بخشی از مقاله
بيماري لكه سفيد در ماهي يا Ich
(whit spot disease)Ich بيماري لكه سفيد در ماهي يا Ich
Ich يك نام عمومي است براي انگلIchthy phthirus multifiliss كه عامل بيماري Ich است اين انگل تعداد زيادي از ماهي ما را دردوره كوتاهي از زمان مي‌كشد. تشخيص ودرمان براي كنترل Ich ضروري است و همچنين براي كاهش تلفات ماهي‌ها. البته پيشگيري از بيماري بهترين روش است براي دوري يا اجتناب از مرگ و مير ماهي‌ها.
تشخيص يا شناسايي Ich
عفونت در ماهي به وسيله Ich ممكن است همراه يكسري خالها يا لكه‌ها برروي پوست باشد كه فكر مي‌كردند آنها در اثر پاشيده شدن نمك است به علت همين تظاهر بيماري يا پيدايش آن Ich به عنوان بيماري لكه سفيد ناميده ميشود. پوست ماهي همچنين ناهموار به نظر مي‌رسد.
فرم بالغ انگل بزرگ مي‌باشد(تاmm1 يا32/1 اينچ) و بدون بزرگنمايي ديده ميشود. Ich اغلب يك نسج مرده از موكوس را بر روي پوست ماهي ايجاد مي‌كند كه اين شبيه است به قارچها وقتي با فاصله به آب نگاه مي‌كنيم. با اين وجود خيلي از اوقات تنها علامت تظاهر يافته Ichشايد مرگ يا، دم مرگ بودن ماهي است.
در بعضي از نمونه‌هاي Ich شايد علائم فقط بر روي آبشش‌ها بروز كند نه بر روي پوست ماهي در اثر Ich ممكن است ماهي مشاهده شود كه با سرعت زياد حركت كرده و به اجسام و يا ته آبگير مي‌خاراند يا مي مالد. اين رفتار گاهي دم زدن يا Flashing ناميده ميشود. سرعت و ناگهان
نمايش دادن رنگ براق شكم هنگام غلتيدن و حركات نامنظم ديده شده. كه بر روي سطح آب برقي مشاهده ميشود. كه با اين تظاهر فكر مي‌كردند آنها حشرات را مي خورند يا به حشرات حمله مي‌كنند. در مرحله‌ي آخر بيماري عفوني Ich ممكن است ماهي‌ها خموده و سست و سنگين به نظر بيايند و بعضي مواقع اطراف جريان آب جمع مي‌شوند. در بيماري عفوني ماهي معمولاً از خوردن امتناع مي‌كند.
زير ميكروسكوپ Ich كروي يا گرد به نظر مي رسد كه اطراف يك محور حركتي تغيير شكل و حركت مي دهد و داراي يكسري موهاي خيلي كوچك و ريزي است كه مژه ناميده ميشود و در مجموع انگل را مي‌پوشانند. اين نوع تحرك اغلب قياس يا شبيه ميشود يا آمييها. در مركز ارگانيسم بالغ يك هسته C شكل مي‌باشد (عكس 2) مرحله كوچك عفونت هسته اش فاق
مرحله‌ي پيشرفته عفونت Ichموكوس و اپي‌تليوم را در پوست و آبشش‌هاي ماهي سوراخ مي‌كند. بعد از سوراخ كردنIch خيلي سخت درمان ميشود به اين علت كه سلولهاي پوششي موكوسي و سلولهاي ميزبان به وسيله انگل پوشيده شده است.
درمان سريع و صحيح خيلي مهم بوده و كمك مي‌كند براي پيشگيري از ايجاد يك عفونت پيشرفته.
سير تكامليIch
Ichthy phthirus multifiliss يك انگل تك باخته است كه معمولاً در داخل آبگيرها به وسيله حامل ماهي يا ديگر حيوانات يا انسان منتقل ميشود كه اين مي تواند به از راه رودخانه به داخل آبگير پمپ شود يا جريان آبي كه به عنوان منبعي براي آبگير استفاده ميشود.
وقتيIch ماهيان آلوده يا عفوني را ترك مي‌كند به آن tomont مي‌گويند (عكس3) tomont به كف آبگير يا ديگر سطوح هجوم مي برد و فرم يك كيست (cyst) با ديوراه نازك را مي‌گيرد. در داخل كيست tomont تقسيم ميشود به بيش از 2000 tomites هاي كوچك وقتي tomites ها از كيست آزاد مي‌شوند به داخل آب مي‌روند كشيده و دراز مي‌شوند و تبديل به theronts مي‌شوند. اين therontsها به سمت ماهي ميزبان حمله مي‌كنند(شنا مي‌كنند) و به وسيله‌ي شناي قوي و محكم مژه‌هايش و غدد نفوذي به داخل اپي تليوم ماهي نفوذ مي‌كند. اگر آنها ماهي ميزبان را پيدا
نكنند معمولاً در عرض 1 تا 2 روز مي‌ميرند. Ich را توليد مي‌كند كه يك انگل اجباري است آن بايد يك ماهي ميزبان زنده داشته باشد. يكبار آنها به داخل ماهي نفوذ مي‌كنند و آنها به شكل trophonts برمي‌گردند. Trophontsها از ماهي ميزبان تغذيه مي‌كنند و تا مادامي كه به وسيله درمانهاي شيمياي اپي تليوم درمان شود بالغ مي‌شوند. تنها مرحله‌ي theront و tomont به درمانهاي آبي يا در آب حساسند.
براي كامل شدنIch زمان لازم است سير تكاملي آن بستگي به دما دارد.
Ich عموما در ماهي ها بين يا عفونت مي‌دهد. اما عفونت در دماهاي پايين‌تر اتفاق مي‌افتد (كمتر از يا )معمولاًIch در آبهاي بالاتر از يا نمي تواند توليد عفونت كند بنابراين مشكلي در ماه‌هاي گرم تابستان نمي‌تواند اتفاق افتد.
به هر حال در مواردي در مركز فلوريدا Ich عاملي براي كشتن ماهي‌ها در يا بوده است. براي كامل كردن سير تكاملي Ich به كمتر از 4 روز نياز دارد. در دماي بيشتر از يا و بيشتر از 5 هفته در دماي كمتردر يا . دانشمندان كشفياتي داشتند كه انگل Ich مي‌تواند مستقيماً به صورت چند تايي تقسيماتي زير لايه پوست داشته باشد با اجتناب كردن از سه مرحله نرمال سير تكاملي. وقتي چنين اتفاقي روي مي‌دهد سلولهاي چند تايي Ich را با سايز مشابه به صورت انبوه زير لايه نازك سلولهاي پوست ميزبان مي‌بينيم.
Ich قابل درمان نيست وقتي كه اين درجه از بيماري ايجاد ميشود و اين چنين رفتاري توليد ميشود زيرا نيازي به جدا شدن از ميزبان ندارد و ندرتاً به درمان آسيب پذير است.
چگونهIch ماهي را مي‌كشد؟
دانشمندان به طور قطعي مطمئن نيستند كه Ichچطور ماهي را مي‌كشد اما يكسري مشاهدات راهنمايي هايي درباره‌ي چگونگي اتفاقات هنگام عفونت با Ich به ما داده است. سلولهاي لايه بالايي آبشش، اپي تليوم به تهاجم Ich واكنش مي‌دهد به صورت ضخيم شدگي و در نتيجه جريان اكسيژن از آب به خون در آبشش‌ها محدود و يا مانع آن شده همچنين چين‌ها و پرده هاي آبشش‌ها تغيير شكل داده و بد شكل شده و حمل و نقل يا جابه جايي اكسيژن تقليل مي‌يابد.
تعداد زيادي انگل ارگانيسم‌هاي آبشش‌ها را مي‌پوشاند و همچنين عامل يك اسناد مكانيكي در جابه جايي اكسيژن ميشود. اين وضعيت با استرس ماهي همراه شده در اثر تنفس سخت، ممكن است لايه‌هاي اپي تليوم آبشش جدا شود و عاملي براي از دست دادن الكتروليت‌ها- مواد مغزي و مايعات از ماهي و مشكلاتي را براي ماهي مي‌سازد تا به طور منظم آب در بدنش تمركز نكند.
باكتري‌هاي ثانويه و قارچها نيز هجوم آورده و وقتي ماهي عفونت با Ich دارد آسان تر آسيب مي‌بيند.
پيشگيري:
با وجود اينكه عوامل ممانعت كننده اكيدي هم است Ich مي‌تواند يك راهي براي نفوذ به سيستم توليدي ماهي داشته باشد.
به هر حال بايد تلاش كنيم براي جلوگيري از ورود ماهي وحشي به سيستم پرورش ماهي.
تمام گونه ماهيان آب شيرين مي‌توانند انگل Ich را حمل كنند.
در پايان زهكشي در خارج از يك استخر يا آبگير سطح آب در كانال تصفيه يا زهكشي حداقل بايد متجاوز از 2 فوت باشد.
ماهيان وحشي و پس مانده از قبيل(sunfish green) زندگي مي‌كنند قادر به شنا كردن بر خلاف جريان آب مي‌باشند كه اين آب توسط لوله هاي زهكشي نزديك به سطح در كانال زهكشي تصفيه شده است وقتي يك رودخانه منبعي براي پر كردن استخرها يا آبگيرها مي‌باشد بايد از فيلترها استفاده كرد. اگر چه فيلترها ممكن است به عنوان وحشي به آبگير يا استخر جلوگيري كنند.
استراتژي منطقي اين است كه حداقل سه روز قبل از رها سازي ماهي وقتي كه استخر از راه يك فيلتر پر ميشود بايد در نظر داشته باشيم كه سلولهاي جوانIch ممكن است به صورت تصادفي وارد استخر شوند كه در صورت عدم وجود ماهي ميزبان مي‌ميرند. زمان طولاني لازم بود اگر دماي آب كمتر از بود.
براي پر شدن جديد آبگيرها همچنين مي‌توان از سولفات مس درماني به كار برد براي كشتن هرtomonts ياtheront كه به صورتي اتفاقي درآب باشد.
بايد هشيار و محتاط باشيم وقتي كه آب محموله جديد از ماهي را وارد استخر مي‌كنيم آنها را به دقت براي هر گونه علائم بيماري معاينه كنيم( ارائه يك نمونه براي آزمايش توصيه ميشود)
اگر امكان دارد ماهيان جديد را براي يك هفته يا بيشتر قرنطينه كرده و مراقبتهاي ويژه انجام شود قبل ازامخلوط كردن آنها با ماهيان قبلي در استخر .
وسايل و تجهيزات كه در استخر عفوني استفاده ميشود نبايد در استخرهاي سالم به كاربرده مگر اينكه ضد عفوني شده باشند يا در آفتاب خشك شده باشند
اگر استخري سابقه عفونت با Ich داشته و يا خيلي به آبهاي حاوي ماهي وحشي نزديك است استخرها را به عنوان پيشگيري درمان كنيم سه تا چهار نوع استعمال درماني است (كه در قسمت بعد بحث ميشود)
مضافاً نگهداري خوب تغذيه‌اي ماهي به طور قابل توجهي در پيشگيري Ichكمك مي‌كند. غير معمول نيست كه گر سنگي كشيدن ماهي باعث عفونت باIch شود.
درمان:
چون در سير تكاملي Ichيك درمان مؤثر نيست، درمان چند تايي براي سير تكاملي Ich و مراحل پاترژنز آن توصيه شده.
براي مثال تا روز اول وقتي يك ماده شيمياي به آب اضافه شده براي كشتن Ichتنها درصد معيني از ارگانيسم Ich كه به مواد شيمياي حساسند از بين رفته . دو روز بعد خيلي از ارگانيسم Ich بازمانده در پوست فرو رفته و به مرحله جراحت از سير تكاملي خود مي‌رود. درمان شيمياي در آن روز ارگانيسم هاي حساس را مي كشد
در راستاني جواب دادن مطلوب، تمام مراحلIch به درمان، ممكن است سه تا 7 درمان نياز شود.
بستگي به دماي آب دارد. درمان موثر بايد به وسيله يك متخصص ايمني يا بهبود ماهي ارزيابي شود. بعد از سه بار درمان تصميم گرفت آيا اين برنامه درمان ادامه يابد.
ميزان مرگ و مير بايد مشاهد شو د ونمونه هايي از ماهيان استخر هاي عفوني بايد از نظر Ich زير ميكروسكوپ بررسي شوند.
فواصل درماني با دما تغيير مي‌كند. (جدول 1 درمان موثر را راهنمايي مي‌كند).
بعضي متخصصين بهبودي يا ايمني اعتقاد دارند كه درمان بايد هر روز به كار برده شود، متوسط در هواي سرد. به جاي بالاو پايين رفتن روزهاي مياني عفونت با Ich در يك رنج مشخصي پديدار ميشود(سير تكاملي Ich را مشاهده كنيد) تغييرات دمايي كه بالاتر از يا پايين تر از آن مشاهده شده كه نمونه‌هايي از Ichوجود دارد كه در مراحل آخر بيماري تشخيص داده شده كه به درمان جواب نداده.
يك يا دو درمان شايد براي ماهي‌ها منجر به از دست دادن وقت شود در اين تغيير دمايي كه رخ مي‌دهد.
