بخشی از مقاله
چکیده
هدف: شناسایی و اولویتبندی مؤلفههای مهم اندازه گیری عملکرد و بررسی رابطه میان آنها و یادگیری سازمانی از دیدگاه مدیران و کارشناسان سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی هدف این پژوهش است.
روش: پژوهش حاضر ازنظر تقسیمبندی بر مبنای هدف از نوع کاربردی و ازنظر شیوه گردآوری دادهها روش ترکیبی، پیمایشی و دلفی است. درروش دلفی، ازنظرهای 27 نفر خبرگان دانشگاهی و مدیران و کارشناسان ارشد سازمان استفاده شده است. پس از گردآوری دادهها، بهمنظور تجزیهوتحلیل آماری، از روشهای آمار توصیفی و استنباطی مانند جدول فراوانی، آزمون فریدمن با به کار بردن نرمافزار آماری SPSS بهره گرفته شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که عوامل مهم اندازه گیری عملکرد در سازمان به ترتیب اولویت عبارتاند از: اندازهگیری مزایای حاصل از پیاده سازی پروژه مدیریت دانش؛ پیگیری و پایش میزان پیشرفت اجرای مدیریت دانش؛ تدوین و ابلاغ شاخصهای عملکردی درحوزه مدیریت دانش وتعیین هدف مشخص برای هرکدام.
همچنین نتایج بهدستآمده از آزمون معنیداری ضریب همبستگی پیرسون بیانگر آن بود که بین مؤلفههای عوامل مهم اندازه گیری عملکرد و مؤلفههای یادگیری سازمانی - فردی، گروهی، سازمانی - همبستگی خطی شدید وجود دارد.
اصالت/ارزش: یافتههای این پژوهش به مدیران سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در شناسایی مؤلفههای فناوری اطلاعات بهمنظور پیادهسازی و بهکارگیری بهینه آن در سازمان، کمک میکند.
مقدمه:
امروزه،اندازه گیری به عنوان یکی از پایه ای ترین مبنای علوم مختلف در عرصه دستاوردهای بشری درآمده است. بی شک، علم از زمانی آغاز می شود که اندازه گیری پابه میدان می گذارد. شاید بتوان یکی از مولفه های اصلی پیشرفته بودن جوامع را همین جنبش اندازه گیری دانست. در این میان، اندازه گیری عملکرد - PERFORMANCE - MEASUREMENT خود به عنوان یک موضوع عمومی، عملکردهای مختلف موجود در صحنه کسب و کار را شامل می شود. عملکردهایی که هم مربوط به سازمان و هم مربوط به واحدها، فرایندها، افراد، مشتریان و یا پیمانکاران آن است. از آنجا که اندازه گیری عملکرد به عنوان چراغ راه و هدایت گر کلیه فعالیتهای مدیریتی مطرح است و رشد و توسعه پایدار سازمانها و موسسات کشور و پیامد آن یعنی رشد اقتصاد ملی مرهون سنجش، اندازه گیری، تجزیه وتحلیل، مقایسه و انجام اقدامات لازم و ضروری در این زمینه است، مبحث اندازه گیری عملکرد روز به روز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار شده است.
دراین میان، اندازه گیری عملکرد شرکتها، فرایندها، واحدها و پرسنل آنقدر اهمیت دارد که به زعم ما شاید یکی از وظایف و مسئولیتهای اصلی مدیریت هر سازمان پرداختن به این موضوع بسیار مهم است.
چندین تحقیق درزمینه شناخت مؤلفههای اندازه گیری عملکرد در سازمانهای کوچک و متوسط صورت گرفته و مؤلفهها و شاخصهای متفاوتی با دیدگاهها و انگیزههای گوناگون ارائهشده است، ولی تاکنون تحقیق و کار نظاممندی با این عنوان و به این صورت در کتابخانهها، موزهها و مراکز اسناد انجامنشده است. در این تحقیق سعی شده باملاحظه و بررسی اهم تحقیقات انجامشده، ضمن شناسایی مؤلفههای ارزیابی عملکرد، اولویت و طبقهبندی متناسب آنها در سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی ارائه و رابطه آن با یادگیری سازمانی موردبررسی قرار گیرد.
ادبیات پژوهش:
تعریفهای گوناگونی از اندازه گیری عملکرد ارائهشده که هر یک به ابعادی از این موضوع پرداختهاند. برخی از تعریفها برای آشنایی با جنبههای مختلف اندازه گیری عملکرد، در ادامه بیانشده است.
ارزش یابی عملکرد فرآیندی است که توسط آن مدیران و سرپرستان رفتارهای شغلی کارکنان را مشاهده و بررسی مینمایند تا کارکنان بازخورد مناسب از ضعف و قوت خودداشته باشند.
در خصوص رابطه بین اندازه گیری عملکرد و یادگیری سازمانی تاکنون پژوهشی صورت نگرفته است. ولی در خصوص اندازه گیری عملکرد پژوهش هایی به شرح زیر انجام شده است:
اسماعیل زاده - 1392 - در پایان نامه خود به شناسایی معیارهای ارزیابی عملکرد زنجیره تامین خدمات و اولویتبندی آنها با استفاده از تکنیکهای تصمیمگیری چندمعیاره - MCDM - - مورد بررسی هتل های پنج ستاره شهر تهران - پرداخته است. هدف از این پژوهش شناسایی و اولویت بندی شاخص های ارزیابی عملکرد زنجیره تامین خدمات است. بنابر این در ابتدا با مرور ادبیات موضوع به تعریف فرآیندهای زنجیره تامین پرداخته شد. سپس معیارهای اندازه گیری این فرآیندها تشریح گردید. بعد از شناسایی معیارها، در دو بخش به تحلیل آن ها پرداخت شد؛ در بخش اول معیارهای ارزیابی عملکرد در ذیل 8 شاخص که از مدل اسکور و سروکوال استخراج شده بود دسته بندی شد سپس از خبرگان در مورد این دسته بندی، به کمک پرسشنامه اول، نظر خواهی شد.
بعد از جمع آوری پرسشنامه ها از روش T تک نمونه ای برای تحلیل آن استفاده شد. این تحلیل مبنایی برای ساخت درخت تصمیم گیری قرار گرفت. بعد از ساخت درخت تصمیم گیری، برای انجام اولویت بندی به کمک روش AHP فازی، از خبرگان نظر خواهی شد برای این کار از پرسشنامه ی دوم که متناسب با روش AHP فازی طراحی شده بود استفاده شد. در نهایت اولویت بندی معیارها انجام شد. نتایج نشان می دهد که شاخص قابلیت اطمینان دارای بالاترین اولویت و شاخص ملموس بودن دارای کمترین اهمیت در زنجیره تامین خدمات است.
بغدادچی آباد - 1392 - در پایان نامه خود به ارائه ارائه چارچوب و اعتبار سنجی معیارهای ارزیابی عملکرد زنجیره تامین در صنعت لوازم خانگی ایران پرداخته است. روش پژوهش در این مطالعه شامل دو فاز کتابخانه ای و میدانی است در فاز ابتدایی جهت ارائه چارچوب ارزیابی محقق به بررسی دقیق مطالعات انجام شده در زمینه ارزیابی عملکرد زنجیره تامین و ادبیات موجود در مورد معیارهای ارزیابی عملکرد پرداخته و در پایان فاز اول چارچوب اولیه اندازه گیری عملکرد مشخص شده و از میان معیارهای ارزیابی عملکرد 83 معیار جهت انتخاب مهم ترین آنها در حوزه صنعت لوازم خانگی جمع آوری گردیده است .
در فاز دوم به منظور تکمیل چارچوب پیشنهادی از نظر کارشناسان این صنعت جهت انتخاب معیارهای اساسی استفاده گردید، بدین ترتیب که پرسشنامه ای شامل معیارهای به دست آمده از فاز اول تهیه شده که شامل پنج بخش معیارهای تولید، منبع یابی، برنامه ریزی، تحویل و رضایت مشتری بود. سپس از روش دلفی فازی به جهت رسیدن به یک اجماع نظر در میان خبرگان درباره معیارهای نهایی مورد استفاده در چارچوب پیشنهادی، استفاده گردید .پس از تحلیل اطلاعات به دست آمده 20 معیار در پنج گروه ذکر شده به دست آمد و در چارچوب پیشنهادی قرار گرفت در نهایت جهت اعتبار سنجی، معیارهای به دست آمده در زنجیره تامین شرکت سینجر گاز محاسبه گردیدند.