بخشی از مقاله
چکیده:
قالب های غذائی فشرده بخشی از جیره های غذایی جنگـی انـد کـه در شـرایط بحـران، مـانور و
ماموریت های نظامی مصرف می شوند؛ این غذاها با دوام و آماده بـرای خـوردن مـی باشـند. از جنبـه لجستیکی کاهش حجم و وزن جیره های نظامی از گذشته دور مورد توجه بوده است. این دو عامـل از مهمترین فاکتور های موثر در بسته بندی، جابجائی، نگهداری و حمل و نقل اقـلام غـذائی اسـت. ایـن موضوع زمانی اهمیت دارد که تولید کنندگان غذائی بدانند که یـک سـرباز بایـد جیـره 8 روز خـود را همراه داشته و به سادگی آنرا حمل و نقل نماید. برای دست یابی به این مهم در حال حاضر محققان از فناوری های مختلف از جمله خشک کردن انجمادی استفاده می کنند تا در نهایت بتوانند جیره غـذائی فشرده که سبک بوده، حجم کمی را اشغال کرده و به سهولت مصرف شود را تولید کنند. ترکیب اصلی این جیره ها شامل غلات، شیر، روغن گیاهی، شکر و مواد غذائی گیاهی می باشد و به دلیـل سـبکی و کم حجمی قابلیت حمل و نقل و ذخیره سازی بالایی دارند. یکی از مـوارد مهـم مصـرف ایـن غـذاها هنگام بروز حوادث و بلایای طبیعی از قبیل سیل طوفان و زلزله می باشد. ثابـت شـده اسـت فـرآورده
1 -کارشناسی ارشد علوم و صنایع غذایی
2 -کارشناسی ارشد بیوشیمی
هایی که با این هدف پایه گذاری شده اند برای افـراد در ایـن شـرایط بسـیار بـا ارزش مـی باشـد. در
حقیقت باید اذعان کرد که مهاجران، دریانوردان و قربانیان جنـگ و حـوادث طبیعـی بـا خـوردن مـواد
غذایی فشرده شانس جدیدی برای زندگی پیدا می کنند.
واژههای کلیدی: جیره های فشرده غذائی، مدیریت بحران، عملیات نظامی، پدافند غیرعامل
-1مقدمه
جیره های غذائی فشرده محصولی است که توسط مرکز تحقیقاتی تغذیه مواد غذائیFNRI 1 جهت تغذیـه افراد در شرایط اضطراری توسعه یافته است. این محصول بر پایه غلات شامل آرد غنی شده، روغن گیـاهی، شکر، شربت ذرت، آرد سویا، نشاسته ذرت، سوربات پتاسیم، ویتامین ها، طعم های لیمو، وانیل، کره و رنگ خوراکی با توجه به نوع فرمول تهیه می گردد. جیره به دلیل سبکی وزن، حجـم کـم، زمـان مانـدگاری بـالا 5)سال)، سهولت جابجائی و نگهداری و توزیع راحت آن از ویژگی های برجسته ای نسـبت بـه غـذا هـای دیگر برخوردار است. این قالب های غذائی برای باز شدن نیاز به ابزار خاصی ندارد. جیره اضافه مـی توانـد داخل بسته فویل باقی مانده و دوباره مهر و موم شود و بدون آماده سازی در شرایط مختلف نظیـر اردوهـا، سازمانها و ادارات، سفرهای دریایی، زلزله و هر موقعیت طبیعی یا مصنوعی اضطراری و غیر اضطراری دیگر مصرف شوند. توجه به تغذیه و تامین نیازهای غذائی مردم در شرایط اضطرار نظیر سیل ، زلزلـه و جنـگ از موضوعات مهمی است که تمامی کشورهای مختلف بویژه صنعتی را برآن داشته است تا تولید انواع متنوعی از این نوع جیره ها را در دستور کار خود قرار دهند.
تولید این جیره ها در بسیاری از کشور های پیشرفته صنعتی علاوه بر مصارف نظامی کاربرد عمومی نیز یافته است. با نگاه به بر نامه های حمایتی دولت ها بویژه کسب مالیات از این گروه از مواد غذائی می توان تا حدودی به نقش و اهمیت این جیره ها پی برد. در این میان می توان به کشور کانادا اشاره کرد که در آن تأمین فراورده ها و اقلام اساسی شامل اکثر غذاها و نوشیدنی های موجود در بازار برای مصرف انسان، از جنبه مالیاتی سطح صفر هستند.
-2 بررسی جیره های غذایی فشرده در کشورهای مختلف -1-2 انگلستان -1-1-2جیره نجات ویژه نیروی دریائی
هر بسته حاوی جیره روزانه یک مرد است. برای مصرف باید گازهای کوچکی زده و اجازه داد تا کاملا در دهان حل شود. هر قالب فشرده غذائی از مالتو دکسترین، گلوکز، شکر، عصاره مالت و روغن گیاهی تشکیل شده است. وزن قوطی و محتویات 210 گرم با ابعاد 30 * 80 * 100 میلی متر می باشد.
1 Food Nutrition Research Institute
-2-1-2جیره پرواز
این جیره حاوی دو عدد قوطی آلومینیوی دو تیکه، دوبسته مواد غذائی اضطراری 8) قالب در هر بسته)، دو بسته شکر ( هر بسته حاوی 12 عدد)، یک بسته حاوی نوشیدنی ( شامل 7 بسته قهوه فوری، 4 بسته چای فوری و 7 بسته پودر خامه)، کیسه پلی اتیلینی و برگه دستورالعمل نظامی است. بسته بندی جیره در ابعاد *5 3/5 * 4 اینچ (هر اینچ 2/54 سانتی متر) می باشد.
-2-2کانادا
-1-2-2 جیره های عملیاتیIMP 1
هر وعده شامل غذای اصلی، دسر، نوشیدنی، آبنبات و یک بسته کلوچه یا شکلات است. همچنین ممکن است درون بسته اقلام اضافی مثل مخلوط های سوپ آماده، پوره سیب زمینی آماده و یا برنج آماده باشد. این جیره شامل یک وعده غذا (صبحانه، نهار یا شام) برای یک نفر است و به صورتی بسته بندی می شود تا فشرده و سبک باشد. وعده غذای اصلی می تواند گرم یا سرد مصرف شود. محتوی بسته جیره حاوی گرم کن نیست برای گرم کردن غذا می توان آن را بمدت 5 دقیقه درون آب جوش قرار داده یا از FRH استفاده کرد.
-3-2 فرانسه
-1-3-2 جیره هایRCIR 2
نام اصلی این جیره در فرانسه Ration de Combat Individuelle Rechauffable است. یک جیره ساده
است با 3200 کالری و برای رفع نیازهای یک سرباز در یک روز طراحی شده است. 12 عدد جیره در کارتن بسته بندی می شوند. یک پالت حاوی 20 کارتن و بعبارت دیگر 240 عدد جیره است. هر بسته غذای RCIR حاوی دو غذای پخته وآماده، یک ادویه، یک بسته سوپ فوری، پنیر نرم، کراکر در دو نوع شور و شیرین، لوازم صبحانه، شکر، قالب های فشرده انرژی زا، آدامس، آبنبات، کارامل، دستمال کاغذی، قرص های تصفیه آب و لوازم گرمایی(کبریت، قرص های سوخت و اجاق قابل حمل یکبار مصرف) است.
-4-2 روسیه -1-4-2 بسته های سوخو3
