بخشی از مقاله
چکیده
یکی از دغدغه های بزرگ امروز معماری مبحث آموزش می باشد . محیط کالبدی مکان های آموزشی و شرایط و قوانین حاکم بر آن ها و نیز دیده شدن جایگاه تکنیک و پیشرفت تکنولوژی در دانشکده ها و آتلیه های معماری ، عوامل مهمی در ایجاد بستر مناسب برای تربیت معماران و درنهایت بهبود وضعیت معماری می باشد . در ابتدای سخن به بررسی شیوه ی آموزش معماری در ایران و نیز کشور های پیشگام ددر امر آموزش معماری هم چون فرانسه و آلمان که بنیان گذاران اولین مکاتب آموزش معماری جهان به نام مکتب بوزار و مکتب باهووس بودهاند ، می پردازیم . در ادامه به بیان راهکار آتلیه پژوهشی که در دانشکده معماری دانشگاه شهید بهشتی تهران و نیز شیوه ی آموزشی آتلیه 5 و 6 دانشکده معماری دانشگاه هنرهای زیبا تهران بی شک در دنیای امروز که پیشرفت تکنیک و تکنولوژی در تمامی زمینه های آموزش راه پیدا کرده است . در نظر گرفتن تاثیر تکنولوژی در امر آموزش معماری و نیز آشنایی دانشجویان با ابزارهایی که در فرآیند طراحی معماری کمک می کنند امری حیاتی است . لذا در ادامه ی سخن به طور کامل این ها را توضیح خواهیم داد .در این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی به تجزیه و تحلیل کیفیت آتلیه های معماری و نحوه ی آموزش در دانشگاه ها پرداحته ایم و ضمن تعریف شیوه ی آموزش معماری گذشته ی ایران و دیگر کشورهای پیشگام در امر آموزش معماری و نیز شیوه ی آموزش نوین معماری در دنیا و تاثیر پیشرفت علم و تکنولوژی بر آن ، نکات مثبت آموزش معملری گذشته وآموزش نوین امروز را در کنار هم جمع کرده تا شاید در جهت رفع دغدغه آموزش معماری گامی برداشتیم
واژه های کلیدی: آتلیه معماری - آموزش معماری - آتلیه پژوهشی - آموزش نوین - تکنیک و تکنولوژی
1
مقدمه
یکی از دغدغه های بزرگ امروز معماری مبحث آموزش آن می باشد . در ابتدا صحبت به بررسی سیستم آموزشی گذشته معماری در جهان وسپس در ایران میپردازیم زیرا که بی شک برای رسیدن به مدلی استاندارد و ضوابطی منعطف با نیاز های امروز آموزش معماری میتوان از تجربیات گذشته سیستم آموزش معماری ایران و دیگر کشورهای پیشگام در امر آموزش معماری هم چون فرانسه و آلمان یاری جست .در مورد پیشینه آموزش معماری خارج از ایران میتوان به بررسی مکاتب پیشرو در امر آموزش معماری هم چون مکتب بوزار فرانسه و مکتب باهوس آلمان اشاره کرد که دارای نظام اتلیه ای بوده اند و افراد پس از گذراندن یک دوره 6 ماهه ی دروس تئوری وارد یک آتلیه شده و تا آخر در همان آتلیه و تحت نظارت و با سبک استاد آن آتلیه آموزش میدیدند . سیستم آموزش معماری در ایران نیز بیشتر تحت تاثیرر مکاتب پیشگام در امر معماری هم چون مکتب بوزار و مکتب باهوس بوده است .همان طور که واضح است نظام آتلیه ای مانع رشد تفکر خلاق شده و افراد فارغ التحصیل غریب به اتفاق پیرو سبک استاد اتلیه خود میشدند . اما میشود نکات مثبت این نظام را بررسی کرد و از انها در اصلاح شیوه ی آموزش معماری امروز استفاده کرد . مثلا کارگاه پژوهشی دانشگاه شهید بهشتی و کارگاه 5 و 6 دانشگاه هنرهای زیبا امروز که از نظام اتلیه ای به شیوه ای نوین در امر اموزش استفاده کرده اند.
-در ادامه این سخن سوی نگاهمان به نحوه ی آموزش معماری در آتلیه های روز دنیا می باشد.
بررسی پیشرفت های متعددی که در تکنولوژی های مرتبط به معماری اتفاق افتاده است و اینکه آیا جایگاه این پیشرفت تکنولوژی در آتلیه های امروز دنیا و ایران در نظر گرفته شده است یا نه ... ؟
پاسخ به این سوال که آیا ابزارهای جدید می تواند نحوه ی آموزش معماری را تحت تأثیر قرار دهد ؟ در ادامه خواهید دید که پاسخ ما به این سوال مثبت است ...
این پاسخ مثبت ما را به سمت این موضع سوق می دهد که حالا که پیشرفت تکنولوژی و ابزارهای جدید جایگاه مرتفعی را در آموزش نوین معماری در دنیا به خود اختصاص داده است ... چرا در آتلیه های معماری آن طور که باید و شاید بستر مناسبی برای نمو این تکنولوژی ها در نظر گرفته نشده است ؟ ..
آیا آتلیه های معماری به عنوان اصلی ترین فضای آموزش معماری نمی بایست مجهز به تکنولوژی هایی باشد که زمینه استفاده از ابزارهای جدید معماری که روز به روز با سرعت زیادی به معماران نزدیک تر شده و جای مشهودی در نتیجه نهایی کار آنها به خود اختصاص داده است را در خود جای دهد ؟
شاید بتوان در نهایت به جوابی نسبی رسید ... ایجاد تعادلی آگاهانه میان آنچه در آموزش با هویت معماری در آتلیه های معماری گذشته وجود داشت و آنچه می بایست به عنوان جایگاهی برای تکنولوژی و استفاده ابزارهای جدید در آتلیه های امروز معماری در نظر گرفته شود...
اما متأسفانه فضایی که امروزه با آن مواجه هستیم و آن را آتلیه معماری می نامیم نه میراثی از هویت آموزش معماری گذشته به همراه دارد و نه نموی از آموزش نوین و تکنولوژی در آن دیده می شود که بسی جای تأمل دارد ... !!!
قرار دادن ابزارهای مناسب در دست طراحان جهت فعالیت طراحی (استفاده از رایانه ها برای تشخیص و تفسیر نمودارها و ترسیم های معماری و طراحی و برنامه ریزی)
ابزارهای طراحی ( نرم افزارهای طراحی معماری ) ابزارهای جدید معماران را قادر به ترسیم با دقت بالاتر و سرعت بالاتر کرده است.
سوال : آیا ابزارهای جدید می تواند توانایی طراحی معماری را افزایش دهد ؟
جواب ما به این سوال مثبت است . پتانسیل هایی در تکنولوژی جدید وجود دارد که می تواند از طریق ابزارهای پیشرفته نیازهای معماران در طول طراحی مفهومی را به نحوه بهتری پاسخ گوید و توانایی های طراحی او را افزایش دهد .
2
مدارس معماری جهان
با تاملی در روش های آوانگارد آموزش طراحی معماری در مدارس برجسته این رشته در میابیم که مدارس و دانشگاه های معماری حال حاضر دنیا سبک ها و روش های متفاوتی برای این امر دارند.برای نمونه به بررسی برخی از آنها می پردازیم :
