بخشی از مقاله
*** این فایل شامل تعدادی فرمول می باشد و در سایت قابل نمایش نیست ***
بررسی تاثیر شفافیت اهداف سازمانی بر عملکرد سرپرستان مطالعه موردي سازمان امور آب استان ایلام
چکیده
تحقیق حاضر از نظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردي بوده و با توجه به ماهیت موضوع، از لحاظ روش انجام تحقیق در زمره تحقیقات توصیفی و تحلیلی طبقهبندي میگردد. جامعهي آماري پژوهش شامل کلیه مـدیران و سرپرسـتان درسـازمان امـورآب استان ایلام با مدرك دیپلم و بالاتر است. جهت جمع داده هاي تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته اهـداف سـازمانی و عملکـرد سازمانی با ضریب اطمینان 0/95 استفاده شد.. نتایج آزمون فرضیات حاکی از آن است کـه بـین واضـح و شـفاف بـودن اهـداف مربوط به مشتریان، واضح و شفاف بودن اهداف مربوط به افزایش تولید/خدمات، واضح و شفاف بودن اهداف مربوط به نوآوري و توسعه محصول/خدمات، واضح و شفاف بودن اهداف مربوط به کیفیت محصول/خدمات و واضح و شفاف بودن اهداف مربوط به بهره وري و سودآوري با عملکرد سرپرستان درسازمان امورآب استان ایلام رابطه معنی داري وجود دارد.
کلیدواژهها: شفافیت اهداف سازمانی، عملکرد سرپرستان، سازمان امور آب استان ایلام
مقدمه
عملکرد هدف مهمی است که قضاوت و تصمیم گیري را ممکن میسـازد و اسـتفاده کـارا از نتـایج آن سـبب بهبـود کلیـه فرآیندهاي سازمان می گردد. نظارت و ارزیابی عملکرد موضوعی است که از زمان طرح نظریه هاي کلاسـیک مـدیریت مطـرح بوده است (آقارفیعی، .(1383 به عبارت دیگر تمام نظریه هاي مدیریت به نوعی به موضوع نظـارت، کنتـرل و ارزیـابی بهـا داده، وآن را یکی از وظایف اصلی مدیریت دانسته اند.
از ظرفی یکی از مهمترین موضوعاتی که امروزه در سازمان هاي امروزي در عرصه رقابـت و فـروش کـالا و یـا خـدمات در سطح دنیا مطرح می باشد، موضوع شفاف سازي و تبیین در فعالیت هاي درون سازمانی، تصمیم گیري ها،نحوه تامین هزینه هـا، درآمد ها و ... می باشد که با توجه به تاثیر گذاري ایجاد این شرایط بر پیکره سازمانی علی الخصوص در رابطه با بهبود عملکـرد در سازمان و افزایش همگرایی و پویایی بسیار موثر بوده است.(سان گراي(2010
شفافیت فرایندي است که اطلاعات مربوط به شرایط موجود، تصمیمات و اقدامات را قابل دسترسی، رویـت و فهـم میکنـد.
این شفافیت شامل دسترسی اعضاء و همکاران به جزئیات اجرایی، تصمیمگیري و مسائل مالی میشـود. هرچنـد یعتـاًطب سـطوح دسترسیهاي مختلفی در سازمانها، شرکتها و انجمنها تعریف میشود. و حتی شاید براي مثال، جزئیات فروش یک محصول از ترس رقباي اقتصادي و یا به دلیل مسائل امنیتی و حفظ اسرار اداري منتشر نشود، اما شفافیت، یک امتیاز مهم بـه خصـوص براي انجمنهاي و سازمان ها، به منظور ارزشدهی محسوب میشود.
اتخاذ راهبرد هاي موثر توسط مدیران سازمان که توانسته اند در کنار لحاظ اهداف و چشم انداز هاي سازمان به تبیین چالش هاي مسیر دست یافته و با بهره گیري از فرصت هاي ناب، زمینه توسعه فروش و سـود آوري و کسـب سـهم بـالاتر از بـازار را فراهم ساخته اند، در چارچوب شفافیت اهداف سازمانی شناخته شده است(والکر،. (2010
به منظور بررس تاثیر میزان شفافیت بر عملکرد سرپرستان در سازمان ها، مدلی توسط پارسون در سال 2014 مطرح گردیـد که شامل روند شفاف سازي همراه با ارتباط سازمانی با زمینه اعتماد سازمان و مدیریت به افراد، مشارکت دادن در برنامـه هـا، و بیان و ارائه برنامه ها و تصمیم گیري ها به کارکنان می باشد.
در این تحقیق سوالی که مطرح می گردد این است که تا چه میزان در ادارات دولتی در استان ایلام شفافیت اهداف سازمانی توسط مدیران رعایت شده و میزان و ابعاد عملکرد سرپرستان در این ادارات به چه میزان است.
مبانی نظری و پیشینه پژوھش
درپژوهشی که توسط رضایی وهمکاران دردانشگاه تهران به منظوراجتماعی کردن کارمندان جدیدبراي سـازگاري بافرهنـگ سازمانی ونیزبراي مشخص کردن روش هایی که مدیرباشفافیت باکارکنان خودرفتـارکرده اسـت،انجام دادند،دریافتندکـه ارتبـاط مثبتی بین وضوح نقش وشفافیت برنامه هاي مدیران وعملکردشغلی منتج به ایجـاد تعهدشـغلی وجـوددارد.این پـژوهش بـرروي 152نفرازمدیران144اداره وشرکت دولتی درتهران صورت گرفته اسـت و نتـایج نشـان دادنـد کـه عملکـرد شـغلی قـوي ارتبـاط مستقیمی باشفافیت نقش داشته ونیز ارتباط مثبتی بین ابعاد چهارگانه تعهد شغلی و شفافیت نقش وجوددارد.آنان نشـان دادندکـه درصورت مشخص بودن تلقی صحیح ازبرنامه هاومسایل مدیر،ونیزمدیران ازکارآنـان میتـوان بـه عملکردشـغلی قـویتري دسـت یافت.(رضایی، (1391
درپژوهشی که به منظوربررسی میزان تهعدشغلی معلمان ابتدایی ومتوسطه شهربناب انجام گرفت،نشان دادبین عملکردشغلی معلمان وشفافیت برنامه هاي مدیران درمحل خدمت آنـان رابطـه معنـی داري وجودداشـته اسـت.همچنین درموردابعادچهارگانـه تعهدشغلی،بیشترین رتبه مربوط به مولفه پایبنـدي بـه ارزش هـاي کـاروکمترین رتبـه مربـوط بـه مولفـه وابسـتگی حرفـه اي بود.(محمدي،(1392
در مطالعهاي که توسط Lyons و همکاران در دانشگاه میشیگان انجام گرفت نتـایج نشـان داد کـه رابطـه مسـتقیمی بـین شفافیت نقش و افزایش عملکرد سرپرستان و رضایت شغلی و در نهایت تعهد شغلی و احساس مفید بـودن و دلگرمـی کارکنـان وجود دارد.در این تحقیق نشان داده شده است که در یک نمونه آماري 117 از مدیران شرکت ها و سازمان هاي ایالتی، آندسـته از مدیرانی که به طور واضح برنامه ها و تصمیم گیري ها و مسائل مرتبط با هزینه ، سود آوري و.. را در اختیار کارکنـان گذاشـته بهتر توانسته اند در ایجاد جو عملکرد سرپرستان موفق تر باشند. در این تحقیـق حتـی در 11 شـرکت در شـرایط بحـران مـالی، شفافیت مالی سبب افزایش همگرایی و عملکرد به منظور افزایش کمک به مدیریت به منظور رفع بحران شده بود.(لیونز، (2014
در پژوهشی که توسط لی و همکاران 2013 انجام شد نتایج نشان دادکه نه تنها بین تعهد شـغلی و شـفافیت ویژگـی هـاي سبک مدیر در مدیریت و عملکرد شغلی رابطه مستقیم و معنی داري وجود دارد، بلکه بـین ویژگـی هـا و وضـوح نقـش و ابعـاد چهارگانه تعهد شغلی (وابستگی حرفه اي، وابستگی سازمانی، پایبندي به ارزش هاي کـار و مشـارکت شـغلی) رابطـه مسـتقیم و معنی داري وجود دارد. (لی و همکاران ،.( 2013
فرضیه ھای تحقیق
-1 بین واضح وشفاف بودن اهداف مربوط به مشتریان و عملکرد سرپرستان در سازمان امورآب استان ایلام رابطـه معنـی دار وجوددارد.
-2 بین واضح و شفاف بودن اهداف مربوط به افزایش تولید/ خدمات و عملکرد سرپرستان در سازمان امورآب استان ایـلام رابطه معنی دار وجوددارد.
-3 بین واضح وشفاف بودن اهداف مربوط به نوآوري و توسعه محصول/ خدمات و عملکرد سرپرستان در سازمان امـورآب استان ایلام رابطه معنی دار وجوددارد.
-4 بین واضح و شفاف بودن اهداف مربوط به کیفیت محصول/ خدمات و عملکرد سرپرستان در سـازمان امـورآب اسـتان ایلام رابطه معنی دار وجود دارد.
-5 بین واضح وشفاف بودن اهداف مربوط به منابع انسانی وعملکردسرپرستان درسازمان امورآب استان ایلام رابطه معنـی دار وجوددارد.
-6 بین واضح وشفاف بودن اهداف مربوط به بهره وري وسودآوري و عملکردسرپرستان درسـازمان امـورآب اسـتان ایـلام رابطه معنی دار وجوددارد.
روش شناسی
تحقیق حاضر از نظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردي بوده و با توجه به ماهیت موضوع، از لحاظ روش انجام تحقیق در زمره تحقیقات توصیفی و تحلیلی طبقهبندي میگردد. در آن براي جمعآوري اطلاعات مورد نیاز از روش میدانی و کتابخانهاي استفاده میشود. به منظور جمعآوري دادههاي مورد نظر براي نمونه تحقیق از پرسشنامه استفاده میشود. ضـمن اینکـه شـیوه تجزیـه و تحلیل دادهها از طریق آمار توصیفی و آمار استنباطی و با استفاده از نرمافزار SPSS انجام خواهد پذیرفت.
جامعه آماری
جامعهي آماري پژوهش شامل کلیه مدیران و سرپرستان درسازمان امورآب استان ایلام با مدرك دیپلم و بالاتر است کـه در سال 1393 مورد بررسی قرارگرفتهاند. براي تعیین حجم نمونه از فرمول نمونهگیري کوکران به صورت زیر استفاده کرده ایم:
تعداد 100 نفر از ین جامعه را به عنوان نمونه تحقیق با روش بالا انتخاب می شود که در نهایت از این تعـداد 85 پرسشـنامه برگشت داده شد که جهت تجزیه و تحلیلهاي آماري مورد استفاده گرفت.
ابزار پژوھش
مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه، کتابخانه اي و مطالعه موارد خاص
تهیه و تنظیم پرسشنامه
پس از این که پرسشنامه تنظیم شد، یک اجراي مقدماتی از پرسشنامه میتواند بر اعتبار آن بیفزاید. هدف از اجراي مقدماتی پرسشنامه برطرف کردن نواقص و اشکالات احتمالی است کهمعمولاً بر روي افرادي اجرا میشود که در درون جامعه آماري قرار دارند. اجراي مقدماتی، روایی، پایایی و قابلیت اجرایی پرسشنامه را افزایش میدهد.
روایی و پایایی پرسشنامه
جهت سنجش روائی بدین ترتیب که براي تنظیم سؤالات پرسشنامه از تعدادي افـراد متخصـص در زمینـه آمـار، تعـدادي از اساتید برجسته دانشگاه در رشته مدیریت و نیز شماري از کارکنان رسمی نظرخواهی میشود و پـس از درنظـر گـرفتن مجمـوع نظرات آنها و اجراي پیش آزمون، پرسشنامه نهایی تنظیم و بین افراد نمونه توزیع میگردد.
براساس جدول 1 آلفاي کرونباخ پرسشنامه پس از روایی آن به ضریب قابل قبول و مناسـب 0/95 رسـید کـه بـالاتر از 0/7
میباشد. که حاکی از همبستگی بالا بین سؤالات پرسشنامه میباشد.
تحلیل داده ھا و آزمون فرضیات تحقیق
نرمال بودن توزیع متغیرھای تحقیق
براي نرمال بودن توزیع متغیرهاي تحقیق از آزمون کلموگروف- اسمیرنوف استفاده میشود.
با توجه به جدول اسمیرنوف و از آنجا که سطح معنیداري بیشتر از %5 است؛ بنابراین دلیلی براي رد فرض صفر وجود نـدارد
و در سطح خطاي%5 نرمال بودن توزیع متغیر تأیید میگردد.
آزمون فرضیه ھای تحقیق
بین واضح وشفاف بودن اهداف مربوط به مشتریان و عملکرد سرپرستان در سـازمان امـورآب اسـتان ایلام رابطه معنی دار وجوددارد.
بر اساس جدول 8 ضریب همبستگی پیرسون به دست آمده 0/108 میباشد که یک ضریب مثبت و حاکی از رابطه مسـتقیم بین این دو متغیر میباشد. و با توجه به سطح معناداري به دست آمده (0/000) میتوان گفت این رابطه معنادار میباشد و فـرض صفر ما مبنی بر عدم وجود رابطه معنادار رد میشود.
آزمون فرضیه دوم
بین واضح وشفاف بودن اهداف مربوط به افزایش تولید/خـدمات و عملکـرد سرپرسـتان در سـازمان
بر اساس جدول 9 ضریب همبستگی پیرسون به دست آمده 0/241 میباشد که یک ضریب مثبت و حاکی از رابطه مسـتقیم بین این دو متغیر میباشد. و با توجه به سطح معناداري به دست آمده (0/000) میتوان گفت این رابطه معنادار میباشد و فـرض صفر ما مبنی بر عدم وجود رابطه معنادار رد میشود.
آزمون فرضیه سوم
بین واضح وشفاف بودن اهداف مربوط به نوآوري و توسعه محصول/خدمات و عملکـرد سرپرسـتان در
سازمان امورآب استان ایلام رابطه معنی دار وجوددارد.
