بخشی از مقاله

بهداشت ورزشی


مقدمه:
یکی از مسائلی که در گذشته در افکار آنان بوده و همواره تلاش نموده است که روشهایی برای دسترسی به آن را پیدا نماید مسئله رسیدن به بهداشت و تندرستی و دوری از بیماریها و انواع ناراحتیها و دردهای مختلف بوده است. و با انجام بررسیها و تفحص های مختلف در مورد علل ایجاد بیماریها راههایی برای پیشگیری از بروز پیدا شد و روز بروز بر آگاهی آنان در این زمینه افزوده شده است.


صنعتی شدن جوامع و ماشینی شدن زندگی باعث شد که انواع بیماریهای روحی و روانی و ناراحتیهای جسمانی را برای انسان به ارمغان آورد لذا این عوامل باعث شد که آنان بیشتر بدنبال حفظ سلامتی و تندرستی باشد که بتواند با یک سبک و و شیوه اصولی به راحتی در کنار زندگی ماشینی و تکنولوژی روز دوام بیاوردو حتی بر طول عمر خود بیافزاید وبرای دستیابی به اهداف ذکر شده بهترین وسیله ای که می تواند تحرک و نشاط و شادابی لازم را برای انسان فراهم کند و فرد را از بیماریهای جسمانی و حتی روحی و روانی نیز مصون دارد، پرداختن به فعالیتهای بدنی و انواع فعالیتهای ورزشی می باشد که امروزه دنیا به نقش و

اهمیت فعالیتهای بدنی در پیشگیری از بروز انواع بیماریها و اختلالات پی برده است و از این عامل برای سلامتی و تندرستی انسانها بهره گرفته و با افزایش آگاهی مردم در مورد نقش فعالیتهای بدنی در حفظ تندرستی و سلامتی انسانها بهره گرفته و با افزایش آگاهی مردم در مورد نقش فعالیتهای بدنی در حفظ

تندرستی و سلامتی انسان باعث شده که مردم بیشتر به فعالیتهای مختلف ورزشی روی آورند و از اینطریق با انجام انواع فعالیتهای تفریحی ورزشی افراد کمتر با انواع بیماریهای خاص مواجه شوند ولذا در مجموع با اجرای این روش در سطح یک کشور هزینه های درمانی نیز کاهش خواهد یافت و انواع غیبت ها و عدم حضور در محیط کاری نیز کاهش می یابد بنابراین مشخص است که ورزش می تواند نقش مثبتی بر ساختار اقتصادی جامعه نیز داشته باشد.


از طرف دیگر مشاهده می شود که اگر بنحو اصولی و صحیحی از فعالیتهای ورزشی استفاده نشود باعث ایجاد بیماریها یا ناراحتی هایی خواهد شد که فرد یک عمر باید با یکی از آن بیماری یا عارضه مدارا کند.


پرداختن به فعالیتهای ورزش از یک سری اصول و قوانینی پیروی میکند که عدم توجه به این اصول باعث ایجاد عارضه یا ناراحتی برای افراد یا ورزشکاران خواهد شد مثلاً عدم توجه به اصل تطابق یا سازگاری در انجام تمرینات ورزشی باعث ایجاد ناراحتی برای ورزشکار در موقع انجام تمرینات خواهد شد و باید فعالیتها بگونه ای انتخاب شوند که احتمال بروز صدمات در آن وجود نداشته باشد زیرا انجام تمرینات شدید و افراطی خود باعث از بین رفتن سلامتی جسمانی و کاهش سیستم ایمنی بدن و باعث ایجادتأثیرات نا مطلوبی بر بعد روحی و روانی ورزشکار خواهد شد و لذا مربیان باید از اصول اجرای تمرینات ورزشی بطور دقیق و

کامل آگاهی داشته باشند و با بکارگیری این اصول بهتر می توانند ورزشکاران را راهنمایی نمایند و بگونه ای برنامه های تمرینی ورزشکاران را طراحی نمایند که ورزشکاران بتوانند به راحتی مرحله به مرحله پیشرفت نمایند و با استفاده از اصل اضافه بار بتدریج بر فشار تمرینات بیافزایند و با استفاده از اصل برنامه ریزی دراز مدت و با زمان و با دقت نظر بیشتر بتوانند به گونه ای تمرینات را انجام دهند که هیچگونه آسیب یا خطری برای ورزشکار نداشته باشد.


مربیان باید توجه نمایند که بعضی از رشته های ورزشی خود عامل انتقال انواع بیماریها در بین ورزشکاران خواهد شد و اگر نکات بهداشتی در اینگونه فعالیتها رعایت نگردد خیلی سریع این بیماریها بین ورزشکاران منتقل خواهد شد و اثرات نا مطلوبی برای ورزشکاران خواهد داشت که یکی از این ورزشها «شنا» میباشد و برای استفاده از استخرو افرادی که از استخر استفاده میکنند. نکات بسیار دقیق و تخصصی وجود دارد که مربیان با آگاهی از علم بهداشت ورزشی میتوانند به رفع این مشکلات و به پیشگیری از بروز بیماریها بپردازند.


بهداشت ورزشی به ورزشکارن کمک می کند که علاوه بر اینکه فعالیتهای ورزشی را انجام می دهند هیچگاه با عارضه یا آسیب یا بیماریهای عفونی خاصی نیز مواجه نشوند زیرا بهداشت ورزشی یعنی به کار گیری و استفاده از علوم و روشهای مناسب در هنگام فعالیتهای ورزشی جهت پیشگیری از بروز و اشاعه بیماریها و جلوگیری از صدمات جسمانی در محیط ورزش است و تنها حفظ محیط ورزش از آلودگیها و میکروبها را نمی توان بهداشت ورزشی نامید بلکه مفهوم بهداشت ورزشی نامید بلکه مفهوم بهداشت ورزشی از این هم وسیع تر می باشد و فعالیتهای ورزشی باید به گونه ای انتخاب و طراحی گردد که بهداشت جسمانی و روانی ورزشکاران را مختل نسازد.


مدتهای زیادی است که برای پیشگیری از بیماریهای قلبی_عروقی و سایر بیماریها مسئله اجرای فعالیتهای بدنی و تحرک توصیه می شود و مسئله طب پیشگیری بعنوان یک عامل مهمی برای پیشگیری از بروز بیماریها و خطرات احتمالی می باشد و در بهداشت ورزشی نیز با استفاده از علوم مختلف به این نکته می پردازد که چه فعالیتهایی برای چه مدتی و با چه شدتی وبرای چند روز و برای چه گروه های سنی می تواند مناسب باشد که با بکار گیری این اصول بتوانیم تندرستی و سلامتی را برای افراد به ارمغان بیاوریمبعضی محیطهای ورزشی و تجهیزات ورزشی که بطریق غیر استاندارد و غیر اصولی ساخته شده باشد خود

عامل ایجاد بروز صدمات برای ورزشکاران خواهد شد لذا در بهداشت ورزشی نکات مهم در مورد نحوه ساخت اماکن ورزشی و نحوه بکارگیری اصول خاص برای هر محیط ورزشی یا و استفاده از تجهیزات و وسایل مختلف برای ورزشکاران بحث خواهد شد که چه شیوه یا اصولی را باید بکار گیریم تا ورزشکاران با صدمات و آسیبهای مختلف در محیط ورزشی مواجه نشوند که این مسئولیت بر عهده معلمان و مربیان ورزش می باشد.


مسئله مهم دیگر اینکه اهداف تربیت بدنی و اهداف بهداشت یکسان میباشد زیرا هر دو می خواهند سلامت جسم و در نهایت سلامت روح را برای انسان تأمین نمایند و لذا آگاهی از یافته های بهداشت ورزشی برای معلمان و مربیان بسیار ضروری است زیرا افزایش آگاهی در مورد نکات بهداشتی در موقع کار با

ورزشکاران باعث افزایش کارایی در تیمهای ورزشی و بهبود رکودهای ورزشکاران خواهد شد و از همه مهمتر اینکه ورزشکارن با بکار گیری اصول بهداشتی و رعایت نکات ایمنی در هنگام تمرینات و یا کار با وسایل و تجهیزات ورزشی با صدمات و آسیبهای خاص آن رشته ورزشی مواجه نخواهد شد و در نتیجه میزان علاقه و انگیزه ورزشکارن برای انجام فعالیتهای ورزشی افزایش خواهد یافت و ورزشکاران کمتر صدمه خواهند دید و احتمال ترک محیطهای ورزشی در اثر صدمه کاهش خواهد یافت.


بنابراین آگاهی داشتن از اصول بکار گرفته شده در بهداشت ورزشی بر میزان کارایی مربیان و معلمان ورزش خواهد افزود و این گروه از افراد در کار معلمی و مربیگری رشته های مختلف و با گروههای سنی متفاوت موفق خواهند شد و در نتیجه افرادی نمونه و لایق در زمینه حرفه خود خواهد شد.
امید که معلمان و مربیان با بکارگیری یکایک اصول مطرح شده در بهداشت ورزشی بتوانیم نقش و وظیفه اصلی خود را که همانا خدمت به جامعه میباشد ایفا نمائیم.

 

تاریخچه از بهداشت»
یکی ار مهمترین مسایلی که همواره فکر بشر را از قدیم ترین زمانهای تاریخی به خود مشغول داشته حفظ تندرستی و رهایی از درد و رنج بیماریها بوده است. برای رسیدن به هدف انسان در اعصار مختلف بسته به امکانات و پیشرفت تمدن روشهای خاصی را بکار برده است و با توسعه آگاهی و دانش خود توانسته است تا کنون بر بسیاری از مسائل و مشکلات در زمینه تندرستی و بیماری فایق آید.


در گذشته که مردم از چگونگی وقوع بیماریها آگاه نبودند و راههای تشخصی درمان آنها را نیز نمی دانستند امراض گوناگون در میان آنها به سرعت شیوع می یافت و منجر به ناتوانی و مرگ بسیاری از آنان می شد. عمرها اغلب کوتاه بود و افراد بظاهر سالم از توانایی افی برخوردار نبودند. با پیشرفت دانش عوامل بیماری شناخته شدند و تأثیر آنها بر تندرستی آشکار گردید و بشر آموخت که باید در محیط پاکیزه و سالم زندگی کند آلودگیها را از خود و محیط پاک سازد و از آنچه تندرستی او را به خطر می اندازد بپرهیزد بیماران را درمان کند و افراد سالم را در برابر بیماری مقاوم و مصون سازد. بر این اساس دانش بهداشت و پزشکی همراه با تحولات سایر علوم توسعه پیدا کرد و سازمان یافت و هر شاخه از آن به حل بخشی مشکلات تندرستی و بیماری فرد و جامعه پرداخت. در نتیجه در بسیاری از جوامع بیماریها و نا توانیها کاهش یافتند. مرگ و میر کمتر گردید و انسانها سالمتر و قویتر و عمرها طولانی تر گردید.


توسعه و تکامل بهداشت عمومی در قرن نوزدهم در حقیقت نتیجه پیشرفت دانش از یکطرف و احساس مسئولیت اجتماعی جوامع اروپایی از طرف دیگر بوده است.


اولین کنگره بین المللی بهداشت عمومی در سال 1851 در شهر پاریس تشکیل شد در آن زمان حقیقتاً تقسیم بندی خاصی برای بسیاری از بیماریها نداشتند و کنترلی بر بسیار از بیماریهای عفونی در دست نبود. تئوری میکروبی تازه مرحله تکوینی را می گذراند.


در نیمه دوم قرن نوزدهم مطالعات و آزمایشات پاستور در زمینه میکروب شناسی تصویری دقیق از نحوه انتقال بیماریهای عفونی ارائه داد. با رونق عصر باکتریولوژی و یافتن انواع واکسن اکثر بیماریهای عفونی قابل کنترل گردید و به مرور بعد از جنگ جهانی دوم تقریباً اکثر کشورهای جهان به فکر پیشگیری از بیماریها و استفاده از تکنیکهای متداول در زمینه واکسیناسیون بهداشت محیط و سایر جنبه های بهداشت عمومی می شدند.


«تعاریف بهداشت»
در تعاریف بهداشت اختلاف سلیقه های متفاوتی وجود داشته است زیرا که محتوای بهداشت پیوست در حال تغییر و تحول بوده است و عواملی نظیر رشد اقتصادی پیشرفت علوم اجتماعی و پزشکی تحولات فرهنگی و غیره در آن دخالت اساسی داشته اند.
تعریف بهداشت توسط سازمان بهداشت جهانی: World¬_Itealth organization
بهداشت یک حالت کامل سلامتی جسمی روانی و اجتماعی است و تنها عدم ابتلاء به بیماری یا نا توانی و نقص عضو دلیل بر سلامت و بهداشت نمی تواند باشد.
تعریف انجمن پزشکان آمریکا: American_medical association
بهداشت عبارتست از هنر و دانش تأمین سلامتی مردم حمایت و بهتر گردانیدن آن از طریق فعایتهای سازمان داده شده اجتماعی.
تعریف محقق انگلیسی فریزربروکینگتون: بهداشت عبارتست از احساس حالت شادابی جسمی و روحی همراه با ذخیره قدرت بر اساس عملکردهای عادی بافتها و هماهنگی و تطابق جسمی و روحی که موجب فراهم گردیدن وسایل زندگی سرشار از نشاط برای انجام خدمات و کارهای عادی باشد.


تعریف پروفسور وینسلو(Winslow) : بهداشت عبارتست از علم و هنر پیشگیری از بیماریهای افزایش طول عمر و ارتقاء سطح سلاتمتی در انسان از طریق فعالیتهای دسته جمعی در جهت کنترل بیماریهای واگیر ، بهسازی محیط، آموزش بهداشت فردی، تأمین خدمات پزشکی و پرستاری جهت تشخیص و درمان به موقع بیماریها، ایجاد سیستم شبکه تندرستی و تدوین نظام اجتماعی که هر فردی از جامعه از استانداردهای لازم برای تأمین بهداشت خود بهرهمند گردد.
بهداشت عبارتست از علوم و روشهایی که بشر برای پیشگیری و جلوگیری از بروز و اشاعه بیماریها، طولانی نمودن عمر و ارتقاء سطح تندرستی و نیرو از طریق آگاهی و عمل نمودن یکایک مردم به اصول آن،واز راه گوششهای متشکل و دسته جمعی و آمادگی نیروهای اجتماعی و اقتصادی انجام می دهد.


بهداشت همگانی عبارتست از علم و فن پیشگیری از بیماریها و افزایش طول عمر و ارتقاء سطح سلامتی و توانائی انسان از طریق کوششهای دسته جمعی افراد جامعه به منظور بهسازی محیط، کنترل بیماریهای واگیر، آموزش بهداشت فردی، ایجاد خدمات پزشکی و پرستاری جهت تشخیص زود هنگام و درمان به موقع بیماریها و ایجاد نظام اجتماعی که در آن هر فردی دارای سطح زندگی مطلوبی برای تأمین و نگهداری تندرستی خود باشد به طوری که هر فردی از جامعه از حق طبیعی خود یعنی سلامتی و عمر طولانی بهره مند گردد.


با استفاده از جدول زیر تعریف بهداشت عمومی عبارتست از:
دانش و فن از راه بــــــــــــــــــــرای
1. جلوگیری از بیماری فعالیتهای متشکل جامعه متشکل جامعه 1. بهسازی محیط
2.طولانی کردن عمر 2. جلوگیری از عفونتهای واگیر دار های واگیر دار


3.بالا بردن سطح سلامت، 3. آموزش افراد درباره بهداشت شخصی
توانایی و تندرستی
4. حداکثر استفاده از نیروی 4. تشکیل خدمات طبی و پرستاری برای تشخیص
پیشرفت اجتماع 5. توسعه سیستم اجتماعی که در آن هر کس از
داشتن وسایل لازم زندگی که متضمن بقاء
سلامت اوست برخوردار باشد.

با توجه به جدول زیر می توان تفاوت بین مواردی که موازین بهداشتی در ان رعایت می شود، در مقایسه با مواردی که به نا چار درمان ضروری است، روشن کرد:
مـــــوارد بهداشت یا پیشگیری معالجه و درمان
1. درد و رنج کم یا اصلاً وجود ندارد زیاد یا خیلی زیاد
2.خرج هیچ یا خیلی جزئی زیاد یا خیلی زیاد


3.زمان کوتاه و طبق برنامه طولانی و ناگهانی


4. وسیله عمل ساده و همگانی مشکل،کمیاب، اختصاصی
5.روانی و اجتماعی آرامش فکری و وجدان تشویق خاطر و آلودگی اجتماعی
6. دستورات همگانی و رایگان و یا نا چیز انفرادی و گران
7. استفاده اصولی تحقیق شده،مسلم و محرز است تابع نظر شخصی و حرفه ای

« ابعاد مختلف مفهوم سلامتی»
سلامتی جسمی:
این واضح ترین بعد سلامتی می باشد که با عملکردهای مکانیسمهای بدن در ارتباط می باشد.
سلامتی روانی:
منظور از سلامتی روانی ،توانایی تفکر به صورت واضح و منسجم می باشد.
سلامتی عاطفی:
منظور از این نوع سلامتی، توانایی بازشناسی عواطفی همچون ترس،شادی،اندوه و خشم وبرای بیان متناسب چنین عواطفی است. سلامتی عاطفی یا هیجانی همچنین به معنی کنار آمدن با استرس،فشار، افسردگی و اضطراب است.
سلامتی اجتماعی:
سلامتی اجتماعی به معنی توانایی ایجاد و حفظ روابط با سایر افراد است.
سلامتی معنوی:
سلامتی معنوی برای برخی از افراد با عقاید و اعمال مذهبی در رابطه است برای سایر افراد با کردارهای شخصی،اصول رفتاری و شیوه های دست یافتن به آرامش روان در رابطه است.


تعریف بهداشت روانی:
بهداشت روانی عبارتست از پیشگیری از پیدایش بیماریهای روانی و سالم سازی محیط روانی اجتماعی است تا ا فراد جامعه بتوانند با برخوردی از تعادل روانی با عوامل محیط خود رابطه و سازگاری صحیح برقرار کرده ، به هدف های اعلای تکامل انسانی برسند.
بهداشت روانی به منظور پیشگیری اولیه، شامل کلیه اقدامات و تدابیری است که از شیوع و بروز بیماریهای روانی جلوگیری کرده،سلامت کلیه افراد جامعه را تأمین کند. بهداشت روانی جنبه عمومی دارد و شامل کلیه افراد و گروههای جامعه است و تنها منحصر به بیماران روانی نیست. به عبارت دیگر بهداشت روانی یک امر همگانی است و به تمام طبقات و گروهها اعم از پیر و جوان و کودک و بزرگسال مربوط می شود.


در زمینه بهداشت روانی در ورزش باید گفت که آن دسته از فعالیتهای جسمانی که بصورت تیمی یا انفرادی و در قالب تمرین یا مسابقه انجام می شود، می بایست به گونه ای انتخاب و اجرا شوند که نهایتاً به آرامش بیشتر محیط زندگی منجر گردد. هر گونه فعالیت ورزشی باید با هدف تأمین بهداشت روانی افراد و جامعه صورت گیرد در غیر اینصورت خود یکی از مخرب ترین عوامل سلامت جامعه خواهد بود. به همبن دلیل است که روان شناسی و یافته های آن در خصوص فعالیتهای ورزشی به کمک گرفته شد تا رفع این مشکل را نماید. روانشناسی ورزشی به مطالعه رفتار و حرکات افراد حین اجرای نمایش مهارتهای ورزشی می پردازد.


با توجه به هدف بهداشت روانی، ورزش باید از جنجالهای کاذب دور باشد و امروزه این فعالیت سازنده تربیتی و بهداشتی تغییر مسیر یافته و به شکل تجارتی و به انواع زشتیها آلوده گشته و نه تنها بهداشت روانی را در سطوح بالای مهارت به همراه نمی آورد، بلکه تمامی زندگی افراد فعال را به خود اختصاص می دهد تا جائیکه این وسیله تفریحی، بعنوان نوعی زندگی کردن و شغل گشته است و افراد مرتبط با آن را هم تحت الشعاع قرار داده است. چهره پاک و بی آلایش ورزش و فعالیت جسمانی آن چیزی است که اگر در ارتباط با اهداف زندگی قرار گیرد و جایگاه حقیقی خود را بدست آورد و یک زندگی آرام را به ارمغان خواهد آورد.
بهداشت فردی:


هر چند بهداشت امری است اجتماعی و فواید آن نصیب جامعه می گردد ولی این اثر در جامعه نتیجه سود بخش منفعت فردی را هم به دنبال خواهد داشت. وقتی مردم به ارزش سلامت پی ببرند،رابطه بین بیماری و رفتار خود را درک کنند و بتوانند رفتار غیر بهداشتی را به رفتار بهداشتی تغییر دهند به تندرستی یعنی رفاه کامل جسمی و روانی و اجتماعی خواهند رسید. بنابراین برای تأمین و حفظ سلامت،رعایت بهداشت باید به صورت فردی و اجتماعی باشد تا جسم سالم کمک به سلامت روان کند. شخصی که از سلامت جسم و روان برخوردار باشد در اجتماع مفید تر واقع می شود. در بهداشت فردی هر کس که

دستورهای بهداشتی را یاد گرفته و یا آموزش دیده است باید انها را رعایت کند. با این عمل از بسیاری بیماریها پیشگیری کرده و به آنها مبتلا نخواهد شد و مسئله بهداشت فردی در ورزش موضوع بسیار مهمی می باشد، زیرا در فعالیتهایی که خصوصاً در قالب گروهی می گیرد هر فردی که در مجاورت مستقیم با افراد آن گروه می باشد با کمترین تصوری عامل بروز خطرات مهم خواهد شد. بعنوان مثال اگر یک نفر در اثر عدم رعایت بهداشت فردی مبتلا به بیماری پوستی گردد و این بیماری قابل سرایت باشد در هنگام تمرین مثلاً در کشتی که تماس بدنی وجود دارد به راحتی بیماری قابل انتقال خواهد بود و یا در ورزش شنا که آب ناقل بسیار خوبی برای بیماری می باشد. پس رعایت بهداشت در فعالیتهای ورزشی از ضروریات است.


با رعایت بهداشت فردی می توان زنجیره های بوجود آورنده بیماری مانند کمبودهای غذایی،مسمومیتها،بیماریهایی که از راه مدفوع انتقال پیدا می کنند و سایر بیماریهای شناخته شده را قطع کرد. استراحت،خواب، رژیم غذایی، تمرین و ورزش منظم، پوشاک،استحمام،وضع ظاهری و ...از نکات مهم و اصول بهداشت شخصی می باشند.
«نکات مهم درباره بهداشت فردی»
1. استحمام: هر قدر فاصله استحمام ها کمتر باشد، این امر به همان اندازه در تندرستی مؤثر است. از این رو فواصل کمتر بین دو استحمام رابطه مستقیم با سلامتیدارد. باید همه روزه دستها و پاها ،صورت و پشت گوشها را با آب و صابون شستشو دهیم و بلافاصله پس از استحمام بدن و موهای سر را کاملاٌ خشک کرده و در مسیر جریان باد قرار نگیریم. افرادی که دچار بیماریهای قلب و عروق هستند، نباید با آب زیاد گرم حمام کنند. هر فردی برای استحمام باید از وسایل شخصی خود استفاده نماید، زیرا تعداد کثیری از بیماریهای واگیردار پوست بوسیله این وسایل قابل سرایت می باشد.صابون در تمیز کردن پوستنقش مؤثر دارد حتماً ÷س از صابون زدن بدن را باید با آب شست تا صابون در روی پوست قرار نگیرد.


2. پوشاک: لباس همیشه باید تمیز باشد. لباسهای زیر لازم است در هر هفته چند بار عوض شوند از پوشیدن لباسهای مرطوب باید خود داری شود. جورابها را باید هر روز شست و لباسهای کثیف را با آب و صابون شسته و برای خشک شدن لباسها باید آنها را در محل آفتابگیر از طناب آویزان نمود.
3. آراستگی: موی سر را باید هر روز شانه زد و شانه را باید تمیز نگاهداشت. کلاه یا روسری باید همیشه تمیز باشد.
●برای داشتن بهداشت خوب هر کس باید به نکات زیر توجه نماید:
1. نظافت و بهداشت اعضای بدن
2. تغذیه و بهداشت مواد غذایی


3. خواب و استراحت
4. ورزش و تفریح
5. عدم اعتیاد به مواد مخدر و محرکات
6. فلسفه زندگی مربوط به خود و دیگران
اهداف بهداشت»
آموزش و ترویج بهداشت در هر جامعه ای اهدافی را دنبال می کند که عبارتند از:
1. اهداف اجتماعی: آموزش بهداشت در بعد اجتماعی منجر به یک سلسله رفتارهایی می گردد که نهایتاً اهداف بهداشت را محقق می سازد. فردی که تحت تعلیمات بهداشتی قرار گیرد نسبت به مسائل بهداشتی خود و جامعه اش به فهم صحیحی رسیده و مقابل جریانات ضد بهداشتی مقاومت لازم را می نماید و بعنوان یک شخص منفعل و اسیر حوادث و اتفاقات نخواهد بود همچنین تلاش و کوشش های خود را با توجه به آگاهیهای کسب شده در جهت اصلاح وضعیت و شرایط موجود یا شرایطی که بعداً بوجود خواهد آمد و موجب عدم رضایت می باشد، مبذول داشته و نسبت به آن احساس تعهد می نماید.


فرد آموزش دیده دیگران را برای درک احتیاجات و مسائل بهداشتی راهنمایی نموده و تشریک ساعی و مشارکت لازم را اعمال می دارد. او فردی خواهد بود که نسبت به اجرای قوانین بهداشتی همکاری نزدیک را مبذول داشته و نسبت به حمایت از تشکیلات بهداشتی احساس وظیفه می نماید. عادات صحیح بهداشتی را می آموزد و آنرا در زندگی خود بکار می گیرد و کوشش می کند تا این عادات پسندیده را در اجتماع نیز جاری گرداند و دیگران را به اجرای عادات بهداشتی تشویق می نماید.


2. اهداف اقتصادی: رعایت موازین بهداشتی در هر جامعه از دیدگاه اقتصادی نیز از ارزش و اعتبار والایی برخوردار است. بدیهی است که هر مملکتی اولین تکیه اش بر روی سرمایه و نیروهای انسانی اش می باشد و رد این راستا به هر میزانی که از نیروهای سالم بهره مند باشد، برنامه ریزی های اصولی را بهتر صورت می دهد و براحتی انتظارات پیش بیتنی شده را بدست می آورد. از جهت اقتصادی آموزش بهداشت ابزاری است توانمند که افراد را از سلامت جسمانی بهره مند می کند و انان را جهت حضور فعال در صحنه های اقتصادی و تولیدی یاری می نماید.


فردی که تحت آموزش بهداشتی قرار گیرد براحتی اقتصاد مواد خوراکی را رعایت نموده و از زیاده روی جلوگیری کرده و بدینوسیله از هزینه های افراطی نیز جلوگیری خواهد شد و علاوه بر این بسیاری از مصارف درمانی که نتیجه سوء تغذیه، عدم رعایت و اصول و موازین بهداشتی است و مبالغ هنگفتی را نیز بخود اختصاص می دهد شناسایی گشته و با یک برنامه منطقی کلیه آن مبالغ در دردها و رنج ها را به حداقل کاهش خواهد داد.


3. اهداف دفاعی و نظامی: در هر جامعه ای که اصول اصول بهداشتی رعایت می گردد و آحادمردم نسبت به اجرای آن آگاهی و تعهد کافی را دارند عده کثیری از آنان نسبت به هر خطری که تمامیت ارضی آنان را تهدید می کند، آمادگی و سلامت جسمانی لازم را داشته و نسبت به مظاهر فرهنگی و اعتقادی خویش با تکیه بر سلامتی و توان جسمانی خود رفع خطر می نمایند. در حالیکه اگر همین افراد، دائماً در اثر عدم رعایت امور بهداشتی مریض و رنجور باشند و نسبت به هر بیماری بزودی مبتلا گردند و توان مقاومت نداشته باشند، به مرور استعداد و توان بالقوه جامعه نیز تحلیل می رود. در نتیجه عدم بنیه، کافی احاد مردم,

بیگانگان را به فکر تجاوز انداخته و هر لحضه انتظار هجوم دیگران و به غارت بردن ثروت آن مملکت دور از ذهن نخواهد بود. بنابراین بهداشت یک وسیله مهم و اساسی است تا تمامی جهان با تکیه بر نیروهای خود با بکار گیری آن، زندگی لذت بخش و مطمئنی را داشته باشند و بخوبی در کنار یکدیگر یک زندگی اجتماعی دلنشینی را دنبال نمایند.


تندرستی یا سلامت عبارت است از آسایش کامل جسمی، روانی و اجتماعی. فقدان بیماری یا نقص عضو به تنهایی تندرستی اطلاق نمی شود. در سلامت کامل بین دستگاههای مختلف بدن تعادل و همکاری وجود دارد و ساختمان اندامها و ترکیب شیمیایی مایعات داخلی بدن طبیعی است. عوامل بیماری زا می توانند این تعادل و مشکل طبیعی بدن را به هم بزنند.


تندرستی عبارت است از یک حالت تعادل نسبی در شکل ظاهری و اعمال ترکیبات شیمیایی بدن. این تعادل در نتیجه تطبیق موفقیت آمیزی است که بدن انسان با عواملی که در پیرامون و محیط زیست او قرار دارد، بوجود می آورد،اگر چه عوامل گوناگونی می توانند این تعادل را به هم بزنند.


«بهداشت ورزش»ی مقاوم ساختن افراد در تمامی سنین زندگی پیشنهاد می گردد، ورزش و فعالیتهای جسمانی می باشند. امروزه در دنیای پزشکی و علم درمان،ورزش قبل از آنکه یک هنر و مهارت فنی محسوب شود یک وسیله مهم درمانی است. بسیاری از افرادی که به بیماریها و ناتوانی های گوناگون از قبیل چاقی مفرط، سکته های قلبی، صدمات و ضایعات مفصلی و عضلانی، عدم تناسب جسمانی و عدم توانایی کافی رنج می برند و دائماً زندگی خود را با رنجوری دنبال می کنند در اولین برخورد با پزشک متوجه می شوند که فعالیتهای ورزشی دوست خوب و صمیمی آنان در بدست آوردن مجدد سلامتی می باشد. به همین دلیل است که ورزش علاوه بر بعد اجتماعی در قالب اوقات فراغت و تفریحات سالم رکن اساسی و مهمی در بهداشت و سلامت جامعه به حساب می آید.
زندگی ماشینی عصر حاضر،بهداشت جسمانی و روانی انسانها را به شدت تهدید می کند. عدم تحرک و تنوع لازم در زندگی و وظائف روزمره و جایگزینی ماشین های غول پیکر که با فشار یک تکمه تمامی کارها را صورت می دهد، علاوه بر کسالت جسمانی، افسردگی روحی و روانی را نیز بدنبال می آورد. جواتمع صنعتی به جای آنکه زندگی متنوع و دلنشینی را برای مردم به ارمغان آورند زندگی سراسر جنجال و پر دردسری را ارزانی داشته اند. در این میان ورزش و فعالیتهای جسمانی قادر است تحرک لازم و نشاط و شادابی روحی و توانائی جسمانی را حاصل کند پرداختن به ورزش با توجه به هدف و کسب سلامت در طول عمر و زندگی با نشاط، اصلی است که در پرتو آن جوامع گوناگون بسیاری از معظلات خود را حل نموده اند.


بهداشت ورزشی و مسائل مربوط به آن از دو دیدگاه مورد بحث قرار می گیرد:
1. فعالیت های جسمانی در قالب حرکات ورزشی بعنوان وسیله ای مهم برای کسب سلامت و توانائی و رفع مشکلات حرکتی جسمانی افراد می باشد.
2. اینگونه فعالیت ها به منظور کسب قوت و ایجاد نشاط و شادابی انجام می شود، مشکلاتی را به همراه می آورد و به عبارت دیگر فعالیت های ورزشی از یک سری اصول و قوانینی تبعیت می کنند که در پرتو آن قوانین اثر بهسازی خود را می بخشد و در خدمت انسانها قرار می گیرد. مثلاً ورزش در ارتباط با سن،جنس و مکان و ... خواهد بود تا با توجه کافی به آنها بهداشت ورزشی رعایت گردد و افراد با فراغ بال فعالیتهای ورزشی خود رادنبال نمایند و آسودگی خاطر داشته باشند که فعالیت مزبور در خدمت به زندگی اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی او خواهد بود. بر این اساس بهداشت و ورزش اینگونه تعریف می شود:


بهداشت ورزش یعنی بکارگیری و استفاده از علوم و روشهای مناسب در هنگام فعالیتهای ورزشی، جهت پیشگیری از بروز و اشاعه بیماریها و جلوگیری از صدمات جسمانی در محیط ورزش در این تعریف تنها حفظ محیط ورزش از آلودگیها و میکروبها را نمی توان بهداشت ورزش نامید، زیرا یک معنای فراتر از مفهوم بهداشت ورزش را در نظر دارد. اگر یک فعالیت جسمانی باعث حفظ سلامتی برای افراد نباشد در آنصورت آیا می توان ادعا داشت که ورزش قادر است به عنوان

یک ابزار مهم بهداشتی بکار گرفته شود؟ جواب مسلماً خیر خواهد بود. شکی نیست که ورزش در تقویت اعضاء و اندام بدن نقش مؤثر دارد آیا فعالیتی که منجر به ناراحتی و از دست رفتن سلامت یک عضو گردد، را می توان بهداشت ورزش نامید؟


بهداشت ورزشی را می توان به شناخت و کاربرد مجموعه ای از علوم و روشهای تضمین کننده سلامت روحی و جسمی افراد در فعالیتهای ورزشی اطلاق گردد.
ورزش اصول بهداشتی خاص خود را دارد که رعایت آنها از بروز عواقب خطرناک جلوگیری می کند. موضوع اساسی این است که چگونه ورزش کنیم تا بتوانیم برای کارهایی که در آینده باید انجام دهیم، توانایی داشته باشیم و زود خسته نشویم. همچنین کدام یک از رشته های ورزشی را انتخاب کنیم تا به بدن ما صدمه ای وارد نشود. هر چند ورزش برای پیر و جوان مفید می باشد اما می تواند باعث ناراحتی های عضوی شود. برخی از این ناراحتی ها بعدها و پس از اینکه سن بالا رفت(بعد از40 سالگی) ظاهر می شود.
رشته های ورزشی مفید برای سنین مختلف در مورد نوجوا

نان و جوانان فرق می کند، تا زمانی که انسان بعه سن بلوغ نرسیده است،استخوانها،عضلات بدن،قلب و دستگاه تنفس او به طور کامل رشد نکرده است بنابراین اگر فردی در سنین نوجوانی خود را به ورزشهای سنگین مانند وزنه برداری مشغول کند مسلماً روی استخوانهایش فشار می آید و ممکن است سبب ناراحتی های استخوانی شود.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید