بخشی از مقاله
طراحی و ارگونومی هتل
هدف ارگونومي در طراحي داخلي عبارت از بهبود کارکرد فيزيکي و رواني فضاهاي داخلي ساختمان ها، هتل ها جهت تسهيل انجام فعاليتهاي روزمره در آنها خواهد بود.
مواردي که در طراحي داخلي هتلها مورد توجه است عبارتند از:
طراحي و نورپردازي
شرط اصلي و بنيادين نورپردازي در هتل يا رستوران، توجه به سلامت و مفيد بودن آن است.
وجود روشنايي بهداشتي در اتاقها و محيط داخلي يا خارج هتل مسالهاي است که سخت مورد توجه چشم پزشکان و مهندسين و آرشيتکتها قرار گرفته است. زيرا نور عاملي است که بر چشم و ديگر اندام ها تاثير مستقيم دارد و در نحوه و مقدار فعاليتهاي بدن موثر است.
از ديدگاه ارگونومي يک فضاي داخلي پيامدهاي مهمي دربردارد. چه بسا نورپردازي مناسب يک فضا را خوشامد و چشمنواز كند. نورپردازي در کنار ابعاد زيبايي شناختي، بعد عملکردي هم دارد. نور مناسب در طول شب در يک فضاي داخلي مي تواند حس محدود بودن يا ابهام و هراس را برطرف کند. نور مناسب يک اتاق حتي مي تواند چهره آدمي را گرم و صميمي کند.
به کمک نورپردازي ميتوان يک فضاي داخلي را به جزاير نوراني متنوعي تبديل کرد.
مساله تامين نور هتل، در قسمتهاي مختلف آن يکي از مسايل فني و هنري و درعين حال بسيار حساس و ظريف است که نياز به تامل و دقت و ظرافت طبع و ذوق و سليقه دارد. حتي با مسائل روحي و رواني نيز بي ارتباط نيست.
بافت
بافت مشخصهاي از يک شي است که با لمس کردن يا ديدن به چشم ميآيد.
بافت ميتواند نرم يا خشن،کشيده يا بر جسته، زبر يا مخمل و يا ابريشمي باشد.
در طراحي داخلي پوسته ها و سطوح فضايي معمولا بسته به عملکرد هر فضا تغيير ميکند.
چه بسا طراحي داخلي اتاقها در يک هتل نيازمند سطوحي نرم و منعطف باشد.
رنگ
رنگ در طراحي داخلي احساس آدمي را تحت تاثير قرار داده، ضمن آنکه رنگ، حس مقياس را هم موجب مي شود. کاربرد رنگ هم، از يک فضاي داخلي به فضاي ديگر فرق مي کند و در کاربرد رنگ، توجه به خصلتهاي رواني آدميان ضرورت تام دارد.
استفاده از وسايل و تجهيزات ارگونوميک
وسايل و تجهيزات مورد استفاده در هتلها (تخت، مبلمان، ميز، صندلي و ديگر وسايل تعبيه شده در حمام و ديگر قسمتها در اتاق و ...) بايد بر اساس استانداردها و طراحيهاي ارگونوميکي باشد تا استفاده کنندگان از اين وسايل دچار مشکلات ارگونوميکي نشود.
امکان دسترسي سريع و راحت به قسمتهاي مختلف هتل بايد توجه شود در قسمتهاي مختلف هتل بايد اطلاع رساني خوبي که توسط نشانگرهاي نوراني و تصويري يا اينکه توسط رنگها ونشانه ها وجود داشته باشد که مهمانان در حين اقامت در هتل براحتي بتواند به قسمتهاي مختلف هتل دسترسي داشته باشند و دچار سردرگمي نشوند.
در کل ميتوان گفت که دکوراسيون يک فضا، حاصل در کنار هم قرار گرفتن عناصر متعددي است.
هنگامي که در ميان آنها رابطهاي قابل قبول و مطلوب وجود داشته باشد،منجر به فضايي دلپذير،زيبا و در نهايت راحت و کارا ميشود.
به طور کلي مي توان گفت در يک فضا عناصر به سه دسته عمده تقسيم مي شوند:
1_عناصري که بيشترين هدف به کار گيري آنها در محيط،کاربردي است. در نتيجه نقش کليدي و خاصي را در طراحي داخلي فضا ايفا نميکنند.
2_عناصري که همزمان کاربردي و دکوراسيوني هستند از آنجمله به مبلمان(با توجه به استانداردهاي ارگونوميک )،پرده، فرش، بوفه و غيره مي توان اشاره کرد.
يعني به همان ميزان که نحوه کاربرد آنها مورد توجه است، شکل و فرم ظاهري، رنگ، راحتي آن طرح و ديگر عناصر بصري آنها نيز از اهميت بسزايي برخوردار است.
3 _عناصري که بيشتر نقش دکوراسيوني و تزييني را در فضا بر عهده دارند (به خصوص اگر از تزيينات سنتي و فرهنگي منطقه اي استفاده شود جاذبه زيادي براي مهمانان و گردشگران خواهد داشت. در بررسي انگيزه انتخاب هر يک از اين عناصر براي محيط مورد نظر، درمييابيم كه اگر چه ممکن است نبود برخي از آنها خللي در فضا ايجاد نکند ولي وجود آنها به طراحي داخلي فضا بسيار کمک ميکند و در واقع آنها مکمل دکوراسيون ديگر لوازم محيط محسوب ميشوند و از ديدگاه رواني تاثير مثبت و اثر بخشي بر روي روان گردشگران خواهد داشت.
براي بعضي از افراد فقط بودن در هتل آرامش بخش است و هتلها هم براي همين منظور طراحي شده اند بهترين هتل داران دنيا دريافته اند که براي جذب افراد بيشتر بايد تمام نيازهاي مهمان خود را در در نظر بگيرند در اينجا به چند نکته اشاره مي کنيم که در هتلهاي معتبر استفاده مي شود و شما هم مي توانيد اين روش ها را در حمام و اتاق خواب خود پياده کنيد:
1- يک کاردک نقاشي مي تواند حالت ها، انرژي ها و فصل هاي مختلفي را تلقين کند. پشت زمينه محبوب و دوست داشنتي به فرد امکان جان بخشيدن به فضا را با کارها و لوازم هنري مختلف مي دهد. انتخاب رنگهاي کمرنگ مانند وانيلي فرانسوي، صدفي و مرجاني براي اتاق خوابي که نورگيري بالايي دارند مناسب است و در اتاق هايي که نورگيري کمتري دارند بايد از تن متوسط رنگي استفاده کرد مانند رنگ گجي، خاکستري مايل به قهوه اي و رنگ قارچي.
2- خريد بهترين نوع حوله و ملافه در حد توان زيرا تماس مستقيم با بدن دارند، اين در مورد رختکن نيز صدق مي کند زيرا باعث آرامش روزانه مي شود. بهترين کار اين است که از رنگهاي تيره که روح را خسته و پژمرده مي کند جلوگيري شود. سفيد کلاسيک بهتر شسته مي شود و هميشه تازه و تميز به نظر مي رسد.
3- اگر شما دوست داريد قبل از خواب مطالعه کنيد و همسر شما ترجيح مي دهد زود بخوابد براي هر طرف تخت چراغ مجزا فراهم کنيد.
- براي ديدن تلويزيون در تخت خواب بايد تلويزيون حداقل 36 اينچ از زمين فاصله داشته باشد در مورد فاصله کپسول آتش نشاني از زمين نيز اين قانون صدق مي کند.
5- تمام اتاق ها به جز آنهايي که خيلي کوچک هستند مي توانند يک ميز تحرير، ميز آرايش يا صندلي راحتي در خود جا دهند. همچنين مي توان از يک نيمکت با رويه حوله اي براي لميدن پس از دوش گرفتن و لذت بردن استفاده کرد بدون اينکه از خراب شدن پارچه اي گران قيمت مبلمان خود نگراني داشته باشيد.
6- در حمام، در حد امکان و در حد توان مالي خود ولخرجي کنيد و از لوسيون هاي گران قيمت و عالي استفاده کنيد از شمع هاي معطر و از يک وسيله شيک و مطابق با مد روز براي نشان دادن وسايلي که روزانه در حمام استفاده مي شوند استفاده کنيد. براي مثال يک سيني کوچک نقره مي تواند شيشه هاي عطر و لوسيون دکوري شما در خود جاي دهد.
7- اگر علاقه به مطالعه در تختخواب داريد مکاني را بالاي سر خود به قرار دادن کتاب و مجله اختصاص دهيد.
8- يک يخچال کوچک براي کساني که علاقه به نوشيدني هاي خنک و تنقلات دارند ضروري است، يک سبد پر از خوراکي هاي دلخواه خود را در آن قرار دهيد و لذت ببريد.
9- پرده ها را براي يک خواب شيرين و روزهاي تعطيل پايين بکشيد.
10- در اتاق خواب مهمان بايد هر گونه وسيله راحتي اعم از کتابها و مجلات مختلف براي مطالعه، خودکار و کاغذ، ظرف آب و ... در کتار تخت خواب آنها فراهم باشد.
11- در آخر استفاده از گلهاي تازه و معطر توصيه مي شود.
اطاق خواب
اتاق خوابها سطحي بين 65 تا 85 درصد از كل مساحت هتل را اشغال ميكنند، لذا هدف اصلي در طراحي بايد به حداكثررساندن فضاي قابل واگذاري و به حداقل رساندن فضاي مربوط به سيركولاسيون و فضاهاي پشتيبان باشد.
علاوه بر اين، اهداف ديگري نيز در طرحريزي وجود دارد. ساختمان بايد داراي شكل مناسب بوده و تركيب و تشكيل پلان آن بايد به صورتي باشد كه تنها ديد آن نسبت به مناظر اطراف بهتر گردد، بلكه هزينههاي آتي انرژي مصرفي براي گرمايش و تهويه مطلوب را كاهش دهد.
شكل ساختمان بايد به نحوي طراحي گردد تا بادبندهاي جانبي را به حداقل برساند. هنگام تركيب و طرح هر طبقه، بايد تا حد امكان مسافتهاي پيمودني ميهمانها و كاركنان را به حداقل برساند. هنگام تركيب و طرح هر طبقه، بايد تا حد امكان مسافتهاي پيمودني ميهمانها و كاركنان بخش خانهداري را كاهش داد.
اشكال مختلف اطاق خواب
يكي از اوليهترين مطالعات طراحي براي يك هتل، تجزيه تحليل شكلهاي مختلف پلان براي ساختار اتاقهاي خواب ميباشد. اين پلانها از نظر شكل، در دامنهاي وسيع، از پلان كريدورهاي طويلي كه در دو طرف آن اتاقهاي خواب هستند، گرفته تا برجهاي عمودي متراكم، تا پلان هتلهاي آتريومي، همه در شكلهاي متعدد و بيشماري طراحي ميشوند. در طراحي هتلهاي ميان راه كه داراي طبقات كمي هستند، معمولا از كريدورهاي طويل كه در دو سمت آن اتاقهاي خواب واقع هستند و ممكن است به شكلهاي O,L,T يا ديگر شكلها طراحي گردند، استفاده ميشود. ساختمان هتلهاي بلند مرتبه نيز ممكن است در مقابل فضاي بزرگ لابي به گونهاي واقع شوند كه تعدادي از اتاقها، رو به سوي فضاي داخلي هتل داشته باشند.
پلانهاي برجي شكل كه در آن اتاقهاي خواب پيرامون يك كاج (كر) مركزي قرار دارند، ميتوانند به صورت مثلث، دايره يا هر شكل ديگري باشند. تركيب آتريومي كه در اصل يك پلان اوليه مستطيلي شكل بوده است، در طراحيهاي جديدتر شكلهاي پيچيده متنوعي بخود گرفته است.
در مناطق شهري كه داراي تراكم جمعيت ميباشند و مساحت زمين محدود است ترتيب قرارگيري فضاهاي عمومي و پشتبان، از مهمترين مسائلي است كه بايد در نظر گرفته شود. در اغلب موارد، دو مورد اساسي يكي، مكان ترجيحي استقرار آسانسورهاي ميهمان و خدمه و ديگري سالن جشن عاري از ستون، موقعيت قرارگيري اتاقهاي خواب را ديكته ميكند.
اقتصاديترين طرح ممكن است بهترين راه حل در طراحي نباشد همچنين يك نوع پلان كه داراي كارايي كمتري است، ممكن است تنوع و گوناگوني بيشتري از نظر نوع اتاق خوابها، توالي فضايي گيراتر، مسافتهاي پيمودني كوتاهتر و مزيتهاي ديگر ارائه نمايد كه در برداشت و استنباط ميهمان در مورد تجربه خويش در رابطه با هتل، تاثير گذارد.
كارايي در طرحريزي ماكزيمم فضا براي اتاقهاي خواب.
براي آنكه شركت گرداننده بتواند به سود خود دست يابد، تيم طراحي بايد مساحتهاي فضاي اختصاص داده شده براي اتاق هاي خواب را به حداكثر مقدار ممكن و فضاي سيركولاسيون و خدمات (نظير لابي، آسانسور خدمه، انبار نگهداري از مايحتاج پارچهاي شوتها، ...) را به حداقل رساند.
با وجود اينكه مسائل زيباشناختي را نميتوان ناديده گرفت، مقايسهاي ساده، بين الترناتيوهاي موجود در مورد درصد فضاي تخصيص يافته براي اتاق خوابهاي درآمدزاد، موجب انتخاب پلانهاي كارآمدتر ميشود.
بخشهاي ذيل حاوي شرحي در مورد هر يك از فرمها و تركيبهيا اصلي اتاقهاي خواب و تصميمات مربوط به طرحريزي است كه بيشترين تاثير را در ايجحاد يك پلان مقرون به صرفه دارد. در بعضي از پلانها، مسئله تعداد اتاقها در هر طربقه در بعضي ديگر محل قرارگيري آسانسور و در ساير پلانها شكل ساختمان، مهمترين و حياتيترين مسئله ميباشد. به طور كل، كارآمدترين تركيب ساختماني آنهايي ميباشند كه فضاي سيركولاسيون آنها حداقل مقدار ممكن را داشته باشد، يعني سازههايي كه يا دارای كوريدورهاي دو وجهي ميباشند يا برجهاي متراكم (با درصد تراكم بالا) كه داراي يك كر مركزي هستند.
شكل هر طبقه اتاق خواب داراي خصوصياتي است كه در كارايي بالقوه آن تاثير ميگذارد. جدول صفحه بعد، شكلهاي پايه، درصد معمول مساحت در هر طبقه را كه بهن اتاقهاي خواب تخصيص ميدهد، مقدار مساحت لازم در هر اتاق را كه به راهروها تخصيص داده ميشود و مضرب يعني مضربي از عرض اتاق كه بر ديوارهاي خارجي لازم است را نشان ميدهد. براي مثال، بر طبق جدول پلانهاي دو وجهي، از نظر درصدئ اتاقهاي خواب كارايي بيشتري نسبت به بقيه طرحها دارند و پلانهاي آتريومي از نظر اقتصادي از بقيه طرحها كمتر به صرفه ميباشند، چرا كه حداقل فضا را براي اتاق خوابها ايجاد ميكنند.
طراحي كر
به دليل لزوم اتصال آسانسورهاي عمومي به لابي، و آسانسورهاي خدماتي به بخش خانهداري و ساير بخشهاي خدماتي دور از ديد. طراحي كر پيچيده ميباشد. اين مسئله اغلب طراح را ملزم ميكند كه از دو فضاي مستقل بعنواذن كر در فواصلي از يكديگر استفاده كند، لازم به ذكر است كه در بسياري از هتلها، اين دو كر در كنار يكديگر قرار دارند. يكي از اهداف طراحي، قراردادن آسانسور در ثلث مياني يك طبقه است، تا بدين ترتيب مسافتنهاي پيمودني به حداقل برسد. بجاي تلفيق نمودن ارتباطات عمودي در ميان برج، طراح ميتواند بنا به دلايل طراحي خويش، كر را در انتهاي يك بلوك متراكم از اتاقها و يا اينكه آنرا برروي نما قرار دهد.
در غالب هتلهايي كه داراي طبقات مشابه ميباشند كرهاي عمودي به فضايي معادل دو تا چهار دهانه ساده نياز دارند. معمولا مساحت اين فضا را ميتوان در حداقل نگه داشت؛ مسلما اگر فضاهاي خدماتي بجاي كنار و يا در فاصلهاي از اسانسور عمومي، در پشت آنها واقع شوند، تعداد دهانههاي كمتري جابجا خواهد شد. واضح است كه كارايي پلان هنگامي بهبود مييابد كه كر كمترين تعداد اتاقخوابهاي ممكن را جابجا نمايد.
لازم به ذكر است كه، در اغلب پلانهاي كارآمدتر ميتوان افزايش يك لابي مستقل براي آسانسور را مشاهده نمود. در پلانهايي كه در آنها از لابي آسانسور استفاده شده است، علاوه بر ايجاد يك پيشفضاي زيبا، و جدا ساخت سر و صداي ميهمانان منتظر براي اسانسور از آرامش فضاي اطراف اتاقهاي خواب، اين اتاقها بندرت داراي شكل و يا طرح غيرعايد و بدقواره ميباشند. بنابراين كارايي طرح كر، بستگي به تركيب و تلفيق موفق آسانسورهاي خدماتي، انبار مايحتاج پارچهاي (نظير ملحفه و روميزي و ...) شوتها و فضاي فرو شدر يك كر متراكم و عمودي دارد.
رايجترين راه حل در مورد قرارگيري پلكان خروج اضطراري، استقرار آنها در دو انتهاي كريدور، بصورت بخشي از كاج اسانسورها و يا قراردادن آنها در محدوده دستشويي اتاقهاي خاص ميباشد كه نتيجتا اندازه اتاقخوابها كاهش مييابد.
دكور اسيون و تجهيزات داخلي
طراحي داخلي اتاق خوابها، بايد نشان دهنده ادامه سبك و طراحي كل هتل و يادآور فضاهاي عمومي آن باشد. بدين ترتيب طراح بايد طرح و الگويي را انتخاب نمايد كه بتوان آنرا هم براي فضاهاي بزرگ عمومي و هم براي اتاق خوابها كه خصوصيتر هستند بكار برد.
تعدادي از آلترناتيوهاي مربوط به مبلمان تاكنون مورد بحث قرار گرفته و در انواع پلانهاي اتاق نشان داده شده است. جدول زير عناصر ديگري را كه تيم طراحي بايد در طراحي اتاق خواب در نظر بگيرد بصورت فهرستوار منعكس نموده است.
طراحي فضاهاي عمومي
مساحت لابي، رستورانها و سالنها فضاهاي جلسات و ضيافات و فضاهاي ورزشي و تفريحي، در هتلهاي مختلف، تفاوت زيادي با هم دارند (از مساحتي در حدود 6 درصد در هتلهاي ارزان قيمت تا 20 درصد در يك مركز كنفرانس)، فهم دقيق اين تفاوتها، در بين انواع هتلها، در موفقيت برنامهريزي و طراحي يك پروژه بسيار مهم ميباشد.
در جدول ذيل، تفاوتهاي اساي فضاهاي عمومي در انواع هتلها نشان داده شده است.
يك هدف كلي در برنامهريزي و طراحي فضاهاي عمومي هتل اين است كه آنها در پيرامون لابي تجمع نمايند. اين نوع چيدمان فضاها به گونهاي است كه ميهمانان هتل بتوانند، فضاهاي گوناگون هتل را با حداقل مشكل بيابند و موقعيتي فراهم ميآورد تا در صورت لزوم بتوان دو فضا را با هم تلفيق نمود.
دربهاي ورودي و دسترسي از خارج به هتل
بهترين مكان براي مشاهده سيماي معماري هتل، مسير گذرهايي است كه به دربهاي ورودي ساختمان منتهي ميشوند كه در اين مسير، مشاهده جزئيات محوطه و طراحي بيروني بنا يعني منظرسازيها، نورپردازي در شب، مسير ورودي و سايبان، همه و همه در ايجاد اشتياق نسبت به مدت زمان يكه ميهمانان در هتل به سر خواهند برد موثر ميباشند. هتلهاي بزرگتر احتمالا داراي وروديهاي متعددي خواهند بود تا ميهمانان مقيم را از مراجعهكنندگان جدا سازند و همچنين از ميزان ترافيك غيرضروري در ساختمان كاسته و هويت مستقلي براي رستوران يا كاربري ديگري ايجاد كرده و يا اينكه ايمني بيشتري را تامين نمايند.
طراحان بايد اوليوتدهي زير را براي وروديها در نظر گيرند:
ورودي اصلي به هتل
ورودي به سالنهاي جشن و ضيافت
ورودي به رستوران / پيشخوان عرضه نوشيدني / سالن بازيها
ورودي براي اتوبوس توريستها / فرودگاه
ورودي براي سوئيت اپارتمان
لابي
عملكرد لابي، علاوه بر معرفي شخصيت هتل، بصورت فضاي اصلي ارتباطي است كه ميهمانان را به سمت پيشخوان لابي، اسانسورها، اماكن عرضه غذا و نوشيدني، اتاقهاي جلسات و ضيافات مجموعه ورزشي و ساير فضاهاي عمومي هدايت ميكند؛ اين مكان براي ميهمانهايي كه مشغول گشت زدن ميباشند فضايي غير رسمي براي اجتماع ميباشد. يكي ديگر از عملكردهاي لابي كانون كنترل است كه در آن كاركنان بصورت بصري، بر مسيرهاي دسترسي به تل نظارت مينمايند.
در اغلب هتلها، به ازاي هر اتاق 6/0 تا 9/0 متر مربع فضا براي لابي در نظر گرفته ميشود كه شامل عملكردهاي دور يا ارتباطات نميشود.
فضاهاي عرضه غذا و نوشيدني
فضاهايي كه براي عرضه غذا و نوشيدني، بخوبي طراحي شدهاند تقاضا براي اتاقهاي خواب و جلسات را افزايش داده و عموم مردم را، بخصوص براي ساعات صرف نهار و شام، بخود جلب و سود بيشتري را توليد مينمايد.
طراحي رستورانهاي موفق بايد بر اساس شناخت رفتار و حالات ناپايدار و متغير مردم باشد. براي مثال، اكنون تعداد بيشتري از مردم، خارج از اوقات معمول به صرف غذا ميپردازند.
تعداد صندليهاي رستوران را 75/0 تعداد اتاق خوابها در نظر ميگيرند.
فضاهاي برگزاري مراسم و فعاليتها
اين محوطهها با نامهاي گوناگوني نظير «فضاي برگزاري فعاليتها»، «محوطه جلسات و ضيافات» يا «مجموعه گردهمايي» ناميده شدهاند، مجموعهاي از فضاي مستقل را تشكيل ميدهند معمولا شامل يك سالن بزرگ جسن، سالن هاي ضيافت با اندازه متوسط و اتاقهاي كوچكتري هستند كه بدانها مرتبط ميگردند.
فضاهاي ورزشي
امروزه ارائه امكانات ورزشي در هتلها رو به افزايش است. اين امكانات از يك استخر كوچك در متلي كه توسط يك خانوار اداره ميشود تا كلوپهاي بدنسازي بزرگ در هتلهاي مركز شهري و مجموعههاي وسيع گلف، تنيس يا اسكي در هتلهاي تفريحي خارج از شهر را شامل ميشود.
طراحي دفاتر اداري
طرح پيشخوان لابي و دفاتر اداري، براي ايجاد واكنش مثبت ميهمانان نسبت به هتل حائز اهميت زيادي است. در حاليكه تمام ميهمانان با پيشخوان لابي در ارتباط ميباشند، بسياري از مراجعهكنندگان با كاركنان بخش فروشگاهي و يا غذاخوري يا با معاونين مديريت سر و كار دارند. بنابراين برنامهريزي، طراحي و تجهيز فضاي اداير هتل نيز، نياز به توجه زيادي دارد كه نبايد كمتر از توجهي كه نسبت به اتاقخوابها و فضاهاي عمومي مبذول ميگردد باشد. برنامهريزي و طراحي داخلي فضاي كار و استفاده از تجهيزات مناسب، نه تنها براي روحيه و پشتكار كاركنان، بلكه براي برداشت عمومي مردم از كيفيت و ارزش هتل، بسيار ضروري است.
دفتر به چهار قسمت تقسيم ميشوند:
پيشخوان لابي و دفتر لابي
حسابداري
مديريت ارشد
فروش و تداركات
پيشخوان و دفتر لابي
دفتر لابي بزرگترين بخش از چهار قسمت اصلي لابي بوده و بخشي است كه ميهمانان و مراجعهكنندگان بيش از همه با آن آشنايي دارند. اين قسمت شامل فضاهاي زير است:
پيشخوان لابي
پذيرش
معاون مديريت
مسئول اتاقها
قسمت رزرواسيون
مدير رزرواسيون
اپراتورهاي تلفن
اتاق كنترل حريق
صندوق امانت
اتاق شمارش پول
فضاي كار / پست
ساير قسمتها: توالتها، انبار
دفتر لابي، قسمت پذيرش و صندوقدادري را پشتيباني مينمايد. مساحت آن، بين 3/0 الي 5/0 متر، به ازاي هر اتاقخواب متغير است.
آشپزخانه
مساحت آشپزخانه و انبار آذوقه و نوشيدني به تعداد غذاهاي سرو شده، تنوع غذاها و برنامه تحويل مواد غذايي به هتل بستگي دارد. بعلت هزينه زياد تجهيزاتي و انرژي، يكي از اهداف طراحي داشتن كوچكترين آشپزخانه ممكن در راستاي اهداف عملكردي است. براي مثال در بسياري از هتلهاي مركزي شهر كه بدليل بهاي بسيار زياد زمين، فضاهاي آن بسيار گرانقيمت تمام ميشود و اغلب غذاها و خوراكيها هميشه آماده خريداري و در دسترس قرار دارند، بايد از حداقل فضا بعنوان انبار آذوقه استفاده كرد. با توجه به اينكه تعدادي از آشپزخانههاي كوچك، بدليل اين فضاها به يكديگر ميتوانند بخوبي فعاليت نمايند، پلان هتلهاي بزرگتر بايد بصورتي باشد كه جدايي انبار، فضاي آمادهسازي غذا، آشپزي، سرو غذا و فضاي شستشوي ظروف را جبران نمايد.
نمودار 4-4-نمودار مجاورت خدمات غذايي
روش تقريبي تخصيص فضا، بر حسب سطح كيفي هتلها متفاوت ميباشد. بهر حال براي شروع، مساحت آشپزخانه را بر حسب تعداد صندليهاي رستوران و سالن ضيافات و نيز تعداد اتاقهاي خواب هتل تنظيم مينمايند و اين اتندازه را، پس از بهتر مشخص شدن اماكن عرضه غذا و نوشيدني اصلاح مينمايند. فرمول زير مقدار فضاي مقدماتي لازم را براي آشپزخانه تعيين مينمايد:
آشپزخانه اصلي
6/0 متر مربع به ازاي هر صندلي رستوران
2/0 متر مربع به ازاي هر صندلي در سالن جشن و ضيافات
1/0 متر مربع به ازاي هر اتاقخواب
انبار آذوقه و نوشيدني
3/0 تا 5/0 مساحت آشپزخانه اصلي
نگهداري ساختمان هتل
نگهداري و حفاظت ساختمان هتل و يا رستوران، اهميّت فراواني دارد و نه تنها از نظر راحتي و آسايش خاطر، بلكه بيشتر از نظر اقتصادي بايد مورد توجه قرار گيرد.
بكار انداختن مقداري سرمايه و تهيه يك هتل خوب و ساختمان مناسب، قدم اول در كار هتلداري مي باشد، ولي دومين موضوع كه از اهمیّت زیادی برخوردار است، نگهداري و مراقبت از ساختمان و تجهيزات هتل است ، هر بنايي هر چند محكم و زيبا باشد، اگر مورد نگهداري و حفاظت و بازسازي قرار نگيرد، پس از مدتي فرسوده و از قسمتهاي مختلف نقايصي در آن پيدا مي شود كه اگر به موقع رفع نگردد ايجاد خرابي بيشتر خواهد كرد و قدر و اهميت خود را در نظر مسافران از دست خواهد داد.
نكته اول اين كه از همان ابتدا بايد باصرف سرمايه بيشتر، ساختمان بهتري ايجاد كرد زيرا بيشتر و بهتر مورد استفاده قرار خواهد گرفت و حتي ارزش بيشتري پيدا خواهد كرد. نكات ديگري كه رعايت آن ضروري است به شرح زير مي باشد:
نما و شکل ظاهري ساختمان بايد هميشه مورد توجه و مراقبت باشد تا به اصطلاح تازگي خود را حفظ كند و بد نما نشود؛
قسمت سقف و پشت بام همچنین قسمتهاي مختلف هتل، سالي دو بار بايد بطوركامل و با دقت بار بازرسي شود. نوبت اول در آغاز بهار است تا معلوم شود كه آيا بارندگي و سرماي زمستان آسيبي به سقف رسانيده است يا خير؟ نوبت دوم در آغاز پاييز مي باشد؛ در نتيجه اين مراقبت مي توانيد مطمئن باشيد كه براي مدت شش ماه مي توانيد با خيال راحت به كار ادامه دهيد و يقين كنيد كه ساختمان دچار خرابي نخواهد شد؛
در هرسال دوبار ناودانهاي هتل را كاملاً مورد بررسي و مراقبت قرار دهيد تا چنانچه نقصي پيش آمده باشد رفع گردد؛
درها و پنجره ها بايد بطور مرتب رنگ آ ميزي شود تا هم نماي آن بهتر و جالب توجه تر باشد، و هم از پوسيدگي چو ب و زنگ زدن آهن جلوگيري به عمل آيد. ضمناً بايد درزگيري پنجره ها و درها و مرتب باشد تا باد يا آب از درزها نفوذ نكرده و باعث خرابي نشود؛
هواكشها بايد كاملا سرويس و تميز شود؛
توجه به دكوراسيون داخل هتل و اتاقها ضروري است، البته دكوراسيون بستگي به سليقه شخصي هتلدار دارد اما چه بهتر كه براي اين كار. از يك متخصص استفاده شود، بخصوص در قسمت لابي بايد دكور كاملا جالب توجه و زيبا باشد. همچنين در سالن غذاخوري بايد به زيبابي دكور توجه شود؛
از لحاظ رنگ آميزي ديوارهاي داخلي هتل، بايد زود به زود و قبل ار آنكه رنگ ديوارها كاملا رنگ و رو رفته و زننده شود، تغييرات مناسب داده شود. در صورت استفاده از كاغذهاي ديواري ، بهتر است رنگ هاي ساده انتخاب شود؛
حمامها و توالتها، اتاق سرويس، انبار، آشپزخانه و اتاق كاركنان بايد تا سقف كاشي شود و مراقبت به عمل آيد كه كاشي ها هميشه تميز و مرتب باشد . هر خرابي جزئي كه ايجاد مي شود بايد فورا مرمت گردد تا خرابي بيشتري بار نياورد ، زيرا يك ترك كوچك يا سوراخ جزئي ايجاد مي شود بي اهميّت، اگر فوراً مرمّت نشود به زودي باعث شكستگي و خرابي و ريزش خواهد شد و خسارات مادي فراواني به بار خواهد آورد .
بعضي از هتلداران در انجام تعميرات يا رنگ آميزي و ترميم ساير خرابيها عادتاً منتظر فرصت مناسب و كم شدن تعداد مسافران و فصل خلوت هتل هستند. اولاً اين برنامه هميشه درست از كار در نمي آيد، چون ممكن است در چنان فصلي هم ضرورتاً عده اي مسافر به طور انفرادي يا گروهي و دست جمعي وارد هتل شوند و اتاقها را اشغال كنند و مجالي براي تعميرات باقي نماند. ثانياً: عقب انداختن هر نوع تعمير و رفع نقایص به صلاح و صرفه نيست و خواهي نخواهي هتل از معرض خرابي ها و استهلاك نمي تواند بركنار باشد و صلاح اين است كه خرابيهاي جزئي و كلي، هر موقع به چشم خورد، حتماً مرمّت شود. با اين خرجهاي جزئي و تدريجي مي توان هتل را همواره تميز و آباد و آماده نگهداشت .
هتلداران مجبور نيستند كارها و خرجهاي جزئي و كوچك را آنقدر نگهدارند تا به صورت كلي و پر خرج در آيد و يكجا مبلغ هنگفتي با معطلي و صرف وقت زياد به خرج برسد .
حفظ موجوديت هتل تنها منحصر به مراقبت از بناي هتل نيست ، بلكه تمام ابزار و آلات و اثاث و لوازم هتل بايد به موقع ترميم و تكميل شود، در اين مورد بايد با يك برنامه ريزي دقيق، مرتباً وسايل موجود را اعم از دكور، پرده، تخت، ميز، مبلمان و رنگ اتاقها و قسمتهاي مختلف را بررسي شود و هر كدام را در هر روز كه لازم باشد تعمير و مرمت يا تعويض نمايند .اين درست نيست كه يك يا دو اتاق را به علت خرابي جزئي از سرويس خارج كنند و منتظر فصل مناسب يا خلوت كار باشند ، هزينه هاي جزئي را به موقع انجام دادن ، بهتر است از اينكه اندك اندك جمع نمايند و خرج سنگين و كلي ايجاد كنند.
اگر پايه شكسته ميزي را به بهانه صرفه جويي يا سهل انگاري، به موقع تعمير نكنيم علاوه برايجاد ناراحتي براي مسافران، احتمال دارد ظرفهاي روي ميز بريزد و بشكند و زيان بيشتري به هتل برسد، همچنين اگر بشقابهاي ترك خورده يا لب پريده را از جريان خارج نكنيم از اهميت و حيثيت هتل كاسته ايم به هر حال هتل دار خوب بايد با برنامه ريزي صحيح ، بطور مرتب به تمام قسمت ها رسيدگي كند و هرعيب و نقص را به هر اندازه كه باشد به موقع رفع نمايد تا به مرور، عيبهاي جزئي ، زحمت كلي ايجاد ننمايد و كار هتل را يكباره مختل نسازد . بطور كلي، وسايل هتل هميشه بايد مانند روز اول جلوه كند و اين امر مستلزم به مراقبت دائم از كليه وسايل است .و اينكه هيچگاه در هتل نبايد تعمير را به صورت موقت يا سرسري انجام داد .