بخشی از مقاله
تاريخچه تأسيس ايران خودر
شركت سهامي عام كارخانجات صنعتي ايران خودرو با هدف انجام امور توليدي و صنعتي براي تأسيس كارخانجات اتوبوس سازي و ساخت قطعات و لوازم مختلف اتومبيل و توليد محصولاتي از اين قبيل در تاريخ 27 مردادماه 1341 با سرمايه اوليه يك صد ميليون ريال و تعداد يك هزار سهم، يك هزار ريالي به ثبت رسيد واز مهرماه 1342 عملاً فعاليت خود را با توليد اتوبوس آغاز كرد.
ايران خودرو از اولين شركتهايي بود كه قانون گسترش مالكيت واحدهاي توليدي را به نحو كامل اجرا كرد و 49 درصد سهام آن به كاركنان و مردم واگذار گرديد. اين شركت با مجوز صادره از سوي هيئت عامل سازمان گسترش ونوسازي صنايع ايران درتاريخ 27/2/1362 به نام شركت ايران خودرو « سهامي عام» تغيير يافت و اولين شركت خودروسازي بود كه
توانست خود را با بازار بورس تطبيق دهد.
ساخت سواري:
بر اساس پروانه مورخ 25 اسفند ماه 1344 وزارت اقتصاد ( صنايع و معادن) به كارخانجات صنعتي ايران ناسيونال ( ايران خودرو فعلي) اجازه داده شد درمورد ساخت اتومبيل پيكان اقدام مي كند اجازه تأسيس كارخانجات ساخت انواع اتومبيل سواري از نوع چهار سيلندر درتاريخ 20/6/1345 به اين شركت داده شد.
شركت فوق سپس بر اساس قراردادي با كارخانه « روتس» انگلستان وابسته به گروه كرايسلر موفق به دريافت مجوز مونتاژ نوعي اتومبيل « هيلمن هانتر» و
ساخت آن در ايران به نام پيكان شد. در سال 1346 تأسيسات اتومبيل سازي پيكان با ظرفيت اوليه سالانه توليد 6 هزار دستگاه در سالن توليد پيكان استقرار يافت و پس از افتتاح اين سالن در تاريخ 23/2/1346 اولين اتومبيل هاي سواري با امتياز ساخت گروه سواري روتس سابق( كرايسلر بريتانياي فعلي) به توليد رسيد.
اولين اتومبيلي كه در سال 1346 ساخته شد پيكان بود كه در دو مدل دولوكس و كارلوكس به بازار عرضه مي شد در اين سال وانت پيكان و تاكسي پيكان هم به آن اضافه شد و در سال 1347 و 1348 علاوه بر اين سه نوع پيكان كار هم به بازار عرضه شد و پيكان اتوماتيك نيز در سال 1349 به توليدات افزوده شد. در سال 1350 و 1351 شش مدل پيكان توليد مي شد: دولوكس، وانت، كار، جوانان، تاكسي و اتوماتيك.
خط توليد پيكان 1800 درتاريخ 12/9/1369 توسط رياست جمهوري كشورمان افتتاح شد با توجه به قدمت طراحي بدنه پيكان و خارج از رده بودن تكنولوژي ساخت آن و نياز شديد به سرمايه گذاري مجدد براي قالب هاي بدنه و تجهيزات مورد نياز ايران خودرو تصميم گرفت و از سال 1368 پژو 405 را در مدل هاي GL و GLX توليد كند.
در ادامه مطالعات و اقدامات لازم براي توسعه ساخت داخل، ايران خودرو اقدام به خريد بخشي از ماشين آلات توليدي شركت تالبوت كرد تا پس از بازسازي و راه اندازي، از آنها براي آموزش تكنولوژي نيروي انساني، ارتقاء و تحقيق تكنولوژي خودرو سازي و فعاليت فني مهندسي مربوطه دركارخانجات ايراني، توليد قطعات يدكي قواي محركه پيكانهاي موجود و توليد قطعات يدكي خودروهاي آتي استفاد كند.
ساخت ميني بوس
در سال 1344 ساخت و توليد ميني بوس مدل 319 و كومر در مجتمع شمالي شركت آغاز شد يا به بازار آمدن مدل ميني بوس 309 مرسدس بنز دراروپا، در سال 1347 ايران ناسيونال ( ايران خودرو فعلي) توليد مدل قديمي ميني بوس را تعطيل و مدل 309 جديد را به بازار عرضه كرد.
در سال 1345 خطوط توليد سالن فوق به مدل 309 شاسي بلند 17 نفره تغيير يافت و كماكان تا سال 1356 روزانه در دو شيفت كاري به توليد ادامه داد. پس از انجام تعميرات و بازسازي خطوط در سال 1365 طراحي و ساخت مدل جديد ميني بوس 508 با ظرفيت 21 نفر درمدل هاي سقف بلند و معمولي در دستور كار قرار گرفت و خط جديد تعويض اطاق ميني بوس راه اندازي شد. محصول جديد اين كارخانه به نام ميني بوس 309 سقف بلند تحت عنوان « سينما سيار» طراحي و در تاريخ 30/6/1369 اولين نمونه آن توليد شد.
ساخت اتوبوس
توليد اتوبوس در اين كارخانه، از سال 1342 با ساخت اتوبوس مدل بنز( او. پي) تحت ليسانس مرسدس بنز ظرفيت توليد به 6 دستگاه در روز افزايش يافت. به منظور نوسازي كارخانه اتوبوس سازي و بهره گيري از تكنولوژي پيشرفته و براي افزايش كيفيت و تعداد اتوبوس با استانداردهاي جديد از سال 1361 پروژه افزايش توليد اتوبوس زير نظر سازمان مهندسي ايران خودرو و در سالني به مساحت 48000 مترمربع آغاز و سپس كار با نظارت سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران
ادامه يافت و در اواسط سال 1365 اجراي طرح با مديريت جديد دوباره زير نظر ايران خودرو قرار گرفت و در فروردين ماه سال 1367 سالن جديد پروژه افزايش توليد اتوبوس افتتاح و توليد خود را آغاز نمود. هدف اين پروژه افزايش توليد اتوبوس روزانه 8 دستگاه در انواع شهري، بين شهري و دولوكس و همچنين تعداد چهار دستگاه شاسي مجهز به نيروي محركه به منظور واگذاري به واحدهاي مستقل اطاق سازي بوده است.
كارخانه موتور سازي
كارخانه موتور سازي شركت ايران خودرو با هدف ساخت بدنه موتور و ساير قطعات چدني و مونتاژ موتور ونيم موتور 1600 و 1725 دو كاربوراتور با مساحت 25917 متر مربع در دو قسمت ماشين شاپ و مونتاژ موتور در سال 1350 تأسيس شد توليد قطعات ششگانه موتور 1600( سيلندر، سر سيلندر، اگزوز، فلايويل، كفي ياتاقان، دنده ميل سوپاپ) در كارخانه ريخته گري و تراشكاري، اين قطعات و مونتاژ آنها به همراه ساير قطعات دركارخانه ماشين شاپ در مهرماه سال 1353 افتتاح و بعد از پيروزي انقلاب اسلامي( از سال 1358 تا 1363) با وضعيت مشابه توليد ادامه داشت واز سال ( 1364 تا 1367)عمده فعاليت ها را توليد قطعات دفاعي تشكيل مي داد. در اوايل سال 1370، برنامه چهار ساله مجتمع موتور سازي در زمينه ساخت موتور پيكان 1600 به تصويب رسيد و زمينه هاي اجرايي آن فراهم شد.
كارخانه لوازم تكميلي و تزئيني
اين كارخانه با نام كارخانه صندلي سازي در سال 1342 شروع به فعاليت كرد اين كارخانه از تاريخ 19/10/1368 به كارخانه توليد لوازم تكميلي و تزئيني تغيير نام داد و در حال حاضر تحت همين عنوان مشغول به فعاليت است. مراحل اين كارخانه عبارتند از اسكلت سازي، رنگ، تودوزي، رويه و مونتاژ رويه با اسكلت صندلي لازم به ذكر است كليه قطعات تزئيني داخل اتوبوس، ميني بوس، سواري و وانت نيز دراين كارخانه ساخته و همچنين روزانه 140دستگاهجلوداشبوردسواري و وانت در اين كارخانه توليد ميشود.
كارخانه قالب و جيگ
اين كارخانه در سال 1344 در زمينه تعمير قالب ها و با نام واحد تعميرات فعاليت خود را شروع كرد و تا سال 1360 به صورت پراكنده در قسمت مهندسي سواري سازي شمالي و پرس شاپ مستقر بوده است در سال 1360 تأسيسات جيگ سازي و در قسمت جنوبي شركت احداث شد و اداره اي تحت عنوان طراحي و ساخت متشكل از سالن هاي تراش كاري، قالب سازي، جيگ سازي، و واحد طراحي و مهندسي و تعميرات قالب ايجاد شد. اهم فعاليت هاي اين اداره شامل ساخت قطعات تراشكاري، مهره هاي نقطه جوش، نوسازي قطعات و ساخت و مونتاژ و تعمير قلابها و جيگها مورد نياز شركت بود.
كارخانه برش و پرس
اين كارخانه ، پس از تأسيس شركت، با خريد قيچي هاي برقي آلماني، در سال 1345 با هدف توليد قطعات برش، پرس، خمي شاسي و بدنه سواري پيكان، ميني بوس و اتوبوس فعاليت خود را آغاز كرد. پرس هاي كوچك پس از قيچي ها ونوردهاي برقي نصب و راه اندازي شد. با ورود قالب هاي بدنه خودرو، نصب پرس كه از سال هاي 46ـ1345 شروع شده بود و سرعت
بيشتري به خود گرفت.
در سال 1355 سالن جديدي با پرسهاي مكانيكي سنگين( آلمانيو انگليسي) راه اندازي شد. در حال حاضر كارخانه برش و پرس با حدود 000/100 متر مربع مساحت درشمال شركت ايران خودرو، با بيش از 80 دستگاه پرس 10 تن تا 1600 تن در انواع هيدروليكي، مكانيكي، يك پايه دو پايه يك عمله دو عمله و 60 دستگاه انواع قيچي، خم كن، نورد و چكش به عنوان يكي از بزرگترين واحدهاي پرسكاري درايران مشغول فعاليت است.
مسئوليتهاي واحد كارشناسي:
مسئوليت واحد كارشناسي را جناب آقاي مسعود صادقيان به عهده دارند و همچنين آقاي علي حسيني آهنگري تكنسين توليد در اين واحد مي باشند.
واحد كارشناسي برنامه توليد رابه صورت روزانه از برنامه ريزي توليد دريافت مي كند و همچنين آمار توليد روزانه موتورهاي پيكان و پژو را از واحد توليد مي گيرد سپس آمار واقعي توليد را با برنامه پيش بيني توليد مقايسه مي كند و انحراف آنرا بدست مي آورد و يك نسخه به برنامه ريزي توليد، يك نسخه به مديريت توليد و يك نسخه به تعميرات مي دهد.
وظيفه ديگر واحد كارشناسي ثبت و گزارش علتهاي توقف خطوط توليد است مانند قطع برق، نبودن قطعات و عوامل ديگر همچنين مدت زمان توقف را ثبت مي كند.
اين واحد گزارش روزانه موتورهاي تعميري را از واحد تعميرات دريافت كرده و ثبت مي كند و درانتهاي ماه به بررسي اين گزارشات پرداخته و علتهاي مختلف تعميرات را آمارگيري مي كند و پاراتو آنرا رسم كرده و بيشترين علل خراب شدن موتورها را پيدا مي كند و گزارشات را به همراه پاراتو اعلام مي دارد همچنين با بررسي دقيقتر عيوب موتورها به روش استخوان ماهي مهمترين علل مؤثر بر خرابي موتورها و ميزان تأثير آنها را به دست مي آورد تا اقدامات لازم براي از بين بردن اين عوامل مؤثر انجام شود.
عوامل مؤثر: 1ـ نيروي انساني 2ـ دستگاهها 3ـ مواد و قطعات اوليه 4ـ ساير عوامل
در واحدكارشناسي علاوه بركارهاي ذكر شده به بررسي ميزان پيشرفت پروژه هاي بخش پرداخته مي شود.
شرح پروژه و هدف آن:
همانطور كه در بخش مسئوليتهاي واحد كارشناسي ذكر شد يكي از وظايف اين واحد دريافت گزارش تعميرات موتورهاي پژو و پيكان از بخش تعميرات و ثبت و نگهداري آنها به صورت روزانه است اين گزارشات حاوي اطلاعات زير مي باشد:
ـ تاريخ تعمير موتور
ـ شماره موتور
ـ نوع موتور
ـ نوع عيب
ـ علت عيب
ـ شرح عملكرد
سپس آخر هر ماه اين واحد با بررسي كليه اين گزارشات براي هر نوع عيب يك پاراتو رسم مي كند تا مهمترين عيبها مشخص شوند. مشكلي كه براي اين واحد وجوددارد دسترسي سخت به اطلاعات موردنياز است چون بايد براي مشخص كردن تعداد يك عيب مثلاً تعداد موتورهاي آب روغن قاطي كه علت آن سوراخ بودن سر سيلندر است بايد كليه برگه هاي گزارش روزانه تعميرات در طول يك ماه را بررسي كرد تا به نتيجه مورد نظر رسيد كه بسبار وقت گير و تكراري است زيرا
تعداد عيبهاي موتورهاي تعميري بسيار زياد است.( براي پيكان حدود 80 عيب و براي پژو حدود 70 عيب )كه البته علاوه بر وقت گير بودن اين كار ممكن است بر اثر خطاي انسان تعدادي از موتورها از قلم بيافتد كه نتيجه آن بررسي مجدد كليه آمارهاي بدست آمده براي رسيدن به آمار درست مي باشد. پس بايد به دنبال راه حلي براي اين مشكل بود. تا بتوان اطلاعات را به صورت كاملاً صحيح و همچنين در سريعترين زمان ممكن به دست آورد و بهترين راه استفاده از كامپيوتر است.
جناب آقاي صادقيان كارشناس محترم توليد با ارائه اطلاعات و بيان نيازهايشان از من خواستند كه اين كار را انجام دهم. من براي حل اين مشكل ازنرم افزار
ACCESS استفاده كردم تا بتوانم يك بانك اطلاعاتي ايجاد كنم. درابتدا يك Table يا جدول اطلاعاتي كه حاوي مطالب زير بود را تهيه كردم:
رديف شماره موتور نوع موتور نوع عيب علت شرح عملكرد تاريخ تعمير
در اين Table اطلاعات مربوط به موتورهاي تعمير شده درواحد تعميرات به صورت روزانه تا انتهاي ماه وارد مي شود يعني كليه فرمهاي تكميل شده توسط واحد تعميرات در طول ماه وارد كامپيوتر مي شود. حال بايد موتور جستجوگر يا Queary براي هر نوع عيب و علت آن ساخت تا با كليك كردن روي هر Queary كليه موتورهايي كه آن نوع عيب و علت را دارا هستند ليست شود تعداد Queary هاي ساخته شده براي موتورهاي پيكان 79 عدد و براي موتورهاي خانواده پژو( سمند، پارس،405) 73 عدد مي باشد. كه البته نمونه فرمها و گزارشات و Table و Queary اين قسمت در پيوست قرار گرفته است.