بخشی از مقاله
چکیده:
در این مطالعه چینه نگاری سکانسی نهشتههای دونین میانی- بالایی در برش هوتک واقع درشمال غرب کرمان مورد بحث و بررسی قرار گرفت. بدین منظور رخسارهها و محیط رسوبگذاری این نهشته ها در دو برش شاهزاده محمد - گریک - و هوتک شناسایی شد. در توالی مذکور یک مجموعه رخسارهای آواری - T - شامل 3 رخساره شیل، ماسه سنگ و میکروکنگلومرا معرف پهنه جزرو مد و چهار مجموعه رخسارهای کربناته A شامل 4 رخساره دولومیت ماسهدار، دولومیت، دولومیت فسفاتی، مادستون دولومیتی شده معرف پهنه جزرو مد، B شامل 4 رخساره وکستون- پکستون بیوکلستی، پکستون پلوئیدی دارای بیوکلست، گرینستون پلوئیدی دارای بیوکلست، برش ریزشی معرف محیط لاگون، C شامل 4 رخساره باندستون استروماتوپوروئید، باندستون مرجانی دولومیتیشده، گرینستون اائیددار،گرینستون آنکوئیددار معرف محیط سد، D شامل 3 رخساره پکستون گرینستون دارای براکیوپود و اکینودرم، گرینستون دارای اکینودرم و گرینستون دارای استراکد معرف محیط دریای باز شناسایی شد که در نهایت با تفسیر و بررسی دقیق رخسارهها و شواهد صحرایی و پتروگرافی موجود مدل رسوبی منطقه مورد مطالعه که یک پلاتفرم کربناته کم عمق از نوع رمپ است ارائه گردید. و در خاتمه با استفاده از اطلاعات به دست آمده از بررسی رخسارههای رسوبی، چینه نگاری سکانسی آنها تفسیر شد که منجر به تشخیص 3 مرز سکانسی نوع دوم - - SB2 و1 مرز سکانسی نوع اول - - SB1 و تفکیک 4 سکانس رسوبی رده سوم در نهشته های برش هوتک شد.
مقدمه :
در این مطالعه رخساره ها و محیط رسوبگذاری نهشته های دونین میانی- بالایی در دو برش شاهزاده محمد - گریک - و هوتک واقع درشمال غرب کرمان مورد بحث و بررسی قرار گرفتند. برش شاهزاده محمد - گریک - درغرب روستای گریک یا شاهزاده محمد، در 75 کیلومتری شمال غرب کرمان، با موقعیت جغرافیایی 30 درجه و 48/3 دقیقه و 5 ثانیه عرض شمالی و 56 درجه و 56دقیقه و 68 ثانیه طول شرقی با ضخامت 200 متر واقع شده و شامل ماسه سنگ، برش ریزشی، شیل، دولومیت و دولومیت فسفاتی است، راههای دسترسی به این برش از طریق راههای آسفالته کرمان - اسلام آباد - شاهزاده محمد و یا کرمان - هجدک - شاهزاده محمد است.
- شکل . - 1 برش هوتک در مجاورت روستای هوتک، در 30 کیلومتری شمال غرب کرمان، با ضخامت257 متر واقع شده و دارای موقعیت جغرافیایی 30 درجه و 34/2دقیقه و 90 ثانیه عرض شمالی و 56 درجه و 56/9 دقیقه و 26 ثانیه طول شرقی و شامل میکرو کنگلومرا، سنگ آهک، شیل، دولومیت فسفاتی ، دولومیت، سنگ آهک ماسه ای و ماسه سنگ است. راه دسترسی به آن از طریق راه آسفالته کرمان - هوتک است - شکل . - 1 در این برش ها رسوبات دونین میانی - بالایی با ناپیوستگی فرسایشی بر روی ماسه سنگ های قرمز رنگ سازند پادها و به صورت هم شیب در زیر سنگ آهک های شیشتو2 قرار گرفته اند. هدف از این مطالعه آنالیز چینه نگاری سکانسی رسوبات برش هوتک با استفاده از رخساره های رسوبی و محیط رسوبگذاری نهشته های دونین میانی - بالایی در شمال غرب کرمان است که برای این منظور 200 عدد مقطع نازک از توالیهای سنگی دو برش مذکور تهیه و با میکروسکوپ پلاریزان مطالعه شد.
میکروفاسیس ها:
مقاطع نازک تهیه شده از سنگهای کربناته و سیلیسی آواری دو برش هوتک و شاهزاده محمد توسط میکروسکوپ پلاریزان مطالعه شد. بررسی خصوصیات فسیل شناسی و بافتی نمونهها منجر به شناسائی یک مجموعه رخسارهای آواری - T - شامل 3 رخساره و چهار مجموعه رخسارهای کربناته - A, B, C, D - شامل 15 رخساره گردید که از خشکی به سمت دریا عبارتند از:
- مجموعه رخسارهای : T این مجموعه رخسارهای شامل رخساره های آواری دانه ریزT1 - شیل، سیلتاستون - ، دانه متوسط - T 2 ماسه سنگ - و دانه درشت T3 - میکروکنگلومرا - میشود. رخساره دانه ریز شیل به رنگهای خاکستری، سیاه، سبزو قرمز، به صورت بین لایهای در میان لایههای آهک، در تناوب با ماسه سنگ و با حداکثر ضخامت 5 متر در قسمتهای مختلف توالیهای مورد مطالعه دیده میشود. رخساره سیلت استون در تناوب با لایههای نازک ماسه سنگی- دولومیتی زرد رنگ و شیل سبز با ضخامت 5 متر در صحرا دیده میشود. رخساره دانه متوسط ماسه سنگ شامل دو رخساره کوارتزآرنایت و کالک لیتایت است.
رخساره کوارتزآرنایت حاوی کوارتز مونوکریستالین و کوارتز پلی کریستالین است - شکل. - 2A این رخساره در صحرا متوسط تا نازک لایه و دارای ایکنوفسیل اسکولایتوس است. رخساره کالک لیتایت در صحرا دارای لامیناسیون های مورب ریپلی و موازی است و از 60-70 درصد کوارتز مونوکریستالین و 30-40 درصد خرده سنگهای آهکی به اضافه سیمان کربناته و اکسیدآهن تشکیل شده است. میکروکنگلومرا شامل 30 کوارتز پلی کریستالین و 15 کوارتز مونوکریستالین، 20 چرت، 20 کلسدونی، 5 فلدسپار و 5 مسکوویت است و دارای ماتریکس، بیرون حوضهای و پلی میکتیت می باشد. ذرات کوارتز دارای جورشدگی بد تا متوسط و نیمه زاویه دار هستند. ضخامت این کنگلومرا در صحرا 0/5 متر است وبه رنگ قرمزمشاهده می شود و در قاعده توالی مورد مطالعه قرار گرفته است.
تفسیر محیط رسوبی مجموعه رخسارهای :T رخساره شیلی قرمز و سبز به محیط ساحلی و بالای پهنه های جزر و مدی تعلق دارد. کوارتز آرنایت دارای کوارتزهای با جورشدگی خوب و نیمه گرد شده و ایکنو فسیل اسکولایتوس معرف محیط جزرو مدی است. وجود لامیناسیونهای مورب ریپلی و موازی نیز معرف تهنشست ماسه سنگها در محیط پر انرژی است. مجموعه رخسارهای T در بالای پهنه جزرو مدی تشکیل شده است.
- مجموعه رخسارهای:A این مجموعه رخسارهای از چهار رخساره:A1 دولومیت ماسهدار، :A2 دولومیت، :A3 دولومیت فسفاتی و :A4 مادستون دولومیتی شده تشکیل شدهاست. در رخساره دولومیت ماسه دار کوارتز دیده می شود، اندازه ذرات دولومیت 0/7 میلی متر است و در صحرا بسیار نازک لایه و دارای ریپلهای متقارن است. رخساره دولومیت - شکل - 2B از دونوع دولومیت درشت بلور و ریزبلور تشکیل شده است و در صحرا نازک تا متوسط لایه است. رخساره دولومیت فسفاتی دارای ذرات فسفاته و ذرات اسکلتی است و در صحرا در میان لایههای شیل قرار گرفته و رنگ آن آجری است. مادستون دولومیتی شده دارای دولومیتهای ریزبلور بوده و در صحرا بهصورت نازک لایه است.
تفسیر محیط رسوبی مجموعه رخسارهای : A نبود فسیل در این مجموعه رخسارهای مشخص کننده چرخش محدود آب و نبود شرایط مناسب برای زیست موجودات زنده مربوط به دریا است - Warren, 2000; . - Alsharhan & Kendall, 2003 حضور ذرات آواری کوارتز در این رخساره موید نزدیک بودن این مجموعه به خشکی است. حضور فسفات در رخساره دولومیت فسفاتی معرف محیط اینترتایدال است. ریپلهای متقارن موجود در رخساره دولومیت ماسه دار معرف محیط جزر و مدی هستند. مجموعه رخسارهای A در پهنه جزرو مدی تشکیل شده است.
- مجموعه رخسارهای: B این مجموعه رخسارهای از چهار رخساره :B1 رخساره وکستون- پکستون بیوکلستی، :B2 پکستون پلوئیدی دارای بیوکلست، :B3 گرینستون پلوئیدی دارای بیوکلست و :B4 برش ریزشی تشکیل شدهاست. رخساره وکستون- پکستون بیوکلستی حاوی استراکد، براکیوپود، دوکفه ای و جلبک داسیکلاداسهآ است و در صحرا بسیارنازک لایه میباشد. رخساره پکستون پلوئیدی دارای بیوکلست از دوکفه ای، اکینودرم و پلت تشکیل شده است - شکل. - 2C رخساره گرینستون پلوئیدی دارای بیوکلست از پلت تشکیل شده است و براکیوپود، اکینودرم و بریوزوئر انواع بیوکلستها را شامل میشوند. رخساره برش ریزشی حاوی قطعات اینتراکلست میکریتی شده است و در صحرا به رنگ قهوه ای مشاهده می شود.
