بخشی از مقاله
چکیده:
کنجد - sesamum indicum - گیاهی یکساله، روز کوتاه و خودگشن بوده و در طبیعت تحت تاثیر عوامل بیماری زای مختلفی قرار می گیرد. یکی از گسترده ترین قارچها در طبیعت جنس پنی سیلیوم می باشد. در این بررسی از مزارع کنجد منطقه طبس نمونه برداری صورت گرفت و پس از جداسازی قارچ، خالص سازی به روش تک اسپور و نوک ریسه انجام شد. شناسایی قارچ با استفاده از خصوصیات ریخت شناسی انجام شد. مشخصات مشاهده شده با جنس پنی سیلیوم مطابقت داشت.
مقدمه:
معرفی گیاه کنجد:
کنجد گیاهی یکساله از خانواده Pedaliaceae می باشد که به صورت بوته ای راست و مستقیم به ارتفاع 70-150 سانتیمتر رشد می کند. ریشه کنجد قوی و بسیار توسعه یافته است و به همین دلیل این گیاه در برابر تنش خشکی بسیار مقاوم است. این گیاه روز کوتاه و گرمادوست بوده و از لحاظ لقاح، خودگشن است - . - Weiss,1971 حداقل دمای لازم برای جوانه زدن و سبز شدن بذر کنجد 10 درجه سلسیوس است.حرارت مطلوب برای رشد کنجد 27 درجه سلسیوس و میانگین دمای شب و روز از 25-27 درجه سلسیوس نباید کمتر باشد.
گیاهچه کنجد نسبت به غرقاب شدن، شوری زیاد خاک و وزش باد حساس است - .. - Bedigian & Harlan, 1986 سطح کشت کنجد در جهان طبق آمار منتشرشده سازمان خواربار جهانی در سال 2013 در حدود نه میلیون و چهارصد هزار هکتار بوده است.در سال زراعی 94-95زراعت کنجد در ایران مساحت 145 هزار هکتار را در پوشش خود داشته و حدود35 هزار تن دانه تولید نموده است. سطح زیر کشت کنجد در استان خراسان جنوبی 400 هکتار در سال 94بوده است. - شریف نبی، . - 1389 در طبیعت گیاهان تحت تاثیر عوامل محیطی متنوعی قرار می گیرند.گیاه کنجد نیز به نوبه خود تحت تاثیر بیمارگرهای قارچی است که یکی از این پاتوژن ها قارچ پنی سیلیوم می باشد - . - Sweeney &Dobson,1998
معرفی قارچ پنی سیلیوم:
پنی سیلیوم اولین بار توسط لینک در سال 1809 توصیف گردید. گونه های این جنس تولید زنجیری از کنیدی ها را بر روی اندامهایی به اسم فیالید می کنند.این قارچ با دارا بودن 150 گونه شناخته شده دارای گسترش جهانی می باشد - . - Samson et al, 2004
مواد و روش:
نمونه های مشکوک به آلودگی با این قارچ، جمع آوری شده و قسمت های آلوده تحت شرایط استریل به پتری های حاوی محیط کشت سیب زمینی- دکستروز- آگار - - PDA منتقل شد. سپس پتری ها در انکوباتور در دمای 25 درجه سلسیوس و در تاریکی نگهداری شد - . - Kim et al , 2007 پس از گذشت سه روز پتری ها زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گرفتند و کلنی هایی که ویژگی پنی سیلیوم را داشتند به محیط PDA جدید منتقل شد. نمونه ها از نظر میکروسکوپی و ماکروسکوپی مورد بررسی قرار گرفتند و برای شناسایی دقیق از محیط کشت زاپک استفاده شد.برای بررسی خصوصیات ماکروسکوپی و میکروسکوپی از کلید شناسایی pitt استفاده شد - . - Pitt,1988
محیط کشت زاپک -آگار:
برای شناسایی قارچ پنی سیلیوم از محیط کشت زاپک - شرکت مرک آلمان - ، استفاده گردید. محیط مصرفی در این تحقیق ، طبق دستور شرکت سازنده آماده شد. محیط کشت سیب زمینی- دکستروز- آگار :PDA طبق توصیه کارخانه سازنده مورد استفاده قرار گرفت.
نتایج:
بررسی ریخت شناسی:
:Penicillium sp. رنگ پرگنه قارچ روی محیط کشت زاپک آگار در سطح روی پتری سبز رنگ و ازسطح زیرین به رنگ زرد مایل به قهوه ای بود. کنیدیوفورها غالبا به صورت انفرادی از مسیلیوم خارج شده و در انتها به شکل جارویی منشعب گردید و به انگشتک هایی - فیالید - ختم شد. فیالیدها فلاسکی، کنیدی ها به صورت زنجیری روی فیالید ها ،کنیدی های یک سلولی، تخم مرغی شکل و شفاف به صورت زنجیری تشکیل شد. کنیدی ها 3/75-7/5 میکرومتر طول داشت. این خصوصیات با آنچه در کلید شناسایی pitt آمده بود، مطابقت داشت - . - pitt,1987
