بخشی از مقاله
چکیده
شناسایی عوامل مؤفقیت مدیریت دانش در سازمانها برای اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانش امری ضروری است. زیرا شناخت این عوامل میتواند سازمانها را در طراحی، آمادگی نسبی، برنامهریزی و پیادهسازی مدیریت دانش یاری دهد. در این مقاله عوامل مؤفقیت مدیریت دانش در شرکت پارس خزر مورد مطالعه قرار گرفته است و دپارتمان های این شرکت از نظر میزان مؤفقیت این عوامل رتبه بندی شده اند. بر اساس نظرات افراد خبره در شرکت عوامل مؤفقیت مدیریت دانش شناسایی و دستهبندی شدند. با استفاده از نظرات این افراد خبره ماتریسهای مقایسات زوجی از عوامل ایجاد شده است. وزن عوامل با استفاده از تکنیک تصمیمگیری چند شاخصه فرایند تحلیل سلسله مراتبی تعیین شده است. برای رتبهبندی دپارتمان ها از تکنیک تصمیمگیری چند شاخصه TOPSIS استفاده شده است. نظرات افراد خبره در هر دو تکنیک چند شاخصه مورد استفاده شامل عدم قطعیت است. برای در نظر گرفتن عدم قطعیت از اعداد فازی مثلثی استفاده شده است. نتایج حاصل از تکنیک ترکیبی فازی نشان داد که از میان عوامل در نظر گرفته شده در حال حاضر، حمایت و تعهد مدیریت ارشد از اولویت بالاتری برخوردار است.
واژههای کلیدی: مدیریت دانش، عوامل مؤفقیت مدیریت دانش، AHP فازی، TOPSIS فازی
مقدمه:
امروزه مدیریت دانش به موضوعی مهم در سطوح جهانی تبدیل شده است و جوامع علمی و تجاری هر دو بر این باورند که سازمان های دارای قدرت دانش، می توانند برتری های بلندمدت خود را در عرصه های رقابتی حفظ کنند - اخوان و باقری، . - 1389 مدیریت دانش به عنوان فرایندی شناخته شده است که طی آن، سازمان به تولید، کسب، تسهیم، انتقال و به کارگیری دانش برای افزایش بهره وری سازمانی می پردازد . سازمان ها از طریق مدیریت دانش تلاش می کنند با استخراج دانش انباشته در ذهن اعضای سازمان تسهیم آن در میان تمامی افراد، دانش ذخیره شده در سیستم را به یک منبع قابل استفاده بدل نمایند تا مزیت رقابتی پایدار به وجود آید.
از سوی دیگر، پیاده سازی مؤفق مدیریت دانش، امر بسیاری دشواری است، پس آگاهی سازمان ها از عوامل اصلی مؤثر در پیاده سازی مؤفق مدیریت دانش، پذیرش است و اجرای آن را با مؤفقیت همراه می سازد.یکی از مسائل اساسی در حوزه ی مدیریت دانش، پاسخ گویی به این سؤال است که اساسا دانش چیست؟ برای تعریف بهتر دانش، شناخت تفاوت بین داده ها، اطلاعات و دانش، بسیار مفید خواهد بود. داده، مجموعه ای از دانسته ها، محاسبات و آمار است. اطلاعات، داده های سازمان یافته یا پردازش شده است و دانش، اطلاعات قابل فهم، مربوط به هم قابل اجرا می باشد - حسنوی، . - 1389 دانش، مجموعه ای از شناخت ها و مهارت های لازم برای حل یک مسأله است، بنابراین، اگر اطلاعات موجود، بتواند مشکلی را حل کند می توان گفت دانش وجود دارد - داونپورت1، ترجمه ی رحمان سرشت، . - 1379
دانش، فهم و درس های آموخته شده در طول زمان است. دانش، فهمیده می شود و آن را از طریق تجربه، استدلال، بصیرت، یادگیری، خواندن و شنیدن، به دست می آورند - جعفری مقدم،. - 1388 محققان، تلاش بسیاری برای گسترش مفهوم مدیریت دانش ارائه داده اند که بیشتر آن ها براساس ارتقای میزان کارایی فرایندهای دانش، مانند تولید، کسب ، انتشار، اشتراک و کاربرد دانش توسعه داده شده اند. مدیریت دانش با ایجاد یک محیط کاری جدید، موجب تسهیل در اشتراک دانش گردیده و جاری شدن دانش را به فرد مناسب در زمان مناسب برای فعالیت کاراتر و اثربخش تر باعث می گردد. مدیریت دانش در تعریفی دیگر، فرایند لازم برای خلق ، احصا، مستندسازی و توزیع دانش در سطح سازمانی برای دست یابی به مزیت رقابتی شناخته شده است.
مرکز کیفیت و بهره وری آمریکا، مدیریت دانش را به صورت "استراتژی ها و فرایندهای شناسایی، ذخیره سازی و به کارگیری دانش" تعریف کرده است. نپ2، مدیریت دانش را هنر تبدیل اطلاعات و دارایی های ذهنی به ارزش ماندنی برای مشتریان و افراد سازمان تعریف کرده است. دروچ، مدیریت دانش را فرایندی می داند که دانش را خلق کرده و یا مکان آن را شناسایی می کند و نهایتا تسهیم، انتشار و استفاده از دانش را در سازمان مدیریت می کند - دروچ3، . - 2003ساختار این مقاله بدین گونه است: در بخش دوم پیشینه ی تحقیق آمده است. در بخش سوم روش تحقیق ما که روش های تصمیم گیری چندمعیاره هستند آورده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها و نتیجه گیری هم به ترتیب در بخش های چهارم و پنجم آورده شده اند.
پیشینه پژوهش
