نقش کیفیت سود و ریسک ورشکستگی در پیش بینی جریان های نقدی آتی در بورس اوراق بهادار تهران

بخشی از مقاله

نقش کیفیت سود و ریسک ورشکستگی در پیش بینی جریان¬های نقدی آتی در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده:
این تحقیق به بررسی نقش بین اقلام تاثیر گذار بر کیفیت سود (اقلام تعهدی و اقلام غیر تعهدی) و همچنین ریسک ورشکستگی در پیش بینی جریان نقدی آتی شرکت می پردازد و شامل 3 فرضیه اصلی می باشد.نمونه و جامعه آماری تحقیق شامل 113 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره های مالی 1385 تا 1387 والبته سال 1388 در مورد بعضی از متغیر ها میباشد . براي آزمون فرضيه‌ها که توسط الگو ها ی رگرسیونی چند متغیره تحقیق تعریف میشوند از آزمون تي استيودنت وآزمون آماره F استفاده میشود.یافته های تحقیق نشان میدهد رابطه معناداری بین جریان نقدی عملیاتی دوره آتی شرکت و اجزای نقدی و تعهدی سود در دوره جاری وجود دارد . همچنین رابطه معناداری بین ریسک ورشکستگی شرکت و اجزای نقدی و تعهدی سود دوره جاری وجود دارد که نشان دهنده نقش ریسک ورشکستگی در پیش بینی جریان نقدی آتی شرکت می باشد . ونتیجه اصلی دیگر اینکه ریسک ورشکستگی بر رابطه بین اجزای سود (نقدی و تعهدی) دوره جاری و جریان ها نقدی آتی باقیمانده (بدست آمده از الگوی بارث و دیگران) موثر بوده ورابطه ی معنی داری را نشان می دهد.
واژگان کلیدی: کیفیت سود –ریسک ورشکستگی – جریان نقدی آتی

2- بیان مسئله
از دید درون سازمانی توانایی پیش بینی نتایج فعالیت های آتی، خصوصا جریان نقدی اداره امور را در کاراترین شکل خود ممکن می سازد و به اتخاذ تصمیمات بهینه عملیاتی، سرمایه گذاری، تامین مالی منجر می شود از طرف دیگر بسیاری از تصمیمات استفاده کنندگان برون سازمانی نیز مبتنی بر اطلاعات جریان های نقدی آتی است.بنابراین در بین موضوعات تحقیق در حسابداری و مدیریت مالی ، شاید چیزی محرک تر از کیفیت سود نباشد . کیفیت سود، میزان تداوم سود شرکت می‌باشد و این تداوم تابعی از تعهدات می باشدکه تعهدات را می توان تغییر در دارایی های غیر نقدی پس از کسر بدهی ها تعریف کرد.
از جمله مواردی که در پیش بینی سود از آن استفاده می شود سود و کیفیت سود و به طور جزئی تر کیفیت اقلام تعهدی است که تاثیر بسزایی در پیش بینی جریان های نقدی آتی دارند. کیفیت سود که شاید بهتر باشد گفت کیفیت بخش تعهدی سود به اقلام تعهدی بستگی دارد واقلام تعهدی نیز که خود به اختیاری و غیر اختیاری مجزا می شوند کیفیتشان به برآورد اقلام آن بستگی دارد.
اما مسئله این است که میزان تاثیر گذاری اقلام عادی تعهدی و همچنین اقلام تعهدی غیر عادی بر روی جریان های نقدی به چه اندازیه و در چه جهتی است .چنین ارتباطی خصوصا در مورد اقلام تعهدی غیر عادی(اختیاری)که توسط مدیران قابل دستکاری و تغییر است قابل توجه تر بوده و چنانچه این مساله یعنی میزان و جهت تاثیر گذاری این اقلام که اجزای کیفیت سود میباشند بر جریان های نقدی آتی مشخص گردد میتوان رفتار های مدیران را نسبت به مقادیر اختیاری این اقلام بررسی کرده و همچنین نظر تحلیل گران و استفاده کنندگان ازاین اطلاعات را به بکار بردن این اطلاعات در جهت پیش بینی جریان نقد ی آتی جلب کرد .اما خود این اطلاعات نیز توسط عوامل دیگر تحت تاثیر قرار میگیرند و از عوامل مهمی که در این تحقیق به بررسی هستی و چگونگی و میزان تاثیر آن بر این اقلام( تعهدی اختیاری و غیر اختیاری ) می با شیم ریسک ورشکستگی است و اینکه آیا در سطوح متفاوت ریسک ورشکستگی تاثیر این اقلام بر روی این اقلام به یک گونه است یا خیر دیگر مساله ای است که آن پرداخته خواهد شداگر مطالعه به این نتیجه برسدباید به غیر از مبلغ و مقادیر اجزای کیفیت سود برای پیش بینی جریان نقدی آتی شرکت ،احتمال ورشکستگی را نیز در پیش بینی جریان های نقدی مورد توجه قرار داد. همه واحدهای تجاری برای دستیابی به موفقیت،برنامه‌ریزی می‌کنند و عملیات خود را به سمت برنامه‌های خود راهبری می‌نمایند اما برخی از آنها برای دستیابی به این هدف دست به عملیات ریسک‌آور و خطرناکی می‌زنند که به ورشکستگی منتهی می‌گردد. این جنبه غیرمنتظره بودن ورشکستگی است که آن را خطرناک‌تر می‌سازد.مقاله کلیدی این مطالعه (العطار و حسین (2008) )چنین بیان میکند که :
مدیریت شرکت به هنگام کاهش وجوه نقد حاصل از عملیات که بیانگر عملکرد ضعیف واحد تجاری است به منظور جبران این موضوع اقدام به افزایش سود از طریق افزایش اقلام تعهدی اختیاری میکند.
از طرف دیگر قدرت توضیح دهندگی اقلام تعهدی غیر عادی برای پیش بینی جریان های نقدی آتی در سطوح بالای ریسک ورشکستگی کاهش می یابدو برای شرکت های با ریسک بالا اطلاعات مربوط به اقلام تعهدی غیر عادی برای پیش بینی جریان نقدی کافی نیست.

لذا ما بر آنیم تا با بکارگیری الگو های بهبود یافته سابرامانیام و بارث و دیگران به حل این مساله در غالب آزمون اطلاعات شرکت های بورسی تهران پرداخته و درمورد مساله بیان شده به نتیجه دست یابیم.

3-چارچوب نظری
طبق تئوری های بنگاه اقتصادی وتفکیک شخصیت نیاز به در نظر گرفتن ارائه اطلا عات مالی مطلوب(مربوط وقابل تایید) به استفاده کنندگان برون سازمانی روز به روز افزایش می یابد وحوزه پر فشار از نظر توجه به این ارتباط متقابل میزان وکیفیت سود به عنوان منافع حاصل از فعالیت های شرکت برای سرمایه گذاران (استفاده کنندگان برون سازمانی اطلاعات)می باشد.
از آنجا که سود ماهیتی محاسباتی داشته وعینی نیست ,جریان نقدی عملیاتی به عنوان عینی ترین قلم نشان دهنده قابلیت دریافت سود(منافع سرمایه گذاران)میباشد.با پیشرفت مبادلات تجاری وسرمایه گذاری پیش بینی جریان نقدی آتی مطرح میشود.از بهترین ونزدیکترین متغیر در این پیش بینی کیفیت سو د است که حجم قابل توجه ای از اقلام صورت های را در قالب اقلام تعهدی و غیر تعهدی را در خود جای داده است. و آن چیز که در این تحقیق به عنوان عامل تعیین کننده در میزان کیفیت سود بسیار تاثیرگذار است و کمتر به آن پرداخته شده است اقلام تعهدی غیرعادی می باشد. اقلام تعهدی از اختلاف تغییرات در درآمد هاو حساب های در یافتنی بدست می آید. به این جهت پیش بینی جریان نقدی آتی با توجه به باقی مانده دو تعریف از اقلام تعهدی که در دو معادله از الگوهای تحقیق بیان شده است محاسبه می گ

ردد.
در ادبیات مالی واژه‌های غیرمتمایزی برای ورشکستگی وجود دارد. برخی از این واژه‌ها عبارتند از:
1_وضع نامطلوب مالی2_ عدم موفقیت واحدتجاری، وخامت 3_ عدم قدرت پرداخت دیون.

مراحل نامطلوب شدن وضع مالی شرکت به دوره نهفتگی، کسری وجه نقد، نبود قدرت پرداخت دیون مالی یا تجاری، نبود قدرت پرداخت دیون کامل و در نهایت ورشکستگی تقسیم کرد .گرچه اغلب ورشکستگیها از این مراحل پیروی می‌کنند، اما برخی شرکتها ممکن است بدون طی همه مراحل به ورشکستگی کامل برسند.

ریسک ورشکستگی توان بالقوه ای در کاهش مفید بودن اطلاعات بدست آمده برای پیش بینی جریان های نقدی آتی به جهت تاثیر بر اقلام تعهدی به خصوص غیر عادی ومتعاقب آن کیفیت سود دارد که به آن تا به حال توجه ای نشده است. به بیان دیگرقدرت توضیح دهندگی اقلام تعهدی غیر عادی برای پیش بینی جریان های نقدی آتی در سطوح بالای ریسک ورشکستگی کاهش می یابدو برای شرکت های با ریسک بالا اطلاعات مربوط به اقلام تعهدی غیر عادی برای پیش بینی جریان نقدی کافی نیست.

4-مدل تحلیلی تحقیق
تحقیق شامل 6 تا الگو می باشد که سه الگوی اول هر کدام برای بدست آوردن یک متغیر که در الگوهای اصلی مورد استفاده قرار می گیرند کا ربرد دارند.
الگوی 1
از این الگو برای بدست اوردن اقلام تعهدی اختیاری نوع اول (AA1) استفاده می شود، که در واقع جملات باقیمانده الگوی رگرسیون پس از تخمین همان اقلام تعهدی مورد نظر خواهند بود.

=〖WC〗_(j,s,t) اقلام تعهدی سرمایه در گردش شرکت j در گروه صنعت s و سال t
〖∆REV〗_(j,s,t)= تغییرات در درامد فروش بین دوره t تا t-1 شرکت j در گروه صنعت s و سال t
〖∆REC〗_(j,s,t)= تغییرات در حسابهای دریافتنی بین دوره t تا t-1 شرکت j در گروه صنعت s و سال t
=α_(0,s,t)پارامتر برآوردی مدل برای گروه صنعت s و سال t
=α_(1,s,t) پارامتر برآوردی مدل برای گروه صنعت s و سال t
=τ_(j,s,t) خطای باقیمانده شرکت j در گروه صنعت s و سال t. برآورد اقلام تعهدی غیر عادی نوع اولAA1 ازاین خطا بدست می آید.
الگوی 2
از این الگو برای بدست اوردن اقلام تعهدی اختیاری نوع دوم (AA2) استفاده می شود، که در واقع جملات باقیمانده الگوی رگرسیون پس از تخمین همان اقلام تعهدی مورد نظر خواهند بود. که دقیقا شبیه الگوی اول بوده با این تفاوت که یک متغیر دیگر هم به الگو اضافه میشود.

〖WC〗_(j,s,t) اقلام تعهدی سرمایه در گردش شرکت j در گروه صنعت s و سال t
〖∆REV〗_(j,s,t)= تغییرات در درامد فروش بین دوره t تا t-1 شرکت j در گروه صنعت s و سال t
〖∆REC〗_(j,s,t)= تغییرات در حسابهای دریافتنی بین دوره t تا t-1 شرکت j در گروه صنعت s و سال t
〖OCF〗_(j,s,t)= جریان های نقدی عملیاتی در پایان دوره شرکت j در گروه صنعت s و سال t
=α_(0,s,t)پارامتر برآوردی مدل برای گروه صنعت s و سال t

=α_(1,s,t) پارامتر برآوردی مدل برای گروه صنعت s و سال t
=δ_(j,s,t) خطای باقیمانده شرکت j در گروه صنعت s و سال t. برآورد اقلام تعهدی غیر عادی نوع دوم AA2 ازاین خطا بدست می آید.
پس از تخمین دو الگو 2 دسته اقلام تعهدی اختیاری بدست می آید که از هر کدام بطور جداگانه استفاده می شود. در واقع در این تحقیق باید ابتدا اقلام تعهدی اختیاری را بدست آوردو سپس آن ها را از کل اقلام تعهدی کم کرد تا اقلام تعهدی غیر اختیاری(NA) رو بدست بدست آید که برای الگوهای بعدی مورد استفاده قرار می گیرند.
الگوی3
از این الگو برای بدست آوردن ریسک ورشکستگی استفاده می شود، البته این الگو فرقی با بقیه الگوها دارد و آن اینست که در این الگو ضرایب مشخص بوده و باید سه متغیر الگو را برای هر شرکت در هر سال بدست آورده درالگوقرار داده و بعد برای هر کدام ریسک ورشکستگی یک سال آتی را حساب کنیم.
این متغیر هم برای الگوهای بعدی مورد استفاده قرار می گیرد.

BR=Pاحتمال (ریسک) ورشکستگی در سال آتی که مجهول ما در این الگو میباشد.

=TL⁄(TA._(j,t) ) کل بدهی های شرکت در پایان دوره تقسیم بر کل دارایی های شرکت در پایان دوره برای شرکت j و سال t
=EBIT⁄(TL._(j,t) ) سود قبل از بهره و مالیات شرکت در پایان دوره تقسیم بر کل بدهی های در پایان دوره شرکت j و سال t
OCF⁄(TL._(j,t) )= جریان های نقدی عملیاتی در پایان دوره تقسیم بر کل بدهی های در پایان دوره شرکت j و سال t
ω_1=نسب وزنی که طبق مشخصات فرمول چاریتو و دیگران (2004) مقدار ثابتی دارد .
ω_2=نسب وزنی که طبق مشخصات فرمول چاریتو ودیگران (2004) مقدار ثابتی دارد .
ω_3= نسب وزنی که طبق مشخصات فرمول چاریتو و دیگران (2004) مقدار ثابتی دارد.
∁=مقدار ثابت طبق مشخصات فرمول چاریتو و دیگران (2004).

الگوی 4
این الگو الگوی بارث و دیگران میباشد، که از طریق آن جریان های نقدی عملیاتی آتی باقیمانده شرکت ها رو بدست می آید. روش کار مانند الگوهای 1و2میباشد و در واقع پس از تخمین الگو جملات باقیمانده بدست آمده جریان های نقدی آتی باقیمانده میباشند که برای الگوی شماره 6 مورد استفاده قرار میگیرند. در واقع این متغیر، متغیر وابسته الگوی شماره 6 میشود.

〖OCF〗_(j,t)= جریان های نقدی عملیاتی در پایان دوره شرکت j سال t
AP= حساب های پرداختنی شرکت در پایان دوره
INV= موجودی کالای پایان دوره شرکت

AR= حساب های دریافتنی شرکت در پایان دوره
=DEP هزینه استهلاک دارایی های شرکت در پایان دوره
OTHER= سایر اقلام تعهدی عادی که از طریق رابطه زیر بدست می اید:
OTHER=EARNINGS-OCF-AR-INV+AP+DEP

Year= سال (متغیر مجازی)
باقی موارد ضرایب و پارامتر های مدل وخطای باقیمانده رگرسیون میباشد.
الگوی 5
این الگو و الگوی شماره6 الگوهای اصلی تحقیق میباشد، و از طریق این الگو بررسی می شود که آیا جریان های نقدی اتی با متغیر های آورده شده در الگو رابطه دارد یا خیر. این الگو همان الگوی سابرامانیام میباشد با این تفاوت که ریسک ورشکستگی هم به الگو اضافه شده است .
〖OCF〗_(i,t+1) =جریان نقدی سال آتی شرکت

〖OCF〗_(j,t)= جریان های نقدی عملیاتی در پایان دوره شرکت j سال t
AA= اقلام تعهدی غیر عادی (اختیاری) که با توجه به الگوهای 1 و2 به دو دسته AA1 و AA2 دسته
بندی شده و بدست خواهند آمد

BR= احتمال ور شکستگی شرکت در یک سال آینده که توسط الگوی ارائه شده شماره 3 که توسط چاریتو و دیگران (2004) ارائه شده، بدست خواهد آمد (P بدست آمده از الگوی3 برای هر شرکت در هر سالBR می باشد)
NA= اقلام تعهدی عادی (غیر اختیاری) که از طریق کم کردن اقلام تعهدی غیر عادی (AA) از کل اقلام تعهدی بدست خواهند آمد و با توجه به اینکه اقلام تعهدی غیر عادی از دو روش بدست خواهند آمد در نتیجه ما دو دسته اقلام تعهدی عادی (NA1 و NA2) خواهیم داشت.
باقی موارد ضرایب و پارامتر های مدل وخطای باقیمانده رگرسیون میباشد.

الگوی 6
در الگوی 5 تحقیق قابلیت پیش بین جریان های نقدی عملیاتی آتی بررسی میشود و در الگو ی 6 قابلیت پیش بینی جریان های نقدی عملیاتی آتی باقیمانده مورد بررسی قرار میگیرد.

RESID=باقیمانده های (جملات اخلال) بدست آمده از تخمین الگوی رگرسیونی بارث و دیگران
AA= اقلام تعهدی غیر عادی (اختیاری) که با توجه به الگوهای 1 و2 به دو دسته AA1 و AA2 دسته
بندی شده و بدست خواهند آمد

BR= احتمال ور شکستگی شرکت در یک سال آینده که توسط الگوی ارائه شده شماره 3 که توسط چاریتو و دیگران (2004) ارائه شده، بدست خواهد آمد (P بدست آمده از الگوی3 برای هر شرکت در هر سالBR می باشد)

NA= اقلام تعهدی عادی (غیر اختیاری) که از طریق کم کردن اقلام تعهدی غیر عادی (AA) از کل اقلام تعهدی بدست خواهند آمد و با توجه به اینکه اقلام تعهدی غیر عادی از دو روش بدست خواهند آمد در نتیجه ما دو دسته اقلام تعهدی عادی (NA1 و NA2) خواهیم داشت.
باقی موارد ضرایب و پارامتر های مدل وخطای باقیمانده رگرسیون میباشد.

5-فرضیات تحقیق
فرضیه اول: اجزای نقدی و تعهدی سود دوره جاری توانایی پیش بینی جریان های نقدی عملیاتی دوره آتی را دارند(الگوی سابرامانیام).
فرضیه دوم: ریسک ورشکستگی بر رابطه بین اجزای سود (نقدی و تعهدی) دوره جاری و جریان نقدی آتی موثر است.
فرضیه سوم: ریسک ورشکستگی بر رابطه بین اجزای سود (نقدی و تعهدی) دوره جاری حسابداری و جریان ها نقدی آتی باقیمانده (بدست آمده از الگوی بارث و دیگران) موثر است.

6-اهداف تحقیق
1) تعیین میزان تونایی اجزای نقدی و تعهدی سود دوره جاری در پیش بینی جریان های نقدی عملیاتی دوره آتی
2) تعیین میزان نقش ریسک ورشکستگی بر رابطه بین اجزای سود (نقدی و تعهدی) دوره جاری و جریان نقدی آتی
3) تعیین توان توضیح دهندگی اقلام تعهدی اقلام تعهدی غیر عادی برای جریان های نقدی آتی

7-حدود مطالعاتی
قلمرو موضوعي : موضوع تحقيق در خصوص بررسی نقش کیفیت سود و ریسک ورشکستگی در پیش بینی جریان های نقدی آتی تمركز دارد و از لحاظ موضوعي قلمرو تحقیق در حوزه امور مالی و حسابداری می‌باشد.
قلمرو مكاني : شهر تهران و شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مي‌باشد.
قلمرو زماني : قلمرو زماني تحقیق با توجه به زمان جمع‌ آوری اطلاعات مربوط به سالهاي 1385 تا 1387مي‌باشد. در حقیقت داده‌ها و اسناد شرکت‌های حائز شرایط در این 3 سال مالی مورد بررسی قرار می‌گیرند. البته شرکت‌ها باید شرایط مورد نظر را دارا باشند که البته این شرایط در بخش بعدی یعنی جامعه آماری تبیین می‌شوند.

8-تعریف واژه های کلیدی یا اصطلاحات

کیفیت سود: كيفيت سود حسابداري يكي از معيارهاي بهبود كيفيت گزارشگري مالي محسوب مي شود. کیفیت سود را می¬توان به سه دسته¬ی پایداری سود، سطوح ارقام تعهدی و سود منعکس کننده¬ی معاملات اقتصادی مربوط، تقسیم کرد. پایداری سود به معنی تکرارپذیری (استمرار) سود جاری است. هر چه پایداری سود بیش¬تر باشد، یعنی شرکت توان بیش-تری برای حفظ سودهای جاری دارد و فرض می¬شود کیفیت سود شرکت نیز بالاتر است.(پینمن ،2001)
ریسک ورشکستگی

احتمال رسیدن واحد تجاری به حالت عدم تداوم فعالیت به علت عدم توان بازپرداخت بدهی ها سرمایه در گردش منفی بالا و زیان دهی شرکت را میتوان ریسک ورشکستگی تعریف کرد .( نیوتن ،1998)

جریان نقدی آتی
میزان وجوه نقد حاصل از فعالیت ها ی عملیاتی شرکت در سال آتی را گویند .اطلاعات تاريخي مربوط به جريان‌هاي نقدي، مي¬تواند در قضاوت نسبت به مبلغ، زمان و ميزان اطمينان از تحقق جريان‌هاي نقد آتي به استفاده¬کنندگان صورت‌هاي مالي كمك كند. اطلاعات مربوط به جريان‌هاي نقدي مي¬تواند به افراد تصميم¬گيرنده در خصوص ارزيابي نقدينگي و توان بازپرداخت بدهي‌هاي يك واحد تجاري ياري رساند. در ضمن اين اطلاعات مي‌‌تواند در سنجش فرصت‌ها و مخاطرات واحد تجاري و وظيفه مباشرت مديريت نيز مفيد واقع شود. (ABC1991)

9-روش تحقيق
هدف از انتخاب روش تحقيق اين است كه مشخص نمائيم براي بررسي موضوعي خاص چه روش تحقيقي لازم است و محقق چه روش و شيوه‌اي را اتخاذ كند تا هر چه دقيق‌تر و سريع‌تر به پاسخ پرسش يا پرسش‌هاي تحقيق مورد نظر دست يابد. تحقيق حاضر، از نظر هدف يك تحقيق كاربردي و از نظر نحوه گردآوري داده‌هاي مورد نياز، يك تحقيق توصيفي و از نوع پيمايشي محسوب مي‌‌شود.

تحقيق كاربردي تحقيقي است كه هدف آن توسعه دانش كاربردي در يك زمينه خاص است، به عبارت ديگر تحقيقات كاربردي به سمت كاربرد عملي دانش، هدايت مي‌شود (سرمد و ديگران 1381، 79). تحقيق توصيفي شامل مجموعه روش‌هائي است كه هدف آن توصيف كردن شرايط يا پديده‌هاي مورد بررسي است. اجراي تحقيق توصيفي مي‌تواند صرفا براي شناخت بيشتر شرايط موجود يا ياري دادن به فرايند تصميم گيري باشد (سرمد و ديگران 1381، 79). تحقيق پيمايشي: براي بررسي توزيع ويژگي‌هاي يك جامعه آماري، روش تحقيق پيمايشي بكار مي‌رود. اين نوع تحقيق مي‌تواند براي پاسخ به سوال‌هاي پژوهش زير مورد استفاده قرار گيرد:
ماهيت شرايط موجود چگونه است؟

چه رابطه‌اي ميان رويدادها وجود دارد؟ (همان منبع، 82)
از مطالب فوق اين نتيجه حاصل مي‌گردد كه نوع تحقيق حاضر، از نقطه نظر هدف، كاربردي و از نقطه نظر روش، توصيفي ـ پيمايشي است.
10-تعریف متغیرهای تحقیق

=WC اقلام تعهدی سرمایه در گردش که از طریق تفاوت بین دارایی های جاری غیر از وجه نقد با بدهی های جاری برای هر شرکت بدست خواهدآمد. (وابسته)
∆REV= تغییرات در درامد فروش بین دوره t تا t-1 (مستقل)

∆REC= تغییرات در حسابهای دریافتنی بین دوره t تا t-1 (مستقل)
AA= اقلام تعهدی غیر عادی (اختیاری) که با توجه به الگوهای 1 و2 به دو دسته AA1 و AA2 دسته بندی شده و بدست خواهند آمد. (وابسته)
AA1= جملات باقیمانده بدست آمده از الگوی رگرسیونی شماره 1

AA2= جملات باقیمانده بدست آمده از الگوی رگرسیونی شماره 2
OCF= جریان های نقدی عملیاتی شرکت در پایان دوره (مستقل)
TL= کل بدهی های شرکت در پایان دوره (مستقل)

TA= کل دارایی های شرکت در پایان دوره (مستقل)
EBIT= سود قبل از بهره و مالیات شرکت در پایان دوره (مستقل)
NA= اقلام تعهدی عادی (غیر اختیاری) که از طریق کم کردن اقلام تعهدی غیر عادی (AA) از کل اقلام تعهدی بدست خواهند آمد و با توجه به اینکه اقلام تعهدی غیر عادی از دو روش بدست خواهند آمد در نتیجه ما دو دسته اقلام تعهدی عادی (NA1 و NA2) خواهیم داشت. (وابسته)
BR= احتمال ور شکستگی شرکت در یک سال آینده که توسط الگوی ارائه شده شماره 3 که توسط چاریتو و دیگران (2004) ارائه شده، بدست خواهد آمد (در واقع همان P بدست آمده از الگو برای هر شرکت در هر سال می باشد) (وابسته)
AP= حساب های پرداختنی شرکت در پایان دوره (مستقل)

INV= موجودی کالای پایان دوره شرکت (مستقل)
AR= حساب های دریافتنی شرکت در پایان دوره (مستقل)
=DEP هزینه استهلاک دارایی های شرکت در پایان دوره (مستقل)
EARNINGS=سود خالص شرکت در پایان دوره (مستقل)
OTHER= سایر اقلام تعهدی عادی که از طریق رابطه زیر بدست می اید: (وابسته)
OTHER=EARNINGS-OCF-AR-INV+AP+DEP

RESID=باقیمانده های (جملات اخلال) بدست آمده از تخمین الگوی رگرسیونی بارث و دیگران (2001) (الگوی شماره4) که نشان دهنده جریان ها نقدی آتی باقیمانده می باشند.
Year= سال (متغیر مجازی)
SECTOR= بخش صنعت (متغیر مجازی)

11-فرآيند انجام تحقيق
اساس اين تحقيق بر مبناي مدلي به منظور بررسی نقش کیفیت سود و ریسک ورشکستگی در پیش بینی جریان

های نقدی آتی در بورس اوراق بهادار تهران بوده و در این تحقیق شرکت‌هائی که تا سال‌های 83 به وارد بورس اوراق بهادار تهران شده اند مورد نظر قرار گرفته است و پردازش اطلاعات در آن با استفاده از روش‌هاي آماري توصیفی و روش آمار استنباطی آزمون کلوموگروف – اسمیرنوف، آزمون همبستگی پیرسون و برازش مدل‌های رگرسیونی مي‌باشد. ضمنا نتايج آماري در قالب نمودارها و جداول توصيفي و استنباطي ارائه خواهد شد.

مراحل تكميلي تحقيق به شرح ذيل مي‌باشد:
گام اول: در این گام شناسائي رویه‌ای مناسب جهت ارزیابی نقش کیفیت سود و ریسک ورشکستگی در پیش بینی جریان های نقدی آتی در بورس اوراق بهادار تهران صورت می‌گیرد و در ادامه بررسی ادبیات موضوع جهت تسلط بر فرمول‌ها و روابط محاسبه شاخص‌ها و سایر متغیرهای مدل صورت می‌گیرد.
گام دوم: در این مرحله جمع آوري و استخراج اطلاعات مورد نیاز از طریق داده‌ها، اطلاعات و اسناد سازمان بورس اوراق بهادار تهران صورت می‌گیرد.
گام سوم: در این مرحله اطلاعات استخراج شده منظم شده و در ساختاری مناسب قرار می‌گیرد. اطلاعات جمع آوری شده از سازمان بورس اوراق بهادار تهران ترکیب می‌شوند و پایه‌های اطلاعاتی مناسب تشکیل می‌شوند.

گام چهارم: در این مرحله ماژول‌ها و برنامه‌های مورد نیاز جهت محاسبه شاخص‌ها تهیه می‌شوند. این مرحله با برنامه نویسی در نرم افزار Excel صورت می‌پذیرد.
گام پنجم: بررسي توصيفي داده‌ها و ارائه شاخص‌های مدل در این بخش صورت مي‌گيرد. این مرحله با ارائه شاخص‌ها، جداول و نمودارها صورت می‌گیرد.
گام ششم: تجزيه و تحليل استنباطي داده‌ها و قضاوت در مورد فرضيه‌هاي تحقيق با استفاده از روش‌ها و آزمون‌هاي آماري صورت مي‌گيرد. این بخش با انجام آزمون ویلکاکسون، آزمون نشانه و آزمون نسبت صورت می‌پذیرد.

نمودار 1-11مراحل انجام تحقیق

12-جامعه آماری
همانطور که گفته شده برای تحقیق در مورد بررسی بررسی نقش کیفیت سود و ریسک ورشکستگی در پیش بینی جریان های نقدی آتی، شرکت‌ هايی كه در فاصله زماني خاصي وارد بورس اوراق بهادار تهران شده اند، مورد نظر قرار گرفته اند. از میان کلیه اين شرکت‌ها، شرکت‌هایی که دارای دو شرط زیر باشند برای تحقیق انتخاب شده‌اند.
اطلاعات مالی شرکت مورد نظر مربوط به سال‌های 1385 تا 1387 و در مورد بعضی از متغیر ها(جریان نقدی عملیاتی) سال 1388در بورس اوراق بهادار موجود باشد.
حداقل از سال 1385 به بعد عضو بورس تهران شده باشند.

پایان سال مالی این شرکت‌ها پایان اسفند ماه باشد.
از جمله ی شرکت های سرمایه گذاری و تامین مالی نباشند.
در نهایت 113شرکت‌ مورد تائید و دارای شرایط فوق می‌باشند که لیست آنها در پیوست پایان نامه موجود می‌باشد. اين شركت‌ها، كليه‌ شركت‌هائي هستند كه در اين مدت (7 سال) وارد بورس اوراق بهادار تهران شده‌اند و از شروط فوق نيز پيروي مي‌كنند.

13-نحوه جمع آوری اطلاعات
برای بررسی نقش کیفیت سود و ریسک ورشکستگی در پیش بینی جریان های نقدی آتی، نیاز به اطلاعات شرکت‌ها در بازه زمانی مورد اشاره در قلمرو زمانی تعیین شده است.
برای استخراج این اطلاعات از بانک اطلاعاتی سازمان بورس اوراق بهادار تهران و همین ‌طور بررسی اسناد مالی و حسابداری شرکت‌های مورد بررسی در نمونه استفاده شده‌است.
برای هر کدام از شرکت ‌های جامعه آماری مورد نظر، اطلاعات سال‌های 1385 تا 1388 آن بررسی شده و در نهایت شاخص‌های مورد نظر با توجه به مقایسه اطلاعات دو سال مورد نظر و روابط مورد نظر محاسبه می‌گردد.

14--روش نمونه‌گیری
روش‌های نمونه‌گیری مختلفی برای استفاده در شرایط مختلف کاری توسط آمارشناسان ارائه شده است. تفاوت روش‌های نمونه‌گیري به علت اختلاف در ماهیت اعضای جامعه است. در هر روش روابط خاصی جهت برآوردهای مورد نظر ارائه می‌گردد. هدف تمام این روش‌ها بدست آوردن نمونه‌ای نمایانگر از جامعه است. روش نمونه‌گیری غلط باعث بوجود آمدن برآوردهای اشتباه و نادیده گرفته شدن بخش‌هایی از جامعه می‌شود. در این تحقیق نمونه‌گیری، با استفاده از روش تصادفی ساده انجام می‌پذیرد.
15-تعیین حجم نمونه

روش‌های مختلفی برای تعیین حجم نمونه در روش نمونه‌گیری تصادفی ساده پیشنهاد شده است. در حالتی که اندازه‌گیری برای برآورد نسبت‌ها مدنظر باشد می‌توان با کنترل خطای برآورد، حداکثر نمونه مورد نیاز را برآورد کرد. از این روش در متغیرهایی که کمیت کیفی دارند نیز استفاده می‌شود. اگر مقدار برآورد شده نسبت توسط نمونه و مقدار واقعی نسبت در جامعه باشد آنگاه مایلیم نمونه را به قسمی انتخاب کنیم که با احتمال کوچک مقدار قدر مطلق خطا، برابر یا بزرگتر از باشد، یعنی

در رابطه فوق عددی از پیش تعیین شده است، که با توجه به میزان دقت مورد نیاز در تحقیق انتخاب می‌شود. مقدار کوچک باعث دقت بیشتر برآورد خواهد شد.با توجه به اینکه متغیر تصادفی دارای توزیع نرمال استاندارد است که در آن انحراف معیار برآوردگر را نشان می‌دهد اگر قرار دهیم آنگاه

با مقایسه روابط اخیر خواهیم داشت:

با حل رابطه فوق نسبت به خواهیم داشت:

با توجه به اینکه مقدار نسبتها مشخص نیستند و برآورد اولیه از آنها نیز موجود نیست مقدار حداکثر یعنی 0.25 را برای تعیین حجم نمونه در رابطه فوق قرار می‌دهیم که در این حالت در بدترین شرایط نیز دقت مورد نظر حفظ شده است.

در اين تحقيق مقدار خطاي حداكثر برابر 0.06 در نظر گرفته مي‌شود. تعداد شرکت‌های جامعه آماری 103 بوده است. لذا حجم نمونه مورد نیاز بصورت زیر تعیین می‌شود:

بنابراین برای دست یافتن به دقت مورد نظر حداقل گرفتن 68 نمونه از جامعه الزامی است. اما از آنجا که 68 نمونه که حداقل نمونه از جامعه آماری 113 شرکت مورد نظر( که تمامی محدودیت های ذکر شده در بند 5-3 را گذرانده اند)با توجه به متغیر های مجازی سال و صنعت در روند تحقیق کم مینمود لذا همان 113 شرکت ب شکل غیر تصادفی انتخاب گردید .

16-آشنائی با روش‌های آماری مورد استفاده
در این بخش به اختصار در مورد روش‌های آماری مورد استفاده در این تحقیق توضیح داده‌ می‌شود.
1-16آزمون نرماليتي کولموگروف- اسميرنوف

قبل از آزمون فرضیه‌های تحقیق برای انتخاب روش مناسب برای آزمون فرضیه‌ها باید ابتدا نوع توزیع آماری فرضیه‌ها را مشخص نمود. در صورت نرمال بودن توزیع داده‌ها محقق می‌تواند از روش‌های پارامتریک آماری برای آزمون فرضیه استفاده نماید و در صورت رد شدن فرض نرمال بودن داده‌ها محقق ملزم به استفاده از روش‌های ناپارامتریک برای آزمون فرضیه‌ها می‌باشد. آزمون کلوموگروف – اسمیرنوف برای آزمون نرمال بودن داده‌ها استفاده می‌شود. بطور کلی آزمون KS روش ناپارامتري ساده‌اي براي تعيين ميزان پيروي يا تبعيت داده‌ها از توزيع‌هاي آماري مورد نظر است. در آزمون KS فرض صفري را که آزمون خواهيم کرد، آن است که توزيع مشاهدات، توزيع مشخصي است که با حدس و يا قرائن مختلف فکر کرده¬ايم توزيع مشاهدات با آن توزيع مشخص همخواني دارد.
آماره آزمون KS را با Dn نشان مي‌دهيم. اگر آماره آزمون از مقدار جدول مربوط به آزمون KS کوچکتر باشد فرض صفر پذيرفته، در غير اينصورت رد مي‌شود.
آماره آزمون برابر است با حداکثر قدر مطلق تفاضل فراواني مشاهده شده نسبي تجمعي از فراواني نظري نسبي تجمعي، يعني:
Dn =Maximum | Fe – Fo |

Fe: فراواني نظري نسبي تجمعي Fo: فراواني مشاهده شده نسبي تجمعي
در اين تحقيق توزيع مورد آزمون، توزيع نرمال مي‌باشد.
2-16-ضریب همبستگی

برای اندازه‌گیری میزان همبستگی دو متغیر روش‌های مختلفی پیشنهاد شده است که معتبرترین آنها ضریب همبستگی پیرسون ( ) است. این ضریب معیاری جهت اندازه‌گیری جهت و بزرگی رابطه بین دو متغیر است که بصورت زیر تعریف می‌شود.

مقدار این ضریب همواره بین -1 و 1 است. مقدار بزرگ عددی آن (منفی یا مثبت) نشان دهنده همبستگی قوی بین دو متغیر است. مثبت با منفی بودن این ضریب نیز نشان دهنده وجود رابطه مستقیم یا عکس دو متغیر است. برای اطمینان از وجود همبستگی بین دو متغیر از آزمون زیر استفاده می‌شود.

مطابق گذشته چنانچه مقدار احتمال این آزمون کوچکتر از 0.05 شود فرض صفر رد خواهد شد و وجود همبستگی بین دو متغیر پذیرفته می‌شود.
3-16-تجزیه و تحلیل رگرسیون

تجزیه و تحلیل رگرسیون قسمتی اصلی از روشهای آماری است که در ارتباط با فرمول¬بندی مدلهای ریاضی است، مدلهایی که تعیین کننده شکل روابط بین متغیر‌هاست. تجزیه و تحلیل رگرسیون با استفاده از این رابطه‌های مدل بندی شده، با پیش¬بینی و سایر استنباط‌ های آماری سرو کار دارد. این که چگونه به چنین وسیله جدید و قدرتمند آماری، نام دور از انتظار ((رگرسیون (برگشت) )) را داده‌اند به توضیحی نیاز دارد. از نظر تاریخی، کلمه (رگرسیون) بازمینه فنی کنونی‌اش برای اولین بار به وسیله سرفرانسیس گالتن، کسی که قد پسران و متوسط قد والدینشان را تجزیه و تحلیل کرد، به کار برده شد. گالتن از روی مشاهداتش نتیجه گرفت که قد پسران متعلق به والدین خیلی قد بلند (یا کوتاه)، به طور کلی بلندتر (کوتاه¬تر) از قد متوسط بوده است، ولی البته نه به بلندی (یا کوتاهی) قد والدینشان.این نتیجه‌گیری در سال 1885 تحت عنوان ((برگشت قدارئی به سوی حد متوسط)) منتشر شد. در این متن، اصطلاح رگرسیون اشاره بر این داشت که قد پسران به جای میل به مقادیر فرینتر به سوی مقدار متوسط می‌گراید.

4-16-مدل رگرسیونی خط مستقیم
به خاطر می‌آوریم که اگر نمایش رابطه بین x و y دقیقاً خط مستقیمی باشد، آنگاه متغیرها به وسیله فرمول زیر به یکدیگر مربوط می‌شوند

که در آن عرض از مبداء خط شیب یا تغییر y بر حسب تغییر یک واحد از x را نشان می‌دهد.
مدل آماری
فرض می‌کنیم که پاسخ: به مقدار از متغیر کنترل شده به وسیله

مربوط است، که در آن
(الف) مجموعه مقادیر متغیر کنترل شده x هستند که آزمایشگر برای مطالعه برگزیده است.
(ب) مولفه‌های خطای نامعلومی هستند که بر رابطه خطی واقعی اعمال نفوذ فوق‌العاده‌ای می‌کنند. اینها متغیر‌های تصادفی غیر قابل مشاهده‌اند، که فرض می‌کنیم مستقل بوده، به طور نرمال با میانگین صفر و واریانس نامعلوم توزیع شده‌اند.
(ج) پارامتر‌های ، که با هم موقعیت خط مستقیم را مشخص می‌کنند،و نامعلوم هستند.

5-16-رگرسیون چند متغیره
نقطه آغازین تحقیقات اقتصاد سنجی مدل رگرسیون است که طی آن رابطه علی، بین متغیر وابسته و متغیر مستقا فرض می‌شود. مدل رگرسیون تغییرات مشاهده شده در متغیر وابسته توسط تغییرات متغیرهای مستقل، توضیح می‌دهند رابطه علی بین متغیر و وابسته (y)و متغیرهای مستقل می‌تواند هر یک از اشکال تولبع ضمنی را اختیار نماید. مدل رگرسیون چند متغیره به صورت زیر است:

امین مشاهده برای متغیر وابسته y می‌باشد .
: i امین مشاهده برای متغیر مستقل برای
.مقدار ثابت
ضرایب همبستگیرگرسیون
: جملات اخلال.
6-16ضریب تعیین و ضریب تعیین تصحیح شده
ضریب تعیین برای اندازه‌گیری قدرت تبیین رگرسیون به کار می‌رود. وقتی که متغییرهای وابسته در مدلهای قابل مقایسه با متغیرهای توضیحی متفاوت مشابه باشند، از ضرایب تعیین برای انتخاب مدل استفاده می‌شود
7-16آزمون معنادار بودن معادله خطی رگرسیون
در معادله رگرسیون چند متغیره چنانچه رابطه‌ای میان متغیر وابسته و متغیرهای مستقل وجود نداشته باشد، باید تمام ضرایب متغیرهای مستقل در معادله، مساوی صفر باشند. با داشتن مدل رگرسیون چند متغیره، قاعده تصمیم‌گیری به صورت زیر است.

اگر در سطح اطمینان 0.95 آماره ّ Fمحاسبه شده از معادله رگرسیون بزرگتر از مقدار . به دست آمده از نگاره باشد فرض رد می شود و در غیر این صورت فرض پذیرفته می شود.

8-16-آزمون فرضیه درباره ضرایب جزیی رگرسیون
آزمون T برای آزمون فرضیه درباره هر یک از ضرایب جزیی رگرسیون به کار برده شد.
فرضیه های آزمون به صورت زیر بیان گردید:
ضریب جامعه صفر است ‌‌‌‌‌‌
ضریب جامعه مخالف صفر است
برای آزمون این فرض از آماره با سطح اطمینان 0.95 استفاده شد. اگر مقدار t محاسبه شده از مقدار بحرانی t در یک سطح معنیدار تجاوز کند، فرضیه صفر رد می شود، در غیر این صورت نمی‌توان آن را رد کرد. تایید به مفهوم، بی معنا بودن ضریب مورد نظر و رد به مفهوم معنادار بودن ضریب مورد نظر است.

9-16رگرسیون گام به گام
یکی از روشهای برازش مدل رگرسیونی، روش گام‌به‌گام یا مرحله‌ای است. این روش در رگرسیون چندگانه که در آن بیش از یک متغیر پیشگو حضور دارند، کاریرد دارد. در این روش متغیرها یک به یک وارد مدل می‌شوند و پس از حضور هر متغیرمقدار ضریب تعیین شرطی آن مدل سنجیده می‌شود. این کار برای تمام متغیرهای حاضر در مدل صورت می‌گیرد و متغیرها مرتباً وارد مدل شد و از آن بیرون گذاشته می‌شوند تا نهایتاً مدل بهینه که دارای بیشترین میزان ضریب تعیین است حاصل می‌شود.

10-16-آزمون دوربین _ واتسون
برای آزمون همبستگی پیاپی در جملات خطا از آزمون دوربین_واتسون استفاده شد.
آزمون دوربین_ واتسون بر مدل خطای خود همبسته مرتبه اول مبتنی است. برای انجام آزمون_دوربین واتسون فرضیه به صورت زیر می باشد.

فرض یعنی اینکه همبستگی پیاپی وجود ندارد و فرضیه مقابل یعنی همبستگی پیاپی وجود دارد.
قاعده تصمیم در این آزمون به صورت زیر است:
اگر: ، فرض صفر رد می شود، همبستگی پیاپی منفی وجود دارد.
نتیجه نامشخص است.
فرض صفر قبول می شود.
فرض صفر قبول می شود.
نتیجه نامشخص است.
فرض صفر رد می شود، همبستگی پیاپی مثبت وجود دارد.اگر مدل رگرسیون دارای عرض از مبدا نباشد، تصمیم بر مبنای یعنی حداقل، اتخاذ می شود. در این حالت به صورت زیر تصمیم گیری می شود:
فرض صفر تایید می گردد، خود همبستگی وجود ندارد.
فرض صفر رد می شود، خود همبستگی وجود دارد.
17-نحوه آزمون فرضيه‌ها
همان‌طور كه گفته شد براي آزمون فرضيه‌هاي از آزمون تي استيودنت استفاده مي‌شود. آزمون فرضیه‌های تحقیق با آزمون‌ ضرائب همبستگی بین متغیرها و همین‌طور آزمون ضرائب مدل رگرسیونی صورت مي‌گيرد. در هر دو آزمون بنوعی ارتباط بین دو متغیر با تاثیرگذاری یک متغیر بر متغیر دیگر را مورد بررسی قرار می‌گیرد. فرضیه محقق در تمام این فرضیه‌ها، در فرض مقابل قرار می‌گیرد و بطور خودکار فرض صفر عکس فرضیه محقق را نشان خواهد داد.

18-نرم افزارهایی مورد استفاده
در مراحل مختلف تحقیق از نرم افزارهای زیادی بهره گرفته شده است که هر کدام به فراخور نیاز تحقیق مورد توجه قرار گرفته‌اند. در ابتدای امر برای جمع‌آوری اطلاعات از نرم‌افزار‌های مربوط به بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است و اطلاعات مورد نیاز از نرم افزار استخراج گردید. پس از مهیاشدن داده‌ها، برای ارائه جداول، رسم نمودارها و انجام محاسبات ساده از نرم افزار Excel استفاده شده‌است. برای محاسبه شاخص‌ها و انجام تحلیل‌های آماری از نرم افزارهای معتبر SPSS و Minitab استفاده شده‌است. بخش‌های مورد نیاز خروجی نرم‌افزار‌ها به داخل متن پایان نامه انتقال یافته است.

19-سطح معني‌داري آزمون‌هاي آماري
همواره قبل از انجام محاسبات آماري بايد سطح معني داري آزمون‌ها مشخص شود تا محقق با توجه به آن سطح معني داري در مورد فرضيه‌ها قضاوت كند. در اين پايان نامه براي تمام آزمون‌هاي آماري سطح معني‌داري 95 درصد در نظر گرفته مي‌شود. در اين حالت فرضيه‌ها با خطاي نوع اول كمتر از 5 درصد انجام مي‌شود. طبيعي است كه در چنين شرايطي هنگاميه مقدار احتمال كمتر از 0.05 باشد فرض صفر رد مي‌شود.
20-نتایج تحقیق
در اين بخش نتايج تجزيه و تحليل داده‌ها جمع بندي و ارائه مي‌شود. اين نتايج در دو بخش نتایج ناشی از هر فرضیه و مقایسه ی آن با دیگر نتایج تحقیقات مشابه و تحليلی دسته بندي شده كه در هر بخش چكيده فعاليت‌هاي صورت گرفته و نتايج آنها ارائه مي‌شود.

1-20نتایج ناشی از فرضیات تحقیق:
فرضیه اول تحقیق :
◄اجزای نقدی و تعهدی سود دوره جاری توانایی پیش بینی جریان های نقدی عملیاتی دوره آتی را دارند.
در این فرضیه توانایی پیش بینی جریان های نقدی عملیاتی دوره آتی توسط اجزای نقدی و تعهدی سود دوره جاری تاکید شده است. با توجه به اینکه هر دو مدل برازش شده طبق الگوهای چهار و پنج از نظر آماری معنی‌دار می‌باشند، فرضیه مورد نظرتائید می‌شود.
این نتیجه مطابق با نتیجه بدست آمده از تحقیق بارث و همکاران ( 2001) و العطار و حسین (2004) مبنی بر این نتیجه که تفکیک سود به اجزا ء نقدی و غیر نقدی(تعهدی) به صورت معناداری توان پیش بینی جریان های نقدی آتی را دارند.همچنین نتیجه این فرضیه با نتایج تحقیقات ثقفی و هاشمی(1383) وثقفی و فدایی (1386 ) مبنی بر رابطه معنادار بین اجزای کیفیت سود با جریان های نقدی عملیاتی شرکت همخوانی دارد.
فرضیه دوم:
◄ریسک ورشکستگی بر رابطه بین اجزای سود (نقدی و تعهدی) دوره جاری و جریان نقدی آتی موثر است.
این فرضیه با توجه به آزمون ضرائب اثرات متقابل ریسک ورشکستگی با سایر عوامل که در الگوی پنجم مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج آماری آن در فصل 4 در دسترس است. در دو حالت اقلام تعهدی عادی و غیر عادی نو ع اول ( ( AA1,NA1 و اقلام تعهدی و غیر عادی نوع دوم (AA2,NA2)
تمام ضرائب به لحاظ آماری معنی‌دار هستند، لذا فرضیه مورد نظردراین مورد تائید می‌شود.
نتایج بدست آمده ازاین تحقیق با نتیجه بدست آمده از تحقیق العطار و حسین (2008) مبنی بر ارتباط معنادار و متقابل ریسک ورشکستگی با اجزای نقدی و تعهدی سود و در نتیجه تاثیراین رابطه بر پیش بینی جریان نقدی آتی شرکت مطابقت دارد. درمورد این فرضیه تحقیقی در ایران هنوز صورت نگرفته است.
فرضیه سوم:
◄ریسک ورشکستگی بر رابطه بین اجزای سود (نقدی و تعهدی) دوره جاری حسابداری و جریان ها نقدی آتی باقیمانده (بدست آمده از الگوی بارث و دیگران) موثر است.
برای استنباط در مورد این فرضیه آزمون ضرائب اثرات متقابل ریسک ورشکستگی با سایر عوامل در الگوی ششم مورد ارزیابی قرار گرفت که نتایج آماری آن در فصل 4 در دسترس است و در دو حالت اقلام تعهدی عادی و غیر عادی نو ع اول ( ( AA1,NA1 و اقلام تعهدی عادی و غیر عادی نوع دوم (AA2,NA2)
تمام ضرائب به لحاظ آماری معنی‌دار هستند، لذا فرضیه مورد نظر تائید می‌شود. نتایج بدست آمده ازاین تحقیق با نتیجه بدست آمده از تحقیق العطار و حسین (2008) مطابقت دارد. درمورد این فرضیه تحقیقی در ایران هنوز صورت نگرفته است.