بخشی از مقاله
آشنايي با مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران
مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران به موجب قانون، تنها مرجع رسمي كشور است كه عهده دار وظيفه تعيين، تدوين و نشر استانداردهاي ملي (رسمي) ميباشد.
تدوين استاندارد در رشته هاي مختلف توسط كميسيون هاي فني مركب از كارشناسان مؤسسه، صاحبنظران مراكز و مؤسسات علمي، پژوهشي، توليدي واقتصادي آگاه ومرتب
ط با موضوع صورت ميگيرد. سعي بر اين است كه استانداردهاي ملي، در جهت مطلوبيت ها و مصالح ملي وبا توجه به شرايط توليدي، فني و فن آوري حاصل از مشاركت آگاهانه و منصفانه صاحبان حق و نفع شامل: توليدكنندگان ،مصرف كنندگان، بازرگانان، مراكز علمي و تخصصي و نهادها و سازمانهاي دولتي باشد.پيش نويس استانداردهاي ملي جهت نظرخواهي براي مراجع ذينفع واعضاي كميسيون هاي فني مربـوط ارسال ميشود و پس از دريـافت نظ
ـرات وپيشنهادهـا در كـميته ملـي مرتبـط بـا آن رشته طرح ودر صو
رت تصويب به عنوان استاندارد ملي (رسمي) چاپ و منتشر مي شود.
پيش نويس استانداردهايي كه توسط مؤسسات و سازمانها
ي علاقمند و ذيصلاح و با رعايت ضوابط تعيين شده تهيه مي شود نيز پس از طرح و بـررسي در كميته ملي مربوط و در صورت تصويب، به عنوان استاندارد ملي چاپ ومنتشرمي گردد. بدين ترتيب استانداردهايي ملي تلقي مي شود كه بر اساس مفاد مندرج در استاندارد ملي شماره ((5)) تدوين و در كميته ملي مربوط كه توسط مؤسسه تشكيل ميگردد به تصويب رسيده باشد.
مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران از اعضاي اصلي سازمان بين المللي استاندارد ميباشد كه در تدوين استانداردهاي ملي ضمن تـوجه به شرايط كلي ونيازمنديهاي خاص كشور، از آخرين پيشرفتهاي علمي، فني و صنعتي جهان و استانداردهـاي بين المـللي استفـاده مي نمايد.
مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مي تواند با رعايت موازين پيش بيني شده در قانون به منظور حمايت از مصرف كنندگان، حفظ سلامت و ايمني فردي وعمومي، حصول اطمينان از كيفيت محصولات و ملاحظات زيست محيطي و اقتصادي، اجراي بعضي از استانداردها را با تصويب شوراي عالي استاندارد اجباري نمايد. مؤسسه مي تواند به منظور حفظ بازارهاي بين المللي براي محصولات كشور، اجراي استاندارد كالاهاي صادراتي و درجه بندي آنرا اجباري نمايد.
همچـنين بمنظـور اطـمينان بخـشيدن به استفاده كنندگـان از خـدمات سازمانها و مؤسسات فعال در زمينه مشاوره، آموزش، بازرسي، مميزي و گواهي كنندكان سيستم هاي مديريت كيفيت ومديريت زيست محيطي، آزمايشگاهها و كاليبره كنندگان وسايل سنجش، مؤسسه استاندارد اينگونه سازمانها و مؤسسات را بر اساس ضوابط نظام تأييد صلاحيت ايران مورد ارزيابي قرار داده و در صورت احراز شرايط لازم، گواهينامه تأييد صلاحيت به آنها اعطا نموده و بر عملكرد آنها نظارت مي نمايد. ترويج سيستم بين المللي يكاها ، كاليبراسيون وساي
ل سنجش تعيين عيار فلزات گرانبها و انجام تحقيقات كاربردي براي ارتقاي سطح استانداردهاي ملي از ديگر وظايف اين مؤسسه مي باشد.
كميسيون استاندارد خوارك دام ، طيور و آبزيان – گلوتن ذرت – ويژگيها و روشهاي آزمون
رئيس نمايندگي
سليمي وحيد ، محسن(دكترا در صنايع غذايي ) استاد دانشگاه و مركز تحقيقات علوم دامي
اعضاء
انجمي ، مريم(مهندسي صنايع غذايي) معاونت امور دام وزارت جهاد كشاورزي
تكميلي ، مهدي(مهندسي دامپروري ) شركت خوراك دام آريا
جعفري زاده ، سياوش (مهندسي صنايع غذايي ) وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي - آزمايشگاه كنترل غذا و دارو
محمود زاده ، همايون(دكترا در تغذيه دام ) استاد دان
شگاه تهران – دانشكده دامپزشكي
معدن كن ، حسين(مهندسي شيمي ) شركت گلوكوزان - مدير كنترل كيفيت
نصيري ، فريدون دكتراي دامپزشك ) مشاور موسسه مدير توليد و خوراك دام پارس
نيك اعتقاد ، آنيتا(ليسانس شيمي ) شركت خوراك دام پارس
دبير
ناگهي ، نسريندخت (مهندسي كشاورزي و علوم دامي ) موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران
پيشگفتار
استاندارد ” گلوتن ذرت در خوراك دام – طيور و آبزيان – ويژگيها و روشهاي آزمون كه پيش نويس آن توسط كميسيون هاي مربوط تهيه و تدوين شده و در سيصد و چهل و ششمين جلسه كميته ملي استاندارد خوراك و فرآورده هاي كشاورزي مورخ 11/6/81 تصويب شدواينك به استناد بند 1 ماده 3 قانون اصلاح قوانين و مقررات موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مصوب بهمن ماه 1371 به عنوان استاندارد رسمي ايران منتشر مي شود.
براي حفظ همگامي وهماهنگي با پيشرفتهاي ملي وجهاني در زمينه صنايع و علوم و خدمات ، استانداردهاي ملي ايران درمواقع لزوم تجديد نظرخواهدشدوهرگونه پيشنهادي كه براي اصلاح ياتكميل اين استانداردبرسددرتجديدنظربعدي مورد توجه واقع خواهدشد. بنابراين براي مراجعه به استاندارد ايران بايد همواره ازآخرين چاپ وتجديدنظر آنها استفاده كرد.
درتهيه وتدوين اين استانداردسعي شده است كه ضمن توجه به شرايط موجودونيازهاي جامعه درحد امكان بين اين استاندارد واستانداردملي كشورهاي صنعتي وپيشرفته هماهنگي ايجادشود.
منابع ومآخذي كه براي تهيه اين استاندارد به كاررفته به شرح زيراست :
1 – راهنماي مصرف خوراك دام و طيور سال 1375 تاليف مجتمع كارخانجات خوراك دام و طيور كشتزار
2 – نشريه آزمايشگاه صنايع غذايي انستيتو تغذيه و خواربار ايران
3 – نشريه استفاده از گلوتن ذرت در تغذيه طيور – دكتر محسن سليمي وحيد.
4-A.O.Ac – Methodof Analysis 1988.
5- Church . D.C . Livestock Feed and Feeding , 1986.
6- Codex .A, imentaries Commission cx/PT 98/6 February , 1998.
7-Corn: chemistry and Technology , 1990.
8- Encyclopedia of chemical Technology , 1990.
9-Feed stuffs July 22 . Volume 10 – number 30, 1998.
10-LARRY . LBERGer Corn gluten Feed sulfsr Nutrition of beef cattle , 2000.
11- Mineral – Procossing technology Lister , b- Sampling for quatitive analysis 1990.
12- N.R.C(National Research Councile ) 1989.
13-Stanley A.Watson and Paul E.Ramstand . corn chemistry and Technology ,1991.
14-The chemistry and Technology of Food Products and Food Products , 1995 .
مقدمه
با توجه به افزايش روز افزون جمعيت ، تامين پروتئين حيواني مورد نياز اهميت فراواني پيدا نموده بطوريكه اكثراً توليد كنندگان در صدد هستند كه بتوانند با استفاده از منابع غذائي ارزان قيمت پروتئين بيشتري توليد نموده و در دسترس مصرف كنندگان قرار دهند . يكي از منابع با ارزش پروتئين ، استفاده از محصولات جنبي كارخانجات تهيه و توليد مواد غذائي مي باشد.
گلوتن ذرت يكي از محصولات جنبي كارخانجات تهيه و توليد روغن ذرت و نشاسته سازي است . اين ماده غذائي كه از ارزش پروتئيني خاصي برخوردار مي باشد. مي تواند به عنوان تامين كنندة پروتئين خوراك دام و طيور و آبزيان مورد مصرف قرار گيرد و ميزان پروتئين آن بستگي به نوع فرآيند دارد كه دامنة تغييرات آن از 40 تا 60 درصد تغيير مي نمايد . اين محصول از نظر فيبر خام در حد پائين بوده بطوريكه ميزان الياف خام آن 5/4 درصد مي باشد.
گلوتن ذرت علاوه بر اينكه به عنوان يك منبع خوب پروتئيني مي تواند مصرف شود به عنوان يكي از منابع تأمين كننده متيوين خوراك دام و طيور و آبزيان نيز مي باشد.
محصول گلوتن ذرت پس از جداسازي پوسته جوانه و نشاسته به دست مي آيد و مي توان آن را همراه با ساير مواد پروتئيني مصرف نموده . استفاده از گلوتن ذ
رت در تغذيه طيور سبب افزايش رنگ زرد در پوست طيور پرورشي شده و همچنين در تغذيه دامهاي بزرگ مانند گاوهاي شيري و گوشتي و گوسفند نيز مورد استفاده قرار مي گيرد.
خوارك دام ، طيور و آبزيان – گلوتن ذرت – ويژگيها و روشهاي آزمون
1 هدف
هدف از تدوين اين استاندارد ، تعيين ويژگيهاي فيزيكي ، شيميائي ، بهداشتي ، نمونه برداري ، روشهاي آزمون ، بسته بندي ، نشانه گذاري و انبارداري گلوتن ذرت است .
2 دامنه كاربرد
اين استاندارد در مورد گلوتن ذرت كه به صورت صنعتي در داخل كشور توليد مي شود جهت تغذيه دام ، طيور و آبزيان كاربرد دارد.
3 مراجع الزامي
مدارك الزامي زير حاوي مقرراتي است كه در متن اين استاندارد به آنها ارجاع داده شده است. بدين‌ترتيب آن مقررات جزئي از اين استاندارد محسوب ميشود. در مورد مراجع داراي تاريخ چاپ و / ياتجديد نظر، اصلاحيه‌ها و تجديدنظرهاي بعدي اين مدارك مورد نظر نيست. معهذا بهتر است‌كاربران ذي نفع اين استاندارد، امكان كاربرد آخرين اصلاحيه‌ها و تجديدنظرهاي مدارك الزامي رامورد بررسي قرار دهند. در مورد مراجع بدون تاريخ چاپ و / يا تجديد نظر، آخرين چاپ و يا تجديدنظر آن مدارك الزامي ارجاع داده شده مورد نظر است.
استفاده از مراجع زير براي كاربرد اين استاندارد الزامي است :
3-1 استاندارد ملي ايران 2664 سال 1366 – تعيين باقيمانده سموم آفت كش كلره ، فسفره در محصولات كشاورزي.
3-2 استاندارد ملي ايران 3207 سال 1371 : استاندارد ويژگيهاي بهداشتي و ميكروبيولوژي مواد اوليه تهيه خوراك دام و طيور .
3-3 استاندارد ملي ايران 331 سال 1376 : آخرين تجديدنظر ا
ستاندارد نمونه برداري كنجاله دانه هاي روغني .
3-4 استاندارد ملي ايران 4013 سال 1376 : آئين كار روشهاي انباركردن و انبار داري مواد كشاورزي خشك .
3-5 استاندارد ملي ايران 321 سال 1346 : روش تعيين آب و مواد فرار در كنجاله دانه هاي روغني .
3-6 استاندارد ملي ايران 3718 سال 1375 : روش تعيين پروت
ئين و مقدار ازت در خوراك دام.
3-7 استاندارد ملي ايران 520 سال 1349 : روش اندازه گيري فيبر در خوراك دام و طيور.
3-8 استاندارد ملي ايران 415 سال 1346 : روش تعيين ميزان روغن در كنجاله ها است .
3-9 استاندارد ملي ايران 332 سال 1346 : روش اندازه گيري خاكستركل كنجاله است .
3-10 استاندارد ملي ايران 2754 سال 1367 : روش آزمون اوره و ازت آمونياكي در خوراك دام و طيور است .
3-11 استاندارد ملي ايران 571 سال 1349 : تعيين ميزان كلسيم – روش اندازه گيري كلسيم در خوراك دام و طيور
3-12 استاندارد ملي ايران 513 سال 1367 : روش اندازه گيري فسفر در غذاي دام و طيور است.
3-13 استاندارد ملي ايران 5925 سال 1380 : بيشينه رواداري مايكوتوكسين ها در غذاي انسان و خوراك دام .
4 اصطلاحات و تعاريف
در اين استاندارد اصطلاحات و / يا واژه‌ها با تعاريف زير بكار مي‌رود.
4-1 گلوتن ذرت
گلوتن ذرت يك پروتئين آبگيري شده است كه پس از جداكرد
ن نشاسته و ساير اجزاء بدست مي آيد . از نظر غلظت مواد مغذي بالا برده و ميزان پروتئين آن بسته به نوع فرآيند افزايش پيدا مي كند از نظر قابليت هضم بسيار بالا و انرژي متابوليسمي آن بيشتر از ذرت است به عنوان يك منبع عالي كاروتن و گزانتوفيل بر اساس ماده خشك مي تواند در رنگ گوشت طيور و زرده تخم مرغ موثر باشد . از نظر اسيدهاي آمينه متيونين و سيستين غني ولي از نظر ليزين و تريپتوفان فقير است .
5 ساخت و طرز تهيه
پس از بو جاري و خيساندن ذرت در فرايند آسياب مرطوب ، ذرت آسياب شده و بعد جوانه آن توسط هيدروسيكونها جداشده و جهت روغن گيري استفاده مي شود . در مرحله بعد پوسته ذرت توسط سرند جداشده و به مصرف خوراك دام مي رسد . سپس توسط جدا كننده ها نشاسته از گلوتن جدا شده و توسط جدا كننده تغليظ ، گلوتن حاصله تغليظ شده وسپس توسط بشكه هاي دوار (خشك كن استوانه اي ) آبگيري شده به محصول بدست آمده كيك ذرت مي گويند كه توسط خشك كن خشك شده بعد آسياب گرديده و سپس بسته بندي مي شود.
6 ناپذيرفتني ها
6-1 وجو كپك زدگي كه با چشم غير مسلح ديده مي شود.
6-2 وجود هرگونه مواد خارجي مانند شن و ماسه ، گرد و خا
ك و براده آهن
6-3 وجود آفات انباري و بقاياي حشرات
6-4 وجود بوي غير طبيعي و نامطبوع
7 ويژگيها
7-1 ويژگيهاي فيزيكي
گلوتن ذرت بايد داراي ويژگيهاي فيزيكي به شرح زير باشد:
7-1-1 رنگ
گلوتن ذرت بايد به رنگ زرد تا قهوه اي روشن باشد.
7-1-2 طعم و بو
گلوتن ذرت از نظر داراي بو و طعم طبيعي و مخصوص به خود باشد.
7-1-3 يكنواختي
گلوتن ذرت از نظر خصوصيات فيزيكي بايد يكنواخت باشد.
7-2 ويژگيهاي شيميائي
