بخشی از مقاله
چکیده:
هتل که در دیرینه ای نزدیک تحت عنوان کاروانسرا از آن یاد میشد در طول تایخ مهماندار مسافران خسته از راه تلقی و محیطی ایمن برای استراحت و دوری از دغدغه های مسیر بوده است در این راستا مطالعه راهکارهای ابتکاری پیشینیان برای د ستیابی به فضایی برای انس با طبیعت مطلوب ترین پاسخ به نیاز زیستی و خلق راهکارهای ابتکاری و در راستای طراحی همساز با اقلیم ، بدون شک تنها راه بقاو پایداری این سرزمینها ی کویری به عنوان مهماندار انسان خواهد بود فضای معماری که در تلفیق کامل با طبیعت به بقا ی خود ادامه دهد. لذا در پی ارائه روشی در طراحی معماری یک هتل در روستایی با شاخصه های تاریخی ارزشمند در ارتباط با محیطی کاملا بومی با توجه به رابطه جدایی ناپذیر زیبایی و عملکرد در الگوهای طبیعی مد نظر بوده است.
روستای خویدک که با پتانسیل های شاخص روستا از لحاظ غنای بناهای تاریخی و محیطی آرام و دلنشین به شمار آید . در ابتدای ورودی روستا در کنار پارک سایتی برای طراحی یک هتل کاملا طبیعت گرایانه در نظر گرفته شده است . هتلی که در تلفیق ذاتی و سرمنشا معنای طبیعت با توجه به احکام طبیعی طراحی خواهد شد. در این میان توجه به مفهوم طبیعت و بررسی رویکردهای
مختلف طراحان به طبیعت از گذشته تا کنون که موجب برپایی فضاهای معماری با کیفیت های مختلف شده است میتواند موثر باشد لذا در این پژوهش ابتدا مطالعاتی پیرامون رویکرد موضوع - طبیعت گرایی - و سیر تحولات آن و ارتباط آن با زیبایی و معماری انجام گرفت سپس با بررسی نظرات معماران و نظریه پردازان و بررسی مصادیق در این باب به جمع بندی پرداخته، در ادامه با جستجو در مصادیق عینی ، احکام و نکاتی نتیجه گیری شد که در طراحی پایانی لحاظ گشت.
مقدمه
هتل که در دیرینه ای نزدیک تحت عنوان کاروانسرا از آن یاد میشد در طول تایخ مهماندار مسافران خسته از راه تلقی و محیطی ایمن برای استراحت و دوری از دغدغه های مسیر فراهم می آورده که امروزه بنابر شرایط زندگی ، محیطی را برای استراحت و تفریح گردشگران با تجهیزاتی کامل تر و محیطی زیباتر برای تفریح بیشتر ودوری از دغدغه های زندگی فراهم کرده است . مطالعه راهکارهای ابتکاری پیشینیان برای دستیابی به فضایی برای انس با طبیعت مطلوب ترین پاسخ به نیاز زیستی و خلق راهکارهای ابتکاری و در راستای طراحی همساز با اقلیم ، بدون شک تنها راه بقای این سرزمینها ی کویری به عنوان مهماندار انسان خواهد بود. در این میان توجه به مفهوم طبیعت و رویکردهای مختلف طراحان به طبیعت از گذشته تا کنون که موجب برپایی فضاهای معماری با کیفیت های مختلف شده ، میتواند در پیمایش مسیر بسیار مفید واقع شود.
بیان مسئله و رویکرد پژوهش
ایران معاصر با وجود فرهنگ و تمدن عظیم و شکوهمند گذشته، به چنان بی تعادلی و عدم قطعیتی دچار گشته که گویی در مخمصه گرفتار آمده است. از طرفی میخواهد پایبند اعتقادات و سنت های گذشته خویش بماند و از طرفی سیلی بی حربه و فراگیر از حوادث، رخدادها، خبرها و نوآوری های جهانی، پیرامون وی در گذر است. از اینرو هر روز پیوندهایش با گذشته سست تر گردیده و از آینده هراس بیشتری می یابد.
معماری به عنوان ظرف زندگی انسان، آئینه تمام نمای فرهنگ در هر جامعه ای است که تعامل تنگاتنگ با ویژگی های ساختاری، تاریخی ، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و اقلیمی آن جامعه قرار دارد. در کشور ما، تبلور فرهنگی معماری، سابقه ای کهن دارد.آنچه که به عنوان معماری سنتی نامیده میشود، در اصل نمودی از فرهنگ است که در کالبد معماری نمایان میگردد. همگونی و یکپارچگی فضاهای معماری در هر دوره از تاریخ معماری ایران با میزان تأثیرپذیری در شرایط حاضر نیز همچنان ادامه دارد و اگر ما دغدغه افول ارزش ها و هنجارهای فرهنگی و طبیعی را داریم، میباید چشم انتظار معماری باشیم که امروزه سیمای شهرها و روستاهای ما را از ارزش های والای انسانی، چه مادی و چه معنوی تهی ساخته است.
فضا نیز همچون فرهنگ داری ساختی اجتماعی است که در جریان شکل دهی به تصور مردم از خودشان ساخته میشود. فضا در تقویت و تحول فرهنگ نقش اساسی دارد، زیرا الگوهای رفتاری مورد انتظار در داخل فضای خاص، ارزش های فرهنگی خاصی را منعکس میسازد. طبیعت گرایی یکی از رویکردی معماری است که در تعامل با فرهنگ و بستر فرهنگی قرار داشته و بر لزوم توجه به ویژگی های فرهنگی، جغرافیایی و اقلیمی یک منطقه خاص تأکید میکند. از منظر رویکرد این پژوهش معماری طبیعت گرا را که نه تأکید بر تقلید دارد و نه مانع نوآوری و خلاقیت است دنبال خواهد کرد. پیام آن ضرورت توجه به محیط طبیعی و کالبدی پیرامون اثر معماری است و نشان میدهد که این توجه میتواند هم برای خود اثر معماری و هم برای زمینه عاملی مثبت و تقویت کننده باشد. هدف از این پروژه طراحی فضاهایی است که متناسب با نوع عملکرد آن ها بوده و در عین حال برای مخاطب خود حس یگانه پنداری و ره انگیزی را به ارمغان آورد.
اهمیت و ضرورت پژوهش
هتل سازی با تعاریف مدرن در ایران پیشینه ای هفتاد ساله دارد. اما اگر بخواهیم هتل ها را توسعه معنایی ببخشیم و به عنوان فضاهایی اقامتی و گردشگری در نظر بگیریم، میتوانیم کاروانسراهای ایران را هم بعنوان اولین محل های اقامتی ایران قلمداد کنیم که معماری و فرم حاضر خود را دارا بوده اند. سیر تحول مفهوم کاروانسرا و تبدیل آن به فضاهای اقامتی مدرن و هتل ها، همچون سایر وجوه عینی و ذهنی خودآگاهی با گسست همراه بوده است و کاروانسراها در کنار بادگیرها، خانه ها، بازارها و دیگر فضاهای معماری سنتی در ردیف حلقه های گمشده و ناموجود معماری ایرانی قلمداد می شوند.
پیشینه اماکن اقامتی در ایران با حذف سابقه ای بسیار خوب به کاروانسراها ختم میشود. ما کاروان سراهایی داریم که سابقه ای دیرینه دارند. در شهرهای قدیم ایران محل هایی برای اقامت مسافران و کاروانسراها وجود داشته که دارای ویژگی و معماری بسیار جذابی بوده است. معماری در دوران تحولش در آغاز قرن، شاهد تغییر و تحول بناهای مسکونی، عمومی و دولتی بود. مصادف با همین دوران، محل های اقامتی ما نیز تحول پیدا کرد. اما قابل بررسی است که این محل های شاخص و پر رفت و آمد از اصالت و هویت مهمشان که برقراری ارتباط درست با طبیعت است خالی و کمرنگ در نظر گرفته شده اند. برای همین بر پیشینه ها و مصادیق خارجی نیز تحلیلی صورت گرفته است.
اهداف پژوهش
هدف اصلی: از اهداف این تحقیق و پژوهش بررسی مفهومی پرمعنا و با ارزش به نام "طبیعت گرایی" می باشد. چراکه این واژه از مفاهیم مبهم در معماری است که امروزه توجه به آن کمرنگ شده است. همچنین امکان درک این مفهوم بواسطه سخنان نظریه پردازان و کنکاشی در مصادیق عینی به جهت تبدیل این پارامتر به موارد عملکردی که خود زمینه ای است برای تمرین بهره گیری از مفهوم طبیعت گرایی در طراحی از جمله اهداف این پژوهش میباشد.
اهداف فرعی : رسیدن به نکات و پیشنهادات حاصل از بررسی ها میتواند تأثیر بسزایی در طراحی بویژه طراحی بناهای فرهنگی، تفریحی، اقامتی داشته باشد. همچنین رسیدن به یک راه حل مطمئن و پایداری برای ایجاد اشتغال پایدار و رونق به مباحث اقتصادی و گردشگری روستایی میتواند از جمله اهداف دیگر این پروژه باشد. ما تلاش داریم که بعنوان یک رویداد پایدار،
