بخشی از مقاله
بررسی رابطه فناوری اطلاعات با مولفه های مدیریت کیفیت جامع (TQM) در فدراسیون های ورزشی
چکیده:
هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه فناوری ا و مدیریت کیفیت جامع در فدراسیون های ورزشی جمهوری اسلامی
ایران است و اینکه به طور ویژه کدام یک از ابعاد فلوری اطلاعات می تواند مولفه های مدیریت کیفیت جامع را در فدراسیون ورزشی افزایش ند هل. روش تحقیقی حاضر همبستگی است که به شکل میدانی انجام شد. از پرسشنامه برای این منظور استفاده گردیده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل مدیران فدراسیون های ورزشی کشور در نظر گرفته شد که شامل رئیس، نایب رئیس و دبیر فدراسیونهای ورزشی بوده که تعداد آنها ۱۵۰ نفر تخمین زده شد. از میان ۱۵۰ پرسشنامه توزیع شده میان مدیران فدراسیون های ورزشی تعداد زیادی از آنها دریافت شد ولی به علت ناقص بودن بعضی از پرسشنامه های جمع آوری شده، ۹۳ پرستشنامه مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج حاکی از متوسط بودن میزان استفاده از فناوری اطلاعات و پیاده سازی مدیریت کیفیت جامع در فدراسیون های ورزشی است. ضریب همبستگی نشان داد که فناوری اطلاعات رابطه معنی داری با مدیریت کیفیت جامع دارد . همچنین نتایج تحلیل رگرسیون با روش همزمان (ورود مکرر) بیانگر آن بود که ضریب همبستگی چندگانه (۹ متغیری) برای ترکیب خطی متغیرهای ابعاد فناوری اطلاعات با متغیر مدیریت کیفیت جامع، برابر ۰/۸۵ می باشد که ۷۳ درصد واریانس متغیر مدیریت کیفیت
جامع را تبیین می کند. و از بین ابعاد فناوری اطلاعات سیستم های خودکار کردن فعالیت های اداری بیشترین ضریب را در افزایش مدیریت کیفیت جامع دارد. (۰/۳۹۸ = Beta) کیفیت بدون دسترسی به اطلاعات دقیقی، سریع و طبقه بندی شده امکان پذیر نخواهد بود. و این لزوم تجهیز سازمان ها به فناوری اطلاعات به منظور افزایش کیفیت خدمات را می رساند که نتایج این پژوهش نیز آن را تایید می کند.
واژههای کلیدی: فناوری اطلاعات، مدیریت کیفیت جامع، TQM، مدل های تعالی سازمانی
مهال مه فناوری های جدید ارتباطات و اطلاعات، دنیایی را که در آن زندگی می کنیم و روش های یادگیری چگونه زیستن را تغییر داده اند. در آینده ی نزدیک بیش از ۸۰٪ امور زندگی بشر به طور مستقیم یا غیر مستقیم به فناوری اطلاعات وابسته خواهد بود و توسعه ی فناوری اطلاعات در آموزش و همکاری جهانی نیز نقش ارزنده ای خواهد یافت (اری بیان، ۱۳۸۵). ما در عصر اطلاعات زندگی می کنیم، جایی که فرحست ها از ایده های خلاق و کاربرد هوشمندانه ی اطلاعات زاده می شوند (توربان، ۱۳۸۹). امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات رشد چشمگیری در میان کشورهای مختلف داشته و مزایای فراوانی را برای کشورها ایجاد کرده است (موتولا، ۲۰۰۹). به منظور جذب منافع ایجاد شده به وسیله فناوری اطلاعات، باید این فناوری پیاده سازی، و به صورت کارآمدی استفاده شود(بریج ۲۰۰۵). و سازمان ها با این تهدید مواجه هستند که اگر شکاف دیجیتالی در حال رشد در داخل کشور و یا میان کشور خود با سایر کشورها را شناسایی نکنند، دچار عقب ماندگی میشوند(بریج، ۲۰۰۵). از طرف دیگر مقوله ی کیفیت، نهضتی جهانی است؛ کند که در چه کشوری باشد یا در چه صنعتی کا کنند (کرنر، ۱۳۸۱).
کند. با خطر نابودی رو به رو میشود. فرقی نمیکند پس مدیران می بایست برای جلوگیری از شکست خود را تجهیز سازمان ها باید در عصر فناوری اطلاعات در بازاری چالش برانگیز به رقابت بپردازند؛ بازاری که بسیار متغیر، پیچیده، چند رقیبه و مبتنی بر مشتری است (توربان، ۲۰۰۹). بسیاری از سازمان ها، در پاسخ به فشارهای تجاری، تلاشی مداوم جهت ارتقای کیفیت و بهره وری شان دارند. سازمان ها میتوانند با افزایش خروجی، کاهش هزینه ها، افزایش سریع تر خروجی نسبت به هزینه ها و ترکیبی از این روش ها، بهره وری خود را افزایش دهند. فناوری اطلاعات به شکل گسترده هم برای بهبود کیفیت و هم بهره وری مورد استفاده قرار میگیرد(توربان، ۲۰۰۹). غالباً بیان می شود که فناوری اطلاعات مهمترین عامل افزایش بهره وری و کاهش هزینه ها است (و ستون .۲۰۰۱).
به منظور بهبود کیفیت، کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری، ابزارهای مختلفی توسط شرکت ها به کار گرفته می شود که به عنوان مثال می توان به مدیریت کیفیت جامع (TQM)، نگهدارای و تعمیرات بهره ور فراگیر (TPM)، مهندسی مجدد فرایندهای سازمان (BPR) و غیره اشاره کرد(و ستون، ۲۰۰۱). TQM یک نوع روش انجام کار و اداره یک سازمان است که برای بهبود مستمر و مداوم کیفیت و بهره وری در سازمان از تمام قابلیت ها، توانایی ها و استعداد های بالقوه مدیران و کارکنان که بر پایه همیاری و مشارکت فعالانه کلیه کارکنان است، بهره می برد (ریاحی، ۱۳۸۱). دمینگ کیفیت را «میزان یکنواختی و یکسانی کالا یا خدمت مربوط» تعریف می کند. بهبود کیفیت خدمات، صرفه جویی هزینه و توجه به مشتری که TQM ارائه می دهد، آن را به صورت یک روش موثر جهت حفظ سلامت مالی سازمان، خاصه در مواقع محدودیت منابع در می آورد (ریاحی، ۱۳۸۱). و در دنیایی که مهمترین سلاح رقابت و مهمترین ابزار برای حفظ بقای کیفیت خدمات می باشد، TQM در حقیقت راه و روش مدیریت آینده است (یوجی، ۱۳۸۰). مولفه های اصلی TQM عبارتند از: پشتیبانی مدیریت ارشد، ارتباط با مشتری. ارتباط با تامین کننده"، مدیریت منابع انسانی". مشخصه ها و رفتارهای کارکنان"، فرآیند طراحی محصول"، مدیریت فرآیند تولید ". واحد تضمین کیفیت (مارتینز"، ۲۰۰۳). در بیشتر تحقیقات مورد اشاره پیامدهای فناوری اطلاعات را مورد بررسی قرار داده اند و بر نقش مثبت فناوری اطلاعات در مولفه های مدیریت کیفیت جامع صحه گذاشته اند، لیکن پژوهش های اندکی به بررسی پیشایندها و عوامل ایجاد کننده آن پرداخته اند. بیشتر تحقیقات انجام شده در حوزه صنعت بوده و تحقیقات اندکی در حوزه سازمان های ورزشی انجام گرفته است. گالاردو" و دیگران (۲۰۰۸) تاثیر نرم افزارهای کامپیوتری و برنامه های کامپیوتری جدید را بر رشد کیفیت مدیریت اماکن و سازمان های ورزنی مورد مطالعه قرار دادند. این تحقیق به انجام شد و هدف آن بررسی ضرورت استفاده از نرم افزار های کامپیوتری در کمک به مدیریت سازمان | تحقیق نشان داد که نرم افزار های کامپیوتری می توانند سازمان های ورزشی را توانمند تر سازند تا مشکلات سازمان سریع تر بهبود یا پند. این تحقیق بیان کرد که نرم افزار ها و برنامه های کامپیوتری می توانند سازمان های ورزشی را در جنبه هایی مانند مدیریت ساعت کار"، تمرینات، شرح مشاغل".
رضایت شغلى ״، تقسيم پرستل". مدیریت بحران و ... یاری برسانند. اما نخستین تحقیقاتی که به طور مشخص در خصوص تأثیر فناوری اطلاعات بر مدیریت کیفیت انجام شده است، مربوط به ها گس" (۱۹۹۶) می باشد. او خاطر نشان ساخت که استفاده از در محیط TQM اعمال تغییرات خاصی را در فرهنگ سازمان می طلبد و این امر طی تعهد بالای مدیریت ارشد محقق خواهد شد. چوی (۲۰۰۰)، در تحقیقاتش به ایجاد یک ساختار و ابزار اندازه گیری برای تأثیر بر مدیریت کیفیت مبادرت ورزیده است. به واسطه ی هدف تحقیقش و همچنین علاقه به کشف چگونگی حمایت و پشتیبانی مدیریت کیفیت توسط بیشتر بر فرآیندهای کیفیت تمرکز نموده است تا عملکرد کیفیت. تحقیق دیگری از چوی (۲۰۰۱)، برای روشن نمودن نقش خصوصاً در بخش غیر تولیدی که می تواند اهمیت یا عدم اهمیت را برای TQM نشان دهد، می باشد. وی در مقاله اش سعی داشته است وسعت استفاده از را جهت همراهی و حمایت از ابعاد مختلف TQM به طور کمی تحقیق نماید. دو هورست (۲۰۰۳)، راه ها و روش هایی را که M تا تحت تاثیر قرار می گیرد را مورد آزمایش قرار داد و نقش IT را در فعالیت هایTQMجهت شناسایی موضوعاتی کلیدی که لازم است مورد توجه کارشناسان قرار گیرد، مورد بررسی قرار داد. او خاطر نشان ساخته است که آثار ابر TQM می تواند از دو راه ظاهر شود:
1- بروز اثر منفی معرفی آا در سازمان بر روی انگیزه ی کارکنان
۲- بکارگیری آا به عنوان مکانیزمی توانمند ساز برای فعالیت های روزانه ی TQM
اما لیولد و الکر" (۱۹۹۸)، به نتایج متفاوتی دست یافته است. او با تحقیقی که در صنعت بانکداری استرالیا انجام داد به این نتیجه
تاثیر می پذیرد تا از کاربردهای آا که به نوآوری بر میگردد. تحقیقات مارتینز (۱۹۹۸)، نشان داده است که متغیر هایی از قبیل اندازه و وسعت سازمان یا نوع سیستم تولید سازمان بر کاربرد TQM تأثیر میگذارد. ماهنی و '' (۲۰۰۱) در پژوهشی با عنوان "تجارت ورزش در دهه آینده " بیان کردند که سازمان های ورزشی به مثابه دیگر سازمان ها، برای حفظ بقا، بهبود عملکرد و افزایش کارایی نیازمند استفاده از فناوری های جدیل هستند. و سازمان هایی که خود را با شرایط و نیاز های فناوری های جدید وفق نل هند از قافله عقب خواهند ماند. در تحقیقی جدید تر، لی" و دیگران (۲۰۱۰)، رابطه بین مدیریت کیفیت با رضایت و اراده مشتریان را در باشگاه های گلف بررسی کردند. نمونه این پژوهش ۵۲۸ نفر از اعضاء باشگاه های گلف بودند. نتایج نشان داد که مدیریت کیفیت یکی از عوامل مهم برای رضایت مشتریان است. اما انتظار مشتریان نسبت به عوامل کیفیت بر اساس جنسیت متفاوت است. به عنوان مثال زنان نسبت به مردان بیشتر به جنبه های فیزیکی کیفیت، از قبیل تمیزی محیط بیشتر اهمیت می دادند.
مارتینز لورنته" و همکاران (۲۰۰۳) تاثیر فناوری اطلاعات را بر مولفه های TQM در شرکت های صنعتی اسپانیا مورد بررسی قرار دادند.آن ها نشان دادند که بین فناوری اطلاعات و تمامی مولفه های TQM رابطه معنا داری وجود دارد. با هاردوج " و همکاران (۲۰۰۹) در مطالعه ای ننان دادند که نقصان فناوری اطلاعات در شرکت ها باعث کاهش ارزش افزوده شرکت می شود. فوکی و کاواموتو" (۲۰۰۹) در تحقیقی که بر روی اطلاعات شرکت های ژاپنی که از سال ۱۹۷۵ تا سال ۲۰۰۵ فعالیت میکردند انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که افزایش تولید بیشتر در سازمان هایی اتفاق افتاده است که استفاده زیادی از فناوری اطلاعات می کردند. آروائیتیس و لوکیسی " (۲۰۰۸) در مطالعه ای نشان دادند که بین ظرفیت فناوری اطلاعات و ظرفیت منابع انسانی با بهره وری در شرکت های سوئیسی و یونانی رابطه معنا داری وجود دارد که این رابطه در شرکت های سوئیسی قوی تر بود. هیم و پنگ " (۲۰۰۹) استفاده از فناوری اطلاعات را در شرکت های برتر انگلستان اندازه گرفتند و به این نتیجه رسیدند که استفاده از فناوری اطلاعات با عملکرد، ساختار و آموزش رابطه معناداری دارد. صادق اوغلو و زهیر" (۲۰۱۰) رابطه بین TQM و عملکرد را در ۵۰۰ شرکت ترکیه که دارای استاندارد 2000 : ISO9001 بودند، بررسی کرده و نشان دادند که رابطه مثبت و بالایی بین این دو مولفه وجود دارد. و به طور کلی می توان گفت تمامی تحقیقات، به جز چند تحقیق قدیمی تر، بیان می کنند که لازمه ی دسترسی به کیفیت در سازمان ها، چه سازمان های ورزشی و چه سازمان های دیگر استفاده از فناوری های جدید و افزایش انعطاف پذیری سازمان در برابر تغییرات ناگهانی است. و بدون شک فناوری اطلاعات مهمترین نقش را برای رسیدن به این مهم بازی می کند.
روش شناسی پژوهش
با توجه به ماهیت این پژوهش و با نظر به اهداف و ف میدانی انجام شد. از پرسشنامه برای این منظور مدیریت کیفیت جامع را در فدراسیون اندازه گیری ندیده است. پرسشنامه مدیریت کیفیت جامع، میزان پذیرش اصول . این پرسشنامه شامل ۲؛ گویه بود. قسمت های مختلف این پرسشنامه شامل مولفه های پشتیبانی مدیریت ارشد (سوالات ۱ تا ۹)، ارتباط با مشتری (سوالات ۷ تا ۱۱)، ارتباط با تامین کنندگان (سوالات, مدیریت منابع انسانی (سوالات ۱۷ تا ۲)، رفتارهای کارکنان (سوالات ۲۵ تا ۲۸)، فرآیند تولید و خدمت رسانی (سوالات ۲۹ تا ۳۳)، مدیریت فرآیند تولید و خدمت رسانی (سوالات ۳ تا ۳۷) و واحد تضمن کیفیت (سوالات ۳۸ تا ۲) بود. برای اندازه گیری میزان استفاده از فناوری اطلاعات در فدراسیون ها از پرسشنامه محقق ساخته پس از تایید روایی توسط متخصصان استفاده گردید.
جامعه آماری این تحقیق مدیران فدراسیون های ورزشی کشور شامل رئیس، نایب رئیس و دبیر فدراسیون بودند که تعداد آنها ۱۵۰ نفر تخمین زده شد. از میان ۱۵۰ پرسشنامه توزیع شده میان مدیران فدراسیون های ورزشی تعداد زیادی از آنها دریافت شد ولی به علت نامرتبط بودن مدیران پاسخگو با جامعه مورد نظر تنها ۹۳ پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت.
روایی و پایایی پرسشنامه ها
برای اطمینان از روایی پرسشنامه ها، بعد از تدوین آنها از نظرات و راهنمایی های ۱۰ نفر از اساتید صاحب نظر در علم مدیریت و مدیریت ورزشی استفاده شد و در نهایت روایی پرسشنامه ها مورد تایید ایشان قرار گرفت. برای اطمینان از پایایی پرسشنامه ها پس از لحاظ کردن نظرات، از روش باز آزمایی استفاده گردید و ضریب باز آزمایی آنها برای پرسشنامه فناوری اطلاعات ۰/۷۳۳ و پرسشنامه مدیریت کیفیت جامع ۰/۷۱۵ به دست آمد. همچنین برای محاسبه پایایی درونی از روش آلفای کرونباخ استفاده و ضریب پایایی درونی برای پرسشنامه فناوری اطلاعات ۰/۹۱۸ و پرسشنامه مدیریت کیفیت جامع ۰/۹۳۱ به دست آمد.
نتایج و یافته های پژوهش جدول (۱) بیانگر مشخصات جمعیت شناختی این تحقیق می باشد که تکمیل کنندگان پرسشنامه را از نظر جنسیت، تاهلی، تحصیلات و پست سازمانی طبقه بندی می کند. ۱۵ نفر از مدیران مرد و ۲۸ نفر زن بودند. ۸۰ نفر مدرک کارشناسی و بالاتر از کارشناسی و ۱۳ نفر مدرک زیر کارشناسی داشتند. از آزمون کلوموگروف اسمیرنوف به منظور توزیع طبیعی دادهها استفاده شد که توزیع داده ها در تمامی مقیاس ها طبیعی بود. و به همین دلیل از آز y امتریک برای سنجش رابطه استفاده گردید.
نمرات میزان استفاده از فناوری اطلاعات و همچنین مدیریت کیفیت جامع در نمونه مورد مطالعه به صورت میانگین و انحراف استاندارد محاسبه شده است (جداول ۲ و ۳). میانگین نمره فناوری اطلاعات در فدراسیون های مورد مطالعه ۳۷۱۰۹ با انحراف استاندارد ۰۰/۹۲ و میانگین نمره مدیریت کیفیت جامع ۳/۵۷ با انحراف استاندارد ۰/۵۹ بود. میانگین و انحراف استاندارد مولفه
های فناوری اطلاعات و همچنین مدیریت کیفیت جامع به ترتیب در جدول های (۲) و (۳) آمده است.
