بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این مطالعه تعیین ارتباط بین دلایل سکوت سازمانی و تعهد هنجاری با رفتار شهروندی سازمانی است. تحقیق حاضر از لحاظ روش، تحقیقی پیمایشی و از لحاظ هدف، تحقیقی کاربردی است. در بخش نظری این مطالعه، دلایل سکوت سازمانی و ابعاد رفتار شهروندی سازمانی در یک چارچوب مفهومی توضح داده شده است. جامعه آماری پژوهش، کارکنان شعب بانک صادرات شهر بوشهر انتخاب گردید. نتایج مطالعه با استفاده از نرم افزار spss v20 تحلیل گردید که نشان می دهد بین تعهد هنجاری و رفتار شهروندی سازمانی رابطه مثبت وجود دارد اما بین سکوت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی ارتباط منفی وجود دارد.
واژه های کلیدی: سکوت سازمانی، تعهد هنجاری، رفتار شهروندی سازمانی، بانک صادرات، بوشهر.
-1 مقدمه
در رویکردهای جدید مدیریت امروزی، به طور کلی اذعان شده که کلید اصلی موفقیت یک سازمان منابع انسانی است. این برای سازمان غیر ممکن است که بدون منابع انسانی واجد شرایط به ارائه خدمات با کیفیت، و حفظ خود در زمینه رقابت و انطباق با نوآوری ها بپردازد. یکی از مهمترین خصیصه های هر سازمان برای کار در شرایط متغیر، داشتن افرادی است که راغبند در تغییرات موفقیت آمیز سازمان بدون وجود الزامات رسمی شغل شرکت کنند. رفتارهایی که از انتظارات رسمی نقش فراتر رفته ولی برای بقای سازمان خیلی مهم و حتی ضروری هستند به عنوان رفتارهای شهروندی سازمانی تعریف شده اند. اکنون که اهمیت شهروندان به عنوان یکی از منابع بسیار مهم سازمان درک شده است، رفتار آنها هم می تواند بسیار با اهمیت تلقی شود و از این رو است که محققان زیادی به تجزیه و تحلیل رفتار شهروندی پرداخته اند.[4] عوامل بسیاری وجود دارد که بر رفتار شهروندی سازمان تاثیر می گذارد. دو تا از عواملی که تاکنون کمتر به آن پرداخته شده است تعهد و سکوت سازمانی است که در حقیقت از عوامل مهم در ایفای رفتارهای فرانقش محسوب می گردد.
1
موریسون و میلیکن (2000) بیان کردند که سکوت سازمانی اصطلاحی است که اشاره به پدیده ای دارد که کارکنان به صورت جمعی در واکنش به مشکلات قابل توجه و یا مسائل یک سازمان یا صنعت به دلیل واکنش منفی کناره گیری می کنند. در واقع، زمانی که اکثر کارکنان ترجیح می دهند که سکوت در مورد مسائل سازمانی کنند، سکوت یک رفتار جمعی می شود که سکوت سازمانی نامیده می شود.[16] جو سازمانی که حاوی سکوت سازمانی باشد منجر به عدم نمایش رفتار شهروندی سازمانی در سازمان می شود و این وضعیت مانع از توسعه و موفقیت سازمانی می شود.[10]
از طرف دیگر، داشتن منابع انسانی متعهد و کارآمد، مورد نیاز برای هر سازمان است. تعهد سازمانی یک نگرش درباره وفاداری کارکنان به سازمان و یک فرایند مستمر است که به واسطه مشارکت افراد در تصمیمات سازمانی، توجه افراد به سازمان و موفقیت و رفاه سازمان را نشان می دهد.[2] درک فرایند ایجاد تعهد برای سازمان ها و جامعه مفید است، زیرا موجب بروز نوآوری در بین کارکنان، ماندگاری بیشتر در سازمان و قدرت رقابت زیادتر سازمان می شود و در عین حال جامعه نیز از بهره وری بیشتر سازمان بهره مند خواهد شد.[3]
هر چند تاکنون مطالعات اندکی در زمینه سکوت سازمانی و تعهد سازمانی انجام شده است ولی پژوهش در زمینه ارتباط سکوت سازمانی و تعهد سازمانی با رفتار شهروند سازمانی انجام نگرفته است. ما در این تحقیق برآنیم که این خلا تحقیقاتی را از طریق بررسی ارتباط بین سکوت سازمانی و تعهد سازمانی با رفتار شهروند سازمانی در جامعه آماری در نظر گرفته شده تا حدودی مرتفع کنیم، باشد که از نتایج بدست آمده برای بهبود وضعیت موجود استفاده شود.
-2 ادبیات نظری و پیشینه پژوهش
2-1 سکوت سازمانی
سکوت سازمانی توسط هیرشمن 1در سال 1970 مطرح شد. سکوت سازمانی زمانی اتفاق می افتد که کارکنان دیدگاه ها و نگرانی های خود را در مورد شرکت بیان نمیکنند.[16] سکوت سازمانی یک انتخاب رفتاری است که می تواند بر عملکرد سازمان تاثیر بگذارد. سکوت می تواند به عنوان یک مکانیزم فشار هم برای سازمان، هم برای کارکنان محسوب می شود .[5] موریسون ومیلیکن (2000) در مفهوم سکوت نشان می دهند که سکوت یک پدیده ساختار یافته اجتماعی می باشد، که در یک سطح سازمانی ایجاد شده است و ویژگی های سازمانی زیادی بر آن تاثیر می گذارد.مورسون ومیلیکن بیان می کنند هنگامی که بیشتر اعضای سازمان درباره موضوعات ومسائل سازمانی ساکت بمانند، سکوت به یک رفتار گروهی تبدیل می شود، که این پدیده سکوت سازمانی نامیده می شود.[16]
