بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
برقراري ارتباط استراتژيك براي ارتقاي سلامت
اسلاید 3 :
چرا ارتباط استراتژیک
انتخاب استراتژیهای ارتباطی صحیح و اثربخش برای ارتقاي سلامت مردم، نیازمند برخورداری از چشماندازی جامع و توجه کامل به نیازهای در اولویت مخاطبان است. چنین راهکاری باید ادغامیافته، بلندمدت، مبتنی بر نیازهای رفتاری و کاربردی بوده و نیرویهای بالقوه اجتماعی مورد نیاز برای ایجاد تغییر مورد نظر را تقویت کند.
موفقیت در برقراری ارتباط استراتژیک برای ارتقای عادلانه سلامت و كيفيت زندگي مردم نیازمند توجه به دانش ارتباطات و تئوریهای ارتباطی، وضعیت جامعه هدف، برخورداری از چشماندازی مناسب و نیز توجه به افراد ذینفع و کلیدی، مشارکت مخاطبین و کانالهای ارتباطی است.
اسلاید 4 :
آثار برقراری ارتباط استراتژیک
با برقراری ارتباط استراتژیک برای ارتقاي سلامت، احتمال موفقیت برنامههای ارتقاي سلامت افزایش مییابد. برقراری چنين ارتباطي، از طریق توانمندسازی مردم در تغییر رفتارشان و تسهیل تغییرات اجتماعی، در ارتقای سلامت مؤثر است. برخورداری از استراتژیهای ارتباطی مناسب، موجب توسعه ارتباطات برای ارتقاي سلامت و افزایش اثربخشی آن میشود.
برقراری ارتباط استراتژیک برای ارتقاي سلامت، تعیینکننده جهت (فرمان اتوموبیل) یک برنامه ارتقاي سلامت است و موجب هدایت برنامه در راستای تحقق اهداف مورد نظر میشود و علاوه بر این در همراهی و هماهنگی ذینفعان و همبستگی اجزای مختلف یک برنامه ارتقاي سلامت نیز مؤثر است.
اسلاید 5 :
چشم انداز استراتژيك
برنامه ارتباطی ارتقاي سلامت برای توانمندسازی مردم، نیازمند چشماندازی بلندمدت است که بتواند با نمایش اولویتهای برنامه، تیم کاری را دارای انگیزه نماید و با انرژی جدیدی که خلق میکند موجب تقویت سازمانهاي همكار شود.
یک چشمانداز استراتژیک، چشماندازی است که مورد اجماع تمامی ذینفعان باشد، مقبول و واقعی باشد، منطبق بر نیازهای واقعي مخاطبان باشد و شرکا را درگیر نماید.
یک چشمانداز استراتژیک باید تصویری ذهنی از وضعیت دلخواه آتی ارائه نموده و دربرگیرنده ارزشها و باورهای عمده و مشترک اعضای تیم ارتقاي سلامت جامعه باشد. چنین چشماندازی تنها بر ابعاد مشکل موجود تأكيد ندارد بلکه بر امکان ایجاد آیندهای بهتر نیز توجه دارد.
یک چشمانداز استراتژیک باید کاربردی بوده و دیدگاه اعضای تیم ارتقاي سلامت در مورد آنچه که باید انجام شود را تعیین کند. چشماندازهای غیرکاربردی، اغلب به صورت رویاهای یک رهبر غیرواقعگرا است؛ رویایی که در شرایط واقعی تحقق نمییابد و به فراموشی سپرده میشود.
اسلاید 6 :
اجزای یک چشمانداز استراتژیک
مبتنی بر موضوع اصلی برنامه ارتقاي سلامت باشد.
مبتنی بر تاریخچه و ارزشهای برنامه ارتقاي سلامت بوده و در پی تحقق اهداف آتی برنامه باشد.
هدف و مسیر فعالیتهای ارتباطی را روشن سازد.
بر قدرت کار تیمی تأكيد نماید.
اسلاید 7 :
منافع داشتن یک چشمانداز استراتژیک
توانمندسازی اعضای تیم اجرای برنامه ارتقاي سلامت برای کار در جهت هدفی مشترک؛ چون چنین چشماندازی نشاندهنده اولویتهای برنامه است. چشماندازهای خلاق انرژی بخشند و به اعضای تیم ارتقاي سلامت قدرت تازهای میبخشند تا در اجرای استراتژیهای ارتباطی موفق شوند.
کمک به اعضای تیم ارتقاي سلامت در تعیین اولویتهای برنامه؛ اين كار به شهروندان کمک میکند تا برای کسب نتایج خاص، اقدام مناسب را به عمل آورند. هنگامی که دیدگاه روشنی در مورد آینده وجود داشته باشد، به جای درگیری و کشمکش بر سر روش انجام کار، وحدت نظر در مورد انجام یا عدم انجام آن کار ایجاد میشود.
اسلاید 8 :
چارچوب تئوریک برنامه ریزی برقراری ارتباط استراتژیک
در این راهنما از مدل PBC (فرآيند تغییر رفتار) استفاده میشود. مدل فرآيند تغییر رفتار، مشخص میکند که تغییر رفتار (به عنوان محصول برقراری ارتباط) یک فرآيند است.
مردم اغلب در یکی از مراحل فرآيند تغییر رفتار هستند و بخش زیادی از آنها در مراحل انتهایی فرآيند تغییر رفتار هستند. افرادی که در مراحل مشابه فرآيند تغییر رفتار هستند، گروه مخاطب خاصی را تشکیل میدهند که به پیامها و در برخی مواقع رویکردهای ارتباطی مشابهي از طریق کانالهای بین فردی، کانالهای مبتنی بر جامعه و یا رسانههای ارتباط جمعی نیاز دارند.
اسلاید 9 :
مراحل مختلف فرايند تغيير رفتار
فاقد دانش: چنین مخاطبی مشکل و یا خطر تهدیدکننده سلامت خود را نمیشناسد.
آگاه: چنین مخاطبی مشکل سلامت خود را میشناسد و در مورد رفتار مطلوب نیز آگاهی دارد.
تأییدکننده: چنین مخاطبی رفتارهای سالم را میپسندد.
دارای قصد: چنین مخاطبی قصد دارد رفتار سالم را انجام دهد.
عامل: چنین مخاطبی رفتار سالم را انجام میدهد.
مروج: چنین مخاطبی رفتار سالم را انجام داده و به سایرین نیز توصیه میکند.
اسلاید 10 :
فرآيند تغيير رفتار
دانش اوليه
آگاهي
تاييد
قصد رفتار
عمل
توصيه
اسلاید 11 :
مدل فرایند پي(پی یترو و همکاران، 1997)
1. تحلیل وضعیت موجود: درک چیستی معضل سلامت و موانع تغییر آن ضروری است. حرفهاي مخاطبین برنامه را بشنويد؛ سیاستهای موجود برنامه، منابع، نقاط قوت و ضعف آن را ارزیابی نموده و منابع ارتباطی موجود را تجزیه و تحلیل کنید.
2. تعیین استراتژیهای ارتباطی مناسب: اهداف اختصاصی، دستهبندی مخاطبین، تحلیل رفتار مخاطبین، تعیین مدل تغییر رفتار، انتخاب کانالهای ارتباطی، طراحی برنامه ارتباط بین فردی، طراحی برنامه عملیاتی و نظام ارزشیابی برنامه را تعیین کنید.
3. طراحی و تولید پیام اولیه و پیشآزمون و بازنگری در آن و تولید پیام نهایی: محتوای پیام را طراحی و پیام مورد نظرتان را تولید کنید. پیام اولیه را در جمعیت نمونه مخاطبین و افراد کلیدی پیش آزمون کنید. براساس نتایج پیش آزمون، در پیامهاي اولیه بازنگری کرده و پیام نهایی را تولید نمایید.
4. مدیریت، اجرا و پایش و ارزشیابی برنامه: سازمانهای کلیدی را بسیج کنید؛ فضای سازمانی مثبت را ایجاد نمایید؛ طرح عملیاتی را اجرا کنید؛ میزان پیشرفت یا انحراف از برنامه را پایش کنید.
5. ارزیابی تأثير برنامه: تأثير برنامه بر مخاطبین را سنجیده و روش بهبود پروژههای آتی را معین نمایید.
6. برنامهریزی برای استمرار و تداوم: با تغییر شرایط، خود را وفق داده و برای استمرار برنامهتان برنامهریزی کنید.
اسلاید 12 :
فرایند پی (برقراری ارتباط برای سلامت)
تحلیل وضعیت
طراحی استراتژیک
توسعه پیام
پیش آزمون و تولید
مدیریت، اجرا و پایش
ارزشیابی نتایج
Piotrow et al 1997
اسلاید 13 :
تعريف ارتباط استراتژيك
یک ارتباط استراتژیک دربرگیرنده دادههای علمی کافی و مبانی تئوریک؛ چشمانداز مناسب؛ اهداف اختصاصی واقعی؛ تحلیل منابع و موانع تغییر رفتار؛ مشارکت فعال افراد کلیدی و ذینفعان است.
ارتباط استراتژیک علاوه بر مبانی تئوریک، از دادههای علمی و حقایق موجود برای تعیین چشمانداز بلندمدت برنامه و اهداف رفتاری مبتنی بر واقعیت استفاده میکند. چشمانداز و اهداف اختصاصی برنامه از طریق گفتگو با مخاطبین مورد نظر و افراد ذینفع توسعه مییابد.
در این دیالوگ، هم فرستنده و هم گیرنده تحت تأثير قرار گرفته و در جهت هدف مشترک و اصلاحات متقابل گام برمیدارند. استفاده از ترکیبی از علم و هنر برای برقراری ارتباط استراتژیک مناسب و صحیح برای ارتقاي عادلانه سلامت و كيفيت زندگي مردم ضروری است.
اسلاید 14 :
ویژگی های ارتباط استراتژیک
1. به دنبال نتایج مشخصی باشد: تلاش برای برقراری ارتباط استراتژیک، باید مؤثر باشد و نتایج مشخصی را در پی داشته باشد. افزایش دانش مخاطبین، تأیید و پذیرش یک رفتار خاص و افزایش ظرفیت شرکای محلی برای اجرای چنین برنامههایی توسط خودشان برخی از نتایج مورد انتظار هستند.
2. علمی باشد: رویکرد علمی و مبتنی بر شواهد برقراری ارتباط استراتژیک، مستلزم وجود دادههای دقیق و تئوریهای مناسب است. این کار با انجام تحقیق پایه و جمعآوری دادههای کافی برای تعریف یک مشکل سلامت خاص، تعیین راهحلهای ممکن و عملی و توصیف مخاطب مورد نظر صورت میگیرد. در این رویکرد، حقایق علمی مورد توجه قرار میگیرد تا صحت و اعتبار پیامهای مورد استفاده در برنامه تضمین شود.
اسلاید 15 :
ویژگی های ارتباط استراتژیک
3. مشتری محور باشد: چنین رویکردی با شناخت نظر و دیدگاهی که مشتری از نیازهای سلامت خود دارد، آغاز میشود. نظرات مخاطبین برنامه به ویژه در تحقیق کیفی و رویکردهای یادگیری مشارکتی، نقش مهمی در انتخاب پیامهای مناسب و صحیح دارد. به علاوه، رویکرد مشتری محور در اتخاذ راهبردهای مؤثر کاهش شکاف قدرت و از جمله تعادل قدرت جنسیتی مؤثر است. مشارکت بیشتر مشتریان وقتی حاصل میشود که اجازه انتخاب راه حل مشکلشان را داشته باشند و حتی خود مشکل در اولویتشان را انتخاب کنند.
4. مشارکتی باشد: ارتباط استراتژیک موجب ارتقای تصمیمگیری مشارکتی توسط افراد کلیدی و ذینفع در تمام مراحل فرآيند P از جمله برنامهریزی، اجرا و ارزشیابی میشود. نکته مهم و کلیدی، درگیر نمودن افراد ذینفع وکلیدی در شروع فرآيند طراحی برنامه برقراری ارتباط استراتژیک است.
اسلاید 16 :
ویژگی های ارتباط استراتژیک
5. مبتنی بر سود باشد: مخاطبین باید از انجام یک فعالیت ارتقایی و یا تلاش ارتباطی سود مشخصی ببرند. این خصوصیت در ارتباط نزدیک با هویت طولانی مدت رفتار و استقرار رفتار جایگزین است.
6. مرتبط با سیستم ارائه خدمت باشد: فعالیتهای ارتقای سلامت باید خدمت خاصی را مشخص کرده و ترویج کنند. این رویکرد بر مفهوم خودکارآمدی فردی و نیز حمایت از خودکارآمدی جمعی تأكيد دارد.
اسلاید 17 :
ویژگی های ارتباط استراتژیک
7. از چند کانال ارائه شود: در ارتباط استراتژیک مؤثر، از رسانهها و کانالهای ارتباطی متعدد و متنوعی استفاده میشود. در برقراری ارتباط استراتژیک اغلب برای تبادل دو سویه و پویای اطلاعات، از ترکیبی از ارتباطات بین فردی، مبتنی بر جامعه و رسانههای ارتباط جمعی مختلف استفاده میشود. نتایج تحقیقات حاکی از آن است که اثربخشی پیامهای رفتاری با تعدد رسانهها و تنوع کانالهای ارتباطی مورد استفاده برای انتشار آن در ارتباط است که از این مسئله گاهی به عنوان ضریب نفوذ نام برده میشود. یک برقرارکننده ارتباط مؤثر مانند نجار خوبی است که میداند چه موقع از چکش یا سایر ابزارهای خود استفاده کند، برایش مهم نیست که رسانه ارتباط جمعی بهتر است یا بین فردی زیرا میداند که هر رسانهای نقش و جایگاه مخصوص به خود را دارد و یک برقرارکننده ارتباط ماهر میتواند با توجه به موقعیتی که در آن قرار میگیرد، از هر ابزار یا ترکیبی از مناسبترین آنها استفاده کند.
اسلاید 18 :
ویژگی های ارتباط استراتژیک
8. ترویجی و حمایتی باشد: جلب حمایت همه جانبه در دو سطح انجام میگیرد: سطح فردی/اجتماعی و سطح سیاستگذاران/برنامهریزان. جلب حمایت فردی/ اجتماعی هنگامی اتفاق میافتد که پذیرندگان جدید و یا فعلی یک رفتار، تغییر رفتار ایجاد شده را ارزشمند دانسته و اعضای خانواده و دوستانشان را نیز تشویق به پذیرش آن کنند. جلب حمایت همه جانبه برنامهریزان و سیاستگذاران هنگامی اتفاق میافتد که هدف از برقراری ارتباط، تغییر سیاست یا برنامه خاصی باشد. در چنین مواقعی نقش عوامل اجتماعی مؤثر در رفتار مورد نظر گسترده بوده و تأثيرگذاری صرف بر رفتار فردی شهروندان کافی نیست. اهداف رفتاری، اغلب موجب تغییر رفتار فردی شهروندان میشوند اما سیاستها و خطمشیها، قوانین، راهکارها و برنامههای عمومی از تغییر شرایط اجتماعی برای تغییر پایدار یک رفتار حمایت میکنند. هر یک از سطوح فردی و جمعی جلب حمایت همه جانبه، موجب تقویت سطح دیگر میشود.
اسلاید 19 :
ویژگی های ارتباط استراتژیک
9. کیفیت بالایی داشته باشد: برقرارکننده ارتباط استراتژیک در امور زیر با افراد ماهر و مؤسسات شایسته همکاری میکند: طراحی پیامها و رسانههای آموزشی کیفی، تولید مطالب و رسانههای آموزشی حرفهای، اطمینان از تناسب، صحت و کیفیت فعالیتهای ارتباطی مبتنی بر جامعه و تقویت روابط مشاورهای.
10. قابل سنجش باشد: سنجش تأثير مداخلات ارتباطی در یک روستا یا محله کوچک مشکل نیست و چالش واقعی، سنجش تأثير این مداخلات در سطوحی ورای یک روستا یا محله است. استراتژیهای ارتباطی در جمعیتها یا مناطق وسیعتر نیز قابل سنجش هستند. درکل، سنجش تأثير مداخلات ارتباط جمعی نسبت به مداخلات ارتباطی مبتنی بر جامعه یا بین فردی، آسانتر است و سنجش دو مورد اخیر، گرانتر و مشکلتر است.
اسلاید 20 :
ویژگی های ارتباط استراتژیک
11. برنامهای بلندمدت باشد: برقراری ارتباط استراتژیک چیزی نیست که در یک مرحله انجام گیرد. یک استراتژی ارتباطی خوب باید در طول زمان تداوم داشته باشد تا به تمامی مخاطبین برسد و منشاء تغییر شود. استمرار یک راهکار ارتباطی در سطوح محلی و سازمانی و در بین مدیران و ارائهدهندگان، آثار طولانی مدت برقراری ارتباط استراتژیک را تضمین میکند.
12. هزینه اثربخش باشد: برقراری ارتباط استراتژیک برای تحقق نتایج ايمني مورد نظر باید کارآمد و هزینه اثربخش باشد. طراحان استراتژیهای ارتباطی باید با هدف رسیدن به ترکیب ایدهآلی از فعالیتها وکانالهای ارتباطی، هزینه اثربخشی هریک از مداخلهها را بررسی نمایند.
