بخشی از مقاله
چکیده:
سازند کنگان به سن تریاس پیشین ، مهمترین سنگ مخزن گاز در جنوب باختری ایران و خلیج فارس است. مطالعات پتروگرافی این سازند در میدان سلمان واقع در خلیج فارس حاکی از آن است که سازند کنگان از چهارده رخساره میکروسکوپی تشکیل شده که در کمربندهای رخسارهای پهنه کشندی ، تالاب پشت سد و سد االیتی نهشته شده اند . مجموعه رخسارهها و کمربندهای رخسارهای نشاندهنده رسوبگذاری در بخش داخلی یک پلاتفرم کربناته از نوع رمپ هوموکلینال است.
تغییرات عمودی رخساره ها نشان دهنده سه سکانس رسوبی رده سوم است. مرز پایینی سکانس زیرین ناپیوستگی نوع یک و مرز بین سکانس ها ناپیوستگی نوع دو است. هر سکانس از دسته رخسارهایTST - دربرگیرنده رخسارههای تالاب، پشت سد و پهنه کشندی - و HST - دربردارنده رخسارههای سدی و پهنه کشندی - ساخته شده است. مهمترین فرآیندهای دیاژنزی که این سازند را تحت تأثیر قرار داده اند شامل دولومیتی شدن، انحلال و انیدریتی شدن است.
مقدمه :
سازند کنگان تریاس زیرین یکی از مهمترین سنگ های مخزن کربناته در جنوب باختر ایران و خلیج فارس است؛. این سازند همراه با سازند زیرین خود - دالان - در گروه دهرم جای دارد. برش نمونه سازند کنگان در چاه شماره 1 کوه سیاه - جنوب خاوری شهرستان بوشهر - قراردارد - - Szabo and. Kheradprir, 1978 این سازند به همراه سازند دالان هم ارز سازند خوف در کشورهای عربی و حاشیه جنوبی خلیج فارس است - Peyravi et al., . 2010; Al-Jallal, 1995 - سازند کنگان در اقیانوس بسیار گسترده نئوتتیس که در زمان پرمین پدیدار شد - لاسمی، - 1379در تریاس پیشین نهشته شده است.
میدان نفتی سلمان در141 کیلومتری جنوب جزیره لاوان و در خلیج فارس واقع است - شکل . - 1 لیتولوژی سازند کنگان در ناحیه مورد مطالعه از سنگ های دولومیتی، تبخیری ،آهکی وشیلی با ستبرای 390 متر - میدان سلمان - ساخته شده است - پیروی،. - Peyravi et al., 2010; 1385 مرز این سازند با سازند دالان از نوع ناپیوستگی فرسایشی - لاسمی، 1379؛ پیروی، 1385 ؛ Peyravi et al., - 2010 و مرز بالایی آن با سنگهای شیلی و تبخیری سازند دشتک پیوسته است - Szabo and .Kheradpir,1978 - هدف از این مطالعه شناسایی رخسارهها ، تشخیص محیط رسوبی ، چینه نگاری سکانسی و شناسایی فرآیند های دیاژنزی سازند کنگان در میدان نفتی سلمان است.
بحث:
بررسی لاگ ها و پلاک های نازک میکروسکوپی تهیه شده از مغزه به شناسایی 14رخساره درسه گروه رخساره ایB , C، A وابسته به کمربندهای رخسارهای پهنه کشندی ،تالاب پشت و سد االیتی به شرح زیر انجامیده است:
گروه رخسارهای A - رخسارههای پهنه کشندی - در بردارنده رخسارههای بالای کشندی و بین کشندی است که رخساره بالای کشندی، انیدریت لایه ای با ساخت توری لانه مرغی - Chicken wire - و رخسارههای بین کشندی دربرگیرنده گلسنگ دولومیتی با فابریک فنسترال، باندستون استروماتولیتی ، گلسنگ دولومیتی همراه با قالبهای تبخیری و گرینستون پلوئیدی با حفرات کیستون است.
گروه رخسارهای B - تالاب پشت سد - دربردارنده پکستون پلوئیدی، پکستون-گرینستون پلوئیدی بیوکلستی، وکستون بیوکلستی، گلسنگ همراه با آشفتگی زیستی و شیل است. در این گروه رخسارهای برخی از رخسارهها نیمه دولومیتی یا کاملاً دولومیتی شده که همراه با انیدریت - در رخسارههای دانه پشتیبان - سیمانی شده اند.
گروه رخسارهای C - سد - که رخسارههای گرینستون پلوئیدی اائیدی ریزدانه، پکستون/گرینستون اائیدی دولومیتی، پکستون/گرینستون اینتراکلستی اائیدی بیوکلستی دولومیتی و گرینستون بیوکلستی اائیدی/ اینتراکلستی دولومیتی را دربرگرفته است.
تفسیر محیط رسوبی
بودن گل ، فابریک های لامینهای و فنسترال و انیدریت با ساختمان توری لانه مرغی نشان می دهد که گروه رخسارهای A در پهنه بین کشندی و بالای کشندی پدید آمده است آشفتگی زیستی، گوناگونی کم بیوکلستها، وجود پلوئیدها و سیمانهای تبخیری گواه پدیدآمدن گروه رخسارهای B در تالاب خیلی محدود شده پشت سد - Restricted lagoon - با انرژی پایین است. فابریک دانه پشتیبان، نبودن ماتریکس و فراوانی اائیدها، فونای دریایی و انتراکلست ها و وجود سیمان در رخسارههای گروه C دلیل پدید آمدن آنها در محیط پر انرژی و بالای خط پایه موج است که در مقایسه با محیط رسوبی خلیج فارس امروزی در بخش های مختلف یک سد االیتی نهشته شده اند.
ارائه مدل رسوبی سازند کنگان بر پایه شناسایی رخساره ها، محیط های رسوبی، بررسی تغییرات جانبی و عمودی رخساره هاو مقایسه آنها با محیط های رسوبی کنونی و دیرینه انجام شده است. بر پایه رخساره های شرح داده شده سازند کنگان در برش مورد مطالعه در میدان سلمان دربردارنده سه کمربند رخساره ای پهنه کشندی، تالاب پشت سد و سد االیتی است که مقایسه با کارهای گذشته برروی این سازند - Rahimpour-Bonab et al., 2010; Fontana et al., 2010 - نشان می دهدکه در بخش داخلی یک پلاتفرم کربناته از نوع رمپ هموکلینال - شکل - 2 نهشته شده است,
