بخشی از مقاله
هدف از این مقاله بررسی رابطه بین مولفه هاي اعتماد سازمانی با سکوت سازمانی در دانشگاه محقق اردبیلی است. جامعه آماري این تحقیق کلیه اعضاء هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی ( 140 نفر) است که بر اساس نمونه گیري تصادفی خوشه ایی تعداد 70 نفر از این اساتید به عنوان نمونه انتخاب شده اند. این تحقیق به روش توصیفی از نوع همبستگی بوده و براي جمع آوري داده ها از پرسشنامه سکوت سازمانی ونداین(( 2003 و اعتماد سازمانی الونن و همکاران( (2008 استفاده شده است روایی این دو آزمون مورد تایید صاحبنطران بوده و پایایی آنها به ترتیب 0/73 و 0/82 گزارش شده است. . براي تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون همزمان استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بین اعتماد سازمانی و سکوت سازمانی همبستگی منفی و معنی دار((p< 0/001 وجود دارد و از بین ابعاد اعتماد سازمانی، ابعاد عمودي و نهادي با سکوت سازمانی رابطه منفی و معنی دار((p< 0/001 دارند. اما بین اعتماد جانبی و سکوت سازمانی رابطه معنی داري مشاهده نشده است.
واژهاي کلیدي: سکوت سازمانی، اعتماد سازمانی، اعتماد جانبی، اعتماد عمودي، اعتماد نهادي
-1مقدمه:
بهره وري و توسعه هر سازمانی تا حدي به کاربرد صحیح نیروي کارکنان از بیان ارزیابیهاي رفتاري، شناختی و اثر بخش در مورد
انسانی بستگی دارد. سازمان ها از کارکنان خود تقاضا دارند که نوآور موقعیتهاي سازمان تعریف می کنند (پیندر و هارلوز3، .(2001 در واقع
بوده، احساس مسؤولیت داشته باشند و به اظهار نظر بپردازند، اما بسیاري سکوت سازمانی، فرایند سازمانی ناکارآمدي است که هزینهها و تلاش-
از کارکنان بیان می کنند که سازمان هاي آنها از ارتباطات باز و تسهیم هاي انجام شده را از بین میبرد و میتواند شکلهاي متفاوتی به خود
دانش حمایت نمیکنند، از طرف دیگر تغییرات پر سرعت باعث شده که بگیرد مانند : سکوت دسته جمعی در یک ملاقات، نرخ پایین مشارکت
انسان سازمانی با هجمه اي از ابهامات مواجه گردد. او از یک طرف با در نظرخواهیها و میزان کم ابراز ایده ها و نظرات (دین و همکاران4،
حجم عظیمی از اطلاعات در دسترس مواجه است که دید و ذهن او را .(2009 مرور ادبیات پژوهشی بیانگر این مطلب است که عوامل زیادي
نسبت به مسایل کاري بازتر نمود است و از طرف دیگر وجود مشکلات می تواند در ایجاد سکوت سازمانی تاثیر داشته باشد. حسن پور و
اقتصادي و عواملی همچون وجود معضل بیکاري در جامعه باعث شده عسگري((1391 عوامل ایجاد کننده سکوت سازمانی را به الف)عوامل
است که او در پاره اي از مسایل و نگرانی هایش نسبت به سازمان یک مدیریتی، ب) عوامل سازمانی و محیطی، ج) عوامل گروهی، و عوامل
استراتژي را پیش بگیرد و آن سکوت است. در بسیاري از سازمانهاي فردي تقسیم کرد(حسن پور و عسگري، ). از جمله متغیر هاي سازمانی
معاصر کارکنان از ارائه نظرات و نگرانیهایشان در مورد سازمان و که می تواند در سکوت سازمانی تاثیر داشته باشد اعتماد سازمانی است
مشکلات آن امتناع میورزند. که این پدیده جمعی را " سکوت که در بیشتر تحقیقات انجام شده در رابطه با سکوت مورد غفلت قرار
سازمانی"1 مینامند. ، افراد در سازمان اغلب داراي ایدهها، نظرات و گرفته است. مطالعه ادبیات سازمانی نشان میدهد که اعتماد یک عامل
اطلاعاتی براي ارائه روشهاي سازنده در بهبود کار و سازمان خود هستند حیاتی و ضروري براي موفقیت فردي و سازمانی می باشد و یکی
برخی افراد این ایدهها را ارائه و برخی دیگر تمایلی به ارائه ایدهها، نظرات ازمهمترین نیازهاي کارکنان درسازمان، برقراري اعتماد میان آنها و مدیر
و اطلاعات ندارند و سکوت میکنند که موریسون و میلیکن(2000)2 از می باشد (مردانی5،.(2007 بالا بودن اعتماد درون سازمانی، ضعف در
این پدیده با عنوان سکوت سازمانی یاد کرده اند (به نقل از دانایی فرد و سایر منابع لازم براي ارتقاي بهرهوري را تا حدي جبران میکند. بررسی
همکاران، 1390؛ ص .(62 پیندر و هارلوز سکوت سازمانی را خودداري
3- Pinder & harlouz
1 -Organizational silence
4- Dan & et al
2 -Morrison & Milliken 5 - Mardani
ها نشان میدهد که اعتماد، اثرات درون فردي و بین فردي ایجاد کرده و روابط درون و برون سازمان را تحت تاثیر قرار می دهد (معمارزاده1، .(2009 از این رو گفته میشود بالا بودن اعتماد مساوي با بهبود رضایت شغلی، تعهد سازمانی، فضاي اطمینان بین کارکنان، افزایش همکاري و همفکري، عدالت سازمانی و دیگر عواملی است که موجب بهره وري سازمانی میشود. رابینسون(1996) 2 اعتماد را به عنوان انتطارات، فرضیات و یا عقاید یک فرد در رابطه با احتمال اینکه اعمالی آتی طرف-هاي مقابل، مفید، مطلوب و فاقد منافع فردي و فرصت طلبی باشد، تعریف میکند(شوکلی زالابک و وینوگراد 3، .(2005 اعتماد سازمانی را به دو بعد اعتماد بین شخصی (ارتباطی ) و غیر شخصی تفکیک کردند. در این مطالعه هر دو نو ع از اعتماد سازمانی، یعنی اعتماد شخصی و غیرشخصی را مورد بررسی قرار میدهیم. اعتماد شخصی می تواند به دو بعد شکسته شود: اعتماد افقی(جانبی) که به اعتماد بین کارکنان مربوط می شود و اعتماد عمودي که به اعتماد بین کارکنان و مدیرانشان بر می گردد و نوع غیر شخصی اعتماد سازمانی، اعتماد نهادي نام گرفته است . اعتماد نهادي می تواند به اعتماد اعضا به استراتژي و چشم انداز سازمان، شایستگی تجاري و فناوري آن، ساختارها و فرایندهاي منصفانه و سیاست هاي منابع انسانی سازمان اشاره کند ( الونن و همکاران،(2008
اخیرا تحقیقات زیادي درباره موضوع اعتماد انجام شده است . راندي(2006 ) 4 در پژوهشی موضوع اعتماد در خلق دانش را در محیطهاي پژوهشی بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که بین سطح اعتماد با دانش آفرینی در این محیطها رابطه مثبت وجود دارد. مطالعات ( هافمن و هوي٥، (1994 نشان میدهد، در حالی که همکاران به یکدیگر اعتماد داشته باشند، روابط بین فردي تقویت میشود و جو مساعدي را در سازمان فراهم میکند تا افراد با صداقت و احترام با یکدیگر برخورد کرده و همه شرایط براي ایجاد یک محیط مناسب جهت برقراري ارتباط و رد بدل کردن نظرات مهیا شود. دانایی فرد و پناهی نیز (1389) روابط تجربی آزمون شده بین فضاي سکوت و رفتار سکوت در تعامل با نگرش شغلی کارکنان در بخش دولتی را مطالعه کرده و نشان دادند که بین ابعاد جو سکوت و نگرشهاي شغلی کارکنان با رفتار سکوت کارکنان، رابطه معناداري وجود دارد. درحالی که پدیدة سکوت کارکنان، سازمانها را در برگرفته است، بررسی علمی کمی درباره سکوت کارکنان انجام گرفته است. ماریسون و میلیکن میگویند سکوت به یک نیروي قدرتمند در سازمانها تبدیل شده است؛ اما هنوز بررسی و پژوهش خیلی جدي درباره آن انجام نگرفته است (دانایی فرد و پناهی، .(1389
1 -Meamarzadeh 2 -Rabinsson 3- Shockley zalabak &winograd 4- Randi 5 -Haffman & hoy
پس با توجه به آنچه که ذکر شد ضرورت توجه به ایجاد پدیده سکوت در سازمانها و شناسایی عوامل تاثیر گذار برآن احساس میشود. لذا پژوهش حاضر درصدد بررسی رابطه میان اعتماد سازمانی و سکوت در دانشگاه محقق اردبیلی میباشد.
