بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان ادارات شهرستان بجنورد بوده است. در سوال های پژوهش به بررسی تاثیر عوامل مختلف از جمله انگیزشی، علمی، حرفه ای، سازمانی و آرگونومی بر روی رضایت شغلی کارکنان پرداخته شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی زمینه یابی بوده است. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان ادارات شهرستان بجنورد که در استخدامی فعال قرار دارند، تشکیل میدهند که تعداد آنها برابر با 1565 می باشد حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 308 نفرمی باشد.
برای تعیین روایی از نظرات متخصصان مدیریت و برای پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل سوالات از نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که هر 5 عامل یاد شده فوق بر روی رضایت شغلی کارکنان ادارات شهرستان بجنورد موثر می باشد و در این بین عوامل انگیزشی بیشترین تاثیر را بر روی رضایت شغلی کارکنان دارد.
مقدمه:
هدف نهایی در هر سازمان که موجب ارضاء نیازهای کارکنان و نیازهای مدیریت می شود از طریق تحقق اهداف سازمانی بدست میآید. بدین معنی که در تمام سازمان ها چه عمومی و چه خصوصی، اگر طرف مدیریت دارای نیات بهره وری از سرمایه و سایر عوامل تولید در سازمان باشد، در مقابل افراد نیز طالب منافعی هستند که در قبال کار انجام داده سازمان ، باید بدست آوردند. هرگاه این امر یکسویه شود یعنی یکی از طرفین، نیازهای خود را رفع کند و طرف دیگر ناکام شود معادله منافع طرفین درهم می ریزد. در این صورت، ادامه حیات سازمان دچار مشکل می شود. در توجه به نیازهای مشترک، معلوم می شود که غایت سازمان ها ترکیبی از نیازهای افراد تشکیل دهنده آن است.
زمانی که در تشکیل سازمانی این نیازها رفع شود، فرد در سازمان برای انجام کار راغب می شود و طبعا موجب رضایتمندی شغلی در افراد می شود. ایجاد انگیزه در افراد میتواند با شناخت و پاسخگویی به نیازهای آنها میسر شود. شناخت انگیزه های انسانی دشوار است چرا که انسان ها با توجه به تفاوتهای فردی ، انگیزه های خود را به راحتی بروز نمی دهند . بنابراین نظر مدیریت برای پیش بینی زیربنای سلوک و رفتار افراد دچار مشکل می شود . لذا جهت کاهش مشکل مدیریت ، در تشخیص عوامل زیربنایی مدیریت ، آراستگی مدیران به علم روانشناسی، بخصوص روانشناسی مدیریت الزامی است.
بنابراین تفکر که مدیران در سازمان بتوانند، تواما اهداف سازمان و رضایتمندی شغلی افراد را در نظر بگیرند، از عوامل بسیار با اهمیت و موثر در هدایت یک سازمان میباشد امروزه مدیران به دو دلیل به رضایت شغلی کارکنان علاقمند هستند. اول اینکه ، بسیاری از آنان این احساس را دارند ، جهت حفظ رضایت شغلی افراد در سطوح بالا در سازمان مسئول هستند . بدین معنی که افراد سازمان ، خواه کارشان را رضایت بخش یابند یا ملامت بار ، چه تلاش برانگیز باشد یا خسته کننده و خواه معنی دار باشد یا بی معنی، این دغدغه خاطر برای شخص مدیران وجود دارد .دوم اینکه به نسبت تاثیری که رضایت شغلی کارکنان بر عملکرد آنان در سازمان ذارد، علاقمند هستند. - محمدزاده و همکاران، . - 279 : 1375
بحث بهره وری و ارتقای انگیزش در کارکنان و رضایت شغلی آنها، از جمله مباحث مدیریتی امروز است که از اهمیت خاصی برخوردار است.انگیزش از دیدگاه علم مدیریت امروز، مهمترین زمینه و عامل انجام کار در سازمانها و در نهایت بهره وری به شمار می رود. بدیهی است که وظیفه هدایت و رهبری مدیریت ایجاد انگیزه در کارکنان را می توان یکی از وظایف مهم مدیریت بیان کرد. مطالعات نشان می دهد داشتن انگیزه با افزایش بهره وری نیروی انسانی ارتباط مستقیم دارد. اگر انگیزه های اصلی و مهم فرد در زمینه شغل او و کارهایی که انجام می دهد ارضاء شوند هرچه فاصله بین نیازهای شخصی فرد و ادراک یا نگرش او نسبت به توانایی بالقوه شغل برای ارضاء این نیازها کمتر باشد رضایت شغلی نیز زیاد خواهد بود. - - Warren,2012
نیازهای فرد، محرک و برانگیزاننده او در اقدام به کار جهت رفع این نیازها می باشد. اما چرا برخی از مردم بیشتر از دیگران کار می کنند؟در این مورد معتقد است که توانایی انگیزش هر دو در این میان نقش مهمی بازی می کنند و با وجود انگیزش، افراد فعالیت بیشتری انجام می دهند. وی انگیزش را میل کار کردن تعریف می نماید و از دیدگاه او کار باید بتواند برخی از نیارهای افراد را برآورده سازد. اگر هدفی برای فرد از ارزش و اهمیت بیشتری برخوردار باشد فرد برای دستیابی به آن فعالیت بیشتری انجام خواهد داد.
تا حدی که همتایان بااستعدادتر را از میدان بدر کندبرآورده شدن رضایت خاطر فردرا به وجود می آورد و این احساس رضایت منجر به تحریک فرد برای تلاش بیشتر و کارآیی مطلوبتر می شود. اگر انتظارات فرد از حرفه اش برآورده شود و به هدفی که از انتخاب شغل خود داشته است برسد در او ایجاد رضایت شده و خود را موفق احساس میکند - کبیری، . - 50 : 1390 به همین دلیل با بررسیهای دقیق پنج عامل مورد که جزء بشترین عوامل تاثیرگذار ند موردسنجش قرار داده شده: عامل انگیزه - حالتی از انگیختگی که موجود زنده را وا دار به عمل می کند - و انگیزش» فرایندی « میانجی یا یک حالت درونی موجود زنده که او را وادار به فعالیت میکند و به سوی عمل سوق میدهد - را می توان به صورت های گوناگون تعریف کرد.
بسیاری از اندیشمندان براین عامل تاکید ویژه ای دارند چرا که اگر انگیزهای برای کارکنان وجود نداشته باشد قادر به ادامه همکاری نیستند و یا سازمان را با راندمان کاری پایین روبه رو می سازد. عامل دیگر که در این زمینه میتواند اثر گذار باشد میزان معلومات همکاران یا سطح علمی کارکنان است چرا هرچه افراد از لحاظ علمی به درجات بالاتری برسند می توانند موجب روند بهترکارها شوند و هرچه روند کار بهتر باشد موجب افزایش انگیزه در کار می گردد و در نتیجه رضایت حاصل می گردد. - Miozza,2010 -
منظور از حرفه ای بودن فردی است که با تمام تجربیات و علم خود کاری را انجام دهد با توجه به این جمله می توان بیان کرد که افراد حرفه ای بهتر و با برنامه تر هدف خود را به ثمرمی رسانند بنا براین موجب افزایش راندمان کاری می گردند و این یعنی سود دهی بهتر و عاملی برای افزایش رضایت کارکنان. - - Hyde,2009 عوامل سازمانی جزء عوامل کلیدی محسوب می گردد چرا که هرچه سازمان توجه بیشتری به کارکنان خود داشته باشد و وضعیت کارکنان خود را درک کند و بهتر پاسخگوی نیاز های آنان باشد می تواند انگیزه بهتری برای آنان ایجاد کند - - Kolins,2013
در اکثر اوقات فرهنگ حاکم بر سازمان نوع، رفتار های مدیران با کارکنان ، میزان پاداشها ، تبعیض ها و.. در میزان رضایت کارکنان سازمانی با سازمان دیگر متفاوت است - Larson, 2004 - . ارگونومی یا همان مهندسی فاکتورهای انسانی، علمی ترکیبی است که سعی دارد ابزارها، دستگاه ها، محیط کار و مشاغل را با توجه به توانایی هایی جسمی فکری و محدودیت هاو علائق انسانها، طراحی نماید. - سادات، - 1392 این علم با هدف افزایش بهره وری، با عنایت بر سلامتی، ایمنی و رفاه انسان در محیط، شکل گرفته است. همچنین این علم در تلاش است بجای متناسب سازی انسان با محیط، محیط را با انسان متناسب سازد. در این راستا، سازمان بین المللی کار، واژه ارگونومی را به معنای متناسب کردن کار و شغل برای انسان تعریف کرده است - حقیقی ، - 1388 بنابراین،این پژوهش با هدف های زیر انجام شد :
هدف کلی:
- شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان ادارات شهرستان بجنورد وارائه پیشنهادات کاربردی وسازنده به مسئوولان ذیربط در این زمینه اهداف فرعی:
.1 تعیین تاثیر عوامل انگیزشی دررضایت شغلی کارکنان
.2 تعیین تاثیر عوامل علمی دررضایت شغلی کارکنان
.3 تعیین تاثیر عوامل حرفه ای دررضایت شغلی کارکنان
.4 تعیین تاثیر عوامل سازمانی دررضایت شغلی کارکنان
.5 تعیین تاثیر عوامل ارگونومی دررضایت شغلی کارکنان
.6 تعیین سهم هریک از عوامل تاثیر گذار در رضایت شغلی سوال اصلی تحقیق
عوامل موثر در رضایت شغلی کارکنان ادارات شهرستان بجنورد کدامند ؟
سوالات فرعی .1 آیا عوامل انگیزشی دررضایت شغلی کارکنان تاثیر گذار است؟
