بخشی از مقاله
نقش ITS در بالابردن ایمنی وسایل وکاهش تصادفات در افراد مسن
چکیده
سیستمهای حمل و نقل هوشمند ( ITS ) بوسیله بالابردن ایمنی وسایل، سیستم ایمنی و کنترل پیشرفته خودرو (AVCSS) و سیستم اطلاعات پیشرفته حمل و نقل (ATIS) سعی در ا رتقاء سطح ایمنی بویژه ایمنی سالمنداندارد. نرخ تصادفات معمولاً برحسب تعداد تصادفات در سال یا تعداد تصادفات به ازاء هر میلیون مایل- وسیله نقلیه محاسبه می شود، حال این سئوال مطرح می شود منظور از افزایش ایمنی چیست، افزایش ایمنی به دو طریق صورت می گیرد اول اینکه جلوگیری از بروز حادثه و دوم کاهش میزان صدمه به مصدوم بعد از وقوع حادثه. نکته مهمی که در تصادفات سالمندان مطرح است، آمار مرگ و میر بالای این افراد بعد از حادثه است. نتایج مطالعات نشان می دهد که بکارگیری ITS می تواند تصادفات جاده ای را 30 تا 40 درصد یا بیشتر کاهش دهد.
کلمات کلیدی:
حمل و نقل، ITS، ایمنی، کاهش تصادفات
(1 مقدمه
قشر آسیب پذیر در صنعت حمل و نقل (در مبحث ایمنی) به افرادی اطلاق می شود که احتمال آسیب پذیری آنها چه در نقش مسافر، راننده و یا کارمند بیشتر از بقیه باشد که بیشتر شامل سالمندان، اطفال و معلولان می گردد. کاربران مسن نرخ بالایی از مرگ و میر را نسبت به آمار جمعیتی خود دارند. تعداد تلفات رانندگان مسن (با سن 65 یا بالاتر) به نحو چشمگیری افزایش یافته است و معضل جدیدی را برای سالخوردگان جامعه بوجود آورده است. این در حالی است که تعداد رانندگان مسن در 20 سال آینده به سه برابر رقم کنونی خواهد ر سید. لآITS بوسیله بالابردن ایمنی وسایل، سیستم ایمنی و کنترل پیشرفته خودرو (لأ(AVCSS و سیستم اطلاعات پیشرفته حمل و نقل (لأ(ATIS سعی در ا رتقاء سطح ایمنی بویژه ایمنی سالمندان دارد. نرخ تصادفات معمولاً برحسب تعداد تصادفات در سال یا تعداد تصادفات به ازاء هر میلیون مایل - وسیله نقلیه محاسبه می شود، حال این سئوال مطرح می شود منظور از افزایش ایمنی چیست، افزایش ایمنی به دو طریق صورت می گیرد اول اینکه جلوگیری از بروز حادثه و دوم کاهش میزان صدمه به مصدوم بعد از وقوع حادثه. نکته مهمی که در تصادفات سالمندان مطرح است، آمار مرگ و میر بالای این افراد بعد از حادثه است.
مسافرت زمینی می تواند به سه طریق صورت گیرد، مسافرت با خودروی شخصی، حمل و نقل عمومی و پیاده. AITS می تواند اطلاعات در مورد شرایط ترافیک، پیش بینی شرایط آب و هوایی برای انتخاب مسیر را در اختیار مسافران قرار دهد و همچنین استفاده از سیستمهای اعلام خطر پیشرفته در مورد تقاطعها و تغییر خط و... .
AVCSS می تواند اطلاعات ویژه ای برای جلوگیری از برخورد، افزایش دید در شب، کمک به کنترل در طول و طرفین وسیله و نیز کنترل سرعت را در اختیار رانندگان قرار دهد.
(2 مسافرت با حمل و نقل عمومی
استفاده اصلی ITS برای کاربران حمل و نقل عمومی اطلاعات قبل و در حین سفر، استفاده از کارت هوشمند برای پرداخت کرایه و عوارض می باشد که تمام این امکانات می تواند باعث کاهش استرس و افزایش ایمنی شود. بسیاری از صدمات مسافرین اتوبوس در اثر افتادن هنگام سوار شدن، پیاده شدن یا در حین حرکت است، درواقع موقعی روی می دهد که سالمندان در هنگام حرکت باید بایستند یا عجله می کنند برای سوار شدن، پیدا کردن صندلی یا پرداخت کرایه.
- عابران پیاده
بیشترین صدمات عابران پیاده هنگام عبور از خیابان بویژه در تقاطعها روی می دهد.
ITS×× (3 و رانندگان
تعداد تصادفات در کیلومتر مسیر از سن 60 سالگی به بالا افزایش می یابد و با گذشتن از سن 70-75 سالگی شدت بیشتری می یابد و تصادفات رانندگی آنها بیشتر در تقاطعها بویژه بدون چراغ، جاده های دوطرفه و مخصوصاً در گردش به راست روی می دهد. رانندگان مسن دارای مشکلاتی از جمله مشکل دید در شب، تغییر خط در ترافیکهای زیاد، تشخیص و خواندن علائم ترافیکی، نیاز به زمان بیشتر برای تصمیم گیری و عکس العمل بویژه درشرایط پیچیده و یا جاهایی که اطلاعات دقیق از مسیر و موقعیت نداشته باشند، مشکل در تمرکز و توجه روی دو یا چند موضوع متفاوت می باشند. کمکهایی که ITS می تواند برای افزایش ایمنی آنها انجام دهد شامل:
-1 ارائه تجهیزات کمک رانندگی: کمک برای هدایت و مسیریابی، هشدار برای خواب آلودگی، سیستم درخواست کمک (May day) به منظور ارائه کمکهای روحی و مکانیکی.
-2 ارائه اطلاعات در مورد جاده، ترافیک و شرایط آب و هوایی.
-3 افزایش راحتی راننده: یک حافظه الکترونیکی برای تنظیم صندلی، آئینه، فرمان و کنترل وضعیت مکانیکی خودرو (موتور، تایرها و...) [1] رانندگان مسن باید از رانندگی درشب، در ترافیک سنگین،
شرایط آب و هوایی و یا با سرعت بالا پرهیز کنند، مطالعات در ژاپن نشان داده است که 50 درصد از آمار کشته شدگان بویژه افراد مسن براساس تأخیر در تشخیص راننده می باشد، از این رو در ژاپن سیستم خودکار بزرگراهها (AHS) راه اندازی گردید. استفاده از این سیستم نتایج زیر را به دنبال داشته است:
AHS از طریق ارائه اطلاعات و اخطارهای لازم، به رانندگی آسان و راحت کمک نموده و بر روی حدود 80 درصد از تصادفات مؤثر خواهد بود. سیستم مزبور به نحو قابل ملاحظه ای تعداد تلفات و جراحتهای ناشی از تصادفات را کاهش خواهد داد.
AHS می تواند برای رانندگان مسن که بازتابها و تطبیق پذیری آنها نسبت به تغییر شرایط ترافیکی ضعیفتر است، شرایط ایمنی را فراهم سازد. علاوه بر این، سیستم AHS می تواند تصادفات و فجایع حاصل از ترافیک جاده ای را بطور اتوماتیک شناسایی و گزارش کند، بطوریکه انجام فعالیتهای امدادی و اضطراری را تسهیل و ایمنی را در صحنه های تصادفات و فجایع بالا برد. [19]
جدول 1تجهیزاتی از ITS را نشان می دهد که نقصانها را تا حدودی جبران خواهد کرد. تعدادی از تجهیزات دارای پتانسیل برای افزایش روانی و راحتی حرکت می باشند. بعضی باعث افزایش ایمنی می شوند با حفظ فاصله در تاریکی ها، هشدار در مورد وجود مانع در تاریکی، هشدار در مورد تراکم ترافیکی و کنترل وضعیت راننده و خودرو و نیز پاسخ سریع به راننده در شرایطی که راننده به مشکل بر می خورد.
(1-3 سیستمهای ITS ویژه رانندگان
اخطار تراکم و شرایط آب و هوایی: اطلاعات ترافیک و شرایط آب و هوایی به صورت پیامهای متنی و روی نقشه قابل انتشار است، این سیستم رانندگان را قادر می سازد در مناطقی که تراکم زیاد یا احتمال خطر وجود دارد وارد نشوند.
) راهنمای مسیرم: سیستمهای ناوبری راهنمایی می کنند رانندگان را در انتخاب مسیر، آگاهی از وجود تقاطع، اخطارهای
