بخشی از مقاله
چکیده
در مقاله حاضر با دید تحلیلی به بررسی چگونگی سیاستگذاری برای بهرهگیری از استانداردهای اعتبارسنجی انجمن غربی اعتبارسنجی مدارس و کالجها-کمیسیون اعتبارسنجی کالجها و دانشگاههای دورههای آموزشی عالی WASC- - - ACSCU در جریان فرایند بازبینی مؤسسهای2 خواهیم پرداخت. این استانداردها عبارتاند از:
استاندارد :1 تعریف اهداف سازمانی و اطمینان یابی از تحقق اهداف آموزشی؛
استاندارد :2 دستیابی به اهداف آموزشی از طریق کارکردهای هستهای؛
استاندارد :3 تدوین و کاربست منابع و ساختار سازمانی برای اطمینان از دوام و قوام آن؛
استاندارد :4 ایجاد سازمانی متعهد به آموزش و بهسازی.
الگوی اعتبارسنجی جدید مؤسسهای انجمن غربی اعتبارسنجی مدارس و کالجها-کمیسیون اعتبارسنجی کالجها و دانشگاههای دورههای آموزشی عالی - WASC-ACSCU - در راستای سیاستگذاری و بازبینی کیفیت و بهسازی، تمرکز خود را از سمت "بازبینی تمام کارکردهای انطباقی به سوی بازبینی و معتبر سازی نظامهای اثربخش درونزا و پویا" تغییر جهت داده است. در این مقاله خواهیم دید که چگونه همه جنبههای فرآیند سیاستگذاری اعتبارسنجی به طور تنگاتنگی با دو تعهد هستهای مربوط به ظرفیت مؤسسهای و اثربخشی آموزشی گره خورده است.
پیشزمینه
اعتبارسنجی یکی از کارآمدترین الگوهای ارزیابی آموزشی است. کارکردها و مقاصد اعتبارسنجی به طور کلی به دو نوع اعتبارسنجی تقسیم میشود: موسسهای - نهادی - و تخصصی - برنامهای - . اعتبارسنجی مؤسسهای - نهادی - ، معمولاً در سطح کل مؤسسه انجام میشود و بیانگر این است که هر بخش از مؤسسه در حصول اهداف مؤسسه چقدر نقش داشته و مؤثر واقع شده است، اگرچه ضرورتاً همه بخشها بسیار مهم است و باید به آن توجه خاص داشت - دیسرل و همکاران1، - 1961 سیاستگذاری برای انجام اعتبارسنجی در سطح مؤسسه مستلزم انجام خود- ارزیابی بخشهای مختلف و ترکیب نتایج برای قضاوت کلی در خصوص اعتبار مؤسسه است.
هر چند چارچوب کلی اعتبارسنجی مؤسسهای و برنامهای تفاوت چندانی ندارند اما در شیوه اجرا، معیارها و استانداردهای قضاوت تفاوتهای قابل توجهی بین آنها مشاهده میشود. سیاستگذاری برای اعتبارسنجی در سطح برنامه برای اعطای اعتبار به برنامهها در سطوح مختلف عمدتاً به منظور آگاهی از کیفیت ارکان برنامه انجام میشود.اعتبارسنجی برنامه معمولاً برای برنامهها، گروهها یا دانشکده، که یک بخش از مؤسسه هستند، به کار میرود.
واحد مورد بررسی ممکن است یک دانشکده درون یک دانشگاه و یا برنامه درسی درون یک رشته باشد. اگرچه ممکن است برخی از نمایندگیهای اعتبارسنجی بر مبنای استانداردهای دیگری عمل کنند، مانند تسهیلات و حمایت نهادی، اعضای هیئتعلمی و به طور کلی محتویات برنامهها و یا برنامه درسی دوره با مقطع خاصی - پازارگادی، . - 1377 شورای اعتبارسنجی آموزشعالی آمریکا، یک نظام اعتبارسنجی را دارای مراحل زیر میداند - ایتون، . - 2000
ارزیابی درونی: در این مرحله گزارشی از عملکرد مؤسسه یا برنامه با مشارکت اعضا تدوین میشود.
بازدید از محل: در این مرحله سازمان یا نمایندگیهای مربوطه یک تیم جهت بازدید مؤسسه یا برنامه اعزام میکند. گزارش خود-ارزیابی - ارزیابی درونی - مبنای اصلی تیم بازدیدکننده است.
ارزیابی بیرونی و اقدام - قضاوت - توسط مؤسسه اعتبارسنجی کننده: در این مرحله، توسط هیئتها و یا نمایندگی آنها، مؤسسه یا برنامه مورد قضاوت قرار میگیرد. قضاوت در سه سطح اعطای اعتبار، اعتبار مشروط و یا عدم تائید، صورت میگیرد.
بازنگری به وسیله هیئتهای خارجی به صورت متناوب: مؤسسات یا برنامهها مداوماً تحت بازنگری قرار میگیرند. چرخه این بازنگری معمولاً 5 یا 10 سال و در مواردی هم کمتر است. البته در این مدت گزارش ارزیابی درونی با توجه به وضعیت مؤسسه یا برنامه مورد بازنگری قرار میگیرد. همانطور که ملاحظه میشود در خصوص مراحل انجام اعتبارسنجی، تا حدودی اختلاف وجود دارد. اما تأکید اصلی در همه این بیانات بر دو قسمت اصلی این الگو یعنی ارزیابی درونی و ارزیابی بیرونی و در نهایت سنجش اعتبار مؤسسه یا برنامه تحت ارزیابی است. بازرگان [1] - 1391 - انجام اعتبارسنجی را بر پایههای زیر استوار میداند:
استانداردهای از قبل تعیین شده؛
گزارش خودسنجی - ارزیابی درونی - ، که با مشارکت اعضا تدوین شده باشد،
هیئت همتایان در رشته مورد ارزیابی؛
بازدید هیئت همتایان از نظام - برنامه - ؛
گزارش هیئت همتایان درباره نظام - برنامه - مشتمل بر پیشنهاد برای بهبود برنامه؛
بازنگری گزارش هیئت همتایان به وسیله یک هیئت عالی ارزیابی بیرونی؛
تدوین و انتشار گزارش نهایی درباره کیفیت نظام - برنامه - به وسیله هیئت ارزیابی - بازرگان، . - 1391 با توجه به مطالب پیش گفته، در مقاله حاضر، به بررسی سیاستگذاری برای ارزیابی بیرونی و اقدام - قضاوت - توسط مؤسسهای انجمن غربی اعتبارسنجی مدارس و کالجها-کمیسیون اعتبارسنجی کالجها و دانشگاههای دورههای آموزشی عالی - WASC-ACSCU - تحت عنوان فرایند بازبینی مؤسسهای خواهیم پرداخت.