بخشی از مقاله
طراحي چارچوب سرويسگراي معنايي براي فعاليتهاي تجارت الکترونيکي و انجام يک مطالعه موردي
چکيده : تجارت الکترونيکي به هرگونه معامله اي گفته ميشود که در آن خريد و فروش کالا و يا خدمات از طريق اينترنت صورت پذيرد و به واردات و يا صادرات کالا ويا خدمات منتهي ميشود در ميان تجارتهاي الکترونيکي موفق معاملات ملکي ازجمله تجارتهاي مهم به حساب مي آيند. بر طبق مطالعات Greenberg در سال ٢٠٠٠ بيش از ٥٠% از خريداران خانه در امريکا از اينترنت استفاده کرده اند تا خانه هاي جديد را جستجو کنند . همچنين تقريبا ٦ ميليون بيننده در روز به اين سايتها مراجعه کرده اند ، اين کاربران تقريبا ١.٨ روز از هر ماه و تقريبا ١٣.٩ دقيقه در روز به سايتهاي معاملات ملکي مراجعه کرده اند .امروزه با تغيير روشهاي موجود براي جستجو و پيدا کردن ملک اجاره اي مورد نيازبراي خريد ، تامين نيازها و خواسته هاي مشتريان مشکلتر شده است و سيستم هاي اطلاعاتي پيشين نيز از توانايي کافي برخوردار نيستند . مدلهاي تجاري IMW و سيستم COMMERX و همچنين سيستم هاي PMS,CRS از جمله دستاوردهاي پروژه هاي تحقيقاتي جهت تسهيل عمليات دسترسي به داده ها به حساب مي آيند. قصد ما دراين تحقيق متحول کردن سايتهاي خدمات ملکي با افزودن سرويس هاي وب معنايي و منطق فازي مي باشد.
کلمات کليدي: سرويسگراي معنايي ، هستان شناسي ، ملک ، منطق فازي Real estate
١-مقدمه
امروزه در دنياي نرم افزار و فناوري اطلاعات وب سرويس ها بسيار گستردگي پيدا کرده اند. براي مثال ، بيش از ٦٦ درصد کساني که در نظر سنجي مجله InfoWorld شرکت کرده بودند بر اين توافق داشتند که وب سرويس ها مدل تجاري بعدي اينترنت خواهند بود. با رويکرد سرويس گرا مي توان راه حل هايي را ارائه داد که به مرز دامنه هاي سازمان ، شرکت يا دپارتمان محدود نيستند. براي معرفي سرويس جديد دريک کسب وکار از ديدگاه IT ، تکنيک هاي سرويسگرايي اين امکان را مي دهند تا مدلي از چنبه هاي کاربردي سرويس ايجاد شود ، اما از ديدگاه کسب و کار ، چندين جنبه از اين سرويس جديد وجود دارد که در چارچوب معماري کسب وکار مدلسازي نشده اند. يکي از انگيزه ها براي ايجاد مدلسازي کسب و کار سرويس گرا که چندين حوزه کسب وکار را به زير پوشش خود مي برد اين است که از آن به عنوان چارچوبي براي تسهيل استنتاج کسب وکار سرويس گرا استفاده مي شود.درمدلسازي پيشنهادي اين مقاله سرويس کسب وکار با همه حوزه هاي کليدي معماري کسب و کار در ارتباط است و هم به مدلسازي جنبه هاي کسب وکار و هم به جنبه هاي عملياتي سرويس هاي کسب وکار توجه مي شود، دراين تحقيق زمينه کار خود را روي موضوع « کسب وکار در حوزه تجارت الکترونيکي و به طور خاص روي موضوع خريد و فروش ملک » قرار داده ايم .
٢-سرويس و معماري سرويس گرا
سرويس گرايي در ترکيب با « معماري» ، معماري سرويس گرا را ارائه مي دهد که در آن ، کل سيستم به بخش هاي منطقي مجزا و کوچکتر شکسته مي شوند. اين واحدهاي کوچکتر جمعا بخش بزرگتري از منطق را ارائه مي کنندو مي توانند توزيع شده باشند
. معماري سرويس گرا مشوق واحدهاي منفرد منطق است تا بتواند به مجموعه هايي از اصول طراحي دست يابد. در رابطه با موضوع خريد و فروش ملک و طراحي زيرساخت داده اي روشن است که اطلاعات مي بايست از منابع مختلف و پراکنده و به صورت مستقل جمع آوري شوند. [٣],[٤] منابع اطلاعاتي هرروز در حال تغيير مي باشند و مکانيزم ارتباطي با آن ها بايد الزامات مناسب جهت ارتباط نرم را فراهم سازد تا هزينه هاي تعويض منابع داده اي افزايش پيدا نکند. [٥] با توجه به مقدمه ي ياد شده از معماري سرويس گرا ، اين سبک مي تواند گزينه ي مناسبي به منظور شکست مسئله قلمداد شود. بنابراين زيرساخت داده اي که قصد طراحي چارچوب آن را داريم از سبک معماري سرويسگرا تبعيت خواهد نمود.درحوزه خريد وفروش ملک سايتهاي زيادي در حال فعاليت هستند . سايتهايي مانند سويگل ، نارون از جمله سايتهاي مطرح در زمينه حوزه خريد وفروش و خدمات ملکي هستند .
٣-بسته بندي خدمات ملکي
هر کاربري که به سايتهاي حوزه خريد و فروش ملک مراجعه مي کند ، مي تواند درخواستهاي خود را از طريق فرمي که دراختيار او قرار مي گيرد ارائه دهد براي مثال با پر کردن اطلاعات فرم خواسته يک کاربر به صورت زير مطرح شده است .
خواسته کاربر : « شخصي قصد خريد يک خانه را دارد. تعداد اعضاي خانواده او ٣ نفر است ، او ترجيح مي دهد خانه اي که مي خواهد تهيه کند حداقل ١٠٠-٩٠ متر باشد و از امکانات برخوردار باشد و نور ساختمان نيز خوب باشد و محدوده قيمت آن بين ٧٠ تا ٩٠ ميليون تومان باشد .»
بسته پيشنهادي : خانه هاي پيشنهادي براي اين فرد با توجه به اطلاعات موجود درپايگاه داده بدين قرار است :
« ١- يک خانه در خيابان کاشاني ، جنب شيرينکام ، ساختمان رز ، طبقه دوم است وقيمت آن ٧٥ ميليون تومان است .٩٣ متر است ، ٢ خوابه است اما انبار و آسانسور ندارد اما پکيج و آيفون تصويري دارد .نور آن خوب است .
٢- يک خانه در خيابان آرام ، طبقه سوم ، ساختمان گلبرگ ، ٣ خوابه است ، قيمت ٩٥ ميليون ، امکانات آن پکيج و انبار و آسانسور دارد اما آيفون تصويري ندارد . نور آن نيز معمولي است . »
همانطور که مشاهده مي کنيد برخي از مولفه هاي بسته پيشنهادي مطابق با خواسته هاي مشتري نبوده ولي بهترين گزينه هاي ممکن در زمان انجام عمليات بسته بندي هستند .
آنچه بايد به آن دقت کرد که سيستم مورد نظر ما هم درخواست ها و نظرات صريح مشتري را در قالب يک فرم دريافت مي کند و هم به نظرات پنهان مشتري توجه مي کند . نظرات پنهان مشتري آنهايي هستند که فرد به طور صريح به آنها اشاره نمي کند اما در اثر جستجوهاي خود در سايتهاي مختلف ، و عواملي همچون سن ، شغل ، روحيه مشتري مي توان به آنها پي برد.
همچنين دراين تحقيق به عوامل ديگر براي انتخاب بهتر ملک همچون پرسيدن نظرات ديگران و بررسي شرايط محيطي که در خريد يک ملک و قيمت هاي آنها تاثيرگذار است توجه مي نماييم .[٦]
٤-معرفي چارچوب پيشنهادي
اين چارچوب از ٦ لايه تشکيل مي شود.شکل زير لايه بندي چارچوب پيشنهادي را ارائه مي دهد .اين لايه ها عبارتند از لايه ارتباط با منابع ، لايه داده ها و پردازش فازي ،لايه کلاس بندي ، لايه بسته هاي ملکي ،لايه هستان شناسي و لايه بررسي خطاهاي سرويس ها
٤-١- بررسي لايه ها و سرويس هاي موجود درهرلايه چارچوب پيشنهادي
در ادامه به معرفي لايه هاي چارچوب وبررسي سرويس هاي هر لايه مي پردازيم :
٤-١-١- لايه هستان شناسي
هستان شناسي ها ابزاري براي نمايش مفاهيم و روابط بين آنها در حوزه اي خاص هستند .براين اساس هستان شناسي خريد و فروش ملک در برگيرنده کليه مفاهيم اين حوزه مانند " ملک ، قيمت ، نور ، زيربنا ، موقعيت و..." مي تواند روابط بين آنها نظير " ملک در موقعيت شمالي قرار دارد" و " نور ملک خوب است "
را نمايش مي دهد .به کمک روابط معنايي بين مفاهيم موجود در يک هستان شناسي مي توانيم موتورهاي استنتاجي توليد کنيم بطوريکه صحت برقراري يک رابطه معنايي را بين مفاهيم با توجه به هستان شناسي مربوط را بررسي و تعيين کند.[٩]
٤-١-٢- لايه ارتباط با منابع
منابع موجود در دنياي وب بسيار زياد مي باشند، اما همه آنها از لحاظ ساختاري و معنايي با يکديگرهماهنگي ندارند در نتيجه براي ارتباط با اين منابع و به دست آوردن اطلاعات از آنها مي بايست از طريق چارچوبي اين ناهماهنگي ها را از بين برد. براي مثال بعضي اوقات براي بدست آوردن اطلاعات راجع به يک موضوع مي توان به افراد صاحب نظر و خبره در آن زمينه مراجعه کرد پس بايد درچارچوب مورد نظر فرم هايي را آماده کرد تا بتوان نظر افراد مختلف را جمع آوري کرد
.[١١],[١٠]منابع ديگري که مي توان براي دريافت اطلاعات به آنها مراجعه کرد صفحات وب ، وبلاگ هاي مختلف ، پايگاه داده هاي موجود در وب وفايلهاي متني است .
سرويس استخراج داده ها و اطلاعات و سرويس برقراري ارتباط با مشتري از جمله سرويس هاي موجود دراين لايه هستند.[١٢]
٤-١-٣- لايه داده ها وپردازش فازي
اطلاعات بدست آمده از لايه قبلي دراين لايه مورد پردازش قرار مي گيرند . پردازش هاي انجام شده دراين لايه شامل دو پردازش معنايي و فازي مي باشد،پردازش هاي معنايي به شناسايي و مشخص کردن ارتباط بين داده ها مي پردازد[١٣] و پردازش هاي فازي با استفاده از عملگرهاي فازي به بررسي دقيق و انتخاب خانه هاي نزديک به علايق مشتريان و کاربران مي پردازد. براي اين لايه نيز سه سرويس مختلف درنظر گرفته شده است که عبارتند از سرويس مديريت نظرات مشتري و سرويس پردازش هاي معنايي وسرويس پردازش هاي فازي
٤-١-٤-لايه کلاس بندي
در حوزه املاک مي توان کلاسها والگوهايي را درنظر گرفت .
براي مثال مي توان املاک را که عمليات خريد و فروش و اجاره روي آنها انجام مي شود به دسته هاي منازل ، آپارتمان ، باغ ، ويلا ، زمين ، واحد تجاري و اداري ، مطب ، دفتر کار ، کارخانه و... دسته بندي کرد. هرچه تعداد و کيفيت الگوها بهتر شود ، بهره وري توليد بسته هاي ملکي بالاتر مي رود. با استفاده از الگوها مي توان تقسيم بندي بهتري بين خدمات سيستم ارائه داد و با مطرح شدن خواسته هاي مشتري مي توان الگويي را که به خواسته هاي مشتري نزديکتر است انتخاب کرد و جستجوهاي سريعتر و بهتري را براي رسيدن آن به نيازهاي خود انجام داد.[١٤]قوانين زيادي در توليد بسته هاي ملکي نقش دارند براي مثال پردازش هاي معنايي که روي اطلاعات انجام مي شوند از قوانين معنايي پيروي مي کنند همچنين پردازشهاي فازي از قوانين فازي پيروي مي کنند که اگر اين قوانين را درنظر نگيريم پردازشهاي ما به نتايج نادرستي هدايت مي شوند.
سرويس موجود دراين لايه عبارتند از سرويس توليد بسته هاي ملکي
٤-١-٥- لايه بسته هاي ملکي
دراين لايه بسته هاي ملکي توليد شده هرچند وقت يک بار مورد بررسي قرار مي گيرند و درصورتي که تغييري درآنها پديد آمده باشد عوامل و فاکتورهاي مربوط به آن خانه تغيير مي کنند براي مثال اگر امکانات بيشتري به آن خانه اضافه شود باعث بهبود کيفيت امکانات آن مي شود.
٤-١-٦- لايه بررسي خطاهاي هرلايه
دراين تحقيق يک لايه امنيتي براي وب سرويس ها با عنوان WSSLayer معرفي شده است . اين لايه درقالب يک استاندارد و استقرار در لايه کاربرد وب سرويسها، جوابگوي بازه وسيعي از تهديدهاي مربوط به وب سرويسها است .[١٥] اين لايه وظيفه بررسي خطاهاي سرويس هاي هر لايه را دارد که خطاهاي مختلفي که ممکن است در هنگام اجراي سرويس ها بوجود بيايد را برطرف نمايد. خطاهايي که در سرويس ها ممکن است بوجود آيد عبارتند از خطاهاي زمان کشف ،خطاهاي ترکيبي، خطاهاي انقياد وخطاهاي زمان اجرا.[١٦]
٥-بررسي سرويس پردازش فازي در لايه داده ها و پردازش فازي
همان طور که عنوان شد در لايه ارتباط بامنابع خواسته هاي صريح و پنهان مشتري بدست مي آيد که خواسته هاي صريح از طريق فرمي شبيه به فرم زير بدست مي آيد.
مي توان درجات و امتيازات هر عامل را در قالب جدولي براي بهتر مشخص کردن درجه ها نشان داد که اين جدول مي تواند اصل و اساس جستجوهاي موثر براي حوزه خريد وفروش ملک باشد و به عنوان پايگاه دانش چارچوب مورد نظر استفاده شود.اطلاعات استخراج شده براي عوامل موثر درخريد وانتخاب خانه در جدول زير قرارگرفته اند :
در جدول مربوط به درجه ها در سطرهاي اول خانه هاي موجود در پايگاه دانش را تحت عنوان House که آن را با حرف اختصاري H نشان داده ايم نوشته ايم . در ستون اول نيز فاکتورها و عوامل موثر در خريد خانه را تحت عنوان Factor که آن را با حرف اختصاري F نشان داده ايم ،بيان کرده ايم .
در بقيه خانه هاي جدول نيز ميزان درجه و امتيازي را که هر عامل و فاکتور در خانه مورد نظر دارد را نوشته ايم . براي مثال در خانه H١ مقدار امتيازي را که افراد متخصص و خبره براي عامل F١ محاسبه کردند مقدار HF١١ نام دارد که عددي بين ٠ و ١ مي باشد. در حالت کلي امتيازهرفاکتور موجود در هرخانه را به شکل کلي زير مي نويسيم : « امتياز و درجه عامل m ام در خانه n ام به صورت HFm,n مي باشد» بايد توجه کنيم که HF m,n هميشه بين ٠ و ١ مي باشد.از آنجا که در خريد يک خانه همه عوامل و فاکتورهاي ارائه شده مهم هستند درنتيجه بررسي فقط بعضي ازفاکتورها نمي تواند باعث انتخاب درست يک خانه شود درنتيجه ترکيب عطفي مشتمل بر همه فاکتورها و عوامل در خريد و انتخاب يک خانه از بين خانه هاي پايگاه دانش مي تواند مفيدباشد. دراين مدل با استفاده از درجات وزني که با استفاده از نظرات متخصصين و افراد خبره دراين حوزه براي هر فاکتور در هرخانه بدست آمد و انجام عمليات مختلف روي آنها و بررسي تاثير اين عوامل روي يکديگر درنهايت عددي در خروجي بدست مي آوريم که اندازه آن نشان دهنده مشخص شدن انتخاب آن خانه براي مشتري با توجه به در خواست هاي او مي باشد يا نمي باشد.چون قرار است براي انتخاب خانه همه عوامل را در خريد يک خانه موثر بدانيم درنتيجه از روابط عطفي و عملگر AND بين فاکتورها استفاده مي کنيم . چون در مجموعه عملگرهاي فازي عملگر AND معادل با عملگر T-NORM مي باشد، در نتيجه از عملگرهاي T-NORM براي پردازش داده ها استفاده مي کنيم و از استدلال هاي فازي همچون استدلال ممداني و يا استدلال هاي سوگنو در تجزيه و تحليل کار استفاده مي کنيم .در فرمي که قبلا ارائه شد از کاربر مي خواهيم که به طور صريح آنچه از يک خانه ايده آل در نظر دارد را بيان نمايد ، سپس براي هر گزينه انتخابي فرد يک امتياز در نظر گرفته ايم که پس از پر کردن فرم توسط کاربر براي هر عامل و فاکتور موثر درخريد خانه يک امتياز از طريق کاربر بدست مي آيد.غير از موارد و امتيازات بدست آمده از طريق کاربر قبلا در پايگاه دانش سيستم نيز از طريق ميانگين گيري نظرات افراد متخصص و خبره در زمينه خريد و فروش ملک يک امتياز براي هر فاکتور براي هر خانه بدست آمده که در پايگاه دانش سيستم ذخيره شده است .[١٨]
٥-١-تجزيه و تحليل مسئله
براي تحليل داده هاي بدست آمده به اين ترتيب بحث مي نماييم که با انجام کارهاي اوليه در فاز قبل دو مجموعه داده براي هر فاکتور درهرخانه داريم : ١- درجه و امتياز بدست آمده از طريق افراد متخصص و خبره
٢- درجه و امتياز بدست آمده از طريق کاربر که با پر کردن فرم مربوط به دريافت خواسته هاي صريح کاربر بدست آمد.بايد توجه نماييم که وقتي يک کاربر به فرم مربوطه مراجعه مي کند و براي هرفاکتوربا توجه به علايق وسليقه هاي خود امتيازي در نظر مي گيرد يعني امتيازات بدست آمده امتيازات مورد علاقه کاربر مي باشند. حال ما دراين سيستم يک مجموعه امتياز ديگر براي فاکتورهاي خانه ها نيز در پايگاه دانش سيستم داريم که از طريق افراد خبره بدست آمده است . هرچه امتيازاتي که کاربر براي خانه مورد علاقه خود در نظر گرفته است به يکي از خانه هاي پايگاه دانش نزديکتر باشد آن خانه را سيستم مي تواند به عنوان خانه مورد نظر براي آن کاربر در نظر گيرد در نتيجه دراين مرحله نياز داريم تا اختلاف امتيازات داده هاي بدست آمده از طريق کاربر را با امتيازات فاکتورهاي خانه هاي پايگاه دانش مقايسه نماييم . هرچه اختلاف کمتري بين اين دو مجموعه داده وجود داشته باشد نشان دهنده اين است که داده مورد علاقه کاربر با درجه اطمينان بالاتري انتخاب شده است .همچنين چون فاکتورها و عوامل مختلفي در اين فرآيند خريد خانه وجود دارد در نتيجه ما در يک جدول دراين مرحله بايد اختلاف درجه امتيازات کاربر براي هرفاکتور رابا همان فاکتور مشابه براي همه خانه هاي پايگاه دانش بدست آوريم .
