بخشی از مقاله
نقش ورزش در زندگی انسان
مقدمه
علم پزشكي علاوه بر معاينات و تجويز داروها و اعمال جراحي كه در مورد بيماري‌هاي مختلف انجام مي‌دهد، از ورزش نيز به عنوان وسيله‌اي در جهت بهبود و سلامتي بيماران بهره مي‌برد. بعضي از پزشكان در مواردي مثل كم‌خوابي ، كم كردن وزن و ضعف‌هاي عضلاني مثــــــل كمردرد، كسب هماهنگي‌هاي عصبي و عضلاني در بعضي از انواع فلج ، توان‌بخشي ، نداشتن اشتها ، داشتن اضطراب يا هيجانات روحي ، بي‌قراري‌ها ، افسردگي‌ها ، احساس پوچي و بسياري ديگر از موارد ، بيمار خود را به ورزش كردن تشويق مي‌نمايند . در اسلام نيز به ورزش شنا ، تيراندازي ، سواركاري و حتي پياده‌روي سفارش شده است. پيامبر اكرم (صلي‌اله عليه و آله وسلم) پياده‌روي را بهترين درمان براي بسياري از بيماريها معرفي مي‌كنند . انواع ورزش را مي‌توان بر حسب ميزان فعاليت جسماني و انرژي مصرفي در واحد ، نيمه سنگين و سنگين تقسيم كرد. به طور كلي ورزش‌هاي سبك اثرات مفيدي بر جسم و روان انسان دارد
نتايج تحقيقات مختلف نشان داده است كه انجام انواع مختلف نرمش‌ها ، علاوه بر فوايد جسمي فراوان ، بر مقابله با مشكلات عصبي و رواني نيز آثار مفيدي دارد.
با توجه به اثرات مثبت ورزش بر سلامت و تندرستي انسان فرهنگ ورزشي بيشتر
پرداخته شود. از طرف ديگر براي رسيدن به توسعه پايدار در هر جامعه‌اي علاوه بر برنامه‌ريزي ، مديريت صحيح و استفاده از فن آوري مناسب ، استفاده از منابع انساني كارآمد اهميت بسياري دارد. جامعه‌اي كه نيروي انساني سالم و شادابي داشته باشد ، اين امكان را خواهد داشت كه در جهت توسعه واقعي ، سريع‌تر گام بردارد. همچنين جامعه‌اي كه داراي افرادي توانمند و قدرتمند باشد، دشمنانش هوس تجاوز به آن جامعه را نخواهد داشت
زندگی امروز ما ماشینی شده وهمین امر باعث تنبلی افراد ورزش یکی از ارکان اصلی زندگی است که در تمام دنیا به این امر مهم توصیه شده و سعی شده در برنامه روزانه افراد حداقل 15 تا 20 دقیقه ورزش و حرکات ورزشی گنجانده شود ورزش روحیه انسان را شاداب و باعث شادی ونشاط و سلامتی می شود
مسلماً عدم سازش وجود و اختلالات رفتاري در هر طبقه و صنفي و در هر گروه و جمعي بسيار مشهود است عوامل مختلفي را مي توان در بوجود آوردن يا پايه ريزي عدم سلامت روان ذكر نمود: فشارهاي اجتماعي، فقر مادي، اختلافات خانوادگي، تصادفات، بيماريها، مرگ و ميرهاي پيش بيني نشده و بسياري از عوامل خانوادگي و اجتماعي همراه با عوامل وراثتي، افراد را دچار عدم تعادل روان مي سازد. بنابراين براي پيش گيري از بيماري رواني و حفظ سلامت روان توصيه هاي مختصري در نظر گرفته مي شود.
نقش ورزش در زندگی انسان
نقش ورزش در جلوگیری از اعتیاد و سلامتی قلب
ورزش با تعرق و افزایش ضربان قلب، کاهش اضطراب و افسردگی را موجب می شود . ورزش مستمر به طوری که بدن شروع به تعرق می کند، باعث افزایش تراوش آنزیمهای آندروفین، آنکفالین و دانیورفین که خاصیت تسکین دهندگی دارند می شود. ورزشی که باعث تعرق شود و ضربان قلب را افزایش دهد، بدن را وادار به ترشح آنزیم های مسکنی می کند ، که باعث کاهش اضطراب، افسردگی و افزایش انبساط خاطر و تقویت روحیه می شود.
هورمون رشد که باعث ایجاد انگیزه، شور و شوق زندگی در فرد می شود، در سن 20 سالگی حداکثر تراوش خود را دارد و طبق تحقیقات متخصصین این هورمون هر 10 سال، 15 درصد از تراوش خود را کاهش می دهد، در حالی که ورزش مرتب میزان تراوش هورمون رشد را در سنین بالا در بدن تنظیم می کند.
نقش ورزش در ایجاد روحیه نشاط و از بین بردن روحیه افسردگی :
ورزش مرتب می تواند با ایجاد روحیه شادی و نشاط، روحیه افسردگی را در فرد کاهش دهد و تا حدودی جایگزین مواد مسکن خارجی می شود که از خارج به بدن وارد می شود . به طور کلی زمانی که فرد توسط ورزش به روحیه ای با نشاط دست یافته و براضطراب ها و افسردگی های خود غلبه نمود، نیازی به مواد مخدر ندارد.
وی یکی دیگر از فواید ورزش را جلوگیری از فشار خون و سکته های قلبی و مغزی دانست و گفت: از دیگر فواید ورزش مستمر، کاهش چربی مضر خون مانندL.D.L و افزایش چربی مفید خون مانندH.D.L می شود، که این امر از ازدیاد میزان چربی که داخل عروق شده و باعث تنگی و انسداد عروق می شود، جلوگیری می کند . به طور کلی در این خصوص نیز از وقوع سکته های قلبی و مغزی و افزایش فشار خون جلوگیری می شود.
پس زمانیکه در اثر ورزش سیستم ایمنی بدن قوی تر شد، سلولهای سرطانی نیز کمتر خود را نشان می دهند و از فواید دیگر ورزش منظم ، جلوگیری و کاهش سرطان در افراد است.
ورزش مستمر حدود 25 تا30 سال عمر انسان را افزایش می دهد هر یک از ارگانهای بدن دارای عمر خاصی است، به عنوان مثال قلب انسان در هنگام حیات حدود 2 میلیارد بار می زند که در این رابطه ضربان قلب انسانهای مضطرب و عصبانی حدود 80 الی 85 بار است که با ضرب این تعداد در دقیقه و ساعت و روز و تقسیم آن بر 2 میلیارد، عمر متوسط افراط عصبانی حدود 50 سال در می آید ولی با توجه به این که نبض افراد ورزشکار حدود 50 بار در دقیقه می زند ، با انجام عملیات قبلی، طول عمر متوسط این افراد به حدود 85 سال می رسد و این نشان می دهد که ورزشکاران حدود 30 سال بیشتر از بقیه افراد عمر می کنند.
چگونگي مبارزه با بيماري رواني با ورزش:
- سعي كنيد به انجام فعاليتهاي ورزشي بپردازيد زيرا ورزش تنشهاي رواني را از بين مي برد و اخمها را به لبخند تبديل مي نمايد.
- در رابطه با نگراني خود با ديگران صحبت كنيد و اگر مشكل شما جدي است از مراجعه به پزشك روان درمان مضايقه نكنيد.
- موقعيت خود را بشناسيد و بجاي جنگيدن با آن خود را با ان سازگار سازيد. با تغذيه مناسب ورزش مناسب، استراحت كامل مواظب سلامت جسم خود باشيد.
- با ديگران معاشرت و دوستي نمائيد.
- براي انجام هر كاري زمان خاص و منظمي را در نظر بگيريد.
- در نهايت ياد بگيريد كه هميشه خونسرد و فرد راحتي باشيد.
در نهايت اگر داراي توانائي لازم براي تحمل درد و رنج باشيد و در موقع لزوم با شهامت و بردباري برخورد نموديد به زندگي و رفاه ديگران علاقمند بوديد و در اين زمينه فعاليت داشتيد شما از سلامت روان برخورداريد
ورزش و اهمیت آن چیزی است كه بر كمتر كسی پوشیده مانده است. بشر همواره به سلامتی و جاودانگی میاندیشید؛ لذا از همان نخستین دورههای تاریخ حیات، سعی بر آن دارد تا تن و روان خود را ورزیده كند و راهی برای جاویدان ساختن خویش بیابد ورزش هم در مدت كوتاه و هم در طولاني مدت يك داروي ضدافسردگي مفيد است.
- گرچه ورزش باعث كاهش افسردگي در ميان همه جمعيت‌هاي مورد مطالعه شده، بيشترين تاثير را در افرادي داشته كه از فعاليت بدني بيشتري برخوردارند.
- گرچه ورزش در همه طبقات سني به ميزان قابل ملاحظه‌اي از افسردگي مي‌كاهد، هر چه بر سن افراد افزوده شود، كاهش افسردگي در اثر آن بيشتر است.
- ورزش براي هر دو جنس زنان و مردان سودمند است و به صورت ضدافسردگي مناسبي عمل مي‌كند.
- پياده‌روي و دوي آرام بيش از ساير انواع حركات ورزشي مورد مطالعه قرار گرفته‌اند اما همه انواع شامل هوازي و بي‌هوازي در كاهش افسردگي موثرند.
- هر چه مدت برنامه ورزشي و تعداد جلسات آن بيشتر باشد ، تاثير آن در كاهش افسردگي بيشتر است.
- موثرترين و بهترين روش درمان افسردگي همراه ساختن روان درماني و ورزش است.
بنابراين متخصصان، ورزش را به عنوان بخشي از برنامه درمان افسردگي به بيماران توصيه مي‌كنند.
يك ورزش خاص براي عموم افراد يا مبتلايان به افسردگي تجويز نمي‌شود. اولا افراد بايد ورزش را تدريجا آغاز كنند. ثانيا انواع مختلف آن در اشخاص متفاوت تاثير مشخصي دارد. براي برخي پياده روي، دو يا شنا مفيد است. بعضي يوگا را ترجيح مي‌دهند.
به هر حال ورزش فرصتي براي افزايش تماس با ديگران است كه به ويژه براي كساني كه در اثر افسردگي منزوي شده‌اند سودمند است. افراد بايد با شروع ورزش به هر گونه تغيير در خلق و خوي‌شان دقت كنند تا متوجه شوند چه ورزشي و در چه حدي به آنها در كاهش افسردگي كمك مي‌كند.
ورزش راز سلامتی
در دنیای امروز، بیماری ایدز، مصرف دخانیات، نبود تحرک و ورزش، خشونت و سوء تغذیه، سلامتی بشر را تهدید می کند.بدون شک می توان گفت اگر ورزش در زندگی ما نقش و اهمیت خودش را پیدا کند و برای آن برنامه داشته باشیم، این عارضه‌های ناخوشایند شاید از بین بروند یا کم رنگ تر شوند. زیرا شخص ورزشکار معمولاً سیگاری نمی‌باشد، به تغذیه سالم
اهمیت می دهد، از اعصاب آرام تری برخوردار است، انرژی خود را درست مصرف می کند و کمتر اهل خشونت و عصبانیت است. افزون بر این اثرات مثبت ورزش بیش از این است زیرا ورزش باعث زیاد شدن توده عضلانی بدن و مصرف بیشتر انرژی نیز می شود. تمرینات مرتب و منظم ورزشی باعث کم شدن چربی می‌شود و نمی گذارد چاق و بیمار شوید. انرژی مصرفی روزانه با ورزش و زیادشدن توده عضلانی افزایش می یابد. ورزش پیر شدن و سالمندی را به تاخیر می اندازد و باعث حفظ تناسب اندام و زیبایی بدن افراد می شود، از پوکی استخوان جلوگیری می کند و سبب تقویت سیستم اسکلتی بدن می‌گردد. در ضمن ورزش به مصرف مستقیم اسیدهای چرب می‌انجامد، روش مطمئن و مناسب درمان چاقی و
پیشگیری از برگشت آن است، زیرا عضلاتی که تحت تأثیر فعالیت ورزشی‌اند بدون نیاز به انسولین انرژی خود را علاوه بر گلوکز (نوعی قند مورد مصرف بافت ها و سلول های بدن) از اسیدهای چرب تامین می کنند. ورزش حتی برای بیمارانی که به مرض قند (دیابت) مبتلا می‌باشند مفید است. ورزش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، عروقی و سکته های مغزی را کاهش می دهد. ورزش باعث زیاد شدن مقدار گردش خون موثر در بدن می شود و از لخته شدن خون درسیاهرگ عمقی پا جلوگیری می‌کند و دستگاه قلبی عروقی و دستگاه تنفس
و ایمنی بدن را تقویت می‌نماید. همچنین اثرات مثبت ورزش بر دستگاه گوارش را نباید نادیده گرفت. افزون بر این ورزش از افسردگی پیشگیری می‌کند، روحیه فرد را بالا می‌برد و در زندگی خانوادگی و اجتماعی و در شغل افراد تاثیرات سازنده‌ای دارد. تجربه نشان داده است یک شخص سالم و تندرست معمولاً از موقعیت و پیشرفت شغلی بهتری نسبت به افراد چاق و کند برخوردار است. در غایت ورزش از مبتلاشدن به آلودگی های اجتماعی، مثل سیگار کشیدن، مواد مخدر و ... جلوگیری می‌کند، ذهن را تقویت می نماید و با اندیشه‌ای قوی می توان بر مشکلات و معضلات خانوادگی و اجتماعی بهتر فائق آمد.
توصیه های موثر بر افزایش نشاط از دید روانشناسان با ورزش
1- تلاش در وقت گذاری و رسیدگی به خود : کمک به رفع نیازهای دیگران بدون شناسایی و ارضای نیازهای فرد نا ممکن است . باید فرد توجه کند که چه کارهایی او را خوشحال می کند ، سپس وقت کافی برای انجام دادن آنها در نظر بگیرد .
2. سرمایه گذاری در روابط نزدیک و صمیمانه : باید هر فرد وقت و محبت خود را به اشخاصی که دوست دارد هدیه دهد.
3. تلاش در به انجام رساندن کارها مورد علاقه : هر فرد باید ، دنبال مبارزه طلبی هایی بگردد که به ارضای نیاز خود برای انجام دادن کارهای دارای معنی و هدف از نظر خود کمک می کند . هم چنین باید از فرصت های نامنتظر برای آزمون چیزها و کارهای متفاوت استفاده کند .
4. دادن نیرو و انرژی به خود : رسیدگی به وضع سلامت جسمانی برای مراقبت از سلامت روان اهمیت دارد .
5. پرهیز از افراط و تفریط : روحیه همه گاهی قوی و گاهی ضعیف می شود . ولی باید سعی کرد که به نوعی حالت تعادل یا حد وسط رسید.
6. خوش بین بودن : اگر فرد همواره در پی آن باشد که ببیند در زندگی چه کمبودهایی دارد ، آن عیبها را خواهد یافت و احساسش نیبت به خود از آنچه هست بدتر خواهد شد . باید فرد به دنبال جنبه های و جلوه های مثبت زندگی خود بگردد.
اهمیت ورزش:
امروزه ورزش يکي از اموري است که به عناوين مختلف در جهان مطرح شده و گروه زيادي به اشکال گوناگون با آن سرو کار دارند. برخي از مردم، ورزشکار حرفه اي اند و گروهي ورزشکار آماتور. گروهي طرفدار و علاقه مند به ورزش و ديدن برنامه ها، مسابقات و نمايش هاي ورزشي بوده، وعده اي نيز از راه ورزش امور زندگي خويش را مي گذرانند.وزارتخانه ها و ادارات ورزشي فراواني تاسيس شده و مخارج زيادي صرف ورزش، ساختن استاديوم ها، مجتمع ها و باشگاه هاي ورزشي و نيز تهيه وسائل و لباس هاي ورزشي و يا تماشاي مسابقات ورزشي مي شود. بخش هاي قابل توجهي از برنامه هاي تلويزيون، راديو، مجلات و ساير رسانه هاي گروهي، به ورزشي و اخبار ورزشي اختصاص دارد و خلاصه ورزش يکي از اموري است که در جهان به صورت جدّي مطرح بوده و از جهات مختلف داراي اهميت مي باشد، از جمله:
امروزه يکي از مشکلات جامعه بشري، مساله بي کاري و عوارض ناشي از آن است. بي کاري، به ويژه براي نوجوانان و جوانان و به خصوص در ايام تعطيلات تابستاني مدارس و مراکز آموزشي، بسيار خطرناک و مضرّ است و بايد با آن مبارزه شده، يا به نحوي اوقات بي کاري را پر نمود که مفيد بوده و يا لااقل مضر نباشد. بسياري از انحرافات، از قبيل: اعتياد به مواد مخدر، دزدي و ايجاد مزاحمت، دعواها و درگيري هاي خياباني، انحرافات جنسي و ... زاييده بي کاري و ولگردي است.
