مقاله طراحی هتل با رویکرد معماری پایدار

بخشی از مقاله

چکیده

در تمام جهان، به دلیل وجود مشکلات اساسی چون مصرف بیرویه انرژی و هزینههای اقتصادی بالای آن، بهرهگیری از تکنولوژیهای معماری پایدار، به ویژه ایجاد ساختمانهای سبز و بهرهگیری از انرژی تجدیدپذیر خورشید در جهت کاهش مصرف انرژی، اهمیت زیادی پیدا کرده است. طراحان این گونه ساختمانها، به عنوان فرآیندی در افزایش کیفیت ساختمان میباشد که در آن ساختمانها و مکان قرار گیری آنها به نحوی از انرژی، آب و مصالح استفاده میکنند که کمترین تاثیرات منفی را روی سلامت انسان و محیط داشته باشند.

در این راستا، استفاده از شیوه هایی چون بام های سبز، انرژی خورشیدی و دیوار ترومب و صفحات فتوولتاییک میتواند در جهت کاهش مصرف انرژی و کاهش تاثیرات مخرب زیست محیطی ساختمان ها کمک زیادی نماید. بنابراین پرداختن به این مهم میتواند از بزرگترین تحولات مثبت زیست محیطی در شهرها محسوب شود. ویژگیهای منحصر به فرد این طرح قرار گرفتن در محیط و منطقه خوش آب و هوای شهر میباشد که همین امر نگارنده رو بر این امر وا داشت که با تلفیق طبیعت به درون فضاهای هتل، پیوند معماری با هتل را از طریق پیوند نشاط و شادابی طبیعت با روحیه سرزندگی، محیطی دلنشین و با نشاط برای گردشگران فراهم کند. لذا برای تحقق این امر اصول و مبانی معماری سبز نیز در این طرح عجین شده است.

رویکرد معماری سبز در طراحی این هتل منجر به حفظ منابع انرژی و جلوگیری از آلودگی محیط زیست نیز می گردد. بدین منظور در این پژوهش از دو روش کتابخانهای و مطالعات میدانی و روش مصاحبه و نظرسنجی بر گردآوری اطلاعات بهره برده شده است. از نتایج بدست آمده می-توان به تحقق تلفیق معماری و هتل در اقلیم سبزوار به منظور صرفه جویی در مصرف انرژی آن اشاره نمود که در راستای اهداف این پژوهش به این مورد نائل میگردیم.

.1 مقدمه

در چند دهه اخیر، با توجه به محدودیت های جدی مطرح در خصوص منابع انرژی و محیط زیست، در بیشتر کشورها، صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان ها به یکی از اولویت های اصلی در مقررات ملی ساختمان تبدیل شده است . [1 ] از سوی دیگر الگوی مصرف انرژی در کشور بخش ساختمان یکی از مراکز اصلی مصرف کننده انرژی می باشد. بنابراین با توجه به مصرف بالای انرژی در ساختمان های عمومی، بهینه سازی مصرف انرژی و ارایه راهکار های مدیریتی جهت کاهش مصرف انرژی ضروری به نظر می رسد.

یکی از مناسب ترین راه ها جهت بهینه سازی مصرف انرژی سیستم مدیریت انرژی است. این سیستم بر کلیه سطوح ساختمان به منظور کاهش هزینه ها و صورت حساب های انرژی نظارت و اشراف داشته و موجب شفاف سازی فعالیت های مختلف مرتبط با میزان مصرف انرژی شده و نتایج مطلوبی را در جهت کاهش مصرف انرژی ساختمان به دنبال دارد. در واقع سیستم مدیریت انرژی بهینه سازی زمان و ساعات و میزان استفاده انرژی را در ساختمان در پی دارد.

.2 اهمیت موضوع

علت بیان طرحی در قالب مجتمع اقامتی با صرفه جوی در مصرف انرژی - معماری پایدار - واضح و مبرهن است. با توجه به رشد روز افزون جمعیت و پیشرفت صنعت گردشگری و نیاز بودن به مجتمع های اقامتی که نیاز اولیه هر انسان است و همچنین با استناد به اینکه هزینه های تامین و مصرف انرژی بسیار گران است و مصرف بی رویه بعضی از منابع تولید انرژی، همچون سوخت های فسیلی دارای عواقب زیست محیطی از قبیل آلودگی هوا و تمام شدن این منابع محدود است. پس باید در مصرف آنها صرفه جویی کرد.

مشکل محدودیت منابع انرژی امروزه در حال تبدیل یک بحران حاد در دنیایی می باشد که بسیاری از روابط و مناسبات سیاسی و اقتصادی جهان را نیز رقم زده است . بحث محدودیت منابع گریبانگیر کلیه کشورهای صنعتی، توسعه یافته و درحال توسعه می باشد. در این میان کشور ما از لحاظ سرانه مصرف انرژی اولیه در رده چهلم جهان با میزان - 2,50 تن نفت خام/ نفر - بعد از کشورهایی چون ونزوئلا، مالزی و پرتغال قرار دارد. و کارشناسان انرژی هزینه ناشی از مصرف بی رویه و نادرست انرژی در کشور را سالانه بیش از 5 میلیارد دلار برآورد می کنند که بیش از یک سوم آن به بخش مسکونی که عمدتا برای تامین سرمایش، گرمایش، روشنایی و تهویه ساختمان ها در فصول گرم و سرد صرف می شود، تخصیص می یابد.

این واقعیت قابل توجه همراه با مساله حفظ محیط زیست، کاهش آلودگی هوای شهرها و محدود بودن منابع انرژی های فسیلی، ضرورت استفاده بهینه از منابع و ذخایر انرژی کشورمان را بیش از پیش مطرح کرده است. بنابراین لزوم طراحی چنین مجتمع های اقامتی بیش از پیش مشخص می شود. یک ساختمان پایدار نه تنها در مقابل طبیعت قرار نمی گیرد، بلکه در کنار و به موازات آن برای بهره برداری هر چه بیشتر از امکانات محیطی و تامین آسایش انسان شکل می گیرد.

طرح معماری بنا علاوه بر زیبایی و عملکرد خوب فضاها، باید سعی در استفاده حداکثر از عوامل و منابع طبیعی برای تنظیم شرایط محیطی در جهت تامین آسایش بهره برداران را داشته باشد. در یک نگاه جامع تر می توان پایداری را در زمینه های دیگر جامعه و در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیطی با عنوان توسعه پایدار هم بررسی کرد و این تعریف فقط منوط به معماری و طراحی نمی شود و در همه رشته ها کاربرد دارد.

در راه رسیدن به توسعه پایدار در یک مجتمع اقامتی، موضوعاتی مورد مطالعه قرار گرفته است که برخی از آنها بدین شرح است: استفاده از انرژی خورشید، انرژی باد و انرژی زمین گرمایی - انرژی های تجدید پذیر - بجای استفاده از انرژی های تجدید ناپذیر، مثل سوخت های فسیلی.

بام سبز و مصالح پایدار، دیوار ترومب، استفاده از تکنولوژی و روش های مدرن در ساختمان سازی، از قبیل پنجره های دو جداره، عایق صوتی و حرارتی، نماهای دو پوسته، تایل های فتوولتاییک، توجه به اقلیم مناسب منطقه در طراحی و ..... با توجه به موارد فوق در می یابیم که در راه رسیدن به مجتمع اقامتی با مصرف انرژی حداقل راههای بسیاری وجود دارد کا با بکار بستن چندین مورد از آنها در مجتمع اقامتی می توان به بناهایی پایدار دست یافت. در این مجموعه سعی گردیده که با استفاده از روشهایی همچون پنجره های دو جداره، عایق صوتی و حرارتی، نماهای دو پوسته، تایل های فتوولتاییک و بام سبز به یک مجتمع اقامتی پایدار از نظر مصرف انرژی دسترسی پیدا کرد.

.3 جایگاه ضوابط و مقررات ساختمانی در طراحی هتل

.1-3 باید توجه داشت که قسمت اصلی هتل ساختمان آن است و این نکته اساسی را باید در نظر گرفت که ساختمان از نظر نقشه صرفأ به منظور ایجاد هتل طرح شده باشد و همه جوانب کار در آن محوطه رعایت شود. بنابراین طرح و نقشه ساختمان باید طوری پیاده شود که پشیمانی ها و گرفتاری های بعدی را در پی نداشته باشد . همانطورکه قبلأ گفته شد مال اندیشی و پیش بینی های لازم، علاوه بر محاسن و امتیازات مفید و موثر سبب می شود که جریان وگردش کار هتل، با پرسنل کمتر برگزار شود و نیاز به پرداخت دستمزد و حقوق زاید نداشته باشد.
.2-3 تهویه حمام ها را طوری نصب کنند که به مجرد روشن کردن کلید برق تهویه نیز خود بخود شروع بکار کند. .3-3 ترتیبی داده شود که صدای اتاق ها به یکدیگر سرایت نکند.

.4-3 پریز برق در نزدیکی دستشویی اتاق قرار داده شود که مسافر بتواند برای خشک کردن موی سرش از سشوار استفاده کند.

.5-3 در هتل باید یک راه پله مخفی وجود داشته باشد که از چند نظر ضروری است:

.1-5-3 اول آنکه در موقع آتش سوزی و بروز خطر می توان از آن برای نجات جان افراد استفاده کرد.

.2-5-3 دوم آنکه اگر مسافری در هتل فوت کرد نمی توان جسد او را به وسیله آسانسور یا پله های معمولی از مقابل چشم مسافران عبور داد، زیرا بسیاری زننده است و در روحیه مسافران اثر می گذارد در این قبیل موارد از پله های مخفی استفاده می شود.

.6-3 درب های ورودی هتل، رستوران و آشپز خانه بهتر است آیینه ای نصب شود که بتوان از آن برای دیدن پشت سر نیز استفاده کرد.

.7-3 چنانچه هتل مجهز به سشوار است، رادیاتورها باید در محلهایی نصب گردد که جاگیر نباشد.

.8-3 در بالای دستشوی ها بهتر است آیینه ای نصب شود که بتوان از آن برای دیدن پشت سر نیز استفاده کرد. آیینه باید طوری نصب شود که کلیه اشخاص چه کوتاه و چه بلند بتوانند به راحتی از آن استفاده نمایند.

.9-3 تابلوی نام هتل شب ها روشن می شود باید در محلی نصب شود که نور آن مزاحم اتاق ها و مسافران نشود.

.5-3 لوله کشی گاز هتل باید به هنگام ساختمان انجام شود.

.10-3 در نظر گرفتن آسانسور مخصوص برای کارکنان هتل به طبقات.

.11-3 نکته دیگری که باید حتمأ در هنگام ساختمان هتل در نظر گرفته شود پارکینگ هتل است.

.12-3 چون معمولأ دستشویی ها بر اثر فشار با تکان لق می شود باید در نصب این گونه وسایل دقت به عمل آید تا به خوبی و بدون تکان خوردن در جای خود ثابت بماند.

.13-3 دایر کردن حمام سونا نیز در هتل ها بی مناسبت نیست و در برنامه تأسیسات هتل بهتر است مورد نظر قرار گیرد.

.14-3 قبلأ یاد آوری کرده اید که ساختمان، قسمت اصلی و اساسی هتل است، و صرفأ باید مطابق نقشه با پیش بینی ها لازم به منظور تأسیس هتل ساخته شود. ولی ممکن است، هتل داری، یک ساختمان آماده را شاید هم قبلأ برای هدف دیگری ساخته شده باشد خریداری نموده به هتل اختصاص دهد. این ساختمان اگر کهنه و قدیمی باشد بدون تردید مناسب هتل نخواهد بود، و اگر تمام در آمد هتل را هم صرف تعمیر یا تغییر ساختمان بنمایند، هدف اصلی را تأمین نخواهد کرد، و اصولأ چنین عملی مصلحت نیست. و اگر به منظور تأسیس هتل ساخته شده باشد باز هم باید از نظر موقعیت و ظرفیت و قسمت های مورد احتیاج و سایر خصوصیات آن با مهندسان و متخصصان امر، مشورت شود و طوری نباشد که اصل بنا نقایص کلی وجود داشته باشد و با شرایط یک هتل تطبیق بکند. .15-3 در حد امکان، موقع خرید زمین و احداث هتل، فکر فضای سبز و باغچه و گلکاری را نباید از نظر دور داشت . زیرا چشم انداز زیبا و با صفای محیط هتل در نظر مسافران بسیار ارزنده و چشمگیر است و به موقعیت هتل ارزش بیشتری می بخشد.

.16-3 پیش بینی توسعه هتل در آینده از نظر داشتن جا و امکانات باز کردن مغازه و قسمت های لازم و ضروری از قبیل تریا و رستوران، آمفی تأتر، و سالن کنفرانس و غیره دارای اهمیت است.

.17-3 چون گزاردن نماز و انجام فرایض دینی روی موکت اتاق های هتل از نظر پاک بودن کامل، جای تأمل و احتیاط در کشورهای اسلامی حتمأ باید وجود نمازخانه را از مد نظر دور ندارند، و در نظافت و پاک نگهداشتن آن دقت و مراقبت بعمل آورند.

.18-3 چنانچه هتل در کنار دریاست باید به دریا نزدیک باشد و از حیث رفت و آمد و خرید مایحتاج هتل با توجه به دوری مسافت و مخارج حمل و نقل کالا، تسهیلات و پیش بینی هایی از نظر انبار کردن در نظر گرفته شود که مشکلات بعدی غیر قابل تحمل نباشد. .19-3 بالکن هر اتاق فقط برای استفاده یک اتاق اختصاص یابد، استفاده دو یا چند اتاق در بالکن مشترک به هیچ وجه صلاح نیست. نکاتی که در مورد هتل گفته شد. در مورد بیمارستان ها، متل ها و پانسیون ها نیز صدق می کند از این جهت نیز باید تمام نکات رعایت شود. بخصوص نوع سلیقه مردم و دوام سلیقه ها باید در مد نظر گرفته شود .مثلأ ممکن است در یک زمان، مردم، یک تریای تاریک و زیر زمینی را که به سبک خاص و غریبی اداره می شود بپسندند و از آن استقبال کنند ولی باید دید که آیا چه مدت این سبک مورد پسند ذوق مردم است

.4 بررسی نمونه خارجی مصرف انرژی

1-4 هتل سونگ جیانگ، تلفیق معماری با طبیعت

طراحی این بنا همچون آفرینشی دلنشین، معماری پویا را با طبیعت جاندار تلفیق کرده تا خیال پا به عرصه ی جهان واقع گذارد. طرح پیشنهادی ارائه شده توسط شرکت اتکینز می باشد و آن را می توان زیر شانه ای از سبک های ارگانیک و اکوتک نامید. طرح مذکور ترکیبی فوق العاده جذاب و ناگسستنی را با محیط پیرامون خود برقرار کرده، ساختمان و سایت آن با هم ادغام شده به گونه ای که ساختمان با عناصرکاملاً مدرن خود با طبیعت پیرامون ترکیب و شکلی واحد به خود گرفته. طرح تا حد زیادی کامل و بی نقص ارائه شده است. هتل در منطقه ی سونگ جیانگ قرار گرفته که یکی از مناطق گردشگری مهم چین به شمار می رود