بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش به دنبال تعیین اثر استراتژي هاي مربوط به ریسک اطلاعات - کیفیت افشا و کیفیت تعهدات - بر بازده آتی سهام در توضیح دهندگی بازده سهام می باشد.
در این پژوهش از کیفیت افشاء و کیفیت اقلام تعهدي به عنوان عوامل ریسک اطلاعات، که براي برآورد کیفیت اقلام تعهدي از مدل دیچاو - 2002 - و براي محاسبه کیفیت افشاي شرکتی از امتیازهاي کیفیت افشاي شرکت هاي پذیرفته شده براي دوره هاي 3، 6، 9، 12 ماهه محاسبه و توسط سازمان بورس و اوراق بهادار براي سال 1382 به بعد منتشر گردیده، استفاده شده است، در ادامه با استفاده از مدل سه عاملی فاما و فرنچ - - 1993، اثر کیفیت اقلام تعهدي و کیفیت افشا بر بازده آتی سهام شرکت هاي پذیرفته شده در بورس تهران مورد بررسی قرار گرفته و براي آزمون فرضیهها از رگرسیون چند متغیره به روش دادههاي سري زمانی براي دوره زمانی92- 84 استفاده گردیدهاست.
نتایج بررسی نشان داد که هر دو عامل کیفیت افشا و کیفیت اقلام تعهدي توانایی لازم براي تببین رفتار بازده آتی سهام شرکت ها را دارا می باشند. همچنین یافته ها حاکی از ایجاد بازده غیر عادي بیشتر توسط استراتژي دو مبادلاتی که هر دو عامل کیفیت افشا و کیفیت اقلام تعهدي مورد توجه قرار می گیرد نسبت به استراتژي یک مبادلاتی که تنها به یک عامل توجه می شود، می باشد.
مقدمه
سرمایه گذاران در بازار سهام سعی دارند عواملی را که بر بازده و ریسک سهام اثر گذار می باشد، شناسایی کنند.عوامل متعددي طی پژوهش هاي صورت گرفته در این زمینه به عنوان عوامل تأثیر گذار بر بازده شناسائی شده است، در این میان کیفیت اقلام تعهدي و کیفیت افشأ به عنوان عوامل ریسک اطلاعات نقش زیادي از این پژوهش ها را به خود اختصاص داده اند. مشارکتکنندگان بازار همیشه به دنبال اطلاعات مالی با کیفیت بالا هستند، زیرا این اطلاعات عدمتقارن اطلاعاتی بین مدیریت شرکت و سرمایهگذاران بیرونی را کاهش میدهد
مطالعات انجام شده توسط باري و براون 1985 - و - 1984، مرتون - 1987 - ، دیاموند و وریشیا - 1991 - و کیم و وریشیا - 1994 - نشان داد که افزایش افشاي اختیاري، عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیریت و سرمایهگذاران بیرونی و همچنین بین گروههاي مختلف سرمایهگذاران را کاهش می دهد. از طرفی افزایش افشاي اختیاري، نقدشوندگی سهام شرکت را بهبود بخشیده و آنرا در میان سرمایهگذاران نهادي جذابتر میکند
باتاچاریا و همکاران - - 2010، بیان می کنند که افشاء گسترده می تواند باعث جلب اعتماد مجدد سرمایه گذاران در مورد جنبه هاي مختلف عملکرد یا عملیات شرکت شده و به کاهش سطح عدم تقارن اطلاعاتی و یا به عبارتی به کاهش هزینه هاي اطلاعاتی سرمایه گذاران منجر شود
چان و همکاران - 2006 - رابطه اقلام تعهدي را با بازده آتی سهام بررسی کردند و نشان دادند که شرکت ها با اقلام تعهدي زیاد در دوره هاي بعد از گزارشگري اطلاعات مالی، بازده سهام آنها کاهش می یابد . این یافته نشان می دهد که سرمایه گذاران زمانی که به کیفیت پایین سود شرکت پی می برند ، قیمت سهام آن را متناسب با این موضوع تعدیل می نمایند، اما این واکنش با تأخیر صورت می گیرد
لذا پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا استراتژي که هر دو عامل ریسک اطلاعات را در نظر می گیرد نسبت به استراتژي که تنها یک عامل را مورد توجه قرار می دهد عملکرد بهتري دارد؟
مطالعات خارجی
فرانسیس و همکاران - 2004 - در پژوهشی رابطه هفت ویژگی کیفی سود شامل کیفیت اقلام تعهدي، پایداري سود، قابلیت پیش-بینی سود، یکنواختی سود، مربوط بودن سود به ارزش سهام، به موقع بودن و محافظهکارانه بودن سود را بر هزینه سرمایه سهام عادي مورد بررسی قرار دادند. یافتههاي آن پژوهش حاکی از این است که شرکتهاي با کیفیت سود پایینتر، در مقایسه با شرکت-هاي با کیفیت سود بالاتر، از هزینه سرمایه سهام عادي بالاتري برخوردارند. به شکل خاص، بین ویژگی کیفی محافظهکارانه بودن سود و هزینه سرمایه سهام عادي رابطه معنادار و معکوس وجود دارد
فرانسیس و همکاران - 2005 - در پژوهشی با عنوان "قیمت گذاري اقلام تعهدي نزد بازار سرمایه" عنوان می کنند که معیار سنجش براي تشخیص ابهام موجود در گردش وجه نقد آتی شرکت، کیفیت اقلام تعهدي می باشد در این پژوهش براي سنجش کیفیت اقلام تعهدي از مدل دیچو و داچیو - - 2002 استفاده شده است.
در این مطالعه نشان داده شده است که شرکت هایی که از کیفیت اقلام تعهدي مناسبی برخوردارند، هزینه سرمایه کمتري دارند. نتیجه اي که از این تحقیق حاصل شده است بر این موضوع دلالت دارد که سرمایه گذاران با یک رفتار و سبکی که ناشی از آگاهی آنها از کیفیت اقلام تعهدي است، اوراق بهادار را قیمت گذاري می کنند. روش هاي تخمین در این تحقیق، هم رگرسیون سالانه و هم رگرسیون ترکیبی می باشد
چان و همکاران - 2006 - در یک مطالعه با عنوان "کیفیت سود و بازده سهام" رابطه ارقام تعهدي - تفاوت بین سود و جریان هاي نقدي - با بازده آتی سهام را بررسی کردند آنها نمونه انتخابی خود را از بین شرکت هاي لیست شده در بازار بورس نیویورك انتخاب و در دوره زمانی 1971 تا 1995 به بررسی فرضیه هاي پژوهش خود پرداختند. آنها در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که شرکت هاي با ارقام تعهدي زیاد در دوره بعد از گزارشگري اطلاعات مالی، بازده سهام آنها کاهش می یابد. در اصل آنها به این نتیجه رسیدند که شرکت هاي با کیفیت سود پایین - که ناشی از اقلام تعهدي بالاي آنهاست - در دوره هاي بعد دچار افت بازده می شوند که دلیل این امر نیز اطلاع سرمایه گذاران از این کیفیت سود پایین است
کور و همکاران - 2008 - در پژوهشی با عنوان "آیا کیفیت اقلام تعهدي یک عامل محاسبه ریسک نرخ است؟" اثر کیفیت اقلام تعهدي بر صرف ریسک سبدهاي سرمایه گذاري را بررسی کردند. دوره زمانی که آنها براي آزمون خود انتخاب کردند بسیار وسیع تر از پژوهش هاي قبلی بود که شامل دوره زمانی بین سال هاي 1970 تا 2001 می شد. در این پژوهش آزمون اثر اقلام تعهدي با استفاده از چندین مدل مختلف دیگر نیز بررسی گردید و در همه آنها به این نتیجه رسیدند که اثر اقلام تعهدي را بر روي صرف ریسک سبد هاي سرمایه گذاري نمی توان به صورت در صد مشخصی بیان نمود
چان و همکاران - 2009 - در یک پژوهش موردي در انگلستان با عنوان "اثر کیفیت اطلاعات حسابداري بر قیمت گذاري نادرست اقلام تعهدي: بررسی FRS3 در انگلستان" اثر کیفیت اطلاعات حسایداري بر قیمت گذاري نادرست اقلام تعهدي را بررسی کردند. دوره اول از سال 1986 تا سال 1992 می شد؛. دوره دوم از سال 1995 تا سال 2002 را شامل می شد،. سپس آنها نتایج بدست آمده در این دو دوره زمانی را با هم مقایسه کرده و به این نتیجه رسیدند که به دلیل پایین بودن کیفیت اطلاعات حسابداري، بخاطر استفاده از استاندارد حسابداري - FRS3 - با عنوان "گزارشگري عملکرد مالی"، کاهش محسوسی در توانایی پیش بینی کنندگی اقلام تعهدي از بازده مورد انتظار به وجود می آید
والکر و حسینی - 2010 - در مقاله اي با عنوان "آیا کیفیت اقلام تعهدي یک عامل ریسک در انگلستان است " به بررسی تاثیر کیفیت اقلام تعهدي بر صرف ریسک شرکت هاي پذیرفته شده در بورس لندن پرداختند. آنها براي آزمون فرضیه هاي خود، پورتفوي هایی را بر اساس اطلاعات شرکت هاي بورس لندن در بازه زمانی 1991 تا 2006 تشکیل دادند. یافته هاي پژوهش آنها نشان داد که شرکت هاي با کیفیت اقلام تعهدي پایین، نسبت به شرکت هایی که کیفیت اقلام تعهدي بالایی دارند، بازده بالاتري را نشان می دهند
مطالعات داخلی
نوروش و حسینی - - 1387 در پژوهشی با عنوان "بررسی رابطه بین کیفیت افشاء - قابلیت اتکاء و به موقع بودن - و مدیریت سود" به این نتیجه رسیدند که بین کیفیت افشاي شرکتی و مدیریت سود رابطه منفی معنیدار وجود دارد. همچنین یافتههاي تحقیق حاکی از وجود رابطه منفی معنیدار بین به موقع بودن افشاي شرکتی و مدیریت سود میباشد
قائمی و همکاران - 1387 - رابطه بین کیفیت سود از طریق اقلام تعهدي و اجزاي تشکیل دهنده آن با بازده عادي و غیر عادي سهام بر روي 136 شرکت پذیرفته شده در بورس تهران و بین سال هاي 1375 تا پایان سال 1384 را مورد بررسی قرار دادند. آنها در این پژوهش به دنبال یافتن رابطه بین بازده عادي سهام با اقلام تعهدي و همچنین رابطه بین بازده سهام با بازده غیر عادي سهام بودند. آنها در پژوهش خود اقلام تعهدي را به دو جز اختیاري و غیر اختیاري تقسیم کردند. نتایج بررسی هاي آنها نشان داد که بازده سهام شرکت ها، تحت تاثیر میزان اقلام تعهدي و اجزاي مربوط به آن قرار می گیرد؛ به عبارت دیگر بین بازده شرکت هایی که اقلام تعهدي آنها به کمترین و بیشترین میزان گزارش می شود، اختلاف معناداري وجود دارد
