بخشی از مقاله
ارائه یک روش جدید براي تعیین الگوي جریان مواد براساس ارزش مکانی هر دپارتمان از مبداء
چکیده:
با توجه به پیشینه طراحی جریان مواد در واحدهاي صنعتی، خدماتی و اداري، روشهاي گوناگونینمودار از جمله تهیه از-به و یا روش خط مستقیم کاربردهاي گوناگونی در تعیین جریـان مـواد و طـی انجـام روشـهاي دیگـر دارنـد. از جملـه خصوصیتی که در تمام این روشها می توان یافت آن است که براي بدست آمدن جواب مناسب و بهینه نیاز به صرف زمان زیاد و دقت بالایی می باشد که خود هزینه اي را بر طراح تحمیل می نماید. در این مقاله به دنبال روشـی جدیـد براسـاس استفاده از میانگین ارزش توالی هر ایستگاه به تعداد دفعات ورود کلیه قطعات تولیدي به ایسـتگاه بـراي طراحـی و تعیـین جریان مواد هستیم که معایب روشهاي مرسوم گذشته را برطرف نموده و خصوصیتهاي منحصر بفردي نیز براي خود دارد.
مقدمه و تعریف مدل:
یکی ازعوامل تاثیر گذار و مهم تعیین و طراحی چیدمان واحدهاي صنعتی، خـدماتی و اداري الگـوي جریـان مـواد و تحلیل الگوي جریان مواد می باشد. بطوریکه در طراحی چیدمان یک واحد مهمترین و ابتدایی ترین ورودي بـدین منظـور تعیین و طراحی الگوي جریان مواد می باشد و تا کنون روشهاي مختلفی به منظور تحلیـل و تعیـین جریـان مـواد ارائـه و معرفی شده اند ولی آنچه که در تمامی این روشها مشترك است، اینست که این روشها با سـعی و خطـا اقـدام بـه بهینـه کردن جوابهاي اولیه می نمایند و براي بدست آوردن یک جواب بهینه و مناسب صرف زمان و جابجایی هـایی پـی در پـی جزیی از استفاده از این روشهاست.{2}،{3}،{4}از متداولترین و مرسوم ترین روشهاي حال حاضر می توان به استفاده ار نمودار از- به در تحلیـل و طراحـی الگـوي جریان مواد اشاره نمود. این روش در اوایل دهه 50 قرن بیستم توسط معرفی شده و پس از آن تا اواخر دهـه 70 توسط و توسعه یافته است.{2}، {6}
نمودار از- به یکی از ابزارهاي متداولی است که در طرح ریزي محل ماشین آلات و بررسی انتقال مواد به کار گرفته می شود. این نمودار بخصوص در مواردي که حرکت هاي زیادي بین قسمتهاي مختلف وجود داشته باشد مفید واقـع مـی گردد. از مهمترین موارد استفاده از این نمودار تحلیل الگوي جریان، طراحی الگوي جریان، تعیین محل فعالیتهـا و مقایسـه طرحهاي مختلف استقرار دستگاهها و دپارتمانها می باشد.{1}،{5}در این روش با محاسبه معیار کارآمدي سعی در تعیـین حـداقل مقـدار معیـار کارآمـدي یـا گشـتاور را دارد. تـاکنون الگوریتم معینی براي حداقل کردن این گشتاور وجود نداشته و فقط سعی و خطا امکانپذیر است.{1}،{5}اساس محاسبه معیار کارآمدي نمودار از- به، مقایسه جابجایی دپارتمانها و ایستگاههاي کاري به صورت دو به دو بـا یکدیگر است و جابجایی هر ایستگاه نسبت به ایستگاههاي دیگر موجب تغییر در معیار کارآمدي می گردد.در طی این مقاله، اقدام به معرفی روشی جدید، معین و قطعی به منظور دسترسی سریع و بدون صـرف مـدت زمـان طولانی و انجام سعی و خطا براي تعیین و طراحی الگوي جریان مواد شده اسـت. ایـن روش کـه بـا توجـه بـه نـام ابـداع کنندگان آن از این پس تحت عنوان روش نخبه – سلماسی یا مطرح می گـردد، بـر اسـاس نسـبت ارزش مکـانی دپارتمانهاي مختلف بر تعداد قطعات از مبدا، براي تعیین و طراحی الگوي جریان مواد بهینه عمل می کند. به عبارتی دیگـر منطق این طرح بر اساس ارزش مکانی و مرحله اي ایستگاههاي مختلف کاري و دپارتمانها از یک مبدا تعیـین شـده مـی باشد. یعنی نقطه اي را به عنوان مبدا جریان مواد تعیین نموده و ایستگاهها و دپارتمانهاي مختلف را بر اساس ارزش مکانی و مرحله انجام کار نسبت به این مبدا مستقر می نماید. براي جمع آوري و دسته بندي داده ها و اطلاعـات مـورد نیـاز ایـن روش، مستلزم تعریف و تهیه یک جدول فرآیند مرتبط با این روش می باشیم.
- شرح :
تعیین الگوي جریان مواد با استفاده از روش برمبناي تعیین ارزش مکـانی هـر دپارتمـان از مبـدا بـر اساس توالی انجام کار کلیه طی قطعات و در 5 مرحله بشرح ترتیب زیر صورت می پذیرد؛
- 1 تهیه جدول فرآیند مطابق با روش ؛
- 2 حذف ستون مربوط به دپارتمانهاي کاري که هیچ مقدار عددي در آنها وجود ندارد؛ (مراحلی کـه هـیچ قطعه اي براي انجام کار وارد آنها نمی شود) به عبارت دیگر دپارتمانهایی که هیچ کاري بر روي قطعـه اي در آنها انجام نمی گیرد در چیدمان و تعیین جریان مواد در نظر گرفته نمی شوند.
