بخشی از مقاله
چکیده
زمینه و هدف: امروزه فناوری اطلاعات و سیستمهای اطلاعاتی قسمت قابل توجهی از سرمایهگذاریهای سازمانها را به خود اختصاص میدهند و سیستمهای مدیریت اطلاعات نقش مهم و فزایندهای در کارآیی، اثربخشی و حتی ادامه فعالیت و بقای سازمان بازی میکنند. یکی از این سیستمها که در مدیریت فعالیتهای آموزشی بهکار گرفته میشود سیستم مدیریت یادگیری - LMS - است.
این سیستمها زیرساختی برای آموزش الکترونیکی بوده و پیشرفت و فعالیت یادگیرندگان را مدیریت میکنند و در حال تبدیل شدن به فناوری قابل دسترس در همه جا هستند. شناخت ضرورتها و موانع بهکارگیری این سیستم برای نهادهای آموزشی در عصر حاضر امری مهم شناخته میشود. هدف این پژوهش بررسی ضرورت و موانع بهکارگیری سیستم مدیریت یادگیری LMS در مرکز آموزش تخصصی کوتاه مدت سازمان جهاددانشگاهی استان خوزستان است.
روش بررسی: روش پژوهش در این مطالعه، کیفی و از نوع پژوهش محتوای کیفی - Qualitative Content Analysis - است. در ابتدا چارچوب ذهنی مصاحبههای هدفمند مشخص شد. در مجموع 8 نفر کارشناس حوزه آموزش، 6 نفر کارشناس حوزه انفورماتیک و 16 نفر اعضای هیات علمی و مدرسان دورههای آموزشی مرکز آموزش تخصصی کوتاه مدت سازمان جهاددانشگاهی خوزستان درخصوص ضرورت آموزش الکترونیکی و کاربرد سیستم مدیریت در این مرکز، موانع و مشکلات پیش رو در این عرصه مورد مصاحبه قرار گرفتند
پس از جمعآوری اطلاعات به منظور حصول اطمینان از کامل بودن تجزیه و تحلیل اطلاعات جمعآوری شده نتایج توسط 3 ارزیاب در حوزههای آموزشی، انفورماتیک و مدیریت مورد بازبینی قرار گرفت. یافتهها: نتایج نشان داد صرفهجویی در زمان و عدم دخالت انسانی در تصحیح آزمونها به عنوان بیشترین ضرورتهای استفاده از آموزش الکترونیکی و سیستم مدیریت یادگیری و آشنا نبودن با مهارتهای استفاده از کامپیوتر در بخش قابل توجهی از فراگیران و مقاومت برخی کارفرمایان به دلیل کاهش اعمال نفوذ آنان در فرآیندهای آموزشی دورههای سازمانی به عنوان بیشترین موانع آموزش الکترونیکی و به کارگیری سیستم مدیریت یادگیری میباشد.
نتیجهگیری: نقشآفرینی مراجع تصمیمگیری استان و رسانهها برای فرهنگسازی، برگزاری کارگاههای آموزشی برای مدیران، اعضای هیات علمی و مدرسان و ارائه تسهیلات برای راهاندازی برخی اقدامات برای توسعه آموزش الکترونیکی و سیستم مدیریت یادگیری به شمار میروند.
مقدمه
امروزه با گسترش فناوریهای نوین ارتباطی و اینترنت سبک زندگی شهروندان قرن بیست و یکم در زمینههای مختلف نسبت به قرن گذشته تغییرات گوناگونی را به خود دیده است؛ تغییراتی در حوزههای اجتماعی، اقتصادی و آموزشی. براساس آخرین آمارها در کشور ما در شهریورماه 1395 بیش از 34 میلیون کاربر از اینترنت استفاده میکنند1 که زمینه تغییر و تحول در رفتارهای شهروندی در کشور ما را نیز فراهم کرده است. یکی از تغییرات فراگیر در عرصه مدیریت بهکارگیری سیستمهای اطلاعات مدیریت2 در سازمانهاست.
در این عصر روشهای سنتی و قدیمی مدیریت اطلاعات پاسخگوی شرایط پیچیده و به سرعت در حال تغییر عصر حاضر نیست و نمیتوان در برخورد با مشکلات و چالشهای مهم و تصمیمگیری در سازمان صرفا به ذهنیتها و یا گزارشات محدود و گفتههای دست اندرکاران اتکا نمود، بلکه اداره امور به شیوهای موثر و کارآمد مستلزم جمعآوری، طبقهبندی و پردازش انبوهی از اطلاعات گوناگون است که با آهنگی سریع رشد کرده است و بر این اساس سیستمهای اطلاعاتی به عنوان یک پدیده جدید و بهعنوان یک عامل پیش برنده در انطباق سازمان با تحولات امروزین شناخته شده است
سیستم های اطلاعاتی شامل فناوری اطلاعات، دادهها، رویههای پردازش دادهها و افرادی است که دادهها را جمعآوری و پردازش میکنند. به عبارت دیگر، سیستمهای اطلاعاتی شامل مجموعهای از منابع اطلاعات است که برای جمعآوری، پردازش، نگهداری و بهکارگیری، به اشتراکگذاری، توزیع و یا دراختیار گذاشتن اطلاعات طراحی شده است.
در حقیقت میتوان گفت یک سیستم اطلاعاتی، سیستمی است که دادههای خام را به عنوان درون داد می پذیرد و پس از پردازش، برون دادههایی به صورت اطلاعات عملیاتی و گزارشهای مدیریتی تولید میکند
امروزه فناوری اطلاعات و سیستمهای اطلاعاتی قسمت قابل توجهی از سرمایهگذاریهای سازمانها را به خود اختصاص میدهند و سیستمهای مدیریت اطلاعات نقش مهم و فزایندهای در کارآیی، اثربخشی و حتی ادامه فعالیت و بقای سازمان بازی میکنند. سازمانها، همواره درصدد رسیدن به مزیتهای رقابتی بیشتر، تولید محصول جدید، خلاقیت و نوآوری و استفاده بهینه از منابع کمیاب، از طریق خرید، تولید و یا روزآمدسازی سیستمهای اطلاعات خود هستند. با این حال عدم موفقیت یا شکست سیستمهای اطلاعاتی حدود 70 درصد اعلام شده است. از این رو شناسایی موانع اصلی عدم موفقیت سیستمهای اطلاعاتی در سازمانها و شرایط زمانی و مکانی مختلف به منظور بهبود سیستمهای اطلاعات مدیریت، ضروری است
یکی از این سیستمها که در مدیریت فعالیتهای آموزشی بهکار گرفته میشود سیستم مدیریت یادگیری3 - LMS - است. این سیستمها زیرساختی برای آموزش الکترونیکی1 بوده و پیشرفت و فعالیت یادگیرندگان را مدیریت میکنند و در حال تبدیل شدن به فناوری قابل دسترس در همه جا هستند. - میرزایی و شعبانینیا، . - 1392 با توجه به محدودیتهای که روشهای سنتی آموزش جهت پاسخگویی به نیازهای آموزشی اقشار جامعه - مثلاً ارائه آموزش به افرادی که به لحاظ محدودیتهای خاص خود نمیتوانند در یک زمان خاص در محل آموزش حضور یابند - دارند و نقاط قوت آموزش الکترونیکی جهت برطرف کردن این محدودیتها، روند بهکارگیری این سیستم آموزشی قدرتمند در دانشگاهها و نظامهای آموزشی رو به رشد است.
سیستم مدیریت یادگیری معمولا بر حمایت و ایجاد هماهنگی بین فراگیران و مراکز آموزشی تمرکز دارد و کاربردهای خاص آن شامل ایجاد و ارائه دورهها و بستههای آموزشی، مرتبسازی محتوای هر دوره، برنامهریزی کردن دورههای آموزشی، برگزاری دورهها، ارزیابی مهارت فراگیران، برقراری ارتباطات فردی و گروهی، ارایه گزارش، پشتیبانی از فعالیتهای مدرسان، فراگیران و مرکز آموزش، مرتب و ارایه گزارشهای خاص و ... است
بهطور کلی، سیستم مدیریت آموزش نوعی رویکرد جدید در آموزش الکترونیکی است که به وسیله مدیران آموزشی کنترل شده و ضمن مدیریت یادگیری، پیشرفت فراگیران را تحت نظارت خود داشته و فرایند برنامهریزی، اجرا و ارزشیابی را تسهیل می کند
سیستم مدیریت آموزش از قابلیتهای منحصر به فردی برخوردار است - شکل شماره - 1 که در صورت شناخت و بهکارگیری صحیح این قابلیتها میتوان در تسهیل فرآیندهای آموزشی در نهادهای آموزشی گامهای اساسی برداشت.