بخشی از مقاله
انگل استرونژیلوئیدس استرکورالیس
این انگل در تمام نقاط جهان بخصوص مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر بیشتر دیده می شود.در ایران هم دیده می شود.این انگل دارای زندگی اختیاری است.(آزاد و انگلی)
نام میزبانها و محل جایگزینی:میزبان اصلی آن فقط انسان است ولی در موارد نادر گونه میمونی بنام استروژیلوئیدس فولبورنی نیز دیده شده است.میزبان واسط ندارد.محل جایگزینی آن روده باریک است.
فرم بیماری زا لارو فیلاری فرم و راه آلودگی از طریق پوست است.
مرفولوژی:این انگل به دو صورت آزاد و انگلی وجود دارد که از نظر شکل شناسی تفاوتهای کمی بین آنها دیده می شود.
در فرم انگلی کرمها کوچک،شفاف،بیرنگ،رشته ای شکل با کوتیکول ظریف و مخطط هستند.اندازه کرم نر 0.7 میلی متر و ماده ها 2.2 میلی متر است.کوچکترین نماتود روده ای است.
ابتدا و انتهای بدن نسبت به سایر قسمتهای بدن نازک تر است.کرم نر دارای 2 اسپیکول کوتاه و ضخیم است.یک گوبرناکولوم دارد.ماده ها از رحم خود تخم حاوی لارو را دفع می کنند که به علت نازکی پوشش تخم در روده باریک پوشش تخم متلاشی شده لارو آزاد می شود.بنابراین فرد آلوده به جای تخم،لارو رابدی توئید دفع می کند.
سیر تکاملی:این انگل بدلیل داشتن زندگی آزاد و انگلی دارای سیر تکاملی پیچیده ای می باشد.
1-سیر تکاملی انگلی
2-سیر تکاملی آزاد
در سیر تکاملی انگلی دو مسئله مطرح است:1-آلودگی خودی –داخلی 2-آلودگی خودی –خارجی
در سیر تکاملی آزاد نیز دو حالت داریم:1-سیر تکاملی مستقیم (شرایط نامساعد) 2-سیر تکاملی غیر مستقیم(شرایط مساعد)
سیر تکاملی در شکل انگلی:
الف)آلودگی خودی داخلی:تخم انگل از رحم کرم ماده دفع شده در داخل روده باریک تبدیل به لارو رابدی توئید شده در همان روده باریک در عرض 1 تا 2 روز پوسته اندازی می کند و تبدیل به لارو فیلاری فرم می شود.لارو فیلاری فرم دیواره روده را سوراخ کرده گردش قلبی ریوی را طی و مجددا به محل اصلی جایگزینی خود برگشته و مجددا جفتگیری و تخم ریزی می نماید.چون این سیر تکاملی در داخل بدن انسان اتفاق می افتد به آن آلودگی خودی داخلی می گویند.
ب)آلودگی خودی خارجی:گاهی لاروهای رابدی توئید از روده خارج شده در ناحیه پری آنال قرار گرفته تبدیل به لارو فیلاری فرم آلوده کننده می شوند.این لارو پوست ناحیه پری آنال را سوراخ و وارد بدن همان شخص شده گردش قلابی ریوی را طی نموده در محل اصلی جایگزینی مستقر ،بلوغ نهایی را طی ،کرمهای نر و ماده جفت گیری و تخم ریزی می نمایند.در این شکل از سیر تکاملی چون لارو از بدن خارج می شود به آن آلودگی خودی خارجی می گویند.
سیر تکاملی در شکل آزاد:
الف)سیرتکاملی مستقیم(شرایط نامساعد):در این حالت لارو رابدی توئید همراه مدفوع به خارج دفع گشته چنانچه شرایط از لحاظ حرارت،اکسیژن و ..... منماسب نباشد سریعا به لارو غلاف دار فیلاری فرم که آلوده کننده می باشد تبدیل می گردد.این لارو چنانچه به میزبان خود برسد از راه پوست وارد و انسان را مبتلا و سیر تکاملی ادامه می یابد.
ب)سیر تکاملی غیر مستقیم(شرایط مساعد و در طبیعت):چنانچه شرایط محیط مناسب باشد لاروهای رابدی توئید دفع شده از طریق مدفوع فدر محیط خاک قرار گرفته تبدیل به کرمهای بالغ نر و ماده گشته در بیرون جفت گیری کرده ماده ها مجددا تخم ریزی می نمایند و تا زمانی که شرایط مطلوب باشد این سیر تکاملی ادامه می یابد.
اپیدمیولوژی:
مهمترین عامل گسترش آلودگی وجود لاروهای فیلاری فرم است.
بیماریزایی:
طی سه مرحله ایجاد می شود:
1-مرحله ورود لاروها به داخل پوست.که مربوط به ورود لاروهای فیلاری فرم می شود.علائم بصورت سوزش ،خارش،گاهی کهیر،همچنین نقاط خونریزی که جای آنها تغییر می کند(به علت حرکت لاروها).به این نقاط خونریزی بثورات خزنده می گویند.creeping eruption
2-مرحله مهاجرت:که مربوط به وجود و حرکت لاروها در ریه است.علائم مانند آنکلستوم،آسکاریس می باشد(سندرم لفلر).
3-مرحله ناراحتی گوارشی:در آلودگی های خفیف علائم ظاهر نمی شود ولی چنانچه تعداد انگل و یا لاروها زیاد باشد باعث تورم مخاط روده،اسهال همراه با سوء جذب ایجاد می شود که در این حالت قطعه ای از روده به وسعت 0.5 تا 1 سانتی متر کنده شده همراه مدفوع دفع می شود به این حالت تروپیکال اسپرو Tropical sprue.ائو.زینوفیلی تا 70% بالا می رود.در اثر کاهش و یا از بین رفتن ایمنی عفونت منتشره ایجاد می نماید یعنی لارو در تمام قسمتهای بدن قرار می گیرد که در این حالت مرگ ـور و کشنده می باشد.در بیماری ایدز که فرد دچار نقص ایمنی می باشد در برخی موارد علت مرگ را همین نوع انگل دانسته اند.همچنین در بیماریهایی مثل سرطان،مننژیت،جذام،سل،سیفلیس که دفاع بدن کم می شود هم می توانئ منجر به مرگ شود.
تشخیص:آزمایش میکروسکوپی از مدفوع تازه و دیدن لاروهای رابدی توئید متحرک.
روشهای مختلف دیگری نیز برای دیدن لاروها وجود دارد مثل روش بائرمن Bearman و یا روش انتروتست Entro.test.
درمان:
داروی انتخابی تیابندازول است.
استرونژیلوییدس استرکورالیس (Strongyloides Stercoralis) نسبت به سایر کرمها ظرفیت تکثیر غیر معمولى در انسان دارد. این ظرفیت باعث ایجاد چرخههاى متداوم ایجاد عفونت در خود (Autoinfection) از لاروها تولید اندوژن مىشود. به همین علت استرونژیلوئیدیاز مىتواند دهها سال باقى بماند؛ در مواقع تضعیف ایمنى میزبان لارو مىتواند بهطور گستردهاى پخش شود و نتایج وخیمى (سندرم ایجاد عفونت در خود) را ایجاد نماید.
اپیدمیولوژى
اپیدمیولوژى این ارگانیسم بهطور غیر یکنواخت در مناطق استوائى و سایر نواحى گرم و مرطوب دیده مىشود و در قسمتهائى از جنوب ایالات متحده اندمیک است. این نماتود در میان ساکنین آسایشگاههاى روانى که بهداشت پائینى دارند و در میان افرادى که در مناطق اندمیک خارج زندگى کردهاند هم یافت مىشود.
چرخه زندگی
ریخت شناسی
در حالی که کرم نر حداکثر تا ۹/۰ میلی متر رشد می کند،کرم ماده می تواند تا ۲ تا ۵/۲ میلی متر رشد کند. در هر دو جنس دارای کپسول و مری عضلانی وجود دارد.
بیماریزایی
پاتوژنز لارو فیلاریفرم (Filariform Larva) موجود در خاک آلوده به مدفوع در پوست انسان نفوذ مىکند، از طریق جریان خون به ریهها مىرسد، آلوئولها نفوذ مىنماید، از مجارى هوائى بالا مىرود، بلعیده مىشود، به روده کوچک مىرسد و در آنجا به کرم بالغ تبدیل مىشود. در ایجاد عفونت در خود، لاروها به جدار کولون یا پوست دور مقعد تهاجم مىکنند.
تظاهرات بالینى
تظاهرات بالینى استرونژیلوئیدیاز بدون عارضه ممکن است بدون علامت باشد یا علائم خفیف پوستى و / یا شکمى داشته باشد، از جمله: کهیر عودکننده (بهویژه در مچها و / یا سرین)، ‘لارو دونده’ (Larva Currens) (نوع پاسخ پاتوگنومونیک به لارو مهاجر پوستى است که گاهى تا ۱۰ سانتىمتر در ساعت مىِسد)، تهوع، اسهال، خونریزى گوارشی، و درد اپىگاستر که با خوردن غذا بدتر مىشود. ائوزینوفیلى شایع است و ممکن است در طى زمن نوسان داشته باشد. نشانههاى ریوى ناردند. در سندرم ایجاد عفونت در خود لاروها مىتوانند به لوله گوارش، ریهها، CNS، کبد، کلیهها، و صفاق تهاجم پیدا کنند و ممکن است بروز سپیس گرم منفی، پنومونی، یا مننژیت را تسهیل نمایند. استرونژیلوئیدیاز منتشر بهویژه در دریافتکنندگان استروئید مىتواند کشنده باشد.
تشخیص
تشخیص در استرونژیلوئیدیاز بدون عارضه یافت لارو رابدیتیفرم (Rhabditiform Larva) در مدفوع یا آسپیرههاى روده تشخیصى است. تخمها تقریباً هیچوقت در مدفوع یافت نمىشوند. نوعى الیزاى حساس براى آنتىژنهاى استرونژیلوئیدس موجود مىباشد. در موارد مشکوک به استرونژیلوئیدیاز منتشر بایستى در مدفوع، خلط و دیگر محلهاى احتمالى منتشر بهدنبال لارو فیلاریفرم گشت.
درمان
حتى اگر استرونژیلوئیدیاز بدون علامت باشد بایستى درمان شود. ایورمکتین (روزانه ۲۰۰μg/kg بهمدت ۲-۱ روز) نسبت به تیابندازول (۲۵mg/kg خوراکى هر ۱۲ ساعت بهمدت ۱۲ روز) مؤثرتر و قابل تحملتر است. در عفونت منتشر درمان حداقل باید ۷-۵ روز ادامه یابد.
لارو مرحله L3
کرم بالغ در بافت روده(بزرگنمایی۴۰۰x)