بخشی از مقاله
فهرست:
تأثيرپذيري روان برشيوة دلبستگي
نقش سبك هاي دلبستگي در روابط عاطفي
شیوه های دلبستگی
رابطة احساس اضطراب در سبك دلبستگي اضطرابي
نگرش هاي مضطربانه دلبستگي توأم با اضطراب
"اضطراب دلبستگي" چيست؟
کردار شناختی دلبستگی
نظريات فرويد در مورد دلبستگي
مراحل دلبستگي
آشنايي با اضطراب
علائم اضطراب
از خودبيگانگی انسان ، دلبستگي و اضطراب از ديدگاه هايدگر!
الكل ؛ ايجاد دلبستگي و احساس اضطراب
سبك دلبستگي دختران فراري
تأثيرپذيري روان برشيوة دلبستگي
سبكهاي دلبستگي نشانگر شخصيت است و اين سبكها نه تنها منشاء اثرات مهمي بر روانشناسي شخصيت و روانشناسي تحولي بوده بلكه تأثير غيرقابل اغماضي بر آسيب شناسي رواني و ابعاد مختلف رواندرمانگري مانند خانواده درماني، زناشويي درماني، روان درمانگري نوجوان داشته است. امروزه اين نظريه الهام بخش هزاران پژوهش درباره نقش نوع دلبستگي بر تحول شخصيت، رشد اجتماعي، انواع اختلالهاي رواني مانند افسردگي، اضطراب ، اظطراب جدايي، مدرسه هراسي اختلالهاي تغذيهاي، اختلال شخصيت مرزي، اختلال شخصيت ضداجتماعي بوده است.. مساله اساسي در اين پژوهش بررسي رابطه هويت خود،
سبك هاي دلبستگي و ويژگيهاي شخصيتي است. براي دستيابي به اين هدف سوالهايي مطرح شده و متغيرهاي پژوهشي ذكر شده و تعاريف ميان متغيرها ارائه شده است. ابتدا مفهوم كلي هويت و پايه هاي نظريه آن با توجه به ديدگاههاي اريكسون و مارسيا مطرح و حالات يا پايگاههاي هويتي چهارگانه مارسيا كه عبارتند از هويت آشفته ، هويت زودرس ، هويت تعليق و حالت هويت پيشرفت و همچنين عوامل تاثيرگذار بر هويت مورد بررسي قرار گرفته است. سپس مفهوم دلبستگي و پايه هاي نظري آن و سبك هاي دلبستگي در چرخه زندگي و كنش آنها با توجه به نظريه روان تحليل گري فرويد و ديدگاههاي ويني كات مورد بررسي قرار گرفته است . همچنين در مورد تفاوتهاي فردي در دلبستگي و تاثير وضعيت اقتصادي خانواده بر دلبستگي بحث شده است
نقش سبك هاي دلبستگي در روابط عاطفي
تحقيقات ومطالعات روانشناختي نشان داده اند كه سبك هاي دلبستگي نقش مهمي در كنترل روابط نزديك عاطفي و بخصوص روابط زوجين ايفا مي كنند.همچنين پيشنهاد شده است كه براي فهم بهتر كيفيت رابطه زوجين،بررسي زوجي(نحوه جفت شدن )سبك هاي دلبستگي در همسران مهمتر از بررسي سبك هاي دلبستگي آنهابه صورت انفرادي است. نود زوج (180 نفر)متقاضي طلاق كه پرونده طلاق آنها در يكي از دادگاههاي خانواده شهر تهران در جريان بود در اين مطالعه شركت كردند.90 زوج(180 نفر)كه در حال زندگي بايكديگر بودند و به طور كلي با گروه زوج هاي متقاضي طلاق جفت شده بودند،نيز در اين مطالعه شركت كردند.همه شركت كنندگان ،
نسخ ترجمه شده مقياس سبك هاي دلبستگي بزرگسالان(هزن و شيور،1389)را تكميل كردند. نتايج: تحليل نشان داد 69% زوج هاي غير طلاق،هر دو داراي سبك دلبستگي ايمن،و فقط 6/5%اينزوجه هر دو داراي سبك دلبستگي ناايمن بودند،در گروه زوج هاي درحال طلاق تنها 1/11%زوج ها هر دو ايمن ،و 2/42% زوج ها هر دو ناايمن بودند.تحلي واريانس اندازه هاي تكرار شده نشان داد كه در مقايسه دو گروه،زوج هاي در حال طلاق نمرات بالاتري در بعد اجتناب و نمرات پايين تري در بعد ايمني داشتند.ميانگين نمرات ابعاد دلبستگي(ايمني،اجتناب،دوسوگرايي)در زوج هاي غير طلاق براي زنان و شوهران بسيار مشابه با يكديگر بود.در حالي كه براي زوج هاي طلاق اين ميانگين ها براي هر يك از دو جنس شكل هاي متفاوتي را نشان مي داد به اين معنا كه زنان با نمرات بالاتري در بعد ايمني،و شوهران نمرات بالاتري در بعد دوسوگرايي داشتند.تحليل واريانس يك راهه نشان داد كه در زوج هاي طلاق،همسري كه متقاضي طلاق بود،نسبت به همسر خود به شكل معناداري نمرات پايين تري در بعد دو سو گرايي داشت.
بحث: نتايج اين تحقيق نشان داد كه جفت شدن سبك هاي دلبستگي زوجين،ابزاري قدرتمند براي مفهوم سازي و فهم روابط زوجين و مشكلات و اختلالات آن در اختيار متخصصان و محققان قرار مي دهد.تبيين و تفسير نتايج بطور خاص به آسيب ها كه تركيب سبك هاي ناايمن دلبستگي مي تواند به روابط زوجين وارد كند،به صورتي كه با بررسي هاي دقيق تر مشخص شد كه گروه دوم داراي ضطراب پيش رس در زمينة وقوع طلاق بين خويش بوده اند .
شیوه های دلبستگی
وقتی قرار است افراد روابط نزدیک را پایه ریزی کنند ،یکی از سه سبک دلبستگی را انتخاب می کنند: امن ،اجتنابی یا مضطرب توأم با احساس دوگانگی .
یک دلبستگی امن مستلزم نگرش های زیر است :
- برای من برقراری روابط نزدیک با دیگران نسبتاً آسان است .
- من در وابستگی به دیگران احساس راحتی می کنم.
- من در صورت وابستگی دیگران به خود ،احساس راحتی می کنم.
- اگر کسی که با من رابطه نزدیکی برقرار کرده است تحت شرایطی خاص مجبور باشد
- برای مدتی از من دور باشد و یا مرا ترک کند ،ناراحت نمی شوم .
رابطة احساس اضطراب در سبك دلبستگي اضطرابي
افرادی که سبک دلبستگی امن دارند احساس شادی ، دوستی و اعتماد در روابط نزدیک خود می کنند ؛ آنها احترام به خویش بالایی دارند و احساس می کنند که دیگران آنها را دوست دارند و از آنها مراقبت می کنند . دلبستگی امن تمایل به قدردانی ، مراقبت و فداکاری را نسبت به افراد مهم زندگی پدید می آورد .افرادی با سبک دلبستگی امن به دلیل اعتماد ،احساس نزدیکی و علاقه مندی به دیگران احساس خوبی دارند، چرا که آنها نیز متقابلاً از دیگران انتظار دارند آنها هم با پذیرش ، احساس نزدیکی و صمیمیت پاسخ دهند . سبک دلبستگی اجتنابی ، مستلزم نگرش های زیر است :
- من از نزدیک شدن به دیگران ، احساس راحتی نمی کنم .
- من در اعتماد کردن به دیگران مشکل دارم .
- وقتی کسی احساس نزدیکی به من می کند ، عصبی می شوم.
- من از وابستگی به دیگران لذت نمی برم.
افراد با سبک دلبستگی اجتنابی ، عمدتاً کناره گیر هستند و از دیگران دوری می گزینند و از برقراری روابط صمیمی و نزدیک ، امتناع می کنند. آنها اعتماد ، احساس نزدیکی ووابستگی را خطرناک می دانند ،چرا که در انتظار آسیب دیدن و طرد شدن از جانب دیگران هستند . سبک دلبستگی اجتنابی با فقدان شور و اشتیاق نسبت به افراد مهم زندگی همراه است .
نگرش هاي مضطربانه دلبستگي توأم با اضطراب
سبک دلبستگی توأم با اضطراب / دوگانگی ، مستلزم نگرش های زیر است :
- من فکر می کنم که دیگران ، به اندازه من تمایل به برقراری ارتباط نزدیک ندارند .
- من اغلب درباره اینکه آیا شریک زندگی آینده من واقعاً مرا دوست دارد ، نگران
هستم .
- من دوست دارم کاملاً با شریک زندگی خود صمیمی شوم ، اما این کار باعث دوری و کناره گیری بیشتر او از من می شود .
- من از اینکه رابطه صمیمانه با او برقرار کنم و بعد او مرا ترک کند ، نگران هستم .
افراد با سبک دلبستگی اضطراب / دوگانگی در روابط نزدیک خود احساس امنیت
نمی کنند و بیشتراحساس حسادت می کنند . اگر چه مایل هستند رابطه صمیمی برقرار کنند ،
اما ترس از طرد شدن دارند .
پس طبیعی است افرادی که سبک دلبستگی امن دارند ، از روابط نزدیک خود با دیگران ، احساس رضایت کنند و اعتماد ، تعهد و لذت بیشتری را در رابطه ی خود با دیگری احساس کنند .
اگر چه فردی که دارای سبک دلبستگی اجتنابی است در صورت از بین رفتن رابطه ، احساس "بد بودن " نمی کند اما کسانی که این سبک دلبستگی را دارند ، بهای سنگینی پرداخت می کنند ، چرا که از روابطشان هرگز لذت نمی برند .
سبک های دوست داشتن و دلبستگی که افراد در روابط خود به کار می گیرند ، بستگی به زمینه های فرهنگی و اولویت های فردی و تفاوت های جنسیتی آنها دارد. معیارهایی نیز در این باره وجود دارد و دلبستگی قابل قبول و یا غیرقابل قبول را مشخص می کند . وقتی دلبستگی شما به افراد مهم زندگی تان انتظارات شما را برآورده نمی کند ، باید تصمیم بگیرید درباره رابطه تان کاری انجام دهید و آن را بهبود بخشید .
رضایت مندی از ارتباط
شیوه ی دیگر در شناخت روابط نزدیک بررسی آن است که افراد در رابطه ای خاص چه میزان رضایت مندی دارند. رضایت مندی از روابط را می توان سنجید و ارزیابی کرد . این سنجش از طریق ابزارهای روان شناختی مثل مقیاس ارزیابی رابطه صورت می گیرد. از پاسخ دهندگان خواسته می شود پرسش ها را بر اساس مقیاسی از " 1 " یعنی به هیچ وجه تا " 5 " یعنی خیلی زیاد رتبه بندی کنند .