بخشی از مقاله
مدل سه بعدی راگ در تغییر برنامهریزی درسی
کلید واژهها: برنامه درسی، مدل سه بعدی، موضوعات میان برنامهای، تلفیق
مقدمه
آموزش و پرورش ملزم است که تصویری از آینده را تجسم بخشد. در بسیاری از حوزهها، تقاضاها از سوی بخشهای مختلف جامعه رو به فزونی دارد. اگر آموزش و پرورش یک سرمایهگذار اجتماعی برای نسل آینده است پس اتخاذ یک استراتژی طولانی مدت، گریز ناپذیر خواهد بود.
آینده پر از ابهامات است اما باید حداقل دیدگاه اندیشمندانهای از آینده داشته باشیم که اعمال ما در برنامه درسی بر آن پایه قرار گیرد. اندیشیدن درباره آینده بدون حدس خردمندانه ممکن نخواهد بود. میر لوحی (1371)، یکی از اصول پر اهمیت برای برنامههای تربیتی را اینگونه بیان میکند که کودکان باید برای شرایط مناسب، بهتر تربیت شوند.
برخی معتقدند با وجود برنامههای درسی ملی و متمرکز و الزامات قانونی آن، جایی برای تحلیل معلمین روی برنامه و مواد درسی نیست. اما این برداشت محدود کننده مانع تخصصگرایی معلمین میشود. البته تفاوتهای معنیدار بین نظامهای آموزشی ممالک مختلف قابل انکار نیست اما درجات متغیر انعطافپذیری را میتوان برای اتخاذ تصمیمات در سطح کلاس یا منطقه درباره چگونگی اجرای برنامه درسی ملی تصور کرد. با وجود محدودیتهای موجود در برنامه درسی ملی،معمولاً فرصتهایی برای تصمیمگیری توسط معلمین و شاگردان وجود دارد تا بتوانند راهبردهای کوتاه مدتتر را به طور روزمره تجویز کنند که این فرصت در اختیار افراد خارج از مدرسه قرار ندارد.
برنامه درسی
راگ ( 1997) برنامه درسی را در برگیرنده آنچه که درون مدرسه رخ میدهد میداند. برنامه درسی سه بعدی مبتنی بر مجموعهای از پیشنهادات به منظور آمادگی برای آیندهای نامعلوم است. این مدل روشهای مختلف نگریستن به زندگی در کلاس درس را همراه با خطمشیهای متفاوت ارائه مینماید.
بوردیو (1990) با بیان 7 اصل تأکید میکند بر اینکه محتوای دوره باید به طور منظم تجدید نظر شده و با توجه به دانش مورد نیاز تغییرات اجتماعی، موازنه شود. سخن “بوردیو” نشانگر این است که دروس برنامه درسی باید حول محور موضوعاتی کلیدی به طور متوازن معین شوند تا مطابق مقتضیات آموزشی در محتوای برخی دروس تغییراتی حاصل شود و از دروس ناقص در برنامه درسی جلوگیری کنند و این با هدفی که مدل برنامه درسی سه بعدی دنبال میکند مطابقت دارد.
اگر قرار است فرزندان را برای یک آینده متنوع آماده کنیم باید از یک روش عمیق برای تحلیل مطالب استفاده کنیم. مدل برنامه درسی سه بعدی نگاه به برنامه درسی را بخصوص از سه بعد: دروس مورد نظر، زمینههای دروس و روشهای تدریس میسر میسازد.
مدل سه بعدی
مدل سه بعدی برنامه درسی مبتنی بر 4 نظریه: -1آموزش و پرورش باید تصویری از آینده را تجسم بخشد.
-2 تقاضاهای شهروندان برای صلاحیتهای گوناگون افزایش یابد.
-3 برای توانایی غلبه بر پیچیدگی آینده، یادگیری باید ملهم از چندین جنبه باشد. -4 زندگی آینده مستلزم است که برنامه درسی فراتر از یک موضوع باشد.
