به کار رفته درآنها و یا به کار بر دن ماشین الات خاص تاثیر نمیپذیرد بلکه با استفاده موثر از ساختار ظاهری و ویزگیهای طبیعی مصالح ساختمانی حاصل میشود عقیده اساسی در این رابطه این است که برخی پارامتر های مهم مثل بی نظمی در سنجش استفاده از مواد ناهمگون و عدم تقارن معمولا به عنوان ویزگیهای نامناسب برای محافظت از ساختمان در برابر حوادثی مثل زلزله طوفان انفجار به حساب میآید و بر عکس میتوان از آنها در مهار انرژیهای وارده به ساختمان و خنثی کردن آنها استفاده کرد. - - 15
.2 پایداری محیطی
.1-2طراحی معماری و پایداری
طراحی پایدار شیوه ای است در حوزه طراحی محیط مصنوع برای ایجاد محیط پایدار. تلاشی است در جهت به حداکثر رساندن آسایش افراد با بالا بردن کیفیت زندگی و کم ترین آسیب ها به محیط طبیعی که نیازمند تفکری خردمندانه در زمینه معماری و سایر حرفه های طراحی برای ایجاد پایداری در فرآیند طراحی است به طوری که در آن به سه عامل اصلی و اساسی محیط، اقتصاد و اجتماع - انسان - ، به عنوان ارزش های ماندگار توجه شود.
طراحی پایدار نوعی از معماری است که از حداکثر استعدادهای محیطی برای آسایش مصرف کنندگان سود می جوید و ابزارها و راهکارهای هوشمندانه ای را در این میان به کار می گیرد . این نوع معماری، نه به صورت احداث یک ساختماندر یک بستر- آنچه تا کنون صورت گرفته- بلکه حتی الامکان و متناسب با مقیاس و مقر طرح با بستر وحدت یافته ، به جزء لاینفکی از آن تبدیل می شود . - احمدی، . - 1382 اگرچه مفاد قطعنامه های مربوط به مباحث پایداری در مقابل توصیه های کلی و پراکنده برای ترویج معماری پایدار، کمتر به تعریف دقیق و معیارهای روشن برتری این معماری اشاره دارد اما کنگره جهانی معماران در سال 1993، طراحی و معماری پایدار را با برداشت از مباحث دستور کار 21 به شرح زیر به طراحان سراسر جهان توصیه می کند:
- قرار دادن پایداری محیطی و اجتماعی در محور مسئولیت های حرفه ای معماران
- توسعه و تداوم رشد طراحی معماری، رویه ها، محصولات، خدمات و استانداردها در جهت به کارگیری معماری پایدار -آموزش کارکنان دفاتر صنایع ساخنمانی، کارفرمایان، دانشجویان و مردم درباره اهمیت طراحی پایدار
- تدوین سیاست گذاری ها، مقررات ساختمانی دولتی و تجاری برای اطمینان از تداول طراحی پایدار
- ترفیع عناصر محیط انسان ساخت موجود و آینده برای طراحی،تولید و بازیافت،در جهت استانداردهای طراحی پایدار. - عینی فر، - 1387
توسعه انسانی و ارتقاء کیفیت زندگی انسان ها است به طوری که از ارکان این طراحی، افزایش کیفیت ساختمان ها با روش های طراحی و شیوه های اجرایی برای تأمین آسایش،آرامش، امنیت، ایمنی، بهداشت و سلامتی لازم در زندگی انسان ها به شمار می رود - سید الماسی، . - 1388 در عین حال سایک - - 1995 به کمبود دانش و مهارت جامعه حرفه ای برای طراحی معماری اجرا یا ساختمان سازی تأکید دارد و طراحی ساختمان هایی که امروزه سبز نامیده می شوند را غیر علمی می داند - گیلمن، . - 1993
آن چه پیرامون طراحی پایدار گفته شد نشان دهنده نگرشی به معماری است که بر کیفیت گرایی،آینده گرایی و توجه به محیط،تأکید دارد و در حال حاضر تحقق ایده پایداری از طریق برنامه ریزی و طراحی میسر می باشد. در این خصوص با نگاهی به دامنه ملاحظات طراحی پایدار و تلخیص آن در ابعاد کلیدی، پنج زمینه کلی قابل تشخیص است . این زمینه ها عبارتند از شکل فضایی،طراحی و توسعه، تحرک، انرژی و زیست بوم که دارای هم پوشانی بوده و در عین حال می توانند مباحث جدیدی را به روی طراحان و تصمیم سازان بگشایند . با توجه به این عوامل،طراحی باید به گونه ای انجام پذیرد که موجبات پایداری محیط را فراهم آورد - مفیدی،. - 1386
به عنوان مثال در ایتالیا پس از پذیرش قرارداد 1997 کیوتو از ژانویه 2003 در راستای اجرای مصوبات اتحادیه اروپا برای کاهش 6.5 درصد از تولید گازهای گلخانه ای که معادل 93هزار تن دی اکسید کربن است تلاش شده است. برای دنبال کردن این هدف کاهش مصرف انرژی های حاصل از منابع فسیلی باید اتفاق بیفتد درحال حاضر روش های ساخت در مناطق مختلف کشور تفاوت چندانی ندارد درحالیکه آب وهوا از شمال به جنوی بسیار متفاوت است واین مسئله نیازمندکنترل های تابستانی و زمستانی می باشد. - خود بسندگی,تهویه مطبوع,گیاهانی که همه جا می رویند - برای استفاده از منابع تجدید پذیر انرژی اطلاع دقیق تر از شرایط آب و هوایی محل و ساختمان ها ی موجود برای طراحی ضروری است.
برای رسیدن به اهداف گفته شده گرایش حقیقی بسمت توسعه سیستم های معماری برای توانایی در پاسخگویی به نیاز های محیطی می باشد. به نحوی که نیاز به انرژی از منابع تجدید ناپذیر نبوده و یا بسیار پایین باشند.موضوع اصلی در طراحی معماری استفاده از پتانسیل های طبیعی است آب باد آب وهوای محلی توان حرارتی خاک و مواد متشکله,تبرید ,شفافیت اتمسفر ,عدم نفوذپذیری در برابر اشعه های مختلف رنگ نما و سقف بنا. - - 8-7
2-2 توسعه مرزهای پایداری:
درواقع مقوله معماری پایدار-گرایش هایی چون معماری فناور،معماری سبز،معماری هوشمند و همچنین طراحی محیطی،معماری رفتارگرا، معماری اقتصاد محور- امری فراگیر بوده اما مانند گرایش های قبلی به سبک معماری منجر نمی شود. به علاوه با وجود آن که دغدغه های اصلی آن مربوط به مسئله محیط زیست می باشد، از تمامی گرایش های پیشین که به تقلیل استفاده از مصالح و انرژی توجه کرده اند، بهره می گیرد. این در حالی است که به واسطه خاستگاه های گفته شده خود را از معماری های پیشین- که کارکرد با ایجاد فرم محض را دنبال می نمودند- متمایز می نماید - احمدی، . - 1382 اصل طراحی پایدار بر این نکته استوار است که ساختمان جزئی کوچک از طبیعت پیرامونی است و باید به عنوان بخشی از سامانه زیستی در چرخه حیات قرار گرفته و عمل کند.
همچنین یکی از جنبه های طراحی پایدار، تداوم است، زیرا ساختمان های با دوام و سازگار با شرایط، پایدارترند - فرهودی و دبیدیان، . - 1382 از آنجا که دغدغه اصلی پایداری، توجه به شرایط محیطی است طراحی پایدار محیطی نیز نوعی نزدیک شدن به محصول طراحی است که بهره مندی از ویژگی های درونی بستر و شرایط محیطی را به حداکثر رسانده، در حالی که شرایط نامطلوب حاصل از ساخت و ساز ناشی از آن را به حداقل سوق دهد. همچنین در این چارچوب در حالی که باید مواجهه و مقابله ساختمان ها با طبیعت به حداقل برسد، ضروری است از مرحله طراحی و نحوه استقرار، بنا به شرایط و موقعیت مکانی به خوبی پاسخ دهد - احمدی، . - 1382
