بخشی از مقاله
روش تحقیق :
1. شناخت کامل نسبت به شهر ارومیه
2. پرس و جو از خود مردم
3. استفاده از کتابهای جغرافیایی استانی
4. استفاده از روزنامه های استانی
5. اینترنت
تاریخچه شهر ارومیه
پارسیان در مهاجرت خود از ایرانویج نخست در غرب و جنوب دریاچه ارومیه ساکن شدند ولی پس از آن به مهاجرت خود ادامه دادند و تا سرزمین پارس (استان فارس) پیش رفتند.[۴]
جلگه ارومیه در دوران باستان در قلمرو مادها، آشوریان، و دیگر اقوام نیز قرار داشتهاست.
شاه عباس بزرگ پس از بیرون راندن عثمانیها از خاک ایران در صدد برآمد طوایفی را برای مرزداری قدرتمند در بخش غربی کشور مستقر سازد. شاه عباس برای این منظور ایل افشار ساکن ابیورد خراسان و دیگر نقاط را در نظر گرفت.[۵] او کلبعلی سلطان ایمانلوی افشار را احضار نموده به لقب خانی و ریاست کل ایل افشار منصوب نمود. سپس دستور داد که ایل افشار که شمار زیادی داشتند و در ولایات عراق، فارس، کرمان و خراسان سکنی داشتند، با تمام امکانات خود حرکت کرده در جلگه ارومیه ساکن شوند.[۶][۷]
در این جابجایی هشت هزار خانوار از شش ایل بزرگ این طایفه در جلگهٔ ارومیه استقرار یافتند و حکومت این ناحیه در اختیار کلب علی خان قرار گرفت.[۸] متن فرمان شاه عباس یکم خطاب به کلبعلی خان که سبب این جابجایی ایلی شد در دست است.[۹]
همین پیشینه سبب شد تا شماری از سران این طایفه بهویژه پس از تأسیس ارتش جدید در ایران، در مناصب فرماندهی حضور داشته باشند.[۱۰]
ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی و همچنین مرکز شهرستان ارومیه است. در دوره رضاشاه پهلوی نام رضائیه بر آن گذاشتند که تا پایان حکومت پهلوی به این نام خوانده میشد. پس از انقلاب اسلامی ایران دوباره به نام پیشین، یعنی ارومیه تغییر نام داد. این شهر طبق سرشماری سال ۱۳۸۵ با ۵۷۷٬۳۰۷ نفر جمعیت، دهمین شهر پرجمعیت ایران محسوب می گردد.
شهر ارومیه، امروزه دارای فرودگاه فعال بین المللی است.
نام ارومیه
ارومیه در ترکی به صورت اورمو، اورومیه و اورمیه تلفظ می شود. کلمه اوروم نیز اکنون به صورت پیشوند بعضی کلمات و یا به صورت جداگانه کاربرد دارد. این کلمه در اسم شهر مشهور ترکهای چین به نام اورومچو و یا اورومچی به کار رفته است و همچنین نام طایفه ای از ترکهای مسیحی مذهب است که در کشور اکراین زندگی می کنند.[۱] برخی این کلمه را از مصدر "اؤرمک" یا "هؤرمک" به معنای ساختن و چیدن می دانند. در کردی اسامی از قبیل اورامی و اورامانات در استان
کردستان و کرمانشاه و کردستان عراق برای نامگذاری مناطقی که طوایف اورام در آنها سکنی داشتهاند به کار رفته است. در این میان با آمدن حکومت پهلوی و سلطنت رضاخان این محل به رضائیه تغییر نام داده و بعد از انقلاب اسلامی دوباره به نام ارومیه برگشته است. همچنین طبق گفته آشوریان واژهٔ ارومیه از ترکیب دو واژه اور + میه که "اور" در اینجا به معنی شهر و "میه" در زبان آشوری به معنی آب آورده شده است. یکی از روایات دیگر نام ارومیه را از واژه "رومیه" به معنی روم کوچک می دانند که به دلیل نیامدن حرف "ر" در اول کلمات ترکی به صورت ارومیه تلفظ شده است. (مانند روس که اوروس تلفظ می شود.
جایگاه
ارومیه در جلگهٔ گسترده و سرسبزی به درازای ۷۰ کیلومتر و به پهنای ۳۰ کیلومتر واقع شده که اطراف آن تا کیلومترها پوشیده از باغات انگور و سیب و کشتزار است. دریاچه ارومیه در شرق و دریاچه مارمیشو در غرب این شهر قرار دارد. این شهر به علت آب و هوای معتدل و داشتن مناظر زیبا، یکی از شهرهای گردشگری ایران محسوب میشود. جمعیت این شهر ۵۷۷٬۳۰۷ نفر میباشد و نیز جمعیت شهر در سال ۲۰۰۵ میلادی، ۷۸۷٬۲۵۴ نفر پیشبینی شدهاست[2]. بلندی ارومیه از سطح دریا ۱۳۳۲ متر است.
آداب و رسوم مردم
اکثر ساکنان شهر ارومیه و استان آذربایجان غربی را ترکهای آذربایجانی و کردها تشکیل میدهند. ولی آشوریها و ارمنی ها نیز در این شهر حضوری دیرینه داشته اند. در زمان رضاشاه پهلوی، نام این استان را آذربایجان غربی گذاشتند.اکثر ترکهای ارومیه شیعه مذهب می باشند ولی تعداد زیادی ترکهای سنی حنفی و شافعی مذهب نیز در داخل شهر و در بیش از ۲۵ روستا از جمله، بالو، قولنجی، کهریز، گلتپه، گجین و ولنده زندگی می کنند. در ارومیه تعدادی ترکهای اهل حق نیز زندگی می کنند. [۲] مذهب کردهای ساکن ارومیه سنی میباشد[۳].
جاذبه های تاریخی و آثار باستانی
نام جاذبه : قلعه اسماعيل آقا (اسماعيل آقا قلعه سي)
موقعيت : بخش نازلو چاي بالاتر از دانشگاه سراسري (بالاتر از كارخانه ماسه)
نام جاذبه : قلعه بردوك
موقعيت : جاده سرو 6 كيلومتري غرب روستاي بردوك
نام جاذبه :بخشي قلعه
موقعيت : بخش نازلو اطراف روستاي صفرقليخان كندي
سوغات ارومیه
نقل زعفرانی
نقل بادامی
نقل گردویی پرمغز
نقل پسته ای
سوغاتی ها
سوغاتيهاي معروف اروميه:
انواع نقل بيدمشك (ابريشمي،گردويي،زعفراني،...) و حلواي گردو و حلواي هويج را ميتوان از جمله مشهورترين سوغاتيهاي اروميه نام برد و علاوه بر آن عرق بيدمشك و عرق بادرنجبو
غذاهای سنتی ارومیه
خوراك
غذاهاي محلي عبارتند از: پلو ،آبگوشت ،چلو كباب،انواع آش و انواع خورشت . كوفته نيز يكي ديگر از غذاهاي معروف و لذيذ اين استان است و آن را با مرغ يا گوشت قرمز مي پزند . ((دلمه)) نيز در آذربايجان طرفداران زيادي دارد.
دلمه ها :
دلمه برگ مو :برنج ،لپه ،گوشت،تره و انواع سبزي معطر رابا ادويه ،رب گوجه فرنگي و كمي ماست مي پزند و مخلوط حاضر را در برگ مو مي پيچند .
از ديگر دلمه ها مي توان به دلمه كلم و بادنجان نيز اشاره كرد .
خورشت ها :
نگر خورشه :كنگر كوهي را تميز كرده ، آن را تفت مي دهند و به آن آبليمو ،رب گوجه فرنگي ،گوشت و ادويه اضافه نموده و با هم مي پزند .
خورشت آق ماش: ماش را با گوشت ،زعفران ، رب گوجه فرنگي و ادويه مي پزند و به آن سيب زميني سرخ كرده اضافه مي كنند.
گزلمه : از ماست چكيده ،نعناع خشك ،تخم مرغ و سير تهيه مي شود .
خواص دارويي و درماني عرقيات
بيدمشك
درمان كم خوني ،سرگيجه ،تقويت قلب
بادرنجبويه
درمان نارسايي قلبي ،تنظيم فشارخون ،نشاط آور
گلاب
مقوي اعصاب ،ملين ،تهيه شربت و شريني
بهارنارنج
تقويت قلب ،تپش قلب ،رفع سكسكه
بومادران
درمان عضله ضعيف قلب ،ضد تشنج وصرع ،جنونهاي خفيف
برگ بيد ....
چشم انداز هتلی که قرار است دو سال آینده به بهرهبرداری برسد، زیباست! از اینجا همه فضای شهر پیداست. بلندترین ارتفاع شهر ارومیه، آن جای که می توانی شب ها از این بالا تمام شهر را که با نور ماه جان دیگری گرفته ببینی، برای ساخت هتل بین المللی 4 ستاره ارومیه در نظر گرفته شده است، اما اینجا زیبایی دیگری نیز دارد؛ آن هم پارک جنگلی زیبايي است که این هتل را چون مرواریدی در خود پنهان خواهد کرد. زیباست! اما انگار، همیشه، هر گلی خاری دارد! تنها عیب گتر این است که درست روبهروی مجتمع تفریحی آذربایجان قرار گرفته است. مجتمعی که دستكم هر روز تا 12 شب باز است و مردم به دلیل آب و هوای بسیار خوب آن، به این مجتمع آمده، شب ها را در آن می گذرانند. شاید این قضیه برای مسافری که خسته از راهی طولانی آمده و می خواهد استراحت کند، چندان قابل تحمل نباشد.
هتل بینالمللی 4 ستاره ارومیه دومین هتلی است که در مرکز استان آذربایجان غربی ساخته خواهد شد. شهری که در همان بدو ورود، ناخودآگاه شلوغی و ازدیاد جمعیتش توجهت را جلب می کند. با اینکه خانه هایش شاید بیش از 3 یا 4 طبقه نباشد و برج های آسمان خراش چندانی هم در آن دیده نمی شود، اما جمعیت کثیری با ماشین های بسیار در خیابانهاي آن در حرکتند! پیکان های زرد رنگی که البته خطوط تاکسی رانی این شهر را تشکیل می دهند، در خیابان های کوچک در حال ترددند. ترافیک ارومیه نه به سنگینی ترافیک شهرهایی چون تهران، اما خود ارومیه سنگین است. می گویند ارومیه از نظر تعداد ماشین، دومین شهر پس از تهران، است. به قول کارشناس طرحهای توسعه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، اینجا، هر خانوادهاي حداقل دو تا سه ماشین دارد!
اما يكي ديگر از مسائلي كه این شهر را متمایز از دیگر شهرهای میکند، شاید تعداد زياد مغازه ها و فروشگاهها، بازارها و پاساژهای موجود در آن باشد. هر سفر که سرت را بچرخانی، مغازهاي به چشم می خورد كه گروهی در آن مشغول خریدند! شهری کوچک که گويي شلوغی شهرهای بزرگ را به ارث برده است. البته نمی توان ارومیه را کوچک دانست؛ شاید نسبت به تهران یا شیراز کوچک باشد، اما، مساحتش در حد خود کم نیست.
ارومیه یک ميهمانسرای جهانگردی دارد که می گویند متعلق به شرکت سرمایه گذاری ایرانگردی و جهانگردی است. این مهمانسرا بسیار مجلل و زیبا بوده بهصراحت میتوان گفت دستكم در حد هتلهای 4 ستاره دیگر شهرها است. وارد ميهمانسرای جهانگردی که می شوید، نخستین چیزی که چشمتان را می گیرد، يونیفرم میهماندار یا مسئول پذیرش این میهمانسراست. خانمی که يونیفرم مخصوص هتل را به تن کرده، پاسخگوی مسافران و گردشگران مراجعه کننده است. در بيشتر ميهمانسراها معمولاً به این بهانه که اینجا یک میهمانسراست نه هتل، از استفاده از يونیفرم سرباززده و با لباس های معمولی از میهمانان
پذیرایی می کنند. اما اینجا ! همه چیز رنگ و بوی یک هتل 4 ستاره را دارد تا یک میهمانسرا! این نكته جای امیدواری و خرسندی بسيار دارد؛ چرا که با چنين رده استانداردي اگر هتل بینالمللی 4 ستاره ارومیه در این شهر احداث شود، قطعاً به لحاظ کیفیتی، سرآمد هتلهای کشور خواهد شد.
اما میهمانسرای جهانگردی ارومیه مشکل بزرگي هم دارد؛ اینکه هنوز مشكل ارائه خدمات در آن به طور شفاف حل نشده است؛ در واقع، زمانی که شما به عنوان یک مسافر، منوی نه چندان شیک اتاقتان را برداشته، پس از نگاهی، شماره کافی شاپ را گرفته، یک کیک شکلاتی سفارش میدهید و با واژه نداریم مواجه می شوید، به این حس می رسید که در هتلی سر گردنه ساکن شدهاید! چرا که در منوی اتاق شما، انواع و اقسام دسرها و تنقلات با ذکر قیمتها
موجود است، اما این موجودیت تنها به برگه کاغذ روبه روی شما ختم ميشود و در فضای واقعی این میهمانسرا مفهومی ندارد. زمانی که از مسئول کافیشاپ یا رستوران ميپرسند "چرا در این فهرست همه این موارد ذکر شده، اما در کافیشاپ یا آشپزخانه شما موجود نیست؟" پاسخ میشنوید که "نمیدانم، قرار بوده این سرویسها ارائه شود، اما تا به حال به ما دستور ندادهاند."