بخشی از مقاله
چکیده
مگسهای خانوادهی Syrphidae به لحاظ نقش ویژه در گردهافشانی گلها، کنترل طبیعی آفات در اکوسیستمهای پایدار - مانند جنگلها - و تنوع گونهای و رفتاری از اهمیت اقتصادی و اکولوژیکی بالایی برخوردارند. لاروهای زیرخانوادهی Syrphinae شکارگر شتهها، شپشکها، تریپسها هستند، در صورتی که لاروهای زیرخانوادهی Milesiinae اغلب پوسیدهخوار میباشند. با توجه به اهمیت کنترل طبیعی حشرات توسط گونههای شکارگر مگسهای خانواده Syrphidae و از طرفی اهمیت کنترل حشرات توسط روشهای غیرشیمیایی به خصوص در جنگلها، تحقیق در مورد مگسهای این خانواده در تعریف نقش بالقوهی آن ها به عنوان عوامل کنترل بیولوژیک، از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مطالعه چک لیستی از 69 گونه در 29 جنس از مگسهای خانواده Syrphidae که تاکنون از جنگلهای ارسباران گزارش شدهاند، فراهم شدهاست. همچنین پراکنش گونهها در دنیا و ایران و نیز مختصری از بیولوژی گونهها ارائه شده است.
کلمات کلیدی: ارسباران، چکلیست، کنترل طبیعی، گرده افشانی، .Syrphidea
مقدمه
مگسهای خانواده Syrphidae دارای پراکندگی وسیعی بوده و با حدود 6000 گونه توصیف شده یکی از بزرگترین گروههای دوبالان بهشمار میروند . - Sommaggio, 1999 - این مگسها از مهمترین اجزاء اکوسیستمهای کشاورزی هستند - Nishida . - et al., 2003 حشرات بالغ در روی گل های مختلفی دیده میشوند و از شهد و گرده تغذیه میکنند و به همین علت به آنها مگسهای گل - flower flies - گفته میشود و از طرفی به علت در جا بال زدن به hover flies نیز شهرت دارند - Stubbs . - and Falk, 2002 خانواده Syrphidae دارای 180 جنس بوده که تا کنون 6000 گونه از آنها شناسایی و توصیف شده است، براساس طبقهبندی جدید که توسط متخصصینی از جمله Vokeroth and Thompson - 1989 - ، Hippa - 1990 - و Peck - 1988 - ارائه شده است،
این خانواده به سه زیرخانواده Milesiinae - Eristalinae - ، Microdontinae و Syrphinae تقسیم می شود. زیرخانواده Syrphinae مهمترین زیرخانواده مگسهای خانواده Syrphidae میباشد و گونههای شکارگر در آن قرار دارند. این زیرخانواده حدود یک سوم گونههای شناخته شده را شامل می شود و در منطقه پالئارکتیک شامل پنج قبیله Syrphini ,Bacchini ,Chrysotoxini ,Melanostomini و Paragini میباشد . - Peck, 1988 - در ایران مطالعات نسبتاً خوبی در خصوص این خانواده در برخی از نواحی ایران انجام شده است - گیلاسیان، 1386؛ معتمدی نیا، 1380؛ گلدسته و همکاران، 1381؛ صادقی نامقی، 1380؛ Gharali and Reemer, 2008؛ Khaghaninia et al ., 2010-2012؛ Kazerani et al., - 2012a, 2012b, 2012c ولی در بسیاری از نقاط کشور فون این مگس ها و تنوع آنها ناشناخته است.
با توجه به اهمیت این مگسها در اکوسیستمهای مختلف و نیز اهمیت شناسایی فون هر منطقه یک مطالعه کاربردی در جهت ایجاد برنامه مدیریت مبارزه با آفات - IPM - ضروری به نظر می رسد. از جنبههای کاربردی اطلاعات موجود در زمینه زیستگاهها، پراکنش، دوره فعالیت، تغییرات جمعیت، کارایی گونهها شکارگر به ویژه شته خوارها و نقش آنها در گرده افشانی بسیار ناچیز است. در راستای مدیریت تلفیقی آفات که یکی از پایههای آن کنترل بیولوژیک است، گونه های شکارگر مگسهای خانواده Syrphidae بهعلت تنوع زیاد، قدرت بالای کاهش جمعیت آفات، میزان تغذیه زیاد و پراکندگی فراوان، می توانند نقش موثر و کلیدی در مدیریت تلفیقی شتههای محصولات زراعی و باغی ایفا نمایند. با عنایت به اهمیت حفظ محصولات مختلف زراعی و باغی از خسارت شتهها و لزوم حفظ دشمنان طبیعی در کنترل بیولوژیک انجام این تحقیق ضروری است.
مواد و روشها
این تحقیق در طی سال های 1391-1389 در جنگل های ارسباران انجام شده است. نمونهبرداری توسط تور حشره گیری از مناطق مختلف جنگلهای ارسباران انجام شده است
