بخشی از مقاله
چکیده
در پژوهش حاضر به منظور شناسایی مؤلفه های مهارت ارتباطی مدیران و رابطه آنها با رضایت شغلی کارکنان، تعداد 96 نفر از کارکنان به صورت تصادفی انتخاب و به پرسشنامه های مربوط پاسخ دادند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از روش های مختلف آماری مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان دهنده ی تفاوت معنادار بین وضعیت موجود و مطلوب مهارت ارتباطی مدیران بود. این بدان معناست که مدیران سازمان تا دستیابی وضعیت مطلوب مهارت ارتباطی فاصله ی زیادی دارند. این نتایج نشان دهنده علت بسیاری از مشکلاتی است که در برقراری ارتباط مناسب بین مدیران و کارکنان، در سازمان های مختلف قابل مشاهده است . به علاوه، نتایج پژوهش نشان داد بین شاخص های مهارت ارتباطی مدیران و رضایت شغلی کارکنان رابطه ی مثبت و معنی داری وجود دارد. در اکثر منابع مربوط به حوزه بحث رفتار سازمانی، رضایت شغلی به عنوان یکی از ستاده های فرایند مدیریت رفتار سازمانی مطرح شده و باتوجه به نتایج بدست آمده در این تحقیق، جهت دستیابی به سطحی مطلوب از رضایت شغلی، بهبود وضعیت مهارت ارتباطی مدیران باید مورد توجه بیشتر قرار گیرد.
کلمات کلیدی:مهارتهای ارتباطی ، رضایت شغلی ، اثربخشی ارتباطات ، مدیریت رفتار ، رهبری تحول آفرین
.1مقدمه و هدف
ارتباطات طیف وسیعی از مباحث را در برمی گیرد. هرگونه تعریفی از این مبحث به همان گستره ارتباطات می تواند خیلی عادی و دم دستی و یا خیلی پیچیده و غامض باشد. ما می توانیم جنبه های متمایز ارتباطات را براساس این گونه تعاریف متفاوت تشریح و توصیف کنیم اما یک تعریف واحد و یکسان یافت نمی شود (لیول،1992،صص.(3-5 انسان چه در درون خانواده و چه در اجتماع، درگیر شبکه ی پیچیده ای از ارتباطات مختلف است که بخش عمده ای از ذهن، فکر و انرژی او را مصروف خود می دارد. با این توصیف وقتی وارد سازمان ها می شویم این کیفیت ارتباطات و بهره وری آن نقشی بی بدیل می یابد. زمانی که سازمان ها به عنوان یکی از واحدهای اساسیاجتماع بوجود آمدند بالتَبع، بحث ارتباطات یکی از مباحث مهم در سازمان ها گردید. اهمیت سازمان ها نیز بر هیچکس پوشیده نیست. انسان ها در جامعه ی امروز در یک سازمان به دنیا می آیند در سازمان های مختلف زندگی می کنند و در سازمانی می میرند و در سازمانی دیگر به خاک سپرده می شوند. لذا ما در همه ی مراحل زندگی خود به نحوی با سازمان ها و ارتباطات سازمانی سر و کار داریم(فرهنگی، 1382 ، ص( 109 به هر حال بحث ارتباط سازمانی مسأله ای نیست که بتوانیم به راحتی از کنار آن بگذریم چون اثری مستقیم در کامیابی ها و ناکامی های ما خواهد داشت.(همان منبع، صص 112) -110 پژوهش حاضر اهداف مختلفی را دنبال می کند، یکی از اهداف انجام این پژوهش تبیین مؤلفه های مهارت های ارتباطی مدیران است. این مؤلفه ها از طریق مطالعه منابع مختلف داخلی و
1
خارجی و از دید صاحبنظران مدیریت مشخص گردید. پژوهش به دنبال آن است که با دقیقشدن روی موضوع خاصِ مهارت های ارتباطی در آینده زمینه بحث های بیشتر و انجام پژوهش هایی دیگر در این موضوع مهم فراهم گردد. به علاوه تلاش بر این است که سنجشی از وضع موجود و مطلوب مهارت های ارتباطی مدیران صورت گیرد. این سنجش با توجه به نقشی که مهارت های ارتباطی مدیران در رضایت شغلی کارکنان ایفا می کنند، انجام می گیرد. در نهایت، آنچه هدف اصلی تحقیق را تشکیل می دهد، سنجش رابطه ی بین دو متغیر مهارت های ارتباطی مدیران و رضایت شغلی کارکنان است، تا نوع و شدت ارتباط میان این دو مشخص شود.
از جمله گروه هایی که از انجام این پژوهش بهره می برند و مهم ترین شان خود مدیران سازمان ها هستند که در صورت بررسی این ارتباط، توجه بیشتری به این موضوع مهم (مهارت های ارتباطی) خواهند داشت. به ویژه مدیران منابع انسانی سازمان ها که با انجام پژوهش حاضر و برجسته شدن این موضوع توجه بیشتری به بحث مهارت های ارتباطی نموده و در گزینش، انتخاب، کارمند یابی و در نهایت آموزش کارکنان به این مؤلفه ی مهم توجه بیش از پیش خواهند داشت و در نهایت با انجام این تحقیق و روشن شدن بعضی از زوایای این بحث، پیشنهادهایی به محققین بعدی ارایه خواهد شد که زمینه لازم برای دیگر محققین در جهت انجام تحقیقات بعدی در این موضوع را فراهم خواهد کرد. در این پژوهش جهت شناسایی مؤلفه های مهارت ارتباطی مدیران (به عنوان متغیر مستقل در این تحقیق) پس از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با تعدادی از صاحب نظران(کارکنان)و با استفاده از شاخص های اثربخشی ارتباطات، هوش عاطفی و رهبری تحول آفرین که در ادامه می آید، مدلی ترکیبی برای مهارت های ارتباطی مدیران طراحی گردید.
متغیر وابسته در این تحقیق رضایت شغلی کارکنان می باشد که که جهت سنجش این متغیر از دوپرسشنامه ی معتبر شامل: پرسشنامه رضایت شغلی JDI و پرسشنامه ی رضایت شغلی کوپر استفاده شده است. در نهایت با استفاده از این دو پرسشنامه ی استاندارد، شش شاخص برای سنجش رضایت شغلی انتخاب شده اند که عبارتند از: ماهیت شغل، ارتباط با گروه همکاران، ترفیعات، امنیت شغلی، جبران خدمات غیر مالی، مشارکت در نهایت بر اساس این شاخص ها و پرسشنامه های مذکور، پرسشنامه ی رضایت شغلی طراحی شده و این متغیر مورد سنجش قرار گرفته است.