بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی تأثیر دوره های آموزشی بکارگیری سیستم های فناوری اطلاعات و ارتباطات - MIS - بر انگیزه و خلاقیت کارکنان سازمان علوم پزشکی شهرستان ارومیه انجام شده است. جامعه آماری مورد بررسی کلیه کارکنان می باشد که در کلاس های مختلف مثل کامپیوتر ICDL1 - ، ICDL2 و - ICDL3 ،آشنایی با سیستم های ارتباطی و اطلاعاتی و غیرکامپیوتر - ، نقاشی، زبان، موسیقی و... - ثبت نام کردند.
نمونه گیری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انجام شد، که حجم نمونه 240 نفر به دست آمد که به دو گروه 120 نفری تقسیم شدند، گروه ها شامل یک گروه آزمایشی، گروه کامپیوترو آشنایی با سیستم های ارتباطی و اطلاعاتی بود و از آزمودنی هایی تشکیل می شد که در کلاس های کامپیوترو آشنایی با سیستم های ارتباطی و اطلاعاتی شرکت داشتند و گروه دیگر گروه کنترل بود و شامل آزمودنی هایی می شد که در کلاس های غیر کامپیوتر شرکت داشتند.
به منظور بررسی موضوع تأثیر دوره های آموزشی سیستم های فناوری اطلاعات و ارتباطات - MIS - بر انگیزه و خلاقیت کارآفرینی دو پرسشنامه محقق ساخته، یکی پرسشنامه انگیزه کارآفرینی و دیگری پرسشنامه خلاقیت کارآفرینی تهیه شد.
نتایج تحقیق نشان داد که دوره های آموزشی سیستم های فناوری اطلاعات و ارتباطات بر انگیزه و خلاقیت کارآفرینی کارکنان تأثیر نداشت و آن گروهی که در کلاس های کامپیوترو آشنایی با سیستم های ارتباطی و اطلاعاتی شرکت نکرده بودند دارای انگیزه و خلاقیت کارآفرینی بیشتری بودند.همچنین از نتایج تحقیق چنین برمی آید که دوره های آموزشی سیستم های فناوری اطلاعات و ارتباطات بر انگیزه و خلاقیت کارآفرینی دختران بیشتر از پسران تأثیر می گذارد.
.1 مقدمه
تغییرات سازمانها ضرورت آموزش دانش و اطلاعات به افراد و سازمانها در عصر حاضررا آشکارمی کند؛ بی تردید آموزش در زندگی بشر از اهمیت ویژهای برخوردار است چرا که آموزش سازندگی و بهبود تعالی انسان را به همراه دارد. آموزش یکی از پیچیده ترین وظایف در اداره امور هر سازمانی می باشد و باعث می شود که بینش و بصیرت افراد عمیق تر، دانش و معرفت آنها بالاتر و مهارت آنها برای انجام وظایف محوله بیشتر شود»
امروزه فناوری اطلاعات به عنوان یکی از ارمغان های تکنولوژیکی نوین بشری نه تنها خود دستخوش تغییرات ژرفی شده است ؛ بلکه به سرعت درحال تأثیر گذاری بر روی الگوهای زندگی، روش های تحقیق ، آموزش ، مدیریت ، حمل و نقل ، مسائل امنیتی ، پزشکی و دیگر زمینه های زندگی انسان است
سیستم های فناوری اطلاعات در زمره زیر بنای حرکت جوامع و نسل آینده در کلیه زمینه ها است و به عنوان بستر و ابزار مهمی برای رشد سایر بخش ها ضروری بوده و هست ؛ این مطلب به همراه برنامه ریزی های سایر کشورها نشان می دهد که عمق تأثیرات سیستم های فناوری اطلاعات و ارتباطات بسیار زیاد است و نادیده گرفتن آن منجر به نداشتن جایگاهی مفید در عصر جدید خواهد شد؛ از این رو ضرورت نگرش به آینده و حرکت جهانی - با توجه به پدیده جهانی - ایجاب می کند که در کشور ما نیز سیستمهای فناوری اطلاعات به عنوان امری مهم در نظر گرفته شود
امروزه مطالعات انجام شده در ارتباط با برنامه های توسعه اغلب کشورها، خاطر نشان می کند که سیستم های فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرایند رشد کشورهای مختلف نقش کلیدی دارد. در کشور ما نیز با آغاز دهه80 شمسی، شاهد گام های بلندی در جهت توسعه پایدار بویژه توسعه سیستم های فناوری اطلاعات و ارتباطات می باشیم، در بخش فعالیت های اجرایی برنامه چشم انداز 20ساله چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی کشورمان، نهادینه شدن اهداف توسعه سیستم های فناوری اطلاعات و ارتباطات، از توانمند نمودن کشور یاد شده است.
.2 ضرورت آموزش و آموزش ضمن خدمت:
امروزه آموزش نخستین گام در رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی ،سیاسی و فرهنگی جوامع به حساب می آید و یکی از شاخص های اساسی پیشرفت هر نظامی محسوب می شود - صباغیان،» - 1374اهمیت و ضرورت آموزش هنگامی آشکار می شود که به این حقیقت توجه داشته باشیم که تحقق توسعه مستلزم پرورش نیروی انسانی کیفی و باصلاحیت می باشد؛ زیرا توسعه بدون داشتن انسانهای توسعه یافته امری غیر ممکن است
در واقع ادامه حیات هر سازمانی به گونه های مختلف رهین آموزش است ، چرا که آموزش تنها وسیله همگام بودن با تغییرات سریع سازمان درشئوون مختلف است . بعلاوه مسئولیت پذیری بیشتر از طرف کارکنان در نتیجه ایجاد بهبودی در امر نظارت سرپرستی به وسیله آموزش میسر می شود و بدین طریق آموزش وسیله دستیابی سازمان به اهداف خود در بالاترین حد کارائی قرار می گیرد. البته آموزشی که با دوره های حساب شده اشاعه یابد و در ضمن کوشش در راه افزایش توان مهارتی و دانشی ، در حل مسائل و مشکلات محیط کاری چاره ساز باشد
تغییرات در نظام اجتماعی و ضرورت همگام ساختن نیروی انسانی با این تغییرات ، پیشرفت و توسعه علوم و تکنولوژی و ضرورت پرورش افراد مناسب ، ایجاد تغییر در سیاست ها و خط مشی های سازمانی و همسوئی کارکنان با این تغییرات از جمله دلایلی هستندکه آموزش های ضمن خدمت را در سازمان ها ضروری می سازد.
تامسون - - 2010 درباره ضرورت آموزش ضمن خدمت معتقد است» که آموزش ضمن خدمت باعث ایجاد و افزایش انگیزه شغلی می شود و می تواند به عنوان یک موتور محرکه کارکنان را به فعالیت وادار سازد.
»ادامه حیات هر سازمانی در گروه آموزش ضمن خدمت کارکنان است ؛ آموزش ضمن خدمتی که با دوره های حساب شده ادامه یابد و ضمن کوشش در افزایش توان مهارتی و دانش کارکنان در حل مسائل و مشکلات محیط کار نیز چاره ساز باشد یعنی هم عرض آموزش شغلی ، آموزش های درک محیط و توجیه عوامل نیزارائه شود
با توجه به آنچه گفته شد افزایش و تکامل اطلاعات ، آگاهی ها و مهارت های کارکنان ، کاهش مشکلات ، حوادث و اتلاف منابع ، ایجاد ثبات و پایداری در سازمان و همچنین ایجاد علاقه و انگیزه در کارکنان را می توان در اثر اجرای دوره های آموزش ضمن خدمت انتظار داشت که در نهایت موجب تحقق اهداف سازمان می شود.
سازمان ها و مؤسسات به منظور افزایش مهارت و توانمندی کارکنان خود اقدام به برگزاری دوره های آموزشی تحت عنوان دوره های آموزش ضمن خدمت می کنند یکی از این دوره ها که در سال های اخیر مورد توجه همه سازمان ها قرار گرفته و سازمان مدیریت و برنامه ریزی هم بر آن تأکید دارد دوره های آموزشی مهارت های 7گانه فناوری اطلاعات و ارتباطات است که دراین پژوهش به مطالعه این دوره ها در حوزه اداره امور مالیاتی ارومیه پرداخته شده است
.2-1 سیستم اطلاعات مدیریت
گونه ای از سیستمهای اطلاعات سازمانی کامپیوتری است که اطلاعات داخلی سازمان را ازسیستم های پردازش عملیات گرفته و آنها را در قالب های با معنی و مفید به عنوان گزارش های مدیریت خلاصه می کنند تا درانجام وظائف مدیریتی مانند کنترل و تصمیم گیری استفاده شوند.
.2-2 سیستم های فناوری اطلاعات و ارتباطات MIS
مدیریت سیتمهای اطلاعاتی - MIS - درواقع کاربرد تکنولوژی اطلاعات است در پشتیبانی از فعالیتهای تجاری, چرا که تجارت روز به روز متحول میگردد و در این میان همواره افرادی با قدرت تحلیل بالا و زاویه دید و پیشینه تجاری مورد نیاز هستند تا فرایندهای تجاری را بارورتر کنند .مدیریت سیتمهای اطلاعاتی - MIS - درواقع کاربرد تکنولوژی اطلاعات است در پشتیبانی از فعالیتهای تجاری, چرا که تجارت روز به روز متحول میگردد و در این میان همواره افرادی با قدرت تحلیل بالا و زاویه دید و پیشینه تجاری مورد نیاز هستند تا فرایندهای تجاری را بارورتر کنند
MIS شامل سه جزء است: مدیریت، اطلاعات و سیستم
MIS نه تنها مدیران رادرامور استراتژیک حمایت می کند، بلکه درتصمیمات تکراری وروزمره نیز اطلاعات لازم رادراختیار مدیران تاکتیکی قرارمی دهد وآنها راقادر می سازد تابه اطلاعاتی دست یابند که جهت تصمیماتشان کمک موثری باشد
MIS .می تواند تصاویری از مغایرت ها وانحرافات از برنامه های تعیین شده رانیز آشکار سازد چنین اطلاعاتی ازطریق تهیه گزارشات مدیریت درقالبها وتصاویر منطقی وقابل تعبیر وتفسیر وتجربه وتحلیل دراختیار مدیریت قرار می گیرد
.3 دوره های آموزش ضمن خدمت:دوره های آموزش ضمن خدمت MIS به منظور افزایش کارآیی و توسعه حرفه ای کارکنان برگزار می شود تا در حین انجام وظیفه با شرکت در این دوره ها بر مهارت شغلی خود افزوده و وظایف خود را به بهترین نحو انجام دهند.
رشد و گسترش فناوری سیستم های اطلاعات و ارتباطات در دهه های اخیر دگرگونی عمده ای در سطح جامعه پدید آورده است ؛ سازمان ها و مؤسسات نیز برای اینکه از این دگرگونی عقب نمانند خود را مجهز به فناوری اطلاعات و ارتباطات نموده و به آموزش کارکنان رده بالای خود پرداختند؛ سازمان مدیریت و برنامه ریزی نیز به منظور هماهنگی بیشتر ؛ سازمان ها را موظف کرد که کارکنان خود را به مهارت های استفاده و آشنایی باسیستم های فناوری اطلاعات و ارتباطات مجهز نمایند ودوره های ضمن خدمت مهارت های استفاده از سیستم های فناوری اطلاعات و ارتباطات را به مدت 130 ساعت برای کارکنان خود برگزار نمایند