بخشی از مقاله
چکیده
تورسیم، پدیده ای است که از دیرباز با اشکال خاص خود در جوامع انسانی وجود داشته به تدریج با تحولات تاریخی مراحل تکامل خود را تا عصر حاضر طی نموده است. این پدیده عموماً بر پایه ی سفر جابه جایی بنا شده که خود زاده ی نیازهای گوناگون روانی، فرهنگی، اجتماعی اقتصادی انسان است نوع جدیدی از گردشگری یعنی اکوتوریسم یا گردشگری طبیعت بر پایه ی توانمندی های محیطی منابع طبیعی می تواند، به افزایش روند توسعه ی اقتصادی امر اشتغال در بخشهای مختلف منجر شود.
هتلها از امکانات اقامتی و گردشگری شهرها به حساب میآیند و بیشتر مورد استفاده مسافران و گردشگران قرار میگیرند. صنعت توریستم یکی از مهمترین مسائل دنیای امروز است که ایجاد زیر ساخت هایی با کیفیت مناسب می تواند تاثیر بسزایی بر این صنعت داشته باشد که معماری سبز می تواند پاسخی مناسب به این نیاز باشد با استفاده از اصول پایداری و معماری سبز در طراحی هتل می توان علاوه بر ایجاد فضایی با کیفیت بصری بالاوتلفیق شده با طبیعت، انرژی های مصرفی بنا را از طریق انرژی های تجدید شونده تامین کرد که این موضوع نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.اصول معماری سبز در طراحی هتل می تواند نقش بسزایی در جذب توریسم در کشورایفاءکند.
-1 مقدمه
جهانگردی از عرصه های نو و زمینه های جدید امروز است که از یک سر به علت اهمیت اقتصادی و از دیگر سو به علت اثرا ت اجتماعی و فرهنگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است .جهانگردی نوعی ایجاد ارتباط و تبادل فرهنگ میان ملت ها به حساب می آید . جهانگردی، علاوه بر این که باید به جایگاه پراهمیت خود به عنوان یک صنعت، با تاثیرات اقتصادی دست یابد،باید با حفظ فرهنگ اصیل میهنی و ارزشی کشور میزبان مهمانان باشد .
در بسیاری ازکشورها، صنعت توریسم به عنوان یک موتور محرک توسعه بکارگرفته می شود و استفاده های مفیدی از آن برای کسب درآمد و جذب ارز و همین طور ایجاد اشتغال برای قشر عظیمی از مردم به ویژه جوانان به عمل می آید .وجود یک بازار پر رقابت درجهان در این خصوص، بهترین گواه این مدعا است .امروزه صنعت توریسم و گردشگری در جهان توسعه بسیاری یافته و بسیاری از کشورها از این رهیافت توانسته اندوضعیت خویش را تا حد قابل توجهی بهبود بخشند .در این جهت بسیاری از کشورها به این فکر افتاده اند تا از این طریق برمشکلات اقتصادی خویش نظیر پایین بردن درآمد سرانه، نرخ بیکاری بالا، کمبود در آمدهای ارزی و ... فائق آیند.
معماری پایدار - معماری سبز - به عنوان یکی از مهمتر ین راهبردهای توسعه محسوب می شود .در این راهبرد ضرورتهای مطرح شده به منظور جذب گردشگری و افزایش در آمد، لزوم شناخت و استفاده عملی از جاذبه های توریستی واکوتوریستی مؤثر در گردشگری را ا یجاد کرده است .
توسعه پایدار برای گردشگری باید با هدف بهبود کیفیت زندگی ساکنان، به بهینه سازی منافع اقتصادی، حفاظت از محیط زیست طبیعی جوامع کمک کند و موجب فراهم کردن تجر به ای با کیفیت بالا برای بازدیدکنندگان و گردشگران شود.
بنا به تعریف سازمان جهانی جهانگردی،توسعه پایدار گردشگری فرآیندی است که با کیفیت زندگی میزبانان، تأمین تقاضای بازدیدکنندگان و به همان نسبت باحفاظت منابع محیط طبیعی و انسانی در ارتباط است .رویکرد توسعه پایدار گردشگری هم سو با پذیرش جهان شمول پارادایم توسعه پایدار در مجامع عمومی و تصمیم گیری از دهه 1990 به بعد و ادبیات گردشگری شد .توسعه پایدارگردشگری، یک جابجایی از رو یکردهای سنتی اقتصاد نئوکلاسیک در زمینه توسعه گردشگری، به یک رویکرد سیستمی رانشان می دهد که در آن نه تنها نیازهای بازار مورد توجه است بوده بلکه ضروریا ت جامعه و محیط زیست طبیعی نیز مورد توجه و تأکید قرار می گردد
-2 بیان مسئله
امروزه در جهان با توجه به دیدگاههای جدید در موردگردشگری و تعاریف نهادهای جهانی، پدیده گردشگری به عنوان بخشی از تمدن معاصر و یک شیوه جهانی برای تأمین نیازهای معنوی انسان و ارتقاء کیفیت زندگی از طریق هم بستگی جوامع و فرهنگ های کوچک و بزرگ، محسوب می شود. ازاین دیدگاه گردشگری شامل سه عرصه اصلی محلی، ملی و بین المللی است که از هم جدایی ناپذیرند .
در واقع در پیوند وهمکاری این سه بخش است که اهداف عالی و نهایی گردشگری تحقق پیدا می کنند و حتی رونق و نتایج اقتصادی گردشگری نیزبه این همکاری وابسته است .گردشگری اگر چهمعمولاً به عنوان یک صنعت سودآور و اشتغال زا مطرح میشود ولی به هیچ وجه یک پدیدهصرفاً اقتصادی نیست .گردشگری در ماهیت خود یک پدیده پیچیده اجتماعی است که ازابعاد گوناگون اقتصادی، سیاسی، زیست محیطی، فرهنگی و مدیریتی برخوردار است .در واقع ارزش اقتصادی و سودآوری آن از کیفیت و ارزشهای اجتماعی و فراغتی آن منشأ می گیرد .از این رو فعالیت گردشگری وقتی از نظر اقتصادی مفید وسودآور خواهد بود که از نظر اجتماعی و فرهنگی ارزش آفرین باشد.
-3 روش تحقیق
در این پژوهش با تکیه به مطالعات کتابخانه ای در زمینه لزوم معماری سبز در صنعت جهانگردی و ضوابط طراحی هتل انجام شده است.
-4 هتل
هتل یک واژه فرانسوی و منظور آن مکانی است که تسهیلات لازم برای اقامت کوتاه مدت مسافر را در مقصد یا مسیر حرکت تامین می کند. معادل های فارسی آن عبارت اند از: کاروانسرا، مهمانخانه، مهمان پذیر،زائرسرا و مسافر خانه،که صرفنظر از درجه و کیفیت خدماتی آنها در دنیا پیشینه چندین هزار ساله دارند.این تاسیسات برای کسب و کار و ایجاد درآمد ساخته می شوند، و گرنه اقامت موقت از طریق خیریه، و انواع کم هزینه تری وجود داشته و دارند.پس بنابراین یک هتل مجموعه ای است از عملکردها ی مختلف با ماهیت متنوع؛ ا عم از اقامتی، تفریحی، ورزشی ، اداری وخدماتی و از جمله موضوعاتی در طراحی است که می توان آن را در گروهی قرار داد که پاسخ دهی به عملکرد مجموعه ازاولویت های اصلی آنها است. از دیگر سوعناصر شاخص یک شهر هتل های آن می باشند و بحث زیباشناختی قضیه اهمیت کمتری نسبت به عملکرد برخوردار نیست.
-5 اصول معماری سبز
1-5 اصل اول: حفاظت از انرژی
هر ساختمان باید به گونه ای طراحی و ساخته شود که نیاز آن به سوخت فسیلی به حداقل ممکن برسد.ضرورت پذیرفتن این اصل در عصرهای گذشته بدون هیچ شک و تردیدی با توجه به نحوه ساخت و سازها، غیر قابل انکار میباشد و شاید تنها به سبب تنوع بسیار زیاد مصالح و فناوری های جدید در دوران معاصر، چنین اصلی در ساختمان ها به دست فراموشی سپرده شده است و این بار با استفاده از مصالح گوناگون و یا با ترکیب های مختلفی از آنها،ساختمان ها،محیط را با توجه به نیازهای کاربران تغییر میدهند.
2-5 اصل دوم: کار با اقلیم
ساختمان ها باید به گونه ای طراحی شوند که قادر به استفاده از اقلیم و منابع انرژی محلی باشند. شکل و نحوه استقرار ساختمان و محل قرار گیری فضاهای داخلی آن می تواند به گونه ای باشد که موجب ارتقاع سطح آسایش درون ساختمان گردد و در عین حال از طریق عایق بندی صحیح سازه، موجبات کاهش مصرف سوخت فسیلی پدید آید. این دو فرآیند مذکور ناگزیر دارای هم پوشانی و نقاط مشترک فراوان می باشند.سنت طراحی با توجه به اقلیم برای ایجاد آسایش درون ساختمان به قوانین گرمایش محدود نمیشد بلکه در بسیاری از اقلیم ها معماران ملزم به طراحی فضایی خنک برای پدید آوردن شرایط مطلوب در داخل ساختمان بودند.راه حل معمول درعصر حاضر، یعنی استفاده از سیستم های تهویه مطبوع هوا، تنها فرآیندی ناکار آمد در تقابل با اقلیم به شمار می رود و در عین حال همراه با مصرف زیاد انرژی می باشد، که حتی به هنگام ارزانی و فراوانی انرژی به دلیل آلودگی حاصل از آن امری اشتباه بشمار می آید.
3-5 اصل سوم: کاهش استفاده از منابع جدید
هر ساختمان باید به گونه ای طراحی شود که استفاده از منابع جدید را به حداقل برساند و در پایان عمر مفید خود، منبعی برای ایجاد سازه های دیگر به وجود بیاورد.این استفاده مجدد میتواند در مسیر استفاده از مصالح بازیافت شده یا فضاهای بازیافت شده شکل بگیرد.در اغلب مواردی که دسترسی به منابع جدید به حداقل می رسد روش هایی کشف می شوند که با آنها می توان ساختمان هایی که برای یک منظور ساخته شده اند، برای مقاصد دیگر نیز استفاده شوند.
تغییر در بعضی از ساختمان های قدیمی برای کاربری های جدید می تواند هزینه ها و مشکلات خاصی را با خود به همراه داشته باشد. با این حال مزایای حاصل از استفاده مجدد از این ساختمان های بزرگ در کنار یکدیگر و درون یک محیط شهری می تواند بر این مشکلات و هزینه ها غلبه نماید. نوسازی ساختمان های موجود در شهرهای بزرگ و کوچک همچنین می تواند موجب حفاظت از منابع مورد استفاده جهت تخریب و بازسازی ساختمان و بدین ترتیب جلوگیری از تخریب محیط شهری شود.
4-5 اصل چهارم: احترام به کاربران
تمامی ساختمان ها توسط انسان ها ساخته می شوند اما در بعضی از سازه ها حقیقت حضور انسان محترم شمرده می شود، در حالی که در برخی دیگر تلاش برای رد ابعاد انسانی در فرآیند ساخت مشاهده می شود.برای یک معمار حرفه ای توجه به این نکته ضرورت دارد که ایمنی و سلامت مصالح و فرآیند های شکل دهنده ساختمان به همان میزان که برای کارگران و یا استفاده کنندگان آن مهم است برای کل جامعه بشری نیز از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد.شکل دیگر مشارکت انسانی که نیازمند توجه است، اشتراک و دخالت مثبت کاربران در فرآیند طراحی و ساخت است، که چنانچه به طور موثر بکار گرفته نشود یک منبع کارا و مفید به هدر رفته است.
5-5 اصل پنجم: احترام به سایت
معمار استرالیایی گلن مورکات این جمله عجیب را بیان می کند که: ساختمان باید زمین را به گونه ای آرام و سبک لمس کند. ساختمانی که انرژی را حریصانه مصرف می کند آلودگی تولید می کند و با مصرف کنندگان و کاربران خویش بیگانه است در نتیجه هرگز زمین را به گونه ای آرام و سبک لمس نمی کند.نمی توان هر ساختمان را از درون سایت ساخته شده در آن خارج نمود و شرایط قبل از ایجاد ساختمان را دوباره در سایت احیا کرد.
در حالی که در جوامع شهری، زندگی بومی و سنتیخود را برای یکجا نشینی ترک کرده اند و معماران وارد عرصه طراحی شده اند، هنوز نیز برای ایجاد کاربری های مختلف مانند نمایشگاه و دیگر فعالیت های فرهنگی نیاز مستمر به سازه های موقت وجود دارد - این قبیل سازه ها اغلب، شکل چادر بادیه نشینان را بخود می گیرد