بخشی از مقاله
بررسی علل اعتیاد جوانان شهر کرمان
مقدمه
از جمله شاخص های پیشرفت و معیارهایی که برای ترقی و تعالی هر جامعه منظور
می شود میزان توجه و عنایت به امر « تحقیق و پژوهش» است ، در همین راستا ارزش و اهمیتی که دنیای امروز برای مسئله اخیر قائل شده ، تنها از بعد صوری و ظاهری نیست ، بلکه به دلیل تاثیری است که در تمامی شئون یک جامعه خواهد داشت . به عبارت دیگر از آن جا که مسائل یک اجتماع چون دانه های زنجیر با یکدیگر بستگی و ارتباط دارند ، لذا تحقیق در اصل زمینه رفع معضلات کلی جامعه را فراهم ساخته و موجبی برای دگرگونی های اساسی در ابعاد دیگر نیز خواهد بود . تحقیق در خصوص یک مسئله اجتماعی ، اگر چه محدود به شناخت ویژگی های مد نظر است . اما نتایج حاصل از آن می تواند در
برنامه ریزی های اقتصادی ، سیاسی ، تولیدی و غیره موثر واقع شود از طرفی در دنیای امروز که قضاوت در خصوص ساده ترین مسائل ، و اظهار نظر در مورد ابتدائی ترین امور می بایست بر روش های علمی و معیارهای منطقی استوار باشد قضاوت در خصوص امور اجتماعی ، نمی تواند مستند به بینش شخصی ، یا ارزیابی براساس مشابهت ، و نیز تجربیات فردی صورت گیرد .
بعنوان مثال وقتی سخن از علل گسترش اعتیاد در یک جامعه مطرح می شود بیان فقدان امکانات تفریحی ، محدودیت اشتغال ، کمبود ایمان وتعهد و .... بسیار ساده و از عهده هر کس که الفباء مسائل اجتماعی را بداند ، ساخته و ممکن است ، اما این که سهم هر یک از مشکلات ، در ایجاد پدیده اعتیاد و گسترش اجتماعی آن تا چه اندازه است ، برای مبارزه با آن از کجا و چگونه باید آغاز کرد ، این که تناسب اخلاقیات و معیارهای اجتماعی این جامعه ، با جوامعی که با بهره گیری از شیوه های خاص در زدودن آثار اعتیاد توفیق داشته اند ، چه میزان است و آیا این شیوه ها می تواند جوابگو باشد و . . . ده ها سوال دیگر ، مسائلی است که می بایست در رهگذر تحقیق مشخص نشود .
بیان مسئله:
برای شناسایی مساله سود مصرف مواد مخدر در جامعه علاوه بر شناسایی سایر ابعاد مساله به 2 واقعیت بنیادین زیر باید توجه شود :
1) ساختار ، عملکرد و کارکرد عناصر ، ارکان و مولفه های بنیادین جامعه
2) ساختار ، عملکرد و کارکرد مدیریت جامعه
در توضیح دو واقعیت در هم تافته و بافته فوق الذکر ، بیان این نطقه نظر ضروری است که برای شناسایی مسئله و ارائه راهکارها برای حل مسئله ، محققان جامعه نگر علوم اجتماعی به دو بعد ساختاری جامعه باید توجه جدی نماید یکی از این دو بعد ، وضعیت ساختاری جامعه است که بستر و بنیان حرکت های جامعه را تشکیل می دهد . منظور از وضعیت ساختاری جامعه عبارت است از وضعیت تاریخی ، اقتصادی ، اجتماعی ، سیاسی ، فرهنگی ، جمعیتی و شرایط اقلیمی ـ جغرافیایی و منطقه ای است و بعد دوم وضعیت ساختاری روابط و مناسبات اجتماعی ، نظام مدیریتی و نحوه اداره جامعه از خانواده گرفته تا مدیریت سیاسی است .
مصرف مواد مخدر و دیگر مواد رونگردان در قرن حاضر از مهم ترین و دردناک ترین معضلات جامعه بشری محسوب می شود به طوریکه امروزه و در آغاز هزاره سوم در کنار بحران های چون تخریب محیط زیست ، رشد بی رویه جمعیت ، فروش انسان و مشروبات الکلی ، چهارمین بحران مواد مخدر و H.I.V ایدز است مواد مخدر به آن دسته از موادی گفته می شود که از طریق کشیدن و بلعیدن ، تنفس ، تزریق ، بالا کشیدن از راه بینی و جذب کردن وارد بدن می گردد ، با سرعت های گوناگون وارد گردش خون شده و در نهایت با ورود به مغز فرد در نحوه احساس ، تفکر ، دریافت و رفتار او تحت تاثیر قار می دهد . براساس آمار منتشر شده 185 میلیون نفر در جهان مصرف کننده مواد مخدر و در کنار آن 10 میلیون قاچاقچی مواد مخدر به کالا تولید ، توزیع و تبدیل آن مشغولند .
این فرآیند موجب چرخش اقتصادی بیش از 1500 میلیارد دلار در سال شده است از سوی دیگر عوامل این پدیده شوم سیستمی و گسترده عمل می کند یعنی هم تولید کننده و هم توزیع کننده و تبدیل کننده این مواد است و به خاطر تداوم سیستم اصلی ترین مخاطبان مواد مخدر جوانان است وابستگی به مواد یک اختلال مزمن و عود کننده است و سپس از مدتی تبدیل به یک نیاز جسمی و روانی می شود که رفتارهای اجتماعی و آسیب رسان ( خودتخریبی) به خود و جامعه تحمیل می کند ارتکاب به جرایمی چون دزدی ، فحشاء ، فروش مواد مخدر ، ابتلا به امراض ویروسی و ایدز از عواقب هشدار دهنده سوء مصرف مواد مخدر است . « نجات یک فرد معتاد نه تنها نجات زندگی بلکه نجات جامعه است».
اهمیت و ضرورت تحقیق
تاریخ نشان داده است که برخی از دوره ها مانند وقوع مصائب طبیعی ( زلزله ، سیل و . . .) یا هنگام بروز بحرانهای سیاسی و اقتصادی از قبیل جنگ ها ، انقلاب ها و . . . تعدادی افرادی که هنجارهای اجتماعی را می شکند و زیر پا می گذارند افزایش می یابد ، ممکن است در جامعه ای یا بخشی از آن جامعه بر دلائل نامشخص بیش از حد قابل قبول به نادیده انگاشتن قوانین و نظامات اجتماعی بپردازند دچار انحراف و کجروی شوند بهرکدام از دلائل ذکر شده که باشد ، در نتیجه افزایش کجروی ها و انحرافات ، جامعه تعادل خویش را از دست می دهد ، نظم اجتماعی دستخوش آشوب و اختلال می گردد ، و در اثر فشار حاصل از این عدم تعادل زندگی اجتماعی برای اعضاء آن جامعه دشوار و غیرقابل تحمل می گردد ، باید خاطر نشان ساخت که « خداوند انسان ها را جانی و منحرف بالفطره نیافریده است » بنابراین در بسیاری از موارد علت یا علل بروز جرائم در بطن جامعه نهفته است و نه در مجرمین اگر اصول و مبانی تعلیم و تربیت از دیدگاه های مختلف را بپذیریم یعنی با در نظر گرفتن فرآیند اجتماعی شدن افراد باید گفت که معمولاً « جوامع با عملکرد ضعیف خویش در ایجاد امکانات مختلف مادی و معنوی به منظور ارتقاء رشد فکری ، فرهنگی ، اخلاقی افراد توانایی ها و تمایلات بالقوه آنان را در مسیر فعالیت های بزهکارانه به حرکت وامیدارد .
البته با تکیه بر دلائل فوق نمی توان و نباید منحرفین اجتماعی را به بهانه به اصطلاح بیگناهی به حال خویش رها کرد و از آنان سلب مسئولیت کرد ، زیرا مجرم به هر دلیل و به هر شکل که به انحراف کشیده شده باشد تهدیدی جدی برای موجودیت خویش و جامعه ای که در آن زندگی می کند ، محسوب می گردد . حل این مشکل به دو طریق میسر است ، اول جدا کردن مجرمین از جامعه که البته بهترین راه حل نیست ، این عمل همانند درمان است در پزشکی همه می دانند که به دلائل متعدد پیشگیری از درمان بهتر است . اما طبیعی است که بیماران موجود را که حاصل عدم پیشگیری های قبلی است باید درمان کرد ، در غیر این صورت هم خود آن ها و مهم تر از آن دیگران در معرض خطر خواهند بود با این حساب راه حل دوم ، دریافت علل و یافتن ریشه ها و جستجوی مسائل و مشکلاتی است که افراد را بزهکار و منحرف باز می آورد . بعد از یافتن علل کجروی و بزهکاری قدم دیگر اهتمام در رفع و برطرف کردن تمامی عناصری است که بیمارهای اجتماعی را سب می شود .
" تحقیق حاضر صرفاً به همین منظور انجام گرفته است . ناگفته پیداست راه حل دوم گرچه مشکل تر است و به دقت ، انرژی ، منابع مادی و نیروی انسانی متخصص نیازمند است ، اما راه حلی است اساسی که اگر بمرحله عمل درآید یعنی با انجام پژوهش ها و تحقیقات می تواند بسیاری از عوامل فردی و اجتماعی جرائم و بزهکاریها را شناسایی کرده و در نتیجه این شناخت و علل پدید آورنده آن به طریق اصولی مبارزه شود لازم به ذکر است که هیچگونه تغییری در جامعه نمی تواند قرین به موفقیت باشد مگر با داشتن آگاهی از چگونگی وضعیت جامعه استوار شده باشد ، لذا مسائل تحقیق بعنوان یک مشکل اجتماعی در حوزه مورد مطالعه از چنان اهمیتی برخوردار است که جهت شناخت علل و عوامل آن ، انرژی ، هزینه ، وقت و نیروی انسانی صرف شده را تحت الشعاع قرار می دهد .
فرضیات تحقیق:
1. به نظر می رسد بین سن و گرایش به اعتیاد رابطه معناداری وجود دارد.
2. به نظر می رسد بین درآمد و گرایش به اعتیاد رابطه معناداری وجود دارد.
3. به نظر می رسد بین شغل و گرایش به اعتیاد رابطه معنا داری وجود دارد.
4. به نظر می رسد بین جنسیت و گرایش به اعتیاد رابطه معنا داری وجود دارد.
5. به نظر می رسد بین وضعیت تاهل و گرایش به اعتیاد رابطه معناداری وجود دارد.
6. به نظر می رسد بین تحصیلات و گرایش به اعتیاد رابطه معناداری وجود دارد.
متغیر وابسته : اعتیاد
متغیر مستقل: سن ، درآمد ، شغل ، جنسیت ، وضعیت تاهل ، تحصیلات
هدف کلی: بررسی علل اعتیاد جوانان شهر کرمان
اهداف جزئی:
1. بررسی رابطه بین سن و گرایش به اعتیاد
2. بررسی رابطه بین درآمد و گرایش به اعتیاد
3. بررسی رابطه بین شغل و گرایش به اعتیاد
4. بررسی رابطه بین وضعیت تاهل و گرایش به اعتیاد
5. بررسی رابطه بین تحصیلات و گرایش به اعتیاد
6. بررسی رابطه بین جنسیت و گرایش به اعتیاد
بالا بودن میزان انحرافات در هر جامعه ای مشکلات فراوانی برای شهروندان و برنامه ریزان اجتماعی و اجرائی ایجاد خواهد کرد از یک طرف نیروی انسانی و مادی زیادی باید صرف مهار کردن عوامل بزهکاری کرد . از سوی دیگر روند اصلاحات در جو آلوده به بزهکاری و تنش و اضطراب حاصل از آن با کندی صورت می گیرد . بنابراین غرض اصلی از انجام این تحقیق بررسی علل اعتیاد جوانان شهر کرمان می باشد طبیعی است که این شناخت بعنوان یک وسیله موثر در برنامه ریزی های اجتماعی ، اقتصادی کاربرد عملی نیز خواهد داشت .
تعاریف عملی و نظری:
سن :
1. تعریف نظری: به سنی گفته می شود که فرد از زمان تولد تا حالا پشت سر گذاشته است.
2. تعریف عملی : در این تحقیق به 4 دسته تقسیم شده است 19-15 ، 24-20 ، 29-25 ، 34-30 .
درآمد:
1. تعریف نظری: میزان درآمدی که هر فرد در طول یک ماه به طور متوسط به دست
می آورد.
2. تعریف عملی: در این تحقیق به 4 دسته تقسیم شده است 000/100 – 000/50 ، 000/150 -500/100 ، 000/200-500/150 ، 000/300-500/200
وضعیت تاهل:
1. تعریف نظری: بررسی فرد و متاهل و یا مجرد باشد
2. تعریف عملی: در این تحقیق به 4 دسته تقسیم شده است مجرد ، متاهل ، مطلقه ، متارکه
شغل:
1. تعریف نظری: حرفه ای که فرد از طریق آن امرار معاش می کند در اصطلاح اجتماعی معنی کسب و کار
2. تعریف عملی: در این تحقیق به 2 دسته تقسیم شده است شاغل ، بیکار
تحصیلات:
1. تعریف نظری: میزان سواد معلومات هر فرد در مراحل مختلف آموزشی
2. تعریف عملی: در این تحقیق به 6 دسته تقسیم شده است بی سواد ، ابتدایی ، راهنمایی ، متوسطه ، دیپلم و فوق دیپلم ، لیسانس و فوق لیسانس بالاتر
جنسیت :
1. تعریف نظری: یعنی مرد یا زن می باشد
2. تعریف عملی: منظور مذکر یا مونث می باشد.
ایدز با هروئین به ایران می آید :
ایدز با نرخ هشدار دهنده ای در منطقه آسیای میانه و اروپای شرقی در حال گسترش است این آخرین و جدیدترین هشدار سازمان جهانی بهداشت است تازه ترین آمارهایی که در کنفرانس بین المللی ایدز در برزیل منتشر شده است ، نشان می دهد سرعت شیوع این بیماری با هروئینی که در افغانستان تولید و به دیگر کشورهای منطقه صادر می شود ، رابطه ای مستقیم دارد . براساس آمار منتشر ایران ، تاجیسکتان ، ازبکستان ، بلاروس، اوکراین از کشورهای هستند که در آینده با همه گیری بیماری ایدز روبه رو خواهند شد در حالی که تا چند سال پیش شمار مبتلایان به ویروس ایدز در این کشورها به نسبت بقیه ، کمتر بود . پروفسور بیرر ، از دانشگاه جانزها پلکینز در این کنفرانس تاکید کرد
« شیوع بیماری ایدز همان مسیر قاچاق مواد مخدر در منطقه را دنبال می کند» او گفت : « مهمترین موضوع ، افزایش قابل توجه کشت خشخاش در افغانسان و همین طور این مسئله است که مقدار بسیار زیادی هروئین از این کشور به کشورهای دیگر قاچاق می شود. » هروئینی که از افغانستان به طور قاچاق خارج می شود از طریق آسیای ماینه و سپس از مسیر جمهوری های شوروی سابق به اروپای شرقی سرازیر می شود . آمارها همچنین از شروع ایدز بین مردان جوان این کشورها به دلیل روش های ناسالم تزریق مواد مخدر خبر می دهند ، چرا که تزریق مواد مخدر با استفاده از سوزن های آلوده به ویروس اچ . آی . وی ، مهم ترین عامل در ابتلا مردان جوان به بیماری ایدز به شمار می رود . آخرین تحقیقات سازمان ملل نیز نشان دهنده استعمال مواد مخدر به صورت تزریقی در 136 کشور جهان است که از این تعداد موارد مبتلا به ایدز در 14 کشور ، از طریق تزریق مواد مخدر
( هروئین) در رگ گزارش شده ، که ایران نیز جزء این 14 کشور است در هر حال ، بسیاری از متخصصان بیماری های عفونی معتقدند که شیوع ایدز از طریق استعمال مواد مخدر تزریقی ، فقط به جمعیت استعمال کننده مواد مخدر تزریقی محدود نمی شود . پروفسور بیرر در این باره گفت : « از آن جا که مصرف کنندگان هروئین ( از طریق تزریق) بیشتر مردان جوان هستند و از طرق دیگر فعالیت جنسی این گروه زیاد است ظرف چند سال آن ها می توانند جمعیت زیادی را آلوده به ویروس ایدز کنند . در حالی که آمار معتادان ایران در گزارش های مراکز مختلف ، با رقم های متفاوتی بیان می شود ، انتقال ویروس ایدز از طریق تزریق های مشترک در معتادان تزریقی ، با احتمال 65 درصد به عنوان اصلی ترین علت انتشار این بیماری در کشور شناخته شده است .
جانشین رئیس ستاده مبارزه بات مواد مخدر چندی پیش گفت : براساس آمار رسمی ستاد مبارزه با مواد مخدر فقط 250 تا 350 هزار نفر مصرف کننده معتاد به هروئین در کشور وجود دارد و 145 هزار نفر نیز معناد تزریقی هستند که 60 درصد مبتلایان به بیماری ایدز در کشور را تشکیل می دهند » علی هاشمی همچنین آمار رسمی معتادان کشور را 4 میلیون نفر اعلام کرد در حالی که آمارهای نیروی انتظامی حکایت از وجود 2 میلیون معتاد در ایران دارد مرکز جرائم و مواد مخدر سازمان ملل نیز در جدیدترین آمارهای خود ، از وجود 3 میلیون تعداد به مواد مخدر در ایران خبر می دهد با تمام اختلاف نظرهای موجود کارشناسان هشدار می دهند میانگین سن آغاز استعمال مواد مخدر در برخی کشورها از جمله ایران رو به کاهش است و اجرای برنامه های در مورد آگاهی از خطرات مصرف سرنگ های آلوده و مشترک و تلاش در جهت ترک اعتیاد به عنوان تنها راه مبارزه با شیوع بیماری ایدز مطرح می شود.
نکاتی در مورد اعتیاد:
اعتیاد به مواد مخدر چیست؟
اعتیاد به مواد مخدر یک بیماری مغزی پیچیده است که دارای نشانه های خاصی همچون درخواست بی اختیار و میل غیرقابل کنترل به استفاده از مواد مخدر ، علی رغم نتایج منفی آن می باشد . در این هنگام میل به استفاده از مواد به صورت یک رفتار بی اختیار در می آید که نتیجه مصرف طولانی مدت مواد و تاثیرات ناشی از آن بر عملکرد مغز و رفتار شخص است . در بسیاری از افراد مصرف مواد مخدر به صورت یک بیماری مزمن در می آید که احتمال برگشت مجدد شخص به مصرف مواد حتی پس از مدت زمان طولانی پس از قطع مصرف بسیاری قوی خواهد بود.
افراد با چه سرعتی به مواد مخدر اعتیاد پیدا می کنند؟
این سوال را به آسانی نمی توان پاسخ گفت . اینکه شما چگونه و با چه سرعتی به مواد مخدر اعتیاد پیدا می کنید به عوامل زیادی از قبیل ژن شما ( که از والدینتان به شما ارث می رسد) و وضعیت بیولوژیک بدن شما بستگی دارد مصرف کلیه مواد مخدر اثرات مضر و مخاطره انگیزی بر زندگی فرد دارد که از پیامدهای مصرف آن مواد است علاوه بر این از لحاظ حساسیت فرد و آسیب پذیری او نسبت به مواد مخدر تفاوتهای بسیاری وجود دارد ممکن است فردی از یک ماه مخدر برای یک یا چند مرتبه استفاده نماید هیچگونه تاثیر بدی در او بوجود نیاید ولی شخص دیگری که ممکن است حساسیت و آسیب پذیری بیشتری داشته باشد و با اولین مصرف دچار عوارض مصرف بیش از حد مواد ( overdose) شود بنابراین هیچ راهی وجود ندارد که از قبل پیش بینی کنیم که یک نفر چگونه به مواد مخدر عکس العمل نشان می دهد .
چگونه می توان متوجه شد که یک فرد به مواد مخدر اعتیاد پیدا کرده است ؟
هر گاه شخصی علی رغم آگاهی از عواقب منفی که بر اثر استفاده از مواد مخدر در انتظار او خواهد بود مانند : از دست دادن شغل ، بدهکاری ، مشکلات روحی و جسمی و بروز مشکلات خانوادگی مجدداً از مواد مخدر استفاده نماید چنین نتیجه گیری می شود که او به مواد مخدر معتاد شده است اما تاکنون ابزار یا لوازم خاصی در جهت بررسی و تشخیص این وضعیت به وجود نیامده است . متخصصین بهداشت و سلامت به منظور تشخیص این مسئله در مراجعینشان با طرح سوالاتی به این مشکل پی می برند:
ـ آیا تاکنون در ماشینی سوار شده اید که راننده آن از مواد مخدر استفاده کرده باشد؟
ـ آیا تاکنون به منظور ایجاد آرامش یا سرحال شدن و یا ایجاد احساس بهتر نسبت به خود از مواد مخدر استفاده کرده اید ؟
ـ آیا تاکنون پس از مصرف مواد مخدر به حالتی دچار شده اید که کارهایی را که انجام داده اید فراموش کنید ؟
ـ آیا تاکنون دوستان یا خانواده تان از شما خواسته اند تا مصرف مواد مخدر را کنار بگذارید؟
ـ آیا تاکنون بر اثر استفاده از مواد مخدر به مشکل برخوردار کرده اید؟
علائم یا نشانه های جسمی مصرف مواد مخدر چیست؟
نشانه های جسمی سوء مصرف مواد یا اعتیاد به آن بسته به نوع موادی که مورد مصرف قرار گرفته است و فرد مصرف کننده آن ، متفاوت می باشد علاوه بر این اعتیاد به هر نوع ماده مخدر تاثیرات فیزیکی کوتاه مدت و بلند مدت مخصوص به خود را دارا است به طور مثال فردی که از ماری جوانا استفاده کرده باشد ممکن است به علائمی از قبیل سرفه های مزمن یا ایجاد حالت آسم دچار شود مواد محرکی همچون کوکائین موجب بالا بردن ضربان قلب و فشار خون می شود در حالی که موادی مانند هروئین موجب پائین آمدن ضربان قلب و میزان تنفس فرد خواهند شد.
آیا درمان مناسب و موثری جهت درمان اعتیاد وجود دارد؟
اعتیاد به مواد مخدر می تواند عملاً از طریق رفتار درمانی به طور چشمگیری معالجه شود همچنین در رابطه با اعتیاد به مواد خاصی که همچون نیکوتین با دارو درمانی می توان آن را معالجه نمود.
روشهای درمانی برای هر فرد بسته به نوع اعتیاد و وضعیت شخصی او متفاوت است . در بسیاری از موارد روشهای چندگانه ای برای درمان اعتیاد لازم است تا به موفقیت برسیم . تحقیقات سه عامل اساسی را که پیش زمینه یک درمان موفق می باشد ، مشخص نموده است .
آیا اعتیاد به مواد مخدر یک رفتار ارادی است ؟
در ابتدا فرد ممکن است مصرف مواد را به صورت ارادی انتخاب نماید اما با گذشت زمان مصرف مداوم مواد شخص را مجبور می سازد تا از مصرف کننده اختیاری به یک مصرف کننده اجباری تبدیل شود . حال علت این امر چیست ؟ مصرف مداوم مواد اعتیاد آور فرد را به طور شگفت آوری دچار تغییر می نماید به صورتی که موجب خواهد شد او به یک مصرف غیرارادی و غیرقابل کنترل تبدیل شود.
آیا اعتیاد به مواد مخدر یک ضعف شخصی است ؟
اعتیاد به مواد مخدر یک بیماری مغزی است . هر نوع ماده مخدر مکانیسم خاص خود را در تغییر عملکرد مغز دارا می باشد . اما صرف نظر از نوع ماده ای که شخص به آن معتاد شده ، بسیاری از تاثیرات ایجاد شده در مغز انسان یکسان است . این تاثیرات شامل ایجاد تغییرات ملکولی در سلولهای سازنده مغز و تغییر در حالات روحی و رفتاری و ایجاد تغییر در حافظه و نحوه تفکر و گاهی اوقات ایجاد تغییر در مهارتهای حرکتی مانند راه رفتن و صحبت کردن می شود . یک ماده مخدر می تواند به عنوان قوی ترین عامل ترغیب کننده یک شخص برای ادامه زندگی تلقی شود . شخص معتاد هر کاری را برای به دست آوردن مواد انجام می دهد و این گونه رفتار به سبب تغییراتی است که مواد مخدر در عملکرد مغز و اعمال اجتماعی فرد ایجاد می نماید .
آیا در درمان اعتیاد شخص بایستی واقعاً تمایل به ترک مواد داشته باشد؟
دو عامل اصلی که موجب می شوند شخص به ترک اعتیادش تمایل پیدا کند این است که یا دادگاه چنین حکمی برای او صادر کرده است یا یکی از نزدیکانش او را ترغیب کرده است تا به دنبال درمان برود . بسیاری از مطالعات علمی نشان داده است در هنگامی که شخص بر اثر فشار زیاد ، صرف نظر از عاملی که او را به سمت درمان سوق می دهد ، سعی بر غلبه بر اعتیادش نماید و در برنامه های درمانی شرکت نماید در این هنگام است که شخص می تواند از برنامه های درمانی بهره کافی را ببرد .
آیا در روشهای درمانی اعتیاد ، مشکل با یک بار مراجعه حل شدنی است ؟
مانند اکثر بیماریها ، اعتیاد به مواد مخدر نیز مانند یک بیماری مزمن است . برخی از افراد می توانند مواد مخدر را به سادگی کنار بگذارند یا پس از دریافت یک دوره برنامه توان بخشی مواد مخدر را ترک کنند اما بسیاری از افرادی که مبتلا به سوء مصرف موادهستند احتیاج به درمانهای طولانی مدت و گاهی برنامه های درمانی مکرر دارند.
آیا روشهای درمانی خاصی وجود داردکه انواع مختلف سوء مصرف موادرا درمان نماید؟
یک روش درمانی خاص که بتواند به یکباره اعتیاد را درمان نماید وجود ندارد اشخاص مختلف مشکلات خاص فردی را در مصرف مواد دارند و به طریق متفاوتی نیز به روشهای درمانی یکسان پاسخ خواهند داد ، حتی هنگامی که به یک نوع ماده مشابه اعتیاد داشته باشند در نتیجه افراد معتاد به یک سری درمان های خاص نیاز دارند که با احتیاجات فردی آنها سازگاری داشته باشد.
راههای پیشگیری از اعتیاد :
سیگار
سیگار( دخانیات) به سلامت شما صدمه می زند . دود کردن سیگار یکی از مهمترین عوامل سرطان ریه است . به علاوه باعث سرطان دهان ، حلق مثانه ، لوزالمعده و کلیه می شود . توتونهای جویدنی نیز می تواند باعث سرطان دهان، از بین رفتن دندانها و مشکلات دیگر شود.
سیگار ( دخانیات) بر روی رشد بدن هم تاثیر می گذارند به طور کل دود سیگار برای بدن مضر است خصوصاً برای نوجوانان زیرا بدنشان در حال رشد و تغییر است دویست نوع سم در دود سیگار وجود دارد که بر رشد عادی بدن تاثیر می گذارد و می تواند باعث بیماریهای چون : برنشیست مزمن بیماری های قلبی و بی نظمی در ضربان قلب شود.
سیگار ( دخانیات) اعتیاد آور است . سیگار محتوی نیکوتین است که ماده اعتیادآور بسیار قوی می باشد . سه چهارم جوانانی که به طور روزانه سیگار می کشند ، ترک کردن آن برایشان بسیار مشکل است .
سیگار می تواند شما را بکشد . سیگار دود کردن یکی از عوامل مهم مرگ و میر در جهان است . بیش از 400 هزار آمریکائی سالیانه در اثر سیگار کشیدن فوت کرده اند و بیشتر آنها سیگار کشیدن را قبل از سن 18 سالگی شروع کرده بودند.
قبل از اینکه خطر کنید . . .
قانون را بدانید . تمامی تولیدات دخانیات برای افراد زیر 18 سال ممنوع و غیرقانونی است .
آگاه باشید. اعتیاد به سیگار شدید بوده و ترک آن بسیار سخت است بیش از 90 درصد از نوجوانانی که روزانه سیگار می کشیند وقتی که شروع به ترک می کنند حداقل نشانه های بهبودی را نشان می دهند.
مراقب سن خود باشید . سموم سیگار می تواند بر روی ظاهر شما تاثیر بگذارد سیگار کشیدن می تواند باعث خشکی پوست شده و بر روی آن چین و چروک ایجاد کند . بعضی تحقیقات حتی رابطه سیگار کشیدن را با سفیدی زود رس موها و از دست دادن موی سر ثابت کرده اند.
هوشیار باشید. این می تواند سبب شود که شما در موقع ورزش کردن دچار مشکل شوید سیگار کشیدن باعث به شماره افتادن نفس شما و خستگی زودرس شده و جویدن توتون باعث خشکی شدید حلق و گلو می شود.
به دیگران فکر کنید. دود سیگار سلامت دوستان و خانواده شما را به خطر می اندازد تقریباً سه هزار نفر از غیر سیگاریها در اثر استشمام بوی سیگار از بیماریهای مثل سرطان ریه سالیانه می میرند.
حقایق را بدانید. هر روز بیش از سه هزار نفر زیر 18 سال معتاد به کشیدن سیگار می شوند که این یعنی بیش از یک میلیون نوجوان در هر سال و تقریبا یک سوم آنها در اثر بیماریهای مربوط به سیگار کشیدن می میرند.
به اطرافیان نگاه کنید . حتی اگر تعداد زیادی از نوجوانان سیگار می کشند در عوض تعداد زیادتری سیگار نمی کشیند بر طبق تحقیقات صورت گرفته در سال 2000 میلادی کمتر از 20 درصد از نوجوانان سیگار می کشند در حقیقت 64 درصد از نوجوانان سنین 12 تا 17 سال هرگز لب به سیگار نمی زنند.
چطور بفهمیم . . .
چطور شما می توانید متوجه شوید دوستتان سیگار می کشد؟
گاهی اوقات تشخیص آن بسیار سخت است اما علائمی وجود دارد که به شما کمک می کند اگر دوست شما یک یا تعداد بیشتری از این علائم را داشت می توانید بگوئید که معتاد به دود کردن سیگار است:
عطسه ، سرفه ، تنفس بد ، لباسها و موهای بدبود ( بوی دود سیگار) دندانها و ناخنهای زرد و کثیف ، سرما خوردگی مکرر ، کاهش حس بویایی و چشایی ، مشکل داشتن در هنگام ورزش کردن و فعالیت کردن ، خون دماغ شدن ( استفاده از توتونهای جویدنی) ، زخمهای مکرر ناحیه لب و دهان ( توتونهای جویدنی)
شما چه کاری می توانید برای کسی که سیگار می کشد انجام دهید؟
دوستی واقعی باشید دوسستان را برای ترک کردن ، تشویق کنید و برای کسب اطلاعات بیشتر مراجع پزشکی مربوطه را به او معرفی کنید.
سوال و جواب
سئوال. آیا سیگار کشیدن به شما آرامش می دهد؟
جواب. نه . سیگار کشیدن می تواند عمدتاً باعث افزایش نگرانیها و استرس ها شود.
سئوال. آیا سیگارهای نکشیدنی ( جویدنی) سالم تر از سیگارهای دودکردنی هستند؟
جواب. نه . سیگارهای نکشیدنی (جویدنی) می تواننمد باعث سرطان دهان ، گونه ، حلق ، معده شوند مصرف کنندگان این نوع دخانیات 50 مرتبه بیش از دیگران به سرطان منطقه دهان مبتلا می شوند کسانی که این مواد را مصرف می کنند دارای دندانهایی خراب ، نفس بدبو و زخمهای در دهان و لب ها هستند.
قبل از هر چیز به خانواده خود فکر کنید :
آیا تا به حال قبل از اینکه دست به مصرف سیگار و مواد مخدر بزنید به خانواده خود فکر کرده اید ؟ آیا به این فکر کرده اید که اعتیاد شما چه تاثیری بر آنها می گذارد ؟ اگر تا به حال به این موضوعات فکر نکرده اید کمی به آنها فکر کنید و بعد دست به این کار بزنید.
هروئین
تصور نکنید که شما ایمن هستید :
هروئین به شکلهای گوناگون وجود دارد ، هروئین خالص پودر سفید رتگی با مزه ای تند و تلخ است ، هروئین البته می تواند رنگهای متغیری داشته باشد از سفید تا قهوه ای تیره و این مسئله به مقدار ناخالصیهای موجود در آن بستگی دارد نوعی دیگر از هروئین قیر سیاه نامیده می شود ، در دسترس بوده و کشنده است . چون چسبناک است و شبیه قیر می ماند به آن قیر سیاه گفته می شود روشهای مصرف هروئین گوناگونی است ، تزریقی : داخل وریدی ، داخل ماهیچه ای یا زیرپوستی ، می تواند به بینی کشیده شود ( استنشاق شود) دود شود یا ممکن است به صورت کپسول خورده شود مصرف کنندگان نامهای مختلفی برای هروئین دارند بیشتر به آن هورس (HORSE اسب) یا اسمک (SMACK بو)
می گویند.
هروئین به گروه مواد افیونی ( NARCOTICS) تعلق دارد ، که هیجان ، اضطراب و خشونت تولید می کند بعضی دیگر از اثرات آن خواب آلودگی ، ناتوانی در تمرکز ،
بی حسی ، کم شدن فعالیت های بدنی ، انقباض دائمی مردمک چشم، انقباض دائمی رگهای زیر پوستی، سرخ شدن صورت و گردن، یبوست، حالت تهوع و استفراغ می باشد. هروئین یکی از پر مصرف ترین مواد مخدر است و فقط یک دوز (dose) از آن می تواند باعث اعتیاد شود . این ماده می تواند سلامت جسمی و روحی را از بین ببرد و تمایل برای مصرف دوز بعدی بسیار قوی است .
مشکلات جسمی که بر اثر مصرف هروئین به وجود می آید چه هستند؟
ـ بی خوابی ، رخوت ، کم اشتهایی یا بی اشتهایی ، تنفس نامنظم و یبوست و از دست دادن توان جنسی .
ـ استفراغ و احساس بی حالی و سستی
ـ شخص بیشتر و بیشتر به هروئین وابسته می شود و بیشتر و بیشتر می طلبد و قیمت آن هم روز به روز افزایش می یابد. فرد هروئینی شغل خود را از دست می دهد و تمام پول را برای خرید هروئین صرف می کند، خانواده و فامیل او را ترد می کنند و او سلامتی خود را از دست می دهد .
مشکلات روحی و روانی که بر اثر هروئین به وجود می آید چه هستند؟
ـ به خاطر از بین رفتن زندگی و آینده ، فرد دچار مشکلات روحی و روانی شدید می شود.
ـ بروز رفتارهای خشونت آمیز، بی نظمی یا بروز رفتارهای پانوئیدی .
ـ در بسیاری از مصرف کنندگان چون مخفیانه مواد مصرف می کنند نگرانیهای بسیار بوجود می آید . آنها ممکن است فراموش کنند چه کارهایی باید انجام دهند. هیچکدام از ارزشهای اخلاقی برای آنها ارزشی ندارد . مصرف کنندگان می توانند هزاران دلار خود را هر هفته صرف خرید هروئین بکنند و هر کار دیگری برای بدست آوردن پول انجام دهند. بسیاری از آنها به انجام جرمهای مختلف، پستی، رذالت و یا خرید و فروش مواد مخدر دست می زنند. برای بسیاری از معتادان به هروئین ترک کردن بسیار سخت است. فقط از هر ده نفر یک نفر موفق به ترک کردن می شود.
والدین چه عکس العملی نسبت به از دست دادن فرزندشان نشان می دهند؟
هیچکدام از ما در برابر تهدید مواد مخدر ایمن نیستیم، مواد مخدر زندگیها را نابود می کند .
( خانواده هنوز گیج هستند، نمی توانند بفهمند چرا پسرشان مرده. او دوز ( مصرف بیش از اندازه) یعنی چه؟ چرا؟ من اصلاً نمی دانستم که او معتاد به هروئین است. من مطمئن نیستم چه کار می توانستیم برایش انجام دهیم.) اینها صبحتهای یک مادر رنج کشیده در حال گریه است.
باید صادقانه بگویم که در درمان اعتیاد به هروئین نتایج خوبی تا به حال به دست نیامده .
فقط این را باید بدانید که وقت زیادی برای یاد گرفتن چگونگی فرار از این بلال خانمانسوز ندارید، خطر در کمین شماست.
هر روز تاخیر مانند بازی رولت روسی است، اگر ما فقط بدانیم که چه باید بکنیم و اصلاً چه باید بدانیم می توانیم جلوی خطرات بعدی را بگیریم .
حافظه پسرم خراب شده ، دیگه نمی تونم باهاش ارتباط برقرار کنم. هیچ ماده مخدری به این قدرت ندیده بودم. فکر می کنم هنوز دارم کابوس می بینم ، خدا کنه این آخرین کابوس زندگیم باشه.
برای بسیاری از خانواده ها دیگر آینده ای وجود ندارد آنها در این جنگ باخته اند زیرا فرزندشان اسیر شده. به هر دلیلی که فکر کنید، بچه ها باید درباره این خطر بیشتر آگاهی پیدا کنند قبل از اینکه تعداد بیشتری از آنها در اثر اعتیاد و اوردوز (Overdose) بمیرند باید آنها را مطلع کرد.
نتیجتاً، من نمی توانم وانمود کنم که جواب را می دانم ، اما من می دانم که خطرات بسیاری در سر راه مبارزه با مواد مخدر وجود دارد. و خطرات بیشتری در جامعه هست، فرزند ارشد من حالا بزرگ شده و من می دانم که باید اطلاعات بیشتری در مورد مواد مخدر کسب کنم. و هر چه بیشتر بدانم و بدانم، هر چقدر هم بدانم با زهم کم است . من هر شب دعا می کنم که بتوانم فرزندم را آگاه کنم و اینکه او هیچ وقت گرفتار این بلا نشود.
