بخشی از مقاله
کمر درد
الگوی اول:
درد شما از بلند کردن یک شئ نسبتاً سنگین یا چرخیدن و یا یک حادثه جزیی در جریان زندگی روزمره از قبیل کندن یک علف در باغ و جز اینها آغاز شده است. ممکن است هیچ حادثه ای را به خاطر نیاورید.
حمله بیماری از یک نقطه دردناک و یا با احساس کشیدگی در پشت شروع شده، به آهستگی شدت می یابد. در پایان اولین روز، کمر شما بسیار دردناک می شود روز دوم باز هم شدیدتر می شود. درد بطور عمده در قسمت پایینی ستون مهره ها و سرین است، لیکن گاهی به یکی از پاها نیز انتشار می یابد. درد شما با خم شدن به جلو و یا نشستن شدت می یابد و ممکن است با خمیده شدن به سمت پشت تسکین یابد .
درد همین که استقرار یافت ممکن است هفته ها و یا حتی ماه ها به طول انجامد.
در موارد کمی ممکن است دردهای گروه یک شروع ناگهانی داشته، دوره آن شبیه دردهای گروه دوم کوتاه باشد.
چنانچه از شما سؤال کنند محل شدت درد را نشان دهید، دست خود را بالای سرین قرار خواهید داد.
چنانچه این منطقه را با کمی فشار لمس کنید، دو برجستگی استخوانی موجود در قسمت بالایی لگن را به آسانی لمس خواهید کرد. این گروه های برجسته به طور طبیعی در قسمت بالایی مفصل استخوان لگن با استخوان خاجی (ساکروایلیاک) وجود دارند. منشأ درد شما در این نقطه ها نیست، لیکن اسپاسم عضلات سبب می شود درد در این قسمت احساس شود. پیش از آنکه پزشکان اطلاعات بیشتری در مورد عملکرد ساکروایلیاک کسب کنند، درد این مفصل با درد کمر یکی گرفته می شود.
گروه دوم
دردهای گروه دوم، شباهت هایی با دردهای گروه یک دارد. در اینجا نیز درد اصلی شما در کمر و یا سرین ها است. درد پاها نیز معمولاً وجود دارند؛ لیکن بیمار به آنها توجه نمی کند، شروع درد ناگهانی است و به سرعت افزایش می یابد (برخلاف گروه یک). هنگامی که قوس کمری خود را به طرف عقب بیشتر خم می کنید، به گونه ای که بتوانید به سقف نگاه کنید درد شما شدت می یابد و یا با تکرار این حرکت درد باز هم بیشتر می شود.
ممکن است با خم شدن به جلو دردها کاهش یابد. چنانچه استراحت کامل داشته باشید، یا حداقل از حرکاتی که درد را شدت می بخشند پرهیز نمایید، بین چهار تا چهارده روز درد شدید از بین می رود. این بهبودی موجب خوشحالی است، ولی ممکن است گمراه کننده نیز باشد؛ زیرا بسیاری از بیماران مبتلا به
دردهای گروه دو هنگامی که برای گرفتن نوبت اقدام کرده اند درد عذاب دهنده شدیدی داشته اند؛ روزی که برای معاینه نزد پزشک رفته اند درد از بین رفته است. با چنین رویدادی سردرگم نگردید. نوبت پزشک خود را حفظ کنید و به چگونگی تغییرات روند دردها توجه نمایید. یک پزشک با تجربه از اینکه دردهای ستون مهره ها نمایان و به خودی خود پنهان شده است دچار شگفتی نمی شود. برعکس این ویژگی برای او یک نکته مهم تشخیصی به شمار می رود. درد شما ممکن
است مجدداً پیش نیاید، اما چنانچه دوباره شروع شود؛ به طور معمول هر سال دو یا سه نوبت عود خواهد کرد. یک نمونه غیر معمول دردهای گروه دوم، شکل مزمن تری می گیرد. به این ترتیب که طی چندین روز به تدریج شدت می یابد و هفته ها و گاه چندین ماه به طول می انجامد، ویژگی ای که بیشتر خاص گروه اول است . اما به هر حال ویژگی های گروه دم باقی می مانند: شدید ترین بخش دردس درد پشت احساس می شود و با خم شدن به عقب درد بیشتر می شود.
توأمان بودن دردهای گروه یک و دو
تا اینجا دردهای گروه یک و دو را همانگونه که در واقع وجود دارند، جدا از هم بررسی کردیم. به هر حال دردهای این دو گروه، چنانچه در فصل بعد خواهیم دید، تنگاتنگ به هم مربوط می باشند؛ آیا شما به حمل های شدید کوتاه مدت دچار شده اید که در بین آنها حملات دراز مدت تری نیز وجود داشته است؟ ممکن است دردهای شما یک شکل نبوده، دوران باقی ماندن آنها یکسان نباشند.
آیا درد هنگامی که به جلو و یا به عقب خم می شوید می یابد؟ آیا هنگامی که به جلو خم شده، سپس بلند می شوید از همه وقت شدید تر است؟ اگر چنین است به دو نمونه جداگانه درد مبتلا شده اید. چنانچه ترکیبی از هر دو گروه درد را دارید دچار دشواری بزرگتری نشده اید، اما ممکن است تشخیص آن اندکی دشوارتر و درمان خسته کننده تری داشته باشند.
آزمونی که گروه یک و دو را رد می کند
بیشتر خوانندگان دردهای خود را در زمره گروه یک یا دو می یابند؛ زیرا این دو گروه مجموعاً دردهای ستون پشتی را تشکیل می دهند. کسانیکه دردهایشان در یکی از دو گروه یادشده (یا ترکیبی از هر دو) نمی گنجد به توضیحات بعدی، پیرامون دردهای گروه سه و چهار توجه کنید. پیشنهاد می کنم هریک از خوانندگان آزمایش ساده ای را که کلید تشخیصی برای هر چهار گروه از دردها است دقیقاً انجام دهند.
این آزمایش در مورد دردهای گروه یک و دو منفی خواهد بود؛ بدین معنی چنانچه دردهاي شما در زمره گروه يك يا دو باشد اين آزمايش موجب درد نخواهد شد. در مبتلايان به درهاي گروه چهار نيز اين آزمايش منفي است. از اين رو هر يك از بيماران مي توانند براي اينكه بدانند آيا به گروه سوم دردها، يعني عصب تحت فشار مبتلا هستند يا نه؟ اين آزمايش را بكار گيرند.
وقتي درد پاها شديدتر از دردهاي پشت باشد، نشانه آنست كه دردها از فشار مستقيم به ريشه عصب ناشي مي شود. اين درد، ويژه گروه سه و چهار است و نكته مهم اين است گاه عصبي تحت فشار مي باشد بدون اينكه توانايي كار خود را از دست بدهد. وقتي از دردهاي اين دو گروه سخن مي گوييم منظور علايمي هستند كه تنها نشان مي دهند عصب به علت فشار تحريك شده اما كار آن ممكن است مختل شده يا نشده باشد. چانچه عملكرد عصب نيز دچار اختلال شده باشد، نشانه آن است كه ميزان فشار وارده زيادتر از قبل بوده است. به هر حال تشخيص دردهاي گروه سوم از دردهاي معمولي پشت، تحريك شديداً دردناك عصب در اين گروه دردها است. با دو آزمايش ساده مي توان تشخيص داد آيا عصب شما شديداً تحريك شده يا خير؟
الف. درحالي كه به پشت خوابيده ايد بدون اينكه زانوي تان را خم كنيد يكي از پاهاي خود را مستقيماً بالا ببريد. چنانچه خودتان به تنهايي نمي توانيد اين حركت را انجام دهيد از يك نفر كمك بخواهيد كه پاي شما را به آرامي بالا ببرد. آيا اين حركت دردي كاملاً شبيه دردهاي واقعي شما به وجود مي آورد؟ چنانچه به دردهاي گروه سوم مبتلا باشيد، بالا بردن به شكل فوق سبب احساس درد در پشت ران، پشت زانو و حتي ساق پا تا انگشتان پاي شما خواهد شد. هنگام انجام اين آزمون ممكن است در كمر خود احساس درد كنيد، ليكن مهم نيست. مهم بودن يا نبودن درد پشت پاها است. چنانچه همه درد در پشت باشد، در زمره گروه يك و دو مي باشيد كه قبلاً با آنها آشنا شده ايد.
ب. اكنون توجه كنيد تا چه درجه اي مي توانيد پاي خود را بالا ببريد و يا اجازه دهيد شخص ديگري آن را بالا ببرد. انتظار نداشته باشيد آن را بيش از زاويه 90 درجه بالا ببريد. تنها كسانيكه مرتب ورزش مي كنند آن را انجام دهند. آيا شما نيز مي توانيد بيش از دو سوم زاويه قائمه يعني بيش از شصت درجه بدون درد پايتان را بالا ببريد؟ اگر چنين باشد شما به دردهاي گروه يك يا دو مبتلا هستيد.
گروه سوم
مردم دردهاي گروه سوم را حالتي كاملاً جداگانه در بين دردهاي ستون مهره ها مي پندارند. درد حاد گروه سوم را تنها مي توان شكلي از درد گروه يك، يعني ديسك برجسته اي كه به عصب نيز فشار مي آورد تلقي كرد. زيرا چنانچه گفتيم ابتدا قسمتي از ديواره ديسك برجسته مي شود (گروه يك) و چنانجه اين برآمدگي افزايش يابد عصب مربوطه را تحت فشار قرار خواهد داد. با شناخت اين روند تعجب نخواهيد كرد كه دردهاي گروه سوم، تمامي علايم دردهاي گروه يك را به همراه چند علامت ويژه خود دارا مي باشند. دردهاي گروه سوم همانند دردهاي گروه يك طي يك يا دو روز شكل مي گيرند. درد تثبيت شده، سپس تا هفته ها ادامه مي يابد. و هر وقت شما به جلو خم شويد درد شديدتر مي شود.
درد عمده پاها از ويژگي دردهاي گروه سوم است. درد شديد ممكن است به ران، ساق پا و بسياري موارد كف پا و انگشتان انتشار يابد. بطور مشخص بيماري كه مبتلا به دردهاي گروه سوم مي باشد، خواهد گفت «مشكل من در واقع كمرم نيست. درد اصلي را در پايم احساس مي كنم».
چنانچه تشخيص عصب تحت فشار ممكن شد، نكته مهمي كه بايد بررسي شود اين است كه يا فشار روي عصب به اندازه اي بوده است كه موجب اختلال عمل عصب شود يا خير. در دردهاي گروه سوم انجام آزمايش هاي مربوط به قدرت عضلات، رفلكس ها و حس اندام مربوط حائزاهميت است. نتايج منفي (يعني اين كه آزمايشها نشان دهند بازتابهاي مربوط طبيعي مي باشند) به نفع تشخيص دردهاي گروه يك و دو و يا آن دسته از گروه سوم است كه تنها سبب تحريك شده ولي هنوز عمل آن مختل نشده است.
حتي دردهاي گروه چهارم- كه بعداً در همين فصل شرح داده خواهد شد- به ندرت ايجاد اختلال مداوم در كار عصب خواهند كرد. اين چهار گروه بيشتر دردهاي ستون پشتي را در بر مي گيرند ودر موارد بسيار نادر آزمايش هاي عصبي كه در اينجا شرح داده شده اند مثبت خواهند بود. چنانچه تصور مي كنيد به گروه سوم دردها مبتلا هستيد، پيشنهاد مي كنم اين آزمايش هاي عصبي را در مورد خود انجام دهيد تا قدرت انتقال عصب مشخص شود. بيماراني نيز كه دردهايشان در گروه يك و يا دو قرار مي گيرد يا به دردهاي پاها از نمونه گروه چهار مبتلا هستند مي توانند اين آزمايش ها را در مورد خود بكار برند، زيرا نتايج منفي، تشخيص هاي مزبور را مورد تأييد قرار مي دهند.
همين كه به انجام اين آزمايش ها در مورد خودتان اقدام كرده ايد تا حد امكان بكوشيد موضوع واقع بينانه در مورد يافته هاي خود داشته باشيد. سخت كوشش كنيد نتايج بدست آمده را در ذهن خود بزرگ نكنيد.
مي دانيم كه ممكن نيست كاملاً در مورد وضعيتي كه براي بدنتان پيش آمده بي طرف و واقع بينانه، عمل كنيد، ليكن حد اعلاي كوشش خود را بكار بريد كه يافته هاي خود را درست همانگونه بنويسيد كه گويي علايم مربوط به شخص ديگري را مورد بررسي قرار مي دهيد، مثل بيماري دوستي كه سبب نگراني شما مي گردد و آشفته تان نمي كند.
دردهاي گروه چهار
دردهاي گروه چهار كه بيشتر در پاها احساس مي شود اغلب به صورت درد مبهم است. بعضي دردهاي شديد سياتيك گروه سه شبيه نيست. گاه درد خود را بخاطر احساس كرختي در پا، به لاستيك ويا قطع چوب تشبيه مي كنند كه يا خشك است يا حالت ارتجاعي بيش از حد دارد. علائم بيماري شما معمولاً همراه فعاليت، گاه تنها با راه رفتن 10 تا 15 دقيقه اي، بروز مي كند و با استراحت به سرعت از بين مي رود، اما هنگامي بهبودي مي يابد كه در حالت خميده به جلو استراحت كنيد. لم دادن روي صندلي يا نيمكت، ساكت ايستادن و يا خم شدن به جلو يا چمباته زدن نيز ممكن است علايم درد پاهاي شما را كاهش دهند.
دردهاي گروه چهار بيشتر در افراد مسن بروي مي كند؛ گرچه اين نوع درد، به سرعت بروز كرده، تنها چند دقيقه به طول مي انجامد؛ با اين همه يك بيماري مزمن است كه سال ها به طول مي انجامد و به آهستگي شدت مي يابد.
ممكن است شما علاوه بر دردهاي گروه چهار، از دردهاي گروه يك و يا دو نيز رنج ببريد و يا بكلي درد پشت نداشته باشيد. پيام هاي عصبي شما به پاها، وقتي استراحت مي كنيد، طبيعي است اما هر زماني ورزش مي كنيد، مختل مي شود.
چنانچه تاريخچه واقعي بيماري را بررسي كرده، آزمايش هاي ياد شده را به دقت انجام داده، و يا نتايج بدست آمده را تا آنجا كه ممكن است ارزيابي واقع بينانه كرده باشيد به اين نتيجه مي رسيد كه دردهاي شما از جمله گروه يك، دو، سه و چهار است. توجه داشته باشيد كه با انجام درست اين آزمايش ها گروه مربوط به درد را معين مي كنيد نه شدت و ضعف آن را.
ممكن است با بررسي هاي لازم به اين نتيجه رسيده باشيد كه درد شما ناشي از فشار شديد عصب، يعني نادرترين نوع گروه چهارگانه باشد؛ اما توجه داشته باشيد كه گروه سه، الزاماً بدتر از انواع ديگر نيست. تنها نوع متفاوتي است كه ممكن است نياز به درمان ديگري داشته باشد.
جمع بندي گروه هاي چهارگانه
گروه يك: اگر ديسك دردناك شما، عصب را تحت فشار قرار نداده باشد، كنترل در آن آسان تر است.
براي ايجاد هيجاني بيشتر ممكن است به نحو دلخواه به دوستانتان اجازه دهيد آن را به «ديسك لغزيده» تعبير كنند، درحالي كه اكنون مي دانيد ديسك ها نمي لغزند، از حسن تصادف چنانچه در فصل بعدي خواهيد ديد «متلاشي» نيز نمي شوند. از ويژگي هاي گروه اول، اين است كه اين گروه دردها مبهم و كهنه هستند و مدت زمان زيادي باقي مي مانند، اما بي درمان نيستند.
گروه دوم: در اين گروه چنانچه گفته شده مفصل كوچك بين مهره ها منشاء درد است، گاه اين نوع درد، بسيار شديد مي باشد.
گروه سوم: چنانچه در فصل يك اشاره كردم بيشتر آنهايي كه مبتلا به دردهاي پشتي هستند، تصور مي كنند در اين گروه قرار دارند؛ و البته بيشتر آنان در اشتباهند. شايد درد گروه سوم، سبك نباشند، اما چندان شديد نيست. و درد آن از درد ديسك كهنه، يك يا مفصل ساييده شده كمتر مي باشد.
گروه چهارم: بيماران اين گروه، بيشتر افراد مسن هستند. در اين گروه حداقل در زماني كه استراحت مي كنند از دردها رها هستند و فرصت كافي دارند تا روش هايي را برگزينند كه بيماري آنان را بهبود ببخشد.
باري، ورزش يوگا و حركت كشش، و استراحت كافي، راه درمان اين نوع دردهاست.
منشاء گروه دردهاي اول
هنكاميكه هسته ديسك تمامي آب مورد نياز خود را حفظ كند، نتيجه آن خواهد بود كه به صورت يك ضربه گير هيدروليك تقريباً كامل عمل مي كند. ممكن است از فيزيك دو دبيرستان را به خاطر داشته باشيد كه فشار وارده به يك مايع در ظروف بسته به طور مساوي به تمامي قسمتهاي آن منتقل مي شود به اين علت، فشار ناشي از وزن بدن شما ويا بلند كردن يك جسم سنگين به طور يكسان به اطراف ديواره ديسك منتقل شده، اثر ناشي از فشار به اين گونه خنثي مي شود. با خشك شدن قسمت مركزي ديسك اين سيستم كم و بيش كامل، كار خود را انجام نمي دهد و ديسك شروع به باريك شدن مي كند.
