بخشی از مقاله
فناوري خانه هوشمند دوستدار سالمند
حضرت رسول اکرم( ص )می فرمایند:
وجود سالمندان در میان شما باعث برکت و نعمت الهی است.
چکیده
سالمندي مرحله حساسی از زندگی است و توجه به نیازهاي خاص این دوران توجه به کیفیت زندگی و فعالیات هاي جسمانی درسالمندان امري ضروري میباشد. توجه به محیط و شناخت عوامل درونی و بیرونی محیط و تکنولوژي و استفاده ازمصالح هوشمند می تواند در ایجاد محیط امن و راحت براي سالمندان تاثیرگذار باشد. با افزایش شمار سالمندان باید آگاهی معماران در لزوم طراحی فضاي مناسب در جهت هوشمند سازي ساختمان براي بالا بردن رفاه ،آسایش و امنیت سالمندان افزایش یابد.
خانه هاي هوشمند احداث شده در شهرها و شهرك هاي هوشمند از طریق شبکه اي از امواج مادون قرمز به یک رایانه مرکزي مرتبط شده و این شبکه هوشمند براساس اطلاعات جمع آوري شده در واحد پردازش مرکزي این رایانه درباره فعالیت هایی که توسط هر یک از اعضاي خانواده در ساعت هاي مختلف در قسمتی از خانه انجام می شود براساس یک برنامه نرم افزاري میزان نور، دما و تهویه هوا در قسمت هاي مختلف را تنظیم می کند. در چنین شرایطی استفاده از سیستم هاي دیجیتالی علاوه بر این که دسترسی به امکانات رفاهی بیشتري را براي ساکنان خانه هاي هوشمند امکان پذیر می سازد می تواند نقش بسیار مهمی در کاهش انتشار گازهاي آلاینده در شهرك هاي هوشمند و کاهش هزینه هاي مصرف انرژي در این شهرك ها داشته باشد.
1
کلمات کلیدي: سالمند، شهر هوشمند، وسایل الکترونیک، معلولین
مقدمه
هدف ازساخت خانه هاي هوشمنداین است که به افراد سالخورده وناتوانکمک کنندتا آنان بتوانند تا آنجاکه ممکن است به جاي استقرار درآسایشگاهها ومراکزنگهداري بطورمستقل درخانه هاي خودشان زندگی نمایند.پروفسورولف اعتقاددارد با توجه به این که تعداد ، افرادسالخورده اي که دردهه 80 سالگی عمرخودقراردارند وتعداد افراد ناتوان بطورچشمگیري روبه افزایش است ، به همین علت انتظارمی رود درچنددهه آینده تقاضا براي این خانه ها شدیدا"افزایش پیداکند، تاآنان بتوانندزندگی مستقل وخصوصی خودراحفظ کنند(.(4
ولف اظهارداشتکه":ما بایدتوانائیافرادسالخورده وناتوان رابراي زندگیدرخانه هايخودشان حفظکنیم."
به علاوه براي یادآوري به کسانی که فراموش می کنندکارهاي خودراانجام دهند،خانه هاي مراقبمی توانند ساکنین خود را از زمانهاي بیماري یا خطرآگاه کنند.هرخانه هوشمندازطریق رایانه به سازمانهاي دلخواه یا همسایگان وآشنایان موردنظرلینک خواهدشدتا درهنگام بروزمشکلات جدي آنان رامطلع نمایند. بخصوص افرادي که به فراموشی دچارند، بدین وسیله می توانند زندگی ایمن تري داشته باشند و امنیت آنها در منزل تا حد امکان تامین شود(.(4
تکنولوژى ساختمان هوشمند امکانات متنوع و گسترده اى در اختیار می گذارد که هر شخص نسبت به نیاز خود می تواند از تمامی یا تنها بخشی از آن بهره مند گردد. با کمک این تکنولوژى تمامی وسایل و تجهیزات داخل ساختمان، بر حسب خصوصیات محل و نیاز استفاده کننده گان، توسط صفحه اى نمایش داده میشوند و از همانجا قابل کنترل و مدیریت هستند. ویژگی منحصر به فرد این تکنولوژى، ایجاد هماهنگی و یکپارچه سازى بین کلیه
2
سیستمهایی است که تاکنون به صورت منفرد استفاده می شده اند. از فواید اصلی این تکنولوژى در کنار ایجاد راحتی و امنیت بیشتر، می توان به صرفه جویی در مصرف انرژى و قابلیت کنترل از راه دور اشاره کرد. .(7) وسایل و تجهیزاتی قابل کنترل شامل تجهیزات روشنایی، فن ها و تأسیسات سرمایش و گرمایشی، سیستم هاي ایمنی، سیستمهاي کنترل تردد، سیستم هاي نظارت تصویري، سیستمهاي اعلام حریق و آسانسور و ... می باشند. (7) اهداف تامین خانه هاي هوشمند، حفاظت از انرژي وطراحی پایدار،اتوماسیون/امنیت خانه ،مساعدت خانگی
(امداد تلفنی)،بهداشت و سلامت الکترونیکی(پزشکی از راه دور)،آموزش الکترونیکی ،پایش از راه دورابزارو وسایل ،ارتباطات و سرگرمی ، خدمات فن آوري اطلاعات براي خانه و دفاتر اداري- مسکونی می باشد.(.(2
سیستمهاي حفاظتی وامنیتی خانه هوشمند قابلیت مدیریت سیستم دزدگیر ساختمان
تقویت سیستم امنیتی ساختمان با استفاده از سنسورهاي حرکتی اعلام توسطصداي آژیر و روشن و خاموش شدن چراغهاي منزل و یا تماس به شماره تلفن خاص؛ هنگام تشخیص ورود فرد ناشناس و یا بازشدن در و پنجره در هنگام فعال بودن سیستم امنیتی، امکان کنترل ورود افراد به ساختمان توسط دستگاه کارت خوان و یا حسگر اثر انگشت((7
دسترسی و کنترل از راه دور خانه هوشمند
ارتباط مستقیم و اطلاع از وضعیت فرزندان، معلولین و سالمندان در خانه با اتصال به دوربین مدار بسته
3
امکان اطلاع یافتن از وضعیت کنونی و کنترل ساختمان را از راه دور با استفاده از SMS ، تلفن گویا ( Call (Center و یا از طریق اینترنت
امکان اطلاع از وضعیت کلیه وسایل الکتریکی ساختمان و کنترل آنها رصد همه بخش هاي مجهز به دوربین مداربسته ساختمان از طریق تلویزیون یا مانیتور کامپیوتري و یا صفحات
لمسی بیسیم، کنترل ولوها (شیرهاي الکتریکی ) شیرهاي برقی آب و گاز و ... از راه دور((7
جلوگیري از خسارت ناشی از قطع شدن و نوسانات برق
در صورت قطع برق یا شک ناگهانی بر روي سیم هاي برق کلیه خروجی ها قطع شده تا آسیبی به مصرف کننده هاي در داخل ساختمان وارد نشود و پس از مدتی بعد از برطرف شدن شک برق , خروجی ها را یکی پس از دیگري با تاخیر 3 ثانیه روشن میکند. که باعث می شود تا جریان ناگهانی زیادي از شبکه برق کشیده نشود.
فعال شدن سیستم UPS یا برق اضطراري پس از قطع برق شهر(.(7
سیستم هاي اعلام حریق خانه هوشمند
سیستم هاي اعلام و اطفاء حریق خانه هوشمند بر اساس تشخیص دود، حرارت و شعله جهت کاهش خسارت هاي جانی و مالی
سیستم قفل هوشمند درب سیستم اعلام آب گرفتگی و نشتی آب
سیستم اعلام نشت گاز (مونو کسیدکربن و سایر گازهاي سمی) کنترل نور طبیعی (به کمک باز و بسته کردن خودکار پرده و کرکره ها) خانه هوشمند
4
جلوگیري از تابش مستقیم نور آفتاب به داخل ساختمان در تابستان توسط کنترل اتوماتیک پرده و کرکره که موجب صرفه جویی در مصرف انرژي الکتریکی براي دستگاههاي سرمایشی می شود. قابلیت باز و بسته کردن پرده ها به صورت برقی توسط مانیتور، ریموت و یا شدت نور وارد شده به منزل (7)
سیستم روشنایی هوشمند کنترل و تامین روشنایی مورد نیاز در ساختمان با بهره گیري از سنسورهاي تشخیص حرکت و میزان نور مورد نیاز
محیط با استفاده از سنسورهاي میزان نور و نقطه مطلوب تعریف شده نوردهی روشن شدن چراغ هاي مناسب تماشاي تلوزیون و یا چراغ هاي اتاق پذیرایی تنها با یک دکمه((7)(2
کنترل دماي خانه هوشمند مانیتورینگ و کنترل دما متناسب با نیاز حرارتی ساختمان جهت بهینه سازي و صرفه جویی در مصرف انرژي (قابل نصب مرغداري ها و گلخانه ها)
خاموش شدن خودکار سیستم سرمایشی یا گرمایشی در صورت عدم حضور افراد در ساختمان و یا بعد از هشدار باز ماندن پنجره کنترل شروع به کار تاسیسات سرمایش و گرمایش در ساعات خاص از راه دور(با استفاده از تلفن یا موبایل و یا خط اینترنت)((7
سیستم آبیاري خودکار گیاهان و تغذیه حیوانات خانه هوشمند بیشترین بهره وري با کمترین آب بدلیل آبیاري منظم
آبیاري گل و گیاه بطور خودکار طبق برنامه از پیش تعیین شده (براي مثال آبیاري خودکار در صورت پایین تر بودن رطوبتچمن از (%33 آبیاري گل و گیاه، تنظیم فواره و آبشارهاي مصنوعی
5
آبیاري خودکار بر اساس جدول زمانی کنترل آبیاري گل و گیاه از راه دور به جهت جلوگیري از آسیب دیدن گیاهان ،زمین کشاورزي، باغ، مزرعه و یا گلخانه
تغذیه حیوانات خانگی در هر زمان در صورت دور بودن از ساختمان((7 سیستم هاي صوتی و تصویري خانه هوشمند
پخش موزیک براي هر بخش از خانه هوشمند امکان ارتباط صوتی و یا تصویري دوطرفه در هر بخش از خانه هوشمند پخش آلارم ها و اخطار هاي صوتی
رادیو داخلی مستقل با قابلیت ذخیره سازي ایستگاه هاي موجود((7 سیستمهاي ارتباطی (تلفن، پیامگیر، تلفن سانترال و اینترنت و آیفون)
امکان پشتیبانی از چند خط تلفن، پیامگیر، تلفن سانترال، سرویس Caller ID و Fax در ساختمان هوشمند امکان استفاده از تلفن تصویري (In-House Video telephony) در محیط تحت پوشش در ساختمان هوشمند
نمایشِ تصویر مراجع بر روي آیفون تصویري بر روي صفحه نمایش مورد نظر و یا کلیه صفحات نمایشِ و امکان ثبت تصویر مراجع و زمان مراجعه((7
کنترل تاسیسات استخر، سونا و جکوزي روشن کردن و تعیین حرارت سونا اطلاع یافتن از زمان رسیدن سونا به دماي مطلوب
خودکار کردن تصفیه استخر و یا جکوزي در ساختمان هوشمند(.(7 سیستم کنترل پارکینگ خودکار
6