بخشی از مقاله
چکیده:
نهشته های سازند سورمق - پرمین زیرین - میانی - در ناحیه آباده - برش دره هم بست - به ستبرای 601 متر است، که مرز زیرین آن فاقد رخنمون و مرز بالایی آن با سازند آباده - پرمین بالایی - بصورت پیوسته می باشد. در این برش سازند سورمق در برگیرنده مارن، سنگ آهک های خاکستری رنگ و پر فسیل با مقداری چرت ها ی نواری و نودولار، شیل و مارن های بین لایه ای و دولومیت می باشد. مطالعات چینه نگاری سکانسی این سازند نشان دهنده 4 سکانس رسوبی - سیکل رده سوم - است.
سکانس رسوبی اول شامل: سطح پیشرونده - TS - ، دسته رخساره های پیشرونده - TST - ، مجموع سطوح حداکثر عمق - mfz - و دسته رخساره های برهم افزاینده و پسرونده - HST - می باشد سکانس رسوبی دوم شامل: مرز سکانسی نوع - SB2 - 2، دسته رخساره های پیشرونده - TST - ، سطح mfs است که منطبق بر مرز سکانسی نوع - SB3 - 3 از سکانس سوم است، سکانس رسوبی سوم شامل: مرز سکانسی نوع - SB3 - 3 است که منطبق بر سطح mfs سکانس دوم می باشد که بر روی آن دسته رخساره های HST قرار دارد، سکانس رسوبی چهارم شامل: مرز سکانسی نوع - SB2 - 2 است که بر روی آن رخساره های TST قرار دارند سن سکانس های این سازند معادل با سوپرسکانس آبساروکای پایینی می باشد.
مقدمه :
مقطع چینه شناسی مورد مطالعه قسمتی از ایران مرکزی با ضخامت حقیقی 601 متر می باشد که در جنوب غربی شهر مهردشت و 40 کیلومتری روستای بداف از توابع شهرستان ابرقو در استان یزد قرار دارد و در محدوده ی جغرافیایی 53˚ 12 ′ 24 ″ E و 30 ˚ 54 ′ 12 ″ N در میان رشته کوه های هم بست واقع شده است. این منطقه در شمال شکستگی زاگرس بین اصفهان و شیراز قرار دارد و جز بخش های شهرستان آباده در استان فارس محسوب می شود - تصویر . - 1 هدف از این بررسی؛ تحلیل چینه نگاری سکانسی سازند سورمق در برش مورد مطالعه می باشد.
در این مطالعه، با توجه به مشخصات سنگ شناسی - توصیف ماکروسکپی و میکروسکپی - ، به تجزیه و تحلیل تغییرات نسبی سطح آب دریای پرمین زیرین- میانی در ایران مرکزی و عوامل کنترل کننده آن پرداخته شده است و تلاش گردیده تا پارامترهایی که سبب شناسایی سطوح کلیدی چینه نگاری سکانسی - مرزهای سکانسی، سطوح پیشرونده، سطوح پسرونده و سطوح حداکثر عمق - ، اجزای سازنده سکانس ها - سیستم ترکت ها و پاراسکانس ها - و در نهایت سکانس های رسوبی می شود، شناسایی گردد.
بحث:
سکانس های رسوبی - Depositional Sequence - سازند سورمق در برش دره هم بست با تلفیق اطلاعات بدست آمده از مطالعات صحرایی و بررسی های آزمایشگاهی و تکیه بر منابعی همچون؛ - Emery & Myers, 1996 - ، - Sarg, 1988 - ، - Sloss , 1963 - و - Ross and Ross, 1987 - امکان تشخیص 3 مرز سکانسی اصلی - که 2 مرز معرف حداکثر افت سطح آب دریا و یک مرز مبین غرق شدن ناگهانی حوضه است - در توالی رسوبی پرمین میانی و در نتیجه، تفکیک رخساره های تشکیل دهنده این توالی در قالب چهار سیکل رسوبی رده سوم - سکانس - را فراهم نموده است. این سکانس ها به ترتیب از قاعده به سمت راس توالی شماره گذاری شده اند که مشخصات اصلی آن ها به اختصار ذکر می گردد:
سکانس رسوبی اول
سکانس رسوبی اول شامل: سطح پیشرونده - TS - ، دسته رخساره های پیشرونده - TST - ، مجموع سطوح حداکثر عمق - mfz - و دسته رخساره های برهم افزاینده و پسرونده - HST - می باشد. سکانس نخست به سن پرمین زیرین، در برگیرنده بخش قاعده ای سازند سورمق است . بخش زیرین این سکانس پوشیده است و قابل تشخیص نمی باشد. این سکانس با سطح پیشرونده - TS - در قاعده، آغاز می شود؛ TS که شروع بالا آمدن سطح آب دریا را مشخص می کند شامل سنگ آهک دولومیتی نازک لایه و معرف بخش های کم عمق محیط رسوبی دریای باز می باشد.
- تصویر TST . - 2 - دسته رخساره های پیشرونده با نرخ بالا - شامل سنگ آهک نازک تا متوسط لایه به رنگ خاکستری با میان لایه هایی از دولومیت زرد رنگ و شیل است که مبین نواحی نیمه عمیق تا عمیق محیط رسوبی دریای باز می باشد و با رخساره های مادستون و وکستون- پکستون دارای اسپیکول، رادیولر و بریوزوئر مشخص می شود - تصویر - 2، mfz - مجموع سطوح حداکثر عمق - شامل سنگ آهک نازک لایه با میان لایه های از مارن می باشد و بیانگر عیق ترین بخش های محیط رسوبی دریای باز می باشد که با رخساره ی مادستون دارای آشفتگی زیستی شدید مشخص می شود.
- تصویر - 3 و HST - دسته رخساره های برهم افزاینده و پسرونده - که در برگیرنده سنگ آهک نازک تا متوسط لایه با میان لایه هایی از مارن می باشد که نشان دهنده ی بخش های کم عمق محیط رسوبی دریای باز است و در نهایت به بخش های رو به دریای باز محیط رسوبی سد و جزایر سدی بیوکلاستیک ختم می شود و با رخساره های وکستون دارای اکینویید و پکستون دارای فوزولینید، اکینویید و بریوزوئر مشخص می گردد که در نهایت به رخساره ی گرینستون دارای پلویید، اکینویید و فرامینیفر بنتیک ختم می شود که این رخساره منطبق بر مرز سکانسی نوع 2 از سکانس دوم است - تصویر . - 3 تصویر .2 سطح TS و دسته رخساره های TST از سکانس رسوبی اول سازند سورمق در برش دره هم بست که با رخساره های مادستون و وکستون- پکستون دارای اسپیکول، رادیولر و بریوزوئر مشخص می شود - فرد 175 سانتی متر - .
