بخشی از مقاله
چکیده:
اهل بیت - ع - در میان امت اسلامی از جایگاه ویژهاي برخوردارند و در این بین اهل ادب نیز حق مطلب را در مورد اهل بیت - ع - ادا کرده و اشعار نغز و زیبایی در وصف و مدح این بزرگواران سرودهاند. شعراي کرد اهل سنت به ویژهانان که بر مذهب شافعی هستند، از جمله شیخ رضا طالبانی، مولانا خالد نقشبندي، شاهرخ اورامی، ماموستا بیخود، مولوي کرد، عباس حقیقی و بسیاري دیگر از شعرا همانند دیگر شعراي ایران زمین بخش عمدهاي از اشعار خود را به مدح و منقبت ائمهاطهار - ع - و در راس آنها امیر المومنین علی - ع - ، فاطمه زهرا - س - ، امام حسن، امام حسین - ع - ، امام صادق - ع - ، امام رضا - ع - و دیگر ائمه - ع - اختصاص دادهاند.در این پژوهش سیماي اهل بیت - ع - در اشعار نغز فارسی و کردي شعراي کرد به تصویر کشیده شده که در بسیاري از این اشعار، شاعر با حضور در اماکن مقدسی همچون کربلا، مرقد امام رضا - ع - و. . . ابیات مدنظر خود را سروده و این مساله موجب شده تا شاعر از عمق وجود و با احساس و عاطفه صادقانه اي که در آن هنگام داشته، اشعار خود را بسراید. به همین دلیل اشعاري که در موضوع اهل بیت - ع - سروده شده، اشعاري صادقانه و به دور از هرگونه قصد و غرض دیگري است.
واژگان کلیدي: شعر، شعراي کرد، اهل سنت، اهل بیت، ادب اهل بیت
مقدمه:
مردم کرد زبان نیز همانند دیگر اقوام ایران زمین هموارهاراده ویژهاي به خاندان پیامبر - ص - داشتهاند و در این بین اهل شعر و ادب نیز در مدح و رثاي ائمه - ع - دست به قلم شده و آثار زیبایی را در این زمینه نگاشتهاند.در میان فرق اهل سنت آنان که بر مذهب شافعی هستند، به اهل بیت علیهم السلام ارادتی ویژه دارند و شاید این ارادت و محبت صدق آمیز ناشی از مهر شدید امام شافعی به ال بیت پیامبرعلیهم السلام بوده باشد، چه، شافعی را در محبت اهل بیت، اشعاري است نغز و زیبا که پاکی نیت و مهر فراوان وي را به این بزرگواران نشان میدهد:إن کان رفضا حب آل محمد فلیشهد الثقلان انی رافضی - محمد بن ادریس الشافعی، دیوان، - 1988 :78
»اگر مهر آل محمد علیهم السلام رفض باشد; پس جن و انس گواهی دهد بر رافضی بودن من«و همو -رحمهاالله -گوید:یا آل بیت رسول االله حبکم فرض من االله فی القرآن انزله یکفیکم من عظیم الفخرانکم من لم یصل علیکم لاصلاة له - همان، - 101»اي خاندان رسول خداي، خداوند مهر و دوستداري شما را، در قرآنی که فرود آورده، واجب گردانیدهاست؛ همین فخر بزرگ شما را کافی است که هر کس در نماز، شما را سلام نگوید، نمازش درست نیست«شعرا و عرفاي کرد اهل سنت کشورمان همواره در فراهم آوردن این سرمایه غنی ادبی، عرفانی، مذهبی و فرهنگی سهم بسزاي خود را ایفا و در انعکاس احساسات و عواطف پاك انسانی، دینی و مذهبی خود نسبت به ساحت مقدس نبی مکرم اسلام - ص - ابراز عشق و ارادت به اهل بیت گرامی آن حضرت و به ویژهامام رضا - ع - و امام حسین - ع - در قالبهاي گوناگون شعري به زبانهاي کردي، فارسی و عربی پیشی گرفتهاند.در این پژوهش سعی بر آن شده تا با گلچین اشعاري از شعراي کرد در مورد پیامبر گرامی اسلام - ص - و اهل بیت مطهر ایشان - ع - نهایت ارادت و محبت شعراي اهل سنت نسبت به ائمه - ع - به تصویر کشیده شود.
کلیات و ادبیات تحقیق:
کردها از قدیم الایام تسلیم دین مبین اسلام بوده و با عشق و علاقهاز فرامین و دستورات آن تبعیت کردهاند. این مردمان همواره به دین داري شهره بودهاند و با بررسی مختصري از زندگانی کردها چه در زمانهاي گذشته و چه در زمان حال میتوان به این مساله پی برد. علاوه بر این، مساله دیگري که همواره مورد اهتمام مات کردبوده و از جایگاه ویژهاي در میان آنها برخورداراست، ادبیات به ویژه شعر میباشد.کردها از زمانهاي دور به سرودن شعرهاي نغز و زیبا شهرت داشته اند. پس از ظهور اسلام در جزیره العرب و ورود آن به کردستان، کردها جزو نخستین قومهایی بودند که به دین مبین اسلام گرویدند.
پس از آمدن اسلام، شعراي کرد نیز همانند دیگر شعرا به سرودن اشعاري در وصف پیامبر اسلام - ع - ، اصحاب و یاران ایشان و اهل بیت بزرگوار پیامبر - ص - پرداختند و در این زمینهاشعاري زیبا و رسا از خود به یادگار گذاشتند که بیانگر عشق و علاقه ویژه ملت کرد به اهل بیت گرامی پیامبر - ص - میباشد.از همین رو، ما بر آن شدیم با توجه به اینکه در ایران اسلامی به ویژه در مناطق کرد نشین کمتر به موضوع اهل بیت - ع - در شعر و نثر توجه شده، موضوع پژوهش خود را به این مسالهاختصاص دهیم تا زمینه را براي کارها و آثار بعدي هموار کنیم، باشد کهاین اثر ناچیز مشوقی براي دیگران باشد تا آنها نیز اهتمام بیشتري به جایگاهاهل بیت مطهر - ع - در ادبیات داده و حق مطلب را در مورد آنها ادا نمایند.
روش تحقیق:
روش پیشنهادي در تحقیق حاضر، توصیفی میباشد. ما در ابتدا به طور مختصر توضیحاتی در مورد شعرا ارائه دادهایم، سپس به بیان اشعاري نغز و زیبا از آنان در وصف ائمه - ع - پرداختهایم. گردآوري اطلاعات هم در این پژوهش به شیوه کتابخانهاي صورت گرفتهاست.
اهداف تحقیق:
ما در این تحقیق بر آنیم تا جایگاهاهل بیت - ع - را در اشعار شعراي اهل سنت کرد بررسی کنیم و به این منظور اشعاري را از شعراي کرد زبان در این زمینه ذکر کردهایم.از جملهاهداف مهم این پژوهش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
