بخشی از مقاله
چکیده
هدف این تحقیق بررسی رابطه بین قابلیت مقایسه رویه هاي حسابداري موجودي کالا و ویژگی قابلیت پیش بینی سود در شرکتهاي پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در راستاي تحقق این هدف، یک فرضیه اصلی و دو فرضیه فرعی تدوین شد که با انتخاب تمام 51 شرکت از صنعت شیمیایی از بین شرکتهاي پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهاي 1386 تا 1390 مورد آزمون قرار گرفت. روش تحقیق همبستگی است. تجزیه و تحلیل داده ها به روش رگرسیون چندمتغیره انجام شده است. جهت اندازه گیري متغیر مستقل از قابلیت مقایسه رویه هاي حسابداري موجودي کالاي ساخته شده بعنوان شاخصی از قابلیت مقایسه صورتهاي مالی استفاده شده است. از ویژگی قابلیت پیش بینی سود بعنوان شاخصی از کیفیت عایدات، براي اندازه گیري متغیر وابسته این تحقیق استفاده گردید. نتایج آماري نشان می دهد بین قابلیت مقایسه رویه حسابداري موجودي کالا و قابلیت پیش بینی سود رابطه معنی داري وجود دارد. یافته ها بیانگر این هستند، شرکتهاي با رویه هاي حسابداري موجودي کالاي قابل مقایسه تر، از عایدات پایدارتري برخوردار می باشند.
کلمات کلیدي: قابلیت مقایسه، رویه هاي حسابداري موجودي کالا، ویژگی هاي سود، قابلیت پیش بینی سود.
-1مقدمه
باتوجهبهوجودضعف،نواقصونارساییهایعمدهدرفرایندتهیهسود
وزیان،همچونتضادمنافعبینتهیهکنندگاناطلاعاتوسرمایهگذاران،استفادهازبرآوردوتخمیندرتهیه
برخیازعناصرسودوزیان،امکاناستفادهازروشهایپذیرفتهشدهمتنوعحسابداریومسایلیچون هموارسازیسودوغیره،استفادهازسودبهعنوانمعیارمهمتصمیمگیري،موردتهدیدقرار میگیرد.که اینامرلزومبررسیچنینموضوعیرادوچندانمینماید.یکیازروشهایکاهشمخاطراتمذکور توجهوبررسیعناصرسازندةسوداستکهدرمجامعحرفهایبهصورتکیفیتسودمطرحاست.]١[ سود حسابداري و اجزایمربوطبهآناز جمله اطلاعاتی محسوب می شود که هنگام تصمیم گیري توسط افراد درنظر گرفته می
شود.[2] آنچه مسلم است این است که در محاسبه سود از پیش بینی ها و برآوردها استفاده می شود، حال باید توجه داشت که چه اندازه این رقم در هنگام تصمیم گیري قابل اطمینان است. چون اخذ تصمیم نادرست به خاطر اطلاعات ناکافی و ناصحیح موجب می شود تخصیص منابع محدود بصورت ناعادلانه انجام شود.
اختیارعملمدیراندراستفادهازاصولتحققوتطابق1واستفادهازبرآوردوپیشبینی ازجملهعواملیاستکه
کیفیتسودراتحتتأثیرقرارمیدهد.[2]کیفیتسودبهصورتزیرتعریف عملیاتیشده است:
"تواناییسرمایهگذاربرپیشبینیسودهایآتیبااستفادهازسودگزارششدهسالجاري".[1] دراین تحقیق از مجموعه معیارهاي ارزیابی
کیفیت عایدات یک مورد انتخاب و تاثیر آن در رابطه با قابلیت مقایسه صورتهاي مالی سنجیده شده است.
براي اینکه صورتهاي مالی یک واحد تجاري با صورتهاي مالی سالهاي قبل آن مقایسه پذیر باشد باید »ثبات رویه« به کار رود و براي اینکه صورتهاي مالی یک واحد تجاري با صورتهاي مالی سایر واحدهاي تجاري مشابه، مقایسه کردنی باشد، باید »یکنواختی« رعایت گردد. رعایت ثبات رویه و یکنواختی موجب می شود فواید اطلاعات مالی ارایه شده یا بعبارتی بار اطلاعاتی افزایش یابد و صورتهاي مالی شرکتها را بتوان با یکدیگر مقایسه کرد. درصورت رعایت ثبات رویه، استفاده کنندگان با مقایسه عملکرد سالهاي مختلف یک واحد تجاري می توانند روندها را شناسایی کنند و باتوجه به نتایج حاصل، وضعیت آینده را پیش بینی نمایند.[3]
در این تحقیق رابطه ي بین قابلیت مقایسه صورتهاي مالی بطور کلی و یکی از ویژگی هاي عایدات یعنی قابلیت پیش بینی مورد بررسی قرارگرفته است. مسئله اصلی این است که درصورت استفاده از روشهاي ارزیابی موجودي کالاي مشابه درطول دوره عایدات آنها ویژگی مشابهی دارد یا خیر؟ به عبارت دیگر بررسی خواهد شد که چگونه شباهت ها و تفاوتها در رویه هاي بااهمیت حسابداري یا بعبارت دیگر چگونه قابلیت مقایسه رویه هاي بااهمیت حسابداري دربین شرکتهاي یک صنعت خاص در طول دوره ویژگی هاي عایدات را تحت تاثیر قرار می دهد.
1Realization & Matching