بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
برنامه ریزی آموزش همسالان
- برنامه‌ریزی، اساس یک طرح موفق آموزش همسالان است
- اجزای اصلی فرایند برنامه‌ریزی در آموزش همسالان به قرار زیر است:
–شناسایی گروه هدف
–طراحی اهداف
–مدیریت اجرایی
–طراحی راهکار ارزشیابی
اسلاید 2 :
1-شناسایی گروه هدف
- طراحی یک طرح آموزش همسالان با در نظرگرفتن متغیرها، ویژگی‌ها و نیازهای گروه هدف صورت می‌گیرد. شناسایی گروه هدف در تصمیم‌گیری درخصوص محتوا، نحوه اجرا و محیط‌های اجرایی آموزش همسالان و نیز تربیت همسالان آموزش‌دهنده و اینکه همسالان آموزش‌دهنده چه ویژگی‌هایی داشته باشند، نقش مهمی ایفا می‌کند. تمایز بین ویژگی‌ها و متغیرها بسیار مهم است. متغیرها حد و مرزهایی هستند که گروه هدف را تعریف می‌کنند درحالی که ویژگی‌ها به توصیف کسانی می‌پردازند که در محدوده این حد ومرزها قرار گرفته‌اند. برای مثال سن در برخی موارد می‌تواند به عنوان یک متغیر و در بعضی مواقع به عنوان یک ویژگی مطرح باشد.
اسلاید 3 :
متغیرهای گروه هدف
متغیرها حد ومرزهایی هستند که معرف گروه هدف بوده و آنها را مشخص می‌کنند. برای نمونه، گروه هدف ممکن است توسط متغیرهای زیر شناسایی شود:
- سن
- محل سکونت در منطقه جغرافیایی مشخص
- حضور در یک مدرسه ویژه
- ثبت نام دریک سال یا مقطع تحصیلی مشخص و یا حضور دریک مدرسه معين
- مشارکت درفعالیت‌های فوق برنامه ای مشخص
- استفاده از خدمات و سرویس‌های ویژه
اسلاید 4 :
ویژگی‌های گروه هدف
آن دسته از ویژگی‌های مهم گروه هدف که بایستی مورد ارزیابی و بررسی قرارگیرد شامل :
- سن،
- تجربیات افراد در خصوص مواد روان‌گردان،
- جنسیت،
- نژاد،
- شیوه زندگی و سطح تحصیلات
اسلاید 5 :
سن
- محدوده سنی گروه هدف در تعیین سن مناسب همسالان آموزش‌دهنده و نیز در انتخاب محیط و بافت اجتماعی مناسب کاربرد خاصی دارد. توصیه می‌شود در صورت امکان محدوده سنی مخاطبان آموزش همسالان در محدوده کمی مشخصی در نظرگرفته شود
- این موضوع این امکان را فراهم می‌کند که برنامه‌ها و راهکارهای طراحی شده، متناسب با گروه هدف باشد. شواهد زیادی دراین زمینه وجود دارد که چون نوجوانان سریع رشد می‌کنند، به بلوغ می‌رسند و سریع تغییر می‌کنند، نیاز مبرم به آموزش‌هایی دارند که به طور کامل با شرایط آنها مطابقت داشته و‌سازگار باشد.
- سن همسالان آموزش‌دهنده
اسلاید 6 :
محیط برگزاری آموزش همسالان
- سن گروه هدف می‌تواند مهمترین عامل تعیین‌کننده در تشخیص مناسب‌ترین محیط برای اجرای آموزش همسالان باشد. برای مثال، در مورد کودکانی که در سنین مدرسه هستند، مدرسه مکان و موقعیت مناسبی برای این آموزش‌هاست.
- محیط پادگان‌ها یا محیط مدارس شبانه‌روزی هم محیط مناسبی برای جوانانی است که سن‌شان بالاتر از سن تحصیل در مدرسه است.
- در سایر محیط‌ها و موقعیت‌های اجتماعی مناسب می‌توان به جوانان زیر 18سال و در مناسبت‌های ملی یا در تجمعات و همایش‌های عمومی می‌توان به افراد بالای 18 سال دسترسی پیدا کرد
- برای گروه بالای 18سال، محیط‌سازمان‌ها و دانشکده‌ها و مراکز حرفه‌آموزی، برای اجرای آموزش همسالان مناسب‌تر است.
اسلاید 7 :
محتوای آموزش همسالان
محتوای آموزش همسالان باید معتبر، مناسب و مطابق با تجربیات گروه هدف باشد. انتخاب محتوای آموزشی جزء بسیار مهمی از آموزش همسالان است و بایستی بسیار دقیق و با توجه زیاد به نیازهای گروه هدف تهیه شود.
برای مثال، اطلاعاتی درباره محل تعویض سرسوزن‌ها، نحوه اجرا و نیز نحوه مدیریت جمعیت هدف، برای تزریق‌کنندگان مواد روان‌گردان مناسب است ولی برای کسانی که تزریق‌کننده مواد روان‌گردان نیستند، کاملاً نامناسب است.
اسلاید 8 :
جنسیت
- شواهد حاکی است که زنان جوان به هر دوجنس مرد و زن به عنوان همسال آموزش‌دهنده پاسخ میدهند درحالی که مردان جوان اغلب همسالان آموزش‌دهنده مرد را ترجیح میدهند (باکلین، 1993؛ بلور و همکاران، 1999). از دیدگاه مردان جوان، اطلاعات زنان جوان در زمینه مواد روان‌گردان اعتبار و مقبولیت کمتری دارد. این موضوع دلیلی بر تأثیر جنسیت در استفاده از مواد روان‌گردان است
- شواهد اولیه نشان می‌دهد که به‌طور معمول مردان مواد و داروهای غیرمجاز را به زنان معرفی می‌کنند و اغلب خودشان این مواد و داروها را به شریک جنسی خود تزریق می‌کنند درحالی که معرفی این‌گونه مواد توسط زنان به شرکای مرد جوان کمتر معمول است.
- به این ترتیب نسبت بین دختران و پسران آموزش‌گیرنده (هدف)، عامل تعیین‌کننده نسبت دختران و پسران آموزش‌دهنده در حین طراحی یک برنامه آموزش همسالان است.
اسلاید 9 :
سطح تحصیلات
- اجرای مناسب آموزش همسالان تا حدودی به تجربیات گروه هدف در زمینه آموزش و تحصیلات رسمی بستگی دارد.
به عنوان مثال اینکه آیا گروه هدف در این زمینه تجربیات مثبت دارند یا منفی و اینکه چند سال آموزش و تحصیلات رسمی نظیر تحصیلات متوسطه و یا کلاس‌های نهضت سوادآموزی گذرانده‌اند؟ افرادی که زودتر ترک تحصیل کرده‌اند، جوانان منزوی یا جوانان بومی مناطق مختلف، به اندازه جوانانی که با مدرسه یا انواع دیگر آموزش‌های رسمی آشنا هستند، جواب نمی‌دهند (پرندرگاست و میلر، 1996).
- سطح تحصیلات و سطح سواد گروه هدف نیز بایستی در انتخاب مطالب و منابع مورد استفاده در آموزش همسالان مد نظر قرار گیرد. مشخص کردن سطح سواد گروه هدف تضمینی است برای این که محتوای مطالب و منابع مورد استفاده مناسب باشد.
اسلاید 10 :
نیازسنجی
قبل از شروع طراحی یک برنامه آموزش همسالان، انجام یک نیاز سنجی ضروری است. به‌طوركلي در مورد مواد روان‌گردان نیز، این نیازهاست که ما را به تفاوت بین وضعیت کنونی و وضعیت مطلوب دانش، مهارت‌ها، باورها، نگرش‌ها، ارزش‌ها و رفتار استفاده از مواد روان‌گردان توسط گروه هدف راهنمایی می‌کنند.
دراین زمینه می‌توان چهار نوع نیاز را مطرح کرد (هاوی و همکاران، 2000):
–نیازهای هنجاری (که توسط کارشناسان تعیین می‌شود)
–نیازهای ابراز شده (که از طریق مشاهده استفاده گروه هدف از خدمات استنتاج می‌شود)
–نیازهای مقایسه‌ای (که از طریق بررسی خدمات ارایه شده در یک منطقه برای یک جمعیت و استفاده از آن به عنوان پایه‌ای برای تعیین نوع خدمات مورد نیاز منطقه دیگر با جمعیت مشابه تعیین می‌شود)
–نیازهای احساس شده (بررسی آنچه که افراد گروه هدف می‌گویند، می‌خواهند یا بررسی مشکلاتی که آنها احساس می‌کنند)
