بخشی از مقاله
چکیده
شهرها و محیطهای شهری چیزی فراتر از مجموعهای از ساختمانها هستند که توسط خیابانها و پارکها از هم جدا شدهاند. بدون شک شهرها برای مردم و درباره مردم هستند.متاسفانه شهرهای امروزی ما به شدت از نظر رنگ فقیر هستند و حضور رنگهای شاد و زنده در فضاهای سرد و خاکستری و دودآلود کمرنگ است.شهرها بدون توجه به نیاز های کودکان و کاربری های مورد نیاز آنها می باشد .
کودکان به عنوان حساسترین اقشار جامعه نیازمند شرایط ویژهای برای پرورش هستند. از این رو پژوهش حاضر از طریق روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مطالعات و اسناد کتابخانه ای بر آن است با بررسی نیازهای کودکان و کاربری های مورد نیاز آنها و همچنین معرفی این موارد به برنامهریزان شهری، توجه مسئولین را به این قشر حساس و آسیب پذیر جامعه جلب نماید.و درپایان چنین نتیجه می شود ،تعبیه فضاهای بازی کهصرفاً میتواند پارک نباشد،دبستان ها و کاربری های دیگر اگر با توجه به نیاز کودکان طراحی شود کمک شایانی به رشد و شکوفایی آنها مینماید.
مقدمه
در گذشته چنین تصور میشد که نیازهای تحولی، به صورت سلسله مراتبی ظاهر میشوند، به این صورت که اساسیترین آنها - مثل نیاز به غذا و آب - صرفا برای بقا ضروریاند و تنها پس از ارضای آنها به صورتی رضایت بخش، نیازهای والاتری - همچون نیاز به رابطه محبتآمیز - پدیدار میشود. اما اکنون چنین تلقی میشود که تمامی نیازهای بشر بصورتی ظریف، پیچیده و مستمر، در هم تنیده و به هم مربوطند. [1] اگر یکی از نیازهای اساسی کودک برآورد نشده باقی بماند-یا به گونه ناکافی برآورده شود- امکان دارد تحول کودک متوقف یا دچار تحریف شود
نیازهای کودک به منظور اجتماعی شدن با آمدن وی، در سه فضا قابلیت بر آورده شدن دارد. این سه فضا شامل: فضای خانوادگی، فضای آموزشی و فضای عمومی است. فضای عمومی محله و شهر، فضای همبازیها و همشاگردیها، مراکز جمعی مربوط به امور فرهنگی و پرورش کودک مانند کتابخانه، مراکز مذهبی و تالارهای اجتماعات، موزهها، فرهنگسراها، سینام و تئاتر، تالارهای ورزشی، خیابانها و معابر عمومی از جمله نقاطی است که علاوه بر خانه و مدرسه به تماس با کودک میپردازد
جین جیکوبز - J.Jacobs - بر این باور است که در اجتماع شهری و در پیوند بین خانه و مدرسه، مهمترین علائق کودکان به ایمنی خیابان، تنوع کاربریهای زمین، شادابی و سرزندگی شهر بازمی گردد، که کلید رفع نگرانیهای اساسی تمام جمعیت و از جمله کودکان است
کودک شما یک کودک نیست بلکه یک انسان کوچک است که همه چیز را درک میکند و اگر این کودک را یک انسان کامل بدانیم باید گفت که هر دوره زندگی او وابسته به دورهی دیگری است آپارتمان نشینی و بازی کودکان در عصر دشوار کنونی عدم دسترسی بسیاری از کودکان به اسباب بازی به لحاظ فقر خانواده یا کوچکتر شدن محل زندگی و تسلط فرهنگ آپارتمان نشینی و از بین رفتن کوچهها و محلهها و گذرگاهها و میدانهای محلی عرصه برای بازیهای دسته جمعی کودکانه و فردی کودک تنگ شده و تنگتر نیز میشود. در چنین شرایطی روند بازی کودکان به مخاطره میافتد و میماند پارکها که آن هم به علت تجمع بزرگسالان مکان مناسبی برای بازی بچهها نیست.
متولیان امور آموزشی باید به این مهم و نیاز اساسی کودک به بازی عنایت داشته و پارکهای کوچک بازی را در کنار آپارتمان ها ایجاد کنند. تشکیل خانههای بازی به وسیله شهرداری و یا در کنار پارکها و موسسات آموزشی میتواند لذت بازی را به کودکان محروم از مکان های بازی و اسباب بازی ارزانی دارد
روش تحقیق
· روش تحقیق این پروژه توصیفی - تحلیلی و نیز تبیین مدل مفهومی می باشد.
به منظور دسترسی به اطلاعات ابتدا از روش کتابخانه ای اطلاعات جمع آوری شد. در روش کتابخانه ای اطلاعات مورد نیاز از کتب، مقالات و نشریات داخلی و خارجی استخراج گردیده و به منظور بررسی شاخصها، پس از مطالعه به تحلیل اطلاعات بدست آمده پرداخته شد.
مهمترین روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق به شرح زیر میباشد:
1 بررسی کتابخانه ای: با هدف بررسی ادبیات موضوع از طریق مطالعه ی کتب، مقالات داخلی، خارجی و جستجوهای اینترنتی در منابع معتبر.
-2 تجزیه و تحلیل اطلاعات و تبیین مدل مفهومی
-1 کودک
-1-1 تعاریف و مفاهیم کودک
بر طبق تعریف فرهنگ فارسی معین، کودک به معنای کوچک، صغیر و فرزندی که به حد بلوغ نرسیده - پسر یا دختر - یا طفل آورده شده است[5] .در فرهنگ میراث آمریکایی نیز از کودک به عنوان شخصی که بین تولد تا بلوغ قرار دارد، یاد شده است طبق تعاریف جمهوری اسلامی ایران، کودک به فردی اطلاق میشود که به سن بلوغ نرسیده باشد.
مطالعات پزشکی انجام شده در زمینه بلوغ افراد، معمولا سن بلوغ را برای پسرها بین 13 تا 16 سالگی و برای دخترها بین 11 تا 14 سالگی مبنا دانستهاند. البته قانون مدنی در تبصره یک ماده 1210 مصوبه 1360 مجلس شورای اسلامی، سن بلوغ را برای پسران پانزده سال و برای دختران نه سال قمری ذکر کرده است .
به طور کلی، هیچ تعریف قابل قبولی از کودکی که بهحاظل روانی، سالم باشد وجود ندارد. احتمالاً در این موارد توافق کلی وجود دارد که نگرش ذهنی جستجوگرانه و اطمینان بخش و همچنین توانایی ارتباط دوسویه رضایت بخش با یزرگسالان و همسالان، از ویژگیهای ضروری سلامت روانی کودکان به حساب میآید. با این دید، کودک مضطرب، ترسو و همیشه مطیع و سربه زیر، باید باعث نگرانی شود
جدول -1 مراحل رشد کودک از نظر پیاژه و اریکسون
جدول -2 ویژگیهای کودک در مراحل مختلف رشد