بخشی از مقاله
چکیده
مدیریت مراکز پیشدبستانی با توجه به سرنوشت ساز بودن و تاثیر این دوره بر دورههای تحصیلی بعدی، از اهمیت به سزایی برخوردار است. هدف از پژوهش حاضر بررسی چالشهای مدیران مراکز پیشدبستانی و ارائه راهکارهایی برای آنها میباشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق کیفی است. روش جمعآوری اطلاعات از طریق مصاحبه با مدیران است. با توجه به نتایج به دست آمده نبود یک چارچوب و سرفصل مشخص، کمبود امکانات آموزشی، نبود حمایتهای لازم از طرف آموزش و پرورش و عدم همکاری والدین با مراکز از جمله مشکلات مدیران مراکز است.
واژگان کلیدی: دوره پیشدبستان، مدیریت، مدیریت آموزشی
مقدمه
در دنیای امروز کودک خردسال جایگاه بسیار مهمی دارد، رفاه فیزیکی و روان شناختی او از توجه بی سابقه والدین و جامعه برخوردار است. قرن بیستم که به عنوان قرن کودک شناخته شده در مقایسه با زمانهای گذشته در واقع همچون عهدی طلایی برای کودک است - مفیدی،. - 1390 دوره پیش دبستانی، دوره جدا شدن تدریجی از محیط خانه و آماده شدن برای انس گرفتن با کودکان دیگر و آشنایی با کار در مدرسه است. در این دوره به تناسب امکانات و مقتضیات هر کشور، کودکان سه تا شش ساله مورد پرورش قرار می گیرند. - صافی،. - 1391 یادگیریهای اولیه زمینه های مناسبی را برای کسب تجارب بعدی کودکان فراهم میآورد و آنچه در سنین اولیه و پیش دبستانی آموخته میشود هم پایداری و هم دوام بیشتری دارد و هم تخریب و از بین رفتن آنان مشکلتر است. در این باره چنین آمده است: العلم فی الصغر کالنقش فی الحجر. غزالی نیز در این باره میگوید: »هرکار که عظیم بود، تخم آن اندر کودکی افکنده باشند« و »چون ابتدا به ادب پرورند، این سخنها چون نقش بر سنگ بود و اگر فرو گذاشته باشند، چون خاک از دیوار فرو ریزد« - مفیدی،. - 1390
بسیاری از روانشناسان و دانشمندان تعلیم و تربیت براین باورند، که سالهای آغازین زندگی کودک یکی از مهمترین دورههای رشد او میباشد. بیشتر آنچه که در این دوران رخ میدهد به طور اساسی، بر رشد بعدی کودک اثرگذار است. در واقع تشخیص اهمیت آموزش پیشدبستانی برای ایجاد بهزیستی کودکان به طور فزایندهای در طول چند دهه گذشته مورد تاکید قرار گرفت. از آنجا که اساس شخصیت فرد در دوره پیشدبستانی شکل میگیرد ارائه آموزشهای اثربخش در این دوران برای رشد بعدی کودک از اهمیت حیاتی برخوردار است - نوبریان،. - 1384 طبق اساسنامه دوره پیشدبستانی، دوره پیشدبستانی به دورهی دو سالهای اطلاق میشود که کودکان گروه سنی 4 تا 6 سال را تحت پوشش برنامههای تربیتی قرار میدهد. در صورت عدم تامین امکانات مورد نیاز، اجرای دوره مذکور به صورت یکساله بلامانع است - راهنمای برنامه و فعالیتهای آموزشی و پرورشی دوره پیشدبستانی،. - 1390
نگرش به دوره پیش از دبستان به منزله دورهای از آموزشهای کودک که باید همانند سایر مراحل تحصیل او حاوی برنامههای آموزشی و پرورشی مدونی باشد، اهمیت بسیار دارد. دوره پیش دبستان به منزله اولین تجربه آموزشی کودک و به سبب تاثیر مهمی که در شکلگیری شخصیت او دارد، باید برنامههایی هدفدار و تدوین یافته داشته باشد تا تمام جنبههای رشد و تکامل کودک را دربرگیرد. - اطهاری،. - 1380 مدیریت مراکز پیش دبستان، با توجه به اهمیت دوران سرنوشت ساز کودکی و نقش الگو دهنده کسانی که با کودک در آغاز راه سر و کار دارند و حساسیت بنا نهادن راهی منظم و آیندهنگرانه، از ساختاری برخوردار است که نقش مدیران و تصمیم گیرندگان و تنوع نقش و وظایف آنها را بیشتر بارز میکند - باریک بین،. - 1390
منظور از مدیریت در هر سازمانی عبارت است از هماهنگ سازی کوشش های افراد انسانی و استفاده موثر از منابع دیگر برای تحقق هدف های آن است. پس منظور از مدیریت در سازمان های آموزشی، تحقق هدف های آموزشی و پیشبرد موثر آموزش و یادگیری است - علاقه بند، . - 1386 با توجه به اهمیت دوره پیش دبستان برخی از پژوهش ها تاثیر مثبت این دوره را بر دوره های بعدی تحصیلی تایید کرده اند. همچنین، پژوهش هایی در مورد اهمیت مدیریت دوره پیش دبستان انجام شده است. از جمله : ریشتر - 2006 - 1 به بررسی رابطه بین مهارتهای مدیریتی و رفتارهای حمایتی مثبت پرداخت و به این نتیجه دست یافت که مدیران دارای مهارتها و صلاحیت های بالا و در ارتباط با محیط پویای بیرونی، بازخوردهای مثبتی از محیط بیرونی دریافت میکنند و مورد حمایت و اطمینان قرار میگیرند.
لافرنی - 2006 - 2 در پژوهشی تحت عنوان " ارتقای حرفهای مدیران و کیفیت آموزشی در دوره پیش دبستان" به بررسی رابطه میزان مهارت آموزشی، مدرک تحصیلی و آموزش مربیان با کیفیت عملکرد در "مراکز پیش دبستانی اکلاهما" پرداخت. او به این نتیجه رسید که تعاملات مناسب بین بزرگسالان و کودک، استفاده از ابزار و وسایل، رابطه مناسب با والدین در مراکزی رعایت میشود که مدیران دارای مدرک تحصیلی دانشگاهی هستند و اغلب آنها دورههای مهارت آموزشی مختص اوان کودکی را به میزان کافی گذراندهاند. پلیته - 1998 - 3 معتقد است که در سالهای اخیر کمتر وظایفی، به اندازه وظایف مدیر مدرسه مورد سوال واقع شده است. در حقیقت، به موازات اصلاحات و تفویض اختیارات بیشتر به مدیران مدارس، وظایف و مسئولیتهای آنان سنگینتر و چالشها بیشتر شده است - بازرگان،. - 1382
